Verschillende explosies middels drone-aanvallen, zouden op het Krim-schiereiland Russische kruisraketten hebben vernietigd, die per spoor onderweg waren naar de Zwarte Zeevloot.
Hoewel Oekraïne de explosies bevestigde, werd er niets gezegd over de eventuele rol van de Oekraïense luchtmacht bij deze aanval. Als Oekraïne inderdaad achter deze aanval zit, duidt dat op het inzetten van militaire drones die een grotere afstand kunnen overbruggen dan de tot nu toe gebruikte modellen.
De aanval vond plaats in de buurt van de stad Dzhankoi, in het noorden van de Krim. Volgens een onbevestigd bericht van een inwoner van de stad duurden de explosies een halfuur, waarna, een deel van de stad zonder stroom kwam te zitten.
Een Russische Kalibr-NK kruisraket (publiek domein)
De aanval vernietigde een zending Kalibr-NK kruisraketten, een type raket die de laatste maanden door de Russen werd ingezet voor aanvallen vanaf zee op Oekraïense steden en infrastructuur. Het Oekraïense ministerie van Defensie liet weten dat de aanval het proces van demilitarisatie op de Krim voortzette en dat het een voorbereiding was op de bevrijding van het schiereiland.
Arrestatiebevel Poetin
Het Internationaal Strafhof in Den Haag vaardigde vrijdag een arrestatiebevel uit voor de Russische president Poetin. Het Hof beschuldigt de president van oorlogsmisdaden. Meer specifiek gaat het hier om de deportatie van Oekraïense kinderen naar Rusland, sinds 2022.
Het Internationaal Strafhof (ICC) op de hoek van de Van Alkemadelaan en Oude Waalsdorperweg in Den Haag (publiek domein)
Rusland, dat het Hof niet erkent, heeft de beschuldiging als ‘absurd’ bestempeld. De uitspraak van het Hof zal waarschijnlijk geen enkel gevolg hebben, tenzij de president naar één van de 123 landen zou reizen die wél zijn aangesloten bij het Internationaal Strafhof. President Biden verwelkomde de uitspraak: “Hij heeft overduidelijk oorlogsmisdaden gepleegd”, zei hij. Overigens erkent de V.S. het Hof net zomin, evenals als China, die andere grootmacht.
Staatsbezoek Xi Jinping
Deze week kwam de Chinese president Xi Jinping op staatsbezoek bij zijn Russische collega Poetin. China heeft Rusland nooit veroordeeld voor de inval in Oekraïne, maar is altijd “neutraal” gebleven en staat op het standpunt dat het “vrede en dialoog” steunt. President Xi noemde Poetin ooit “zijn beste vriend” en dat is niet zo verwonderlijk: het zijn beide autoritaire leiders en ze zijn zeer anti-Amerikaanse cq Westers (lees: anti-liberaal) gekant. Aan het einde van de tweede dag van Xi’s bezoek aan Moskou, liet president Poetin weten dat Chinese vredesvoorstellen kunnen worden gebruikt als “basis voor het oplossen van het conflict in Oekraïne”, zodra “Oekraïne en zijn Westerse bondgenoten er klaar voor zijn”.
Aankomst van de Chinese president Xi Jinping in Moskou, waar hij begroet werd door plaatsvervangend minister-president Dmitry Chernyshenko (met bril) (screenshot)
Het gas dat Rusland niet meer aan Europa slijten wil (cq mag), gaat nu naar China getransporteerd worden via de gaspijpleiding Siberia 2, die via Mongolië loopt. Verder is het de vraag of China Rusland wapens gaat leveren, nu in dat land langzaam de “wapen”-bodem” in zicht komt. Mócht dit het geval zijn, dan loopt China het gevaar ook Westerse sancties tegen zich opgelegd te krijgen en daar zit het zeker niet op te wachten: de Westerse afzetmarkt voor Chinese producten is te belangrijk.
Europese munitie naar Oekraïne
Terug naar de oorlog zelf: 17 EU-landen plus Noorwegen hebben maandag een verdrag ondertekend waarbij ze overeenkomen dat ze Oekraïne munitie gaan sturen ter waarde van twee miljoen euro. De ondertekening door ministers van Defensie en Buitenlandse Zaken, vond plaats in Brussel. De overeenkomst werd door de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken, Dmytro Koeleba, een “game changer” genoemd.
Voorbeelden van 155 mm-munitie, waaronder de DM131A1, M107, DM115 en DM116, met links de drijfladingen (publiek domein)
Het besluit tot levering zal in tweeën gesplitst worden: nog vóór de maand mei moet het eerste deel afgerond zijn, nl. de levering van munitie ter waarde van één miljard euro, uit de huidige voorraden. Het tweede deel voorziet in de levering van kaliber 155 mm-munitie voor artillerie-geschut, eveneens ter waarde van één miljard euro. De verwachting is dat de contracten voor deze levering tegen september met leveranciers getekend kunnen worden.
De vlag
Vlag van Oekraïne (1992-heden)
De vlag van Oekraïne bestaat uit twee even brede horizontale banen van blauw en geel.
Vlaggen in hoofdstad Kiev (fotograaf onbekend)
Er zijn voldoende aanwijzingen dat de kleuren blauw en geel van de vlag ver terug gaan, zelfs tot de 15e eeuw. De kleuren gaan er echter pas echt toe doen wanneer de twee keizerrijken waar Oekraïne onderdeel van uitmaakte (het Russische en het Oostenrijks-Hongaarse), ophouden te bestaan.
Ook in 1918/1919 lag Oekraïne (toen de West-Oekraïense Nationale Republiek) onder vuur, zoals op deze prent wordt weergegeven: een Russische bolsjewiek in het noorden, een Rus van het Witte Leger (anti-sovjet) in het oosten met de Russische vlag met dubbelkoppige adelaar, een Poolse soldaat (liggend) naast een Hongaarse (in het rood) in het westen en twee Roemeense soldaten in het zuiden; we zien in het midden een vroege afbeelding van de Oekraïense vlag, de tekst onderin luidt “Wereldvrede in Oekraïne” (publiek domein)
De West-Oekraïense Nationale Republiek gebruikt tussen 1918 en 1919 de blauw-gele vlag. De vlag wordt gecontinueerd bij het samengaan van de twee Oekraïnes tot de Oekraïense Staat.
Tot aan 1949 heeft Oekraïne als Russische sovjet-republiek verschillende variaties van egaal rode vlaggen met de letters YCCP (Ukrayinskaya Sotsialisticheskaya Sovetskaya Respublika – oftewel Socialistische Sovjet Republiek Oekraïne) erop.
In 1949 krijgen alle Russische republieken een vlag-‘make-over’, variaties op de vlag van de Sovjet-Unie met eigen accenten. Die van Oekraïne heeft een blauwe balk aan de onderkant.
Vanaf 1990, dus nog vóór de onafhankelijkheid, wordt de blauw-gele vlag her en der al aarzelend waargenomen. Met het opnieuw zelfstandig worden, wordt de vlag officieel ingevoerd. Wettelijke status krijgt de vlag op 28 januari 1992. De eerste vlag die ooit boven het Verchovna Rada (het Oekraïnse parlement) wapperde is nu in het parlementsmuseum te zien.
Het blauw in de vlag symboliseert de hemel, het geel de uitgestrekte tarwevelden.
Eén van de grootste Russische raketaanvallen tot nu toe vond een week geleden plaats. Oekraïne kon 34 (van de 84) kruisraketten en 4 (van de 8) Shahed-drones onderscheppen, maar kon niets uitrichten tegen 6 KH-47M2-Kinzjal raketten. De Kinzjal (Russisch voor ‘dolk’) is een recent ontwikkelde hypersonische raket die de meeste luchtafweersystemen ontwijkt. Zelfs voor de nog te leveren Patriot-afweersystemen is de Kinzjal een probleem.
KH-47M2-Kinzjal raket (publiek domein)
Waarom juist deze raketten vorige week gebruikt werden is vele defensie-experts een raadsel. De raket is kostbaar en Rusland beschikt slechts over enkele tientallen KH-47’s.
Verwoestingen in de westelijke stad Lviv (screenshot)
Zowel energiecentrales als woonwijken door het hele land werden bestookt en er vielen zes doden. De kerncentrale van Zaporizja was ook een van de doelen. De stroom viel tijdelijk uit, maar kon daarna weer hersteld worden.
De strijd om Bachmoet gaat onverminderd door, om elke meter wordt gevochten. Volgens president Zelensky zouden in de afgelopen week 1.100 Russische soldaten zijn gedood en 1.500 zodanig gewond zijn geraakt, dat ze niet meer inzetbaar zijn.
Terwijl een flat uitbrandt scheert er een raket over Bachmoet (screenshot)
Die aantallen zijn overigens niet onafhankelijk te verifiëren, net zo min als die van het Russische ministerie van Defensie, dat liet weten dat er 220 Oekraïense soldaten waren gedood.
Recent dronebeeld van Bachmoet (screenshot)
Drone-incident
Eergisteren liet het Amerikaanse leger een van zijn drones, na “roekeloze onderschepping door Russische vliegtuigen”, in de Zwarte Zee storten. Het incident deed zich voor in de vroege ochtend: een Amerikaanse MQ-9-(verkennings)drone, werd tijdens een routineoperatie in internationale wateren onderschept door twee Russische Su-27-gevechtsvliegtuigen, waarbij een van de vliegtuigen de schroef van de drone zou hebben geraakt. De Amerikaanse legerleiding zag zich genoodzaakt het onbemande toestel daarna te laten neerstorten in de Zwarte Zee.
Een 11 m lange MQ-9 Reaper drone (foto: Lt. Col. Leslie Pratt / publiek domein)
Volgens de V.S. zouden de Russische gevechtsvliegtuigen meermaals brandstof hebben gedumpt op de drone en vóór het toestel hebben gevlogen op een “roekeloze en onprofessionele” manier.
Een Russisch Sukhol SU-27-gevechtsvliegtuig (foto: Mike Humphreys, U.S. Army / publiek domein)
Uiteraard is de Russische lezing anders: Volgens het Russische ministerie van Defensie waren twee Russische gevechtsvliegtuigen opgestegen om een drone boven de Zwarte Zee te onderscheppen. De drone zou te snelle manoeuvres gemaakt hebben waardoor het uit controle raakte, snel aan hoogte verloor en in zee stortte.
De Amerikaanse verkennings-dronevluchten in de buurt van het door Rusland bezette Krim-schiereiland, zijn de Russen al langer een doorn in het oog. De Amerikanen hebben echter aangegeven dat ze niet van plan zijn ermee te stoppen.
De vlag
Vlag van Oekraïne (1992-heden)
De vlag van Oekraïne bestaat uit twee even brede horizontale banen van blauw en geel.
Vlaggen in hoofdstad Kiev (fotograaf onbekend)
Er zijn voldoende aanwijzingen dat de kleuren blauw en geel van de vlag ver terug gaan, zelfs tot de 15e eeuw. De kleuren gaan er echter pas echt toe doen wanneer de twee keizerrijken waar Oekraïne onderdeel van uitmaakte (het Russische en het Oostenrijks-Hongaarse), ophouden te bestaan.
Ook in 1918/1919 lag Oekraïne (toen de West-Oekraïense Nationale Republiek) onder vuur, zoals op deze prent wordt weergegeven: een Russische bolsjewiek in het noorden, een Rus van het Witte Leger (anti-sovjet) in het oosten met de Russische vlag met dubbelkoppige adelaar, een Poolse soldaat (liggend) naast een Hongaarse (in het rood) in het westen en twee Roemeense soldaten in het zuiden; we zien in het midden een vroege afbeelding van de Oekraïense vlag, de tekst onderin luidt “Wereldvrede in Oekraïne” (publiek domein)
De West-Oekraïense Nationale Republiek gebruikt tussen 1918 en 1919 de blauw-gele vlag. De vlag wordt gecontinueerd bij het samengaan van de twee Oekraïnes tot de Oekraïense Staat.
Tot aan 1949 heeft Oekraïne als Russische sovjet-republiek verschillende variaties van egaal rode vlaggen met de letters YCCP (Ukrayinskaya Sotsialisticheskaya Sovetskaya Respublika – oftewel Socialistische Sovjet Republiek Oekraïne) erop.
In 1949 krijgen alle Russische republieken een vlag-‘make-over’, variaties op de vlag van de Sovjet-Unie met eigen accenten. Die van Oekraïne heeft een blauwe balk aan de onderkant.
Vanaf 1990, dus nog vóór de onafhankelijkheid, wordt de blauw-gele vlag her en der al aarzelend waargenomen. Met het opnieuw zelfstandig worden, wordt de vlag officieel ingevoerd. Wettelijke status krijgt de vlag op 28 januari 1992. De eerste vlag die ooit boven het Verchovna Rada (het Oekraïnse parlement) wapperde is nu in het parlementsmuseum te zien.
Het blauw in de vlag symboliseert de hemel, het geel de uitgestrekte tarwevelden.
Een opmerkelijk moment afgelopen vrijdag tijdens de G20-top in New Delhi, India, waar Sergey Lavrov, de Russische minister van Buitenlandse Zaken, een zaal vol Indiase academici, diplomaten en ceo’s toesprak. Toen hij de oorlog tegen Oekraïne ter sprake bracht, zei hij dat die was uitgebroken nadat Oekraïne Rusland had aangevallen, waarna hij door het aanwezige publiek luidkeels werd uitgelachen. Iemand riep duidelijk hoorbaar “Come on!” (“Kom op zeg!”).
Het moment waarop minister Lavrov (1950) even hapert net nadat hij is uitgelachen (screenshot)
Ongetwijfeld niet een respons die Lavrov publiekelijk vaak ten deel valt, hoewel zijn reactie beperkt bleef tot een moment van aarzeling in zijn woordenstroom en het even knipperen met zijn ogen. Keihard liegen is voor diverse Russische kopstukken echter dagelijkse kost. Na het opmerkelijke moment ging (de inmiddels zeer ervaren) Lavrov uiterlijk onbewogen gewoon door met zijn toespraak.
Tymofii Shadura
Eerder deze week ging er een twaalf seconden durende video viraal die de executie liet zien van de Oekraïense soldaat Tymofii Shadura van de 30e Gemechaniseerde Brigade. Het laatste contact met Shadura was op 3 februari bij het dorp Zaliznyanske, vlakbij Soledar (net ten noorden van Bachmoet). Op enig moment moet Shadura door de Russen gevangen zijn genomen, in het korte filmpje is hij van een afstandje gefilmd terwijl hij een sigaret rookt en “Slava Ukraini” (“Glorie aan Oekraïne!”) roept. Onmiddellijk daarna klinken er schoten van automatische wapens en roept er iemand in het Russisch “Sterf, hond!”, waarna Shadura dodelijk getroffen op de grond valt.
Links: Tymofii Shadura (1982-2023) rookt een laatste sigaret en roept “Slava Ukraini” / Rechts: Seconden later ligt hij dood op de grond (screenshots)
Op 6 maart kwam het filmpje via het Telegram-kanaal van de Oekraïense grondtroepen op internet terecht en kort daarop ging het de hele wereld rond. Identificatie kwam snel , hoewel er in eerste instantie zes namen de ronde deden, kwam die van Shadura al snel bovendrijven, toen zijn zus hem op de beelden herkende.
Dezelfde dag nog reageerde president Zelensky met afschuw in zijn dagelijkse videoboodschap, gevolgd door een reactie van de Oekraïense procureur-generaal Andriy Kostin, waarin hij aankondigde dat er een openbaar onderzoek komt naar aanleiding van de executie. Hij liet weten: “Zelfs oorlog kent regels (…), internationaal aanvaarde wetten worden stelselmatig genegeerd door Rusland’s misdadige regime. Maar vroeger of later zal bestraffing volgen.” Hij vervolgde dat de executie volgens Artikel 438, deel 2 van het Wetboek van Strafrecht, dat over oorlogsmisdaden handelt, van toepassing is. Minister van Buitenlandse Zaken Dmytro Kuleba riep chef-aanklager Karim Khan van het Internationaal Strafhof in Den Haag op de zaak te onderzoeken.
Tymofii Shadurawerd binnen ‘no time’ een symbool voor de strijd tegen de Russen, hierboven twee voorbeelden (bykvu.com)
Nord Stream pijpleiding
Begin deze week kwam de New York Times met het bericht dat een pro-Oekraïense groepering verantwoordelijk zou zijn voor het opblazen van de Russische Nord Stream-1 en -2 gaspijpleidingen in de Oostzee tussen Rusland en Duitsland op 26 september vorig jaar, vlakbij het Deense eiland Bornholm. De krant citeert anonieme ambtenaren van een Amerikaanse inlichtingendienst, die er bij vermeldden dat noch president Zelensky of zijn staf op de hoogte waren. Pijplijn 1 was door Rusland in augustus (één maand ervoor) al afgesloten “voor onderhoud”, terwijl pijplijn 2 nog niet in gebruik was genomen.
Ligging van de Nord Stream-1 en -2 gaspijpleidingen in de Oostzee, op de inzet de locaties van de sabotage (Gazprom, MarineTraffic & NAVTEX)
En iets wat we niet vaak zien: zowel Oekraïne als Rusland ontkenden het bericht met grote stelligheid, zij het om verschillende redenen. Mykhailo Podolyak, een adviseur van president Zelensky, liet weten dat Oekraïne er “absoluut niet” bij betrokken was. Het land houdt Rusland zelf verantwoordelijk voor de sabotage als “wapen” tegen het Westen. Westerse leiders en de NAVO hebben Rusland nooit met zoveel woorden van de sabotage beschuldigd hielden er echter zeker rekening mee), maar de EU wél, hoewel bewijs ontbreekt.
Rusland ziet het anders, volgens dit land zou het Westen verantwoordelijk zijn voor het opblazen van de pijpleidingen (en dus niet Oekraïne).
Bachmoet
Leek het er vorige week nog op dat het een kwestie van dagen was voordat het gedeeltelijk omsingelde Bachmoet in Russische handen zou vallen: het is nog altijd niet gebeurd. Tegen alle verwachting in, houdt het Oekraïense leger er nog steeds stand tegen niet alleen het Russische leger, maar ook tegen het pro-Russische Wagner-huurlingenleger van Yevgeny Prigozhin. Die laatste klaagde over een gebrek aan aanvoer van munitie door de Russen en kenschetste het als òf bureaucratie, òf verraad.
Sinds de strijd om Bachmoet begon, inmiddels zes maanden geleden, is er weinig meer van de stad over en heeft 90% van de bevolking de vlucht genomen. De plaats is strategisch gezien niet heel erg belangrijk, maar Rusland zou er dan weer een stukje Donbas bij hebben en een overwinning kunnen melden aan de eigen achterban. Dat streven is na een half jaar vechten echter nog steeds niet bereikt en, zo wordt nu geschat, het heeft de Russen inmiddels tussen de 20.000 en 30.000 doden en gewonden gekost.
Een Oekraïense woordvoerder ontlokte het de cynische uitspraak dat Bachmoet zijn landgenoten een unieke gelegenheid bood een hele hoop Russen uit te schakelen. Psychologisch werkt het ook door: als het de Russen zóveel moeite kost een stadje als Bachmoet te veroveren, wat betekent dat dan voor de verdere geplande opmars?
De vlag
Vlag van Oekraïne (1992-heden)
De vlag van Oekraïne bestaat uit twee even brede horizontale banen van blauw en geel.
Vlaggen in hoofdstad Kiev (fotograaf onbekend)
Er zijn voldoende aanwijzingen dat de kleuren blauw en geel van de vlag ver terug gaan, zelfs tot de 15e eeuw. De kleuren gaan er echter pas echt toe doen wanneer de twee keizerrijken waar Oekraïne onderdeel van uitmaakte (het Russische en het Oostenrijks-Hongaarse), ophouden te bestaan.
Ook in 1918/1919 lag Oekraïne (toen de West-Oekraïense Nationale Republiek) onder vuur, zoals op deze prent wordt weergegeven: een Russische bolsjewiek in het noorden, een Rus van het Witte Leger (anti-sovjet) in het oosten met de Russische vlag met dubbelkoppige adelaar, een Poolse soldaat (liggend) naast een Hongaarse (in het rood) in het westen en twee Roemeense soldaten in het zuiden; we zien in het midden een vroege afbeelding van de Oekraïense vlag, de tekst onderin luidt “Wereldvrede in Oekraïne” (publiek domein)
De West-Oekraïense Nationale Republiek gebruikt tussen 1918 en 1919 de blauw-gele vlag. De vlag wordt gecontinueerd bij het samengaan van de twee Oekraïnes tot de Oekraïense Staat.
Tot aan 1949 heeft Oekraïne als Russische sovjet-republiek verschillende variaties van egaal rode vlaggen met de letters YCCP (Ukrayinskaya Sotsialisticheskaya Sovetskaya Respublika – oftewel Socialistische Sovjet Republiek Oekraïne) erop.
In 1949 krijgen alle Russische republieken een vlag-‘make-over’, variaties op de vlag van de Sovjet-Unie met eigen accenten. Die van Oekraïne heeft een blauwe balk aan de onderkant.
Vanaf 1990, dus nog vóór de onafhankelijkheid, wordt de blauw-gele vlag her en der al aarzelend waargenomen. Met het opnieuw zelfstandig worden, wordt de vlag officieel ingevoerd. Wettelijke status krijgt de vlag op 28 januari 1992. De eerste vlag die ooit boven het Verchovna Rada (het Oekraïnse parlement) wapperde is nu in het parlementsmuseum te zien.
Het blauw in de vlag symboliseert de hemel, het geel de uitgestrekte tarwevelden.
Deze dag herinnert aan de de 3e maart 1878, toen Bulgarije zich met behulp van de Russen bevrijdde van de Ottomaanse (Turkse) overheersing. De Bulgaren waren in 1876 al in het geweer gekomen tegen de Ottomanen, maar dat werd toen de kop ingedrukt. Toen de Russen echter in 1877 het Ottomaanse Rijk de oorlog verklaarden, keerde het tij. Na de Russische overwinning werd op 3 maart 1878 het Verdrag van San Stefano getekend, waarbij Bulgarije na 500 jaar overheersing een autonoom prinsdom werd.
Ondertekening van het Verdrag van San Stefano (London Illustrated News, artiest onbekend)
Zeven jaar later, in 1885, ‘annexeerde’ Bulgarije het zuidelijk gelegen Oost-Roemelië, wat bij het verdrag van 1878 officieel aan Bulgarije was toegewezen, maar wat in de praktijk nog steeds bestuurd werd door het Ottomaanse Rijk. Dit leidde op zijn beurt weer tot een oorlog met Servië. Op 24 maart 1886 werd het Tophane Verdrag ondertekend, wat Bulgarije zeggenschap gaf over Oost-Roemelië, hoewel het officieel niet onder het grondgebied van het prinsdom Bulgarije viel. Officiële samenvoeging van de twee landsdelen werd pas een feit op 6 september 1908 (Herenigingsdag), eveneens een Bulgaarse feestdag.
Bulgarije in het geel, Oost-Roemelië in het oranje
De vlag
Vlag van Bulgarije (1879-1946 en 1990-heden)
De vlag is een horizontale driekleur in wit, groen en rood. Hij laat eigenlijk goed zien hoe dankbaar de Bulgaren waren voor de Russische hulp in 1878. Hij is identiek aan de Russische vlag, alleen de blauwe baan werd vervangen door een groene.
De kleuren hebben geen historische achtergrond, maar worden symbolisch uitgelegd: wit staat voor arbeidsvreugde, vrede en vrijheid, groen vruchtbaarheid, landbouw en de bossen, rood voor het voor de vrijheid vergoten bloed.
In z’n communistische tijd tussen 1946 en 1990, werd de vlag met het socialistische wapen gevoerd en wel in de witte baan aan de broekingszijde. Dit wapen is in die jaren in totaal vier keer enigszins veranderd. De afbeelding laat de laatste versie zien, die in gebruik was tussen 1971 en 1990.
Vanaf deze week gaat de oorlog zijn tweede jaar in.
Bachmoet
De situatie in de door de Russen al zes maanden lang belegerde stad Bachmoet wordt er niet beter op. De stad, die aan drie kanten door het Russische leger wordt omsingeld, ligt in de oostelijke Donbas-regio, waarvan het grootse gedeelte in Russische handen is.
Tijdens zijn videotoespraak van afgelopen maandag erkende president Zelensky dat het steeds moeilijker wordt het Russische offensief tegen te houden.
Recente luchtopname van het zwaar bevochten Bachmoet (screenshot)
Kolonel-generaal Oleksandr Syrskyi, bevelhebber van de landmacht, omschreef de situatie als “extreem gespannen”. Naast de reguliere Russische troepen wordt in de strijd om Bachmoet ook het De Wagnergroep, het pro-Russische huurlingenleger, ingezet.
De straten van Bachmoet liggen bezaaid met puin (screenshot)
Marioepol
Vorig jaar mei veroverde het Russische leger na maandenlange pogingen de havenstad Marioepol. Aangezien de zwaar getroffen stad inmiddels 80 km van het front ligt, was het er de laatste maanden weer rustig en is Rusland bezig verwoeste flats te slopen. Tevens is er met de werderopbouw begonnen, voor de Russen een prestigezaak. Van de ruim 400.000 inwoners van vóór de oorlog is nog ongeveer een kwart over, het merendeel is gevlucht. Ook zijn er nieuwe, pro-Russische inwoners naar de stad toe verhuisd.
Verwoeste flat in Marioepol (screenshot)
Aan die rust lijkt inmiddels een einde gekomen: sinds vorige week worden er stelselmatig Russische doelen in de stad bestookt, zo liet het in het ballingschap verkerende Oekraïense stadsbestuur weten. Zo zouden munitie- en brandstofdepots, gevechtsvoertuigen en de luchthaven zijn aangevallen en zouden er zeker vijftig Russen zijn “uitgeschakeld”. Rusland heeft de aanvallen tot nu toe niet bevestigd, alleen dat er twee Oekraïense drones uitgeschakeld werden. Hoewel noch de Oekraïense, noch de Russische lezingen onafhankelijk geverifieerd lijken te kunnen worden, is er wel degelijk iets gaande: inwoners van Marioepol maken inderdaad melding van explosies die de grond doen trillen.
Nieuwe gebouwen schieten uit de grond in Marioepol (screenshot)
Omdat de stad ver van het front ligt, lijkt het erop dat er langeafstandsdrones worden gebruikt. De Amerikanse HIMARS-raketten die Oekraïne ook in z’n arsenaal heeft, kunnen Marioepol niet bereiken. En voor zover bekend is het door de Amerikanen toegezegde GLSDB-raketsysteem nog niet geleverd. Deze Ground Launched Small Diameter Bomb kan doelen op 150 km afstand bereiken en is nauwkeurig tot op een meter. Hoogstwaarschijnlijk wordt er samengewerkt met inwoners van Marioepol, die de locaties van doelen doorgeven aan de Oekraïense strijdkrachten.
Een beschadigde flat in Marioepol wordt gesloopt (screenshot)
Aangezien Marioepol strategisch is gelegen, op het knooppunt van af- en aanvoerroutes tussen de Donbas en de Krim, zullen de aanvallen Rusland zeer onwelgevallig zijn. Wordt -ongetwijfeld- vervolgd.
Nieuwe door Rusland gebouwde flats in Marioepol (screenshot)
Bezoek Janet Yellen
Zoals inmiddels gebruikelijk bij de komst van hoge gasten, was het bezoek aan Kiev door Janet Yellen, de Amerikaanse minister van Financiën, niet van tevoren aangekondigd. Afgelopen maandag bezocht ze de Oekraïense hoofdstad voor besprekingen met president Zelensky en zijn staf. Ze kon melden dat de Verenigde Staten met 1,25 miljard dollar over de brug komt voor economische hulp.
Janet Yellen, de Amerikaanse minister van Financiën schoof aan voor besprekingen met president Zelensky en zijn staf (screenshot)
Ze liet tevens weten dat het voor Rusland steeds moeilijker werd om vernietigde militaire voertuigen en apparatuur te vervangen of aan te vullen. Gelijk er achteraan waarschuwde ze China dat eventuele wapenleveranties aan Rusland “verregaande consequenties” zullen hebben.
Janet Yellen (1946), de Amerikaanse minister van Financiën, vlak voor ze een bos rode rozen bij de Herinneringsmuur neerlegt (screenshot)
Zoals vele buitenlandse hoogwaardigheidsbekleders vóór haar, bracht minister Yellen ook een bezoek aan de Herinneringsmuur voor de Oekraïense Gevallenen in de Russisch-Oekraïense Oorlog (Стіну пам’яті полеглих захисників України в російсько-українській війні ), die al sinds 2015 bestond, maar die nu, sinds het uitbreken van de oorlog met Rusland, meer dan ooit een plek is geworden waar de doden herdacht worden. De duizenden foto’s met korte biografieën beslaan een zijwand van het Sint-Michielsklooster.
De vlag
Vlag van Oekraïne (1992-heden)
De vlag van Oekraïne bestaat uit twee even brede horizontale banen van blauw en geel.
Vlaggen in hoofdstad Kiev (fotograaf onbekend)
Er zijn voldoende aanwijzingen dat de kleuren blauw en geel van de vlag ver terug gaan, zelfs tot de 15e eeuw. De kleuren gaan er echter pas echt toe doen wanneer de twee keizerrijken waar Oekraïne onderdeel van uitmaakte (het Russische en het Oostenrijks-Hongaarse), ophouden te bestaan.
Ook in 1918/1919 lag Oekraïne (toen de West-Oekraïense Nationale Republiek) onder vuur, zoals op deze prent wordt weergegeven: een Russische bolsjewiek in het noorden, een Rus van het Witte Leger (anti-sovjet) in het oosten met de Russische vlag met dubbelkoppige adelaar, een Poolse soldaat (liggend) naast een Hongaarse (in het rood) in het westen en twee Roemeense soldaten in het zuiden; we zien in het midden een vroege afbeelding van de Oekraïense vlag, de tekst onderin luidt “Wereldvrede in Oekraïne” (publiek domein)
De West-Oekraïense Nationale Republiek gebruikt tussen 1918 en 1919 de blauw-gele vlag. De vlag wordt gecontinueerd bij het samengaan van de twee Oekraïnes tot de Oekraïense Staat.
Tot aan 1949 heeft Oekraïne als Russische sovjet-republiek verschillende variaties van egaal rode vlaggen met de letters YCCP (Ukrayinskaya Sotsialisticheskaya Sovetskaya Respublika – oftewel Socialistische Sovjet Republiek Oekraïne) erop.
In 1949 krijgen alle Russische republieken een vlag-‘make-over’, variaties op de vlag van de Sovjet-Unie met eigen accenten. Die van Oekraïne heeft een blauwe balk aan de onderkant.
Vanaf 1990, dus nog vóór de onafhankelijkheid, wordt de blauw-gele vlag her en der al aarzelend waargenomen. Met het opnieuw zelfstandig worden, wordt de vlag officieel ingevoerd. Wettelijke status krijgt de vlag op 28 januari 1992. De eerste vlag die ooit boven het Verchovna Rada (het Oekraïnse parlement) wapperde is nu in het parlementsmuseum te zien.
Het blauw in de vlag symboliseert de hemel, het geel de uitgestrekte tarwevelden.
24 februari is de nationale feestdag van Estland. Herdacht wordt dat het land op die datum in 1918 een onafhankelijke republiek werd. Tot die tijd was Estland een onderdeel van het Russische keizerrijk. Met de instorting daarvan, na de Russische Revolutie eind 1917, was de weg vrij voor een eigen koers.
Hoewel het zogenaamde Manifest van alle volkeren, waarin de onafhankelijkheid werd uitgeroepen één dag eerder, op 23 februari al een feit was (in de havenstad Pärnu), werd het pas één dag later officieel, na publicatie in de hoofdstad Tallinn. Op 2 februari 1920 werd tussen Estland en Rusland het Tartu Vredesakkoord gesloten, waarmee de status van Estland als onafhankelijk land definitief een feit werd.
De geschiedenis is bekend: vanaf de Tweede Wereldoorlog werden de Baltische staten, waaronder Estland, wederom bezet en het einde van die oorlog bracht daarin geen verandering. Op 8 mei 1990, met het uiteenvallen van de Sovjet-Unie, werd de onafhankelijkheid opnieuw uitgeroepen.
Onafhankelijkheidsdag wordt normaliter gevierd met vuurwerk, concerten, parades en feesten, deels op de 23e, deels op de 24e februari. Een officiële parade met receptie, waarbij de president decoraties uitdeelt en een toespraak houdt, wordt ieder jaar in een andere stad georganiseerd.
De vlag
Vlag van Estland
De vlag is een horizontale driekleur in blauw, zwart en wit. De kleuren vinden hun ietwat ongewone oorsprong in de studentenvereniging Vironia in de universiteitsstad Tartu. Deze vereniging, opgericht in 1881, wilde zich onderscheiden door een vlag. Dat werd de vlag die we tegenwoordig als de nationale Estse vlag kennen.
De allereerste vlag van Estland is bewaard gebleven en is te zien in het Nationale Museum van Estland, goed zichtbaar is dat het blauw oorspronkelijk lichter was, de pantonekleur was toen 289C, nu is dat 285C (foto: Märt Kose / publiek domein)
Bronnen spreken elkaar tegen over wanneer de vlag voor het eerst te zien dan wel uitgestoken werd, óf op 17 óf op 29 september 1881.
Wapen van de studentenvereniging Vironia (1925-heden)
Dan circuleert er ook nog een datum van 4 juni 1884 en dat is de dag die de Estse regering aanhoudt voor de Vlagdag. In deze versie zou de vlag gemaakt zijn in Tartu, door een ploeg naaisters onder leiding van Paula Hermann, de vrouw van dr. Karl August Hermann, een erelid van de studentenvereniging. Deze was voor het eerst te zien tijdens een kerkdienst in Otepää; tijdens deze dienst zou de vlag gezegend zijn.
De gebruikte kleuren werden uitgelegd als blauw voor de hemel, zwart voor het land en wit voor de sneeuw. Toen deze vlag in 1896 tijdens een zangfestijn werd gebruikt als demonstratie tegen de Russische overheersers, werd hij prompt verboden. Daarmee bereikte de vlag onmiddellijk de status van nationaal symbool.
De Estse vlag op 1 november 1905 tijdens een demonstratie in Tartu (publiek domein)
Vanaf 1918 tot 1940 was het de nationale vlag van Estland. Daarna werd de vlag opnieuw verboden. Vanaf 1990 is hij in ere hersteld. Kennelijk vond men de verklaring van de kleuren door de studenten in 1881 iets te makkelijk, want allerlei symboolwaardes zijn er inmiddels aan toegevoegd.
De vlag van Estland in de vorm van een natuurlijk landschap, een werk van Valmar Valdmann uit 2009 (publiek domein)
Het blauw staat dan voor geloof, trouw en toewijding. Ook worden lucht, zee en meren genoemd. Het zwart zou symbool zijn voor het ‘zwarte’ verleden van Estland, in de zin van het vele lijden van de Esten onder vreemde overheersers. Het wit wordt uitgelegd als het streven naar verlichting en deugd, maar ook als de kleur van de bast van de berk en door de middernachtzon beschenen nachten.
Vlag van de president
Presidentiële vlag van Estland
De vlag van de president, vastgesteld in 1993 heeft de ‘grote’ versie van het nationale wapen midden op de vlag.
President Alar Karis (1958) met de presidentiële vlag van Estland (foto: Liis Treimann)
Het wapen bestaat in een ‘grote’ en ‘kleine’ vorm. De eerste versie heeft rond het schild twee gekruiste gouden eikentakken, de tweede bestaat alleen uit het schild. Op het gouden schild zien we drie zogenaamde ‘gaande leeuwen’ in blauw, rood ‘genageld en getongd’.
V.l.n.r.: Wapen van Denemarken / Groot wapen van Estland / Klein wapen van Estland
De drie leeuwen zijn afkomstig van het wapen van de Deense Koning Waldemar II, die in 1219 het noorden van Estland veroverde, waarna de leeuwen als wapen voor Reval gebruikt werden, toen de belangrijkste stad van deze Deense ‘kolonie’, tegenwoordig beter bekend onder de huidige naam Talinn, hoofdstad van Estland.
Kaart van het “Deense Rijk” na de overwinningen van Waldemar”, waar we rechts de Estse ‘kolonie’ zien, uit:’ Historisk Atlas” door Hildebrand Selander (Norstedt & Söner, Stockholm, 1880) (publiek domein)
De stad heeft dit wapen altijd behouden (net als Denemarken trouwens). En net als het land waar het de hoofdstad van is, heeft Talinn een ‘grote’ en een ‘kleine’ versie, maar om dingen nog wat ingewikkelder te maken: de stad heeft ook een ‘middelste’ versie!
V.l.n.r.: Groot wapen van Talinn / Middelste wapen van Talinn / Klein wapen van Talinn
De ‘grote’ en daarmee uitgebreidste versie heeft naast het gouden schild en de drie leeuwen een uitgebreide bekroning: het wordt gedekt door een zilveren helm met een gesloten vizier met rode voering en een gouden ketting rond de nek. De helm is op zijn beurt gedekt met een gouden kroon waaruit als helmteken een gekroonde vrouwenfiguur oprijst, gekleed in het rood en met de armen voor de borst gekruist. Verder is het wapen rijk versierd met een overdaad aan zogenaamde dekkleden in de kleuren goud en blauw.
De ‘middelste’ versie van het wapen van Talinn is in principe gelijk aan de ‘kleine’ versie van het wapen van Estland, het gouden schild met de drie blauwe leeuwen, alleen is de uitvoering iets anders. De ‘kleine’ versie is daarentegen totaal anders, maar ook hier zien we de erfenis van Denemarken: een wit kruis op een rood veld, heden ten dage onmiddellijk herkenbaar als de Dannebrog, de Deense vlag.
Toen Denemarken zijn Estse gebied in 1346 verkocht aan de Duitse Ordestaat (Staat des Deutschen Ordens) werd het wapen van Reval/Talinn gehandhaafd en uiteindelijk symbool voor het hele gebied. Dit bleef zo, ook toen Estland weer eens van eigenaar wisselde.
Zo werd het onder Zweeds bestuur het Hertogdom Estland (1561-1721), onder Russisch bestuur het Gouvernement Estland (1721-1917), waarna het in 1918 onafhankelijk werd.
Kaart uit 1820 van het Gouvernement Estland, onder Russisch bestuur (uit ‘Geografische atlas van het Russische rijk, het Koninkrijk Polen en het Groothertogdom Finland’ door luitenant-kolonel Vasily Petrovich Pyadyshev (1758-1835)) (publiek domein)
De enige periode waarin het wapen verboden werd, was die van de bezetting vanaf 1940 door de Sovjet-Unie, maar bij de hernieuwde onafhankelijkheid in 1990, keerde het wapen terug.
Wat heeft de Russische inval in zijn buurland Oekraïne precies één jaar geleden gebracht? Het korte antwoord: een gigantische hoop ellende. Het wrange is, dat deze oorlog totaal nergens op slaat, geen enkel doel dient. De voorwendselen van de Russische president Poetin deze “militaire operatie” te beginnen (denazificatie van Oekraïne), raakte kant noch wal. En ook het feit dat Oekraïne steeds nauwere banden met het Westen nastreefde (en nog steeds nastreeft), rechtvaardigt deze oorlog niet. Oekraïne is een soeverein en democratisch land en staat volkomen in zijn recht zijn eigen pad te kiezen.
In dit blog is al vaker stilgestaan bij de grote aantallen slachtoffers en bij dit trieste “jubileum” is het wellicht goed dat nog eens te doen. Het probleem is echter dat genoemde aantallen doden en gewonden echt gigantisch uiteenlopen. Dat ligt niet alleen aan het feit dat niemand het precies lijkt te weten, maar cijfers kunnen ook gemanipuleerd worden om de waarheid te verhullen. Dat is zeer zeker gaande bij de cijfers die Rusland hanteert, maar ook bij Oekraïne lijken de cijfers verre van zeker. Andere partijen brengen ook cijfers naar buiten, zoals de Verenigde Naties, de EU, de Verenigde Staten of media zoals de BBC of The Daily Telegraph, het Britse ministerie van Defensie en onlangs kwam de Noorse opperbevelhebber Elrik Kristoffersen ook met schattingen naar buiten.
Een foto van augustus vorig jaar: de vader en een verloofde van een gesneuvelde soldaat rouwen bij zijn graf in Dnipro (foto: Emre Caylak)
Oekraïense doden en gewonden
Dus met de nodige slagen om de arm opnieuw enige cijfers. Om te beginnen met Oekraïense burgerslachtoffers: volgens de eigen regering loopt dat uiteen van 9.000 tot ruim 16.000 (dus dat is bij benadering niet erg precies), de V.N. houdt het op circa 8.000 en de eerder genoemde Noorse opperbevelhebber noemt een getal van 30.000. Dan de Oekraïense militairen: het land zelf schat het aantal gesneuvelde manschappen op 10.000 tot 13.000. Zowel de Noorse opperbevelhebber als de Britse krant The Daily Telegraph noemen cijfers van gesneuvelde en gewonde militairen bij elkaar opgeteld en komen tot respectievelijk ruim 100.000 en ruim 120.000. Het Russische ministerie van Defensie houdt het op 60.000 gesneuvelden en 50.000 gewonden, bij elkaar dus 110.000 en dat komt aardig overeen met de cijfers van Kristoffersen en The Daily Telegraph.
Wat de Russische verliezen betreft: het Russische ministerie van Defensie vermeldde op 21 september 2022 dat er 5.937 militairen waren gesneuveld. Sindsdien zijn er geen nieuwe cijfers bekendgemaakt. Oekraïne en zijn bondgenoten komen met heel andere cijfers: Oekraïne meldt 142.860 en hoewel dit cijfer verder niet gespecificeerd wordt, gaat de BBC ervan uit dat dit getal een totaal is van doden én gewonden samen. De BBC zelf houdt het op 193.000 (43.000 doden en 150.000 gewonden), het Britse ministerie van Defensie noemt circa 40.000 tot 60.000 doden en circa 125.000 tot 150.000 gewonden. De Verenigde Staten en de opperbevelhebber van Noorwegen vermelden cijfers van doden en gewonden bij elkaar opgeteld, respectievelijk 200.000 en 180.000.
Het duizelt, al deze cijfers, hoe precies ze nou wel of niet zijn: het zijn allemaal vaders, moeders, broers, zusters, oma’s, opa’s, ooms en tantes die nu gemist worden als ze zijn overleden of die lichamelijke en psychische klachten hebben opgelopen. Zonder deze door president Poetin begonnen oorlog zou deze situatie niet bestaan.
Vluchtelingen
De oorlog zorgde ook voor de grootste vluchtelingenstroom sinds de Joegoslavië-crisis in de jaren ’90 van de vorige eeuw. Op het hoogtepunt bedroeg het aantal gevluchte Oekraïeners ruim acht miljoen. Dat cijfer is inmiddels met een half miljoen vluchtelingen gedaald, doordat er ook weer mensen terugkeerden naar de relatief veilige gebieden in het westen van Oekraïne.
Elf maanden geleden: gevluchte Oekraïeners die de Poolse grens hebben bereikt stappen in een trein (screenshot)
Zo’n 90.000 Oekraïeners vluchtten naar Nederland, waarvan eenderde heeft aangegeven op termijn terug te willen naar hun vaderland. Eveneens eenderde is voornemens in Nederland te blijven, terwijl de groep ‘overigen’ het nog niet weet.
Enkele van de door Valentyna Prokopchyk geredde katten uit de Donbas (screenshot)
Huisdieren horen en hoorden uiteraard ook tot de slachtoffers. Sommigen werden door hun baasjes meegenomen op hun vlucht, maar er bleven er ook heel veel achter. Een vrouw die zich het lot van verweesde katten in de Donbas aantrok is Valentyna Prokopchyk, die nu voor veertig katten zorgt.
Presidenten in de weer
In aanloop naar de datum van één jaar oorlog was er afgelopen maandag het verrassingsbezoek van de Amerikaans president Biden aan Kiev, wat in Oekraïne als een psychologisch ‘extreem belangrijk’ bezoek werd gezien.
Aankomst van president Biden bij het Presidentieel Paleis in Kiev, waar hij begroet wordt door zijn Oekraïense ambtsgenoot president Zelensky en zijn vrouw, First Lady Olena Zelenska (screenshot)
Biden’s bezoek duurde vijf uur, waarbij het met president Zelensky sprak over nieuwe wapenleveranties.
Een ontspannen moment tijdens de begroeting van Biden door het echtpaar Zelensky/Zelenska (screenshot)
De aandacht verschoof vervolgens naar Moskou, waar president Poetin op dinsdag zijn jaarlijkse rede tot het Russische Parlement, de Doema, hield, waarbij hij al zijn oude stokpaardjes weer bereed: de hele ‘militaire operatie’ om Oekraïne te “denazificeren” en de Donbas-rgeio te “bevrijden”, was de schuld van het Westen, terwijl Rusland er alles aan had gedaan om “dit verschrikkelijke conflict” vreedzaam te regelen. Verder was het Westen er volgens Poetin op uit Rusland te verwoesten.
Het Doema-gebouw in Moskou (foto: Dmitry Ivanov / publiek domein)
Tevens kondigde hij aan dat Rusland het ‘New Start’-verdrag (het laatste nog bestaande nucleaire verdrag met de Verenigde Staten), opschortte.
Hierna verschoof de aandacht naar de Poolse hoofdstad Warschau, waar president Biden na zijn bezoek aan Kiev, inmiddels gearriveerd was. Op diezelfde dinsdag gaf de Amerikaanse president een toespraak, waarbij hij de beschuldigingen aan het Westen door Poetin, die per slot van rekening ook niet echt nieuw waren, grotendeels onbesproken liet. Wel zei hij: “Het Westen is niet van plan Rusland aan te vallen, zoals Poetin vandaag zei. Miljoenen Russische burgers die gewoon in vrede met hun buren willen leven, zijn niet de vijand.” Hij merkte ook op dat Poetin inmiddels klinkt als een grammofoonplaat die overslaat.
Locatie van president Biden’s speech in Warschau was de tuin van het Koninklijk Kasteel, waarvan we hier de oostzijde zien (screenshot)
Ten overstaan van een grote menigte die met Poolse, Oekraïense en Amerikaanse vlaggetjes wapperden herhaalde Biden opnieuw zijn belofte dat de Verenigde Staten en zijn bondgenoten zullen blijven steunen ook al “liggen er moeilijke dagen in het verschiet.” Tevens wees hij erop dat president Poetin het afgelopen jaar iets had meegemaakt dat hij niet verwacht had: dat Oekraïne niet zomaar onder de voet kon worden gelopen en dat de NAVO niet verdeeld was geraakt.
President Biden tijdens zijn speech in Warschau (screenshot ABC News)
Verder zei hij dat Oekraïne “nooit een overwinning” voor Rusland zal worden, “autocraten begrijpen maar één woord: nee.” Opnieuw hield hij president Poetin persoonlijk verantwoordelijk voor de oorlog: “Hij heeft voor deze oorlog gekozen, hij zou het met één woord kunnen beëindigen. Niet Oekraïne zelf: als zij stoppen wordt dat de ondergang van hun land.”
Rutte bij Zelensky
Niet alleen president Biden bezocht Kiev, vrijdag een week geleden. bracht ook premier Rutte een bezoek aan de Oekraïense hoofdstad. Minister Schreinemacher voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking was met hem meegereisd.
Premier Rutte werd voor het presidentieel paleis begroet door president Zelensky (screenshot)
Tijdens een gezamenlijk persconferentie met president Zelensky, sprak Rutte nogmaals de onvoorwaardelijke steun van Nederland aan Oekraïne uit: “Wat er ook voor nodig is, hoelang het ook duurt: u moet dit winnen.” President Zelensky benadrukte dat er “geen taboe” mag rusten op wapenleveranties aan Oekraïne, “omdat die onze soevereiniteit ondersteunen en beschermen.”
Het front
Leek het drie weken geleden nog slechts een kwestie van tijd voordat Vuhledar, een industriestadje ten zuidwesten van Donetsk, in Russische handen zou vallen, nu is het een hoofdpijndossier voor de Russen geworden. Hoewel Rusland drie weken geleden claimde Vuhledar al in handen te hebben, werd dat door Oekraïne ontkend.
Locatie van Vuhledar ten zuidwesten van Donetsk, wat in het door Rusland bezette (groene) gebied ligt (publiek domein)
De afgelopen week werd langzaamaan duidelijk dat de Russen zich zwaar misrekend hadden: het lijkt er nu op dat twee brigades (die normaliter uit circa 5.000 man bestaan) zijn gedecimeerd. Berichten hierover komen van diverse bronnen: Oekraïense en Westerse woordvoerders, gevangengenomen Russische soldaten, Russische militaire bloggers en video- en satellietbeelden.
In Vuhledar zelf is bijna geen gebouw zonder schade meer te vinden, de meesten van de voorheen 14.000 inwoners zijn gevlucht (foto: Oleksandr Babenko / Gwara Media)
De slag om Vuhledar werd gezien als een openingszet voor een groot offensief in aanloop naar één jaar oorlog: er dienden successen behaald te worden, waarbij de complete verovering van de door Rusland geannexeerde Donbas-regio’s ongetwijfeld hoog op het verlanglijstje stond. Voor zover nu bekend, zou de 155ste elite marine-infanterie-brigade, inclusief de commandostructuur, geheel zijn weggevaagd bij Vuhledar en Mariinka. De overlevenden zijn gevangengenomen. Een totaal van 130 Russische gevechtsvoertuigen zou niet meer operationeel zijn, waaronder 36 tank-eenheden.
Omgekomen Russische soldaten bij Vuhledar (screenshot)
De afgelopen weken zijn duizenden nieuwe rekruten zonder enige gevechtservaring naar het front gestuurd. Volgens de Britse minister van Defensie Ben Wallace, zou 97% van het Russische leger zich inmiddels in Oekraïne bevinden, maar hij leverde geen bewijs voor die claim. Amerikaanse militaire analisten schatten dat het om 80% gaat. Pro-Russische militaire bloggers hebben opgeroepen tot processen voor hoge militaire leiders, die volgens hen, steeds dezelfde fouten maken.
De vlag
Vlag van Oekraïne (1992-heden)
De vlag van Oekraïne bestaat uit twee even brede horizontale banen van blauw en geel.
Vlaggen in hoofdstad Kiev (fotograaf onbekend)
Er zijn voldoende aanwijzingen dat de kleuren blauw en geel van de vlag ver terug gaan, zelfs tot de 15e eeuw. De kleuren gaan er echter pas echt toe doen wanneer de twee keizerrijken waar Oekraïne onderdeel van uitmaakte (het Russische en het Oostenrijks-Hongaarse), ophouden te bestaan.
Ook in 1918/1919 lag Oekraïne (toen de West-Oekraïense Nationale Republiek) onder vuur, zoals op deze prent wordt weergegeven: een Russische bolsjewiek in het noorden, een Rus van het Witte Leger (anti-sovjet) in het oosten met de Russische vlag met dubbelkoppige adelaar, een Poolse soldaat (liggend) naast een Hongaarse (in het rood) in het westen en twee Roemeense soldaten in het zuiden; we zien in het midden een vroege afbeelding van de Oekraïense vlag, de tekst onderin luidt “Wereldvrede in Oekraïne” (publiek domein)
De West-Oekraïense Nationale Republiek gebruikt tussen 1918 en 1919 de blauw-gele vlag. De vlag wordt gecontinueerd bij het samengaan van de twee Oekraïnes tot de Oekraïense Staat.
Tot aan 1949 heeft Oekraïne als Russische sovjet-republiek verschillende variaties van egaal rode vlaggen met de letters YCCP (Ukrayinskaya Sotsialisticheskaya Sovetskaya Respublika – oftewel Socialistische Sovjet Republiek Oekraïne) erop.
In 1949 krijgen alle Russische republieken een vlag-‘make-over’, variaties op de vlag van de Sovjet-Unie met eigen accenten. Die van Oekraïne heeft een blauwe balk aan de onderkant.
Vanaf 1990, dus nog vóór de onafhankelijkheid, wordt de blauw-gele vlag her en der al aarzelend waargenomen. Met het opnieuw zelfstandig worden, wordt de vlag officieel ingevoerd. Wettelijke status krijgt de vlag op 28 januari 1992. De eerste vlag die ooit boven het Verchovna Rada (het Oekraïnse parlement) wapperde is nu in het parlementsmuseum te zien.
Het blauw in de vlag symboliseert de hemel, het geel de uitgestrekte tarwevelden.
Hoewel het er vorige week op leek dat het slechts een kwestie van dagen zou zijn voordat het Russische leger het zwaarbevochten Bachmoet na zes maanden belegering zou innemen, is dat nog altijd niet gebeurd, ook al is de stad aan drie kanten omsingeld door Russen.
Oekraïense troepen proberen stand te houden in Bachmoet: hier wordt door soldaten van de 93e Gemechaniseerde Brigade een 60mm-mortier richting de Russen afgeschoten (screenshot)
Dat Rusland stukje bij beetje nader lijkt te kruipen gaat overigens ten koste van een heleboel Russische levens en materieel. Zodanig zelfs dat het verwijten regende aan het adres van de Russische minister van Defensie, Sergej Sjojgoe. Volgens plan zijn de slecht voorbereide soldaten inmiddels vervangen door beter getrainde troepen, maar dat heeft tot nu toe nauwelijks of geen zoden aan de dijk gezet: de afgelopen week alleen al zijn tientallen Russische tanks en pantservoertuigen ten noorden van Bachmoet kapotgeschoten, waarbij meer dan 900 Russische soldaten en een generaal het leven lieten. Dus als het Rusland uiteindelijk lukt Bachmoet te veroveren is dat wel tegen een hoge prijs.
Verwoeste Russische tank bij Bachmoet (screenshot CHN News)
Verliezen
Dat brengt ons bij verliezen: de betrouwbare Nederlandse open-source website Oryx kwam met een aantal cijfers. Rusland zou sinds het begin van de oorlog minstens 1.731 tanks hebben verloren. Dat aantal valt uiteen in 1.012 vernietigde tanks, 80 beschadigde, 75 achtergelaten en 546 door Oekraïne buitgemaakt. Uiteraard lijdt ook Oekraïne verliezen. Oryx schat dat het een derde is ten opzichte van Rusland.
Stryker
Hoewel de Westerse tanks Oekraïne nog niet bereikt hebben, is dat wel het geval met de Stryker gevechtsvoertuigen. Ze waren in eerste instantie bedoeld als ondersteuning voor een Oekraïens voorjaars-offensief, maar ze kunnen ook uitstekend dienst doen als versterking voor de verdediging.
Een Stryker gevechtsvoertuig (screenshot)
President Zelensky’s trip naar Londen, Parijs en Brussel van vorige week, wordt door verschillende analisten als een diplomatiek succesvolle missie gezien. Het Verenigd Koninkrijk overweegt serieus na zijn bezoek vliegtuigen te leveren en voor Frankrijk zijn langeafstandswapens niet langer taboe.
Nieuw Russisch offensief
Al langere tijd lijkt het een kwestie van tijd voordat Rusland een nieuw offensief begint, om minimaal de door hen illegaal geannexeerde Donbas-regio geheel in handen te krijgen. Volgens velen zou dit offensief op 24 februari moeten beginnen, wanneer de oorlog één jaar lang aan de gang is.
Oleksii Reznikov (1966), minister van Defensie van Oekraïne (screenshot)
Het is ook de overtuiging van de Oekraïense minister van Defensie, Oleksii Reznikov. Volgens de minister heeft Rusland 500.000 man gemobiliseerd voor het komende offensief.
De vlag
Vlag van Oekraïne (1992-heden)
De vlag van Oekraïne bestaat uit twee even brede horizontale banen van blauw en geel.
Vlaggen in hoofdstad Kiev (fotograaf onbekend)
Er zijn voldoende aanwijzingen dat de kleuren blauw en geel van de vlag ver terug gaan, zelfs tot de 15e eeuw. De kleuren gaan er echter pas echt toe doen wanneer de twee keizerrijken waar Oekraïne onderdeel van uitmaakte (het Russische en het Oostenrijks-Hongaarse), ophouden te bestaan.
Ook in 1918/1919 lag Oekraïne (toen de West-Oekraïense Nationale Republiek) onder vuur, zoals op deze prent wordt weergegeven: een Russische bolsjewiek in het noorden, een Rus van het Witte Leger (anti-sovjet) in het oosten met de Russische vlag met dubbelkoppige adelaar, een Poolse soldaat (liggend) naast een Hongaarse (in het rood) in het westen en twee Roemeense soldaten in het zuiden; we zien in het midden een vroege afbeelding van de Oekraïense vlag, de tekst onderin luidt “Wereldvrede in Oekraïne” (publiek domein)
De West-Oekraïense Nationale Republiek gebruikt tussen 1918 en 1919 de blauw-gele vlag. De vlag wordt gecontinueerd bij het samengaan van de twee Oekraïnes tot de Oekraïense Staat.
Tot aan 1949 heeft Oekraïne als Russische sovjet-republiek verschillende variaties van egaal rode vlaggen met de letters YCCP (Ukrayinskaya Sotsialisticheskaya Sovetskaya Respublika – oftewel Socialistische Sovjet Republiek Oekraïne) erop.
In 1949 krijgen alle Russische republieken een vlag-‘make-over’, variaties op de vlag van de Sovjet-Unie met eigen accenten. Die van Oekraïne heeft een blauwe balk aan de onderkant.
Vanaf 1990, dus nog vóór de onafhankelijkheid, wordt de blauw-gele vlag her en der al aarzelend waargenomen. Met het opnieuw zelfstandig worden, wordt de vlag officieel ingevoerd. Wettelijke status krijgt de vlag op 28 januari 1992. De eerste vlag die ooit boven het Verchovna Rada (het Oekraïnse parlement) wapperde is nu in het parlementsmuseum te zien.
Het blauw in de vlag symboliseert de hemel, het geel de uitgestrekte tarwevelden.
Reeds zes maanden lang proberen Russische troepen Bachmoet te veroveren en hoewel Oekraïne er al die tijd in slaagde de stad te behouden, wordt de situatie steeds penibeler.
Bachmoet ligt in de oblast Donetsk, in de door Rusland illegaal geclaimde Donbas-regio. De stad is wordt inmiddels van drie kanten aangevallen, door zowel het reguliere Russische leger als door het pro-Russische huurlingenleger van de Wagner-groep. Het lijkt slechts een kwestie van tijd voor de stad valt, op het moment van schrijven is de stad echter nog steeds in Oekraïense handen.
Leopard-1
Los van het plan om Oekraïne moderne Leopard-2 tanks te sturen is er nu ook een nieuw initiatief van Duitsland, Denemarken en Nederland om de voorganger van deze tank aan Oekraïne te leveren: de Leopard-1. Het zou dan gaan om circa 100 gereviseerde exemplaren. De Leopard-1 werd tussen 1965 en 1987 gebouwd en was destijds ook in gebruik bij het Nederlandse leger. Bij de meeste landen die de Leopard-1 in hun arsenaal hadden is deze inmiddels vervangen door de Leopard-2.
De Leopard-1 tank type A5 uit 1987 (publiek domein)
Volgens de drie landen zijn de oudere tanks echter nog steeds zeer bruikbaar. Het gaat om het laatst gefabriceerde type A5 uit 1987, wat dan door wapenfabrikant Rheinmetall gereviseerd en wel aan Oekraïne geleverd zou kunnen worden. De verwachting is dat er dit jaar 20 tot 25 tanks gereed zouden kunnen zijn.
Zelensky op tournee
Gisteren is president Zelensky afgereisd naar het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk, een trip die niet van tevoren was aangekondigd.
President Zelensky tijdens zijn toespraak tot het Britse Parlement in Westminster Hall (screenshot)
Hij begon in het Verenigd Koninkrijk, waar hij met premier Sunak sprak in zijn dienstwoning, Downing Street 10. Daarna sprak hij beide Huizen van het Parlement toe tijdens een buitengewone zitting in de historische Westminster Hall in het Paleis van Westminster en had tot slot een ontmoeting met Koning Charles in Buckingham Palace.
De president onderstreepte nogmaals de noodzaak voor de levering van gevechtsvliegtuigen (screenshot)
In zijn toespraak wees hij op de noodzaak van de levering van moderne vliegtuigen. Het Verenigd Koninkrijk heeft hier nog geen beslissing over genomen, maar het heeft wel plannen aangekondigd om Oekraïense militairen op te leiden tot gevechtspiloot.
Het was een drukke dag voor Zelensky, want hij reisde ’s avonds af naar Parijs, voor een ontmoeting met de Franse president Macron, waarbij ook de Duitse bondskanselier Scholz aanschoof.
President Macron van Frankrijk ontvangt zijn ambtgenoot Zelensky bij het Élysée Paleis in Parijs (screenshot)Op de trappen van het presidentieel paleis wacht de Duitse bondskanselier Scholz hen op (screenshot)
Vandaag bezoekt Zelensky het Europese Parlement in Brussel.
President Zelensky vanmorgen, waar hij het Europese Parlement toesprak (screenshot)De president tijdens zijn toespraak in Brussel (screenshot)
De vlag
Vlag van Oekraïne (1992-heden)
De vlag van Oekraïne bestaat uit twee even brede horizontale banen van blauw en geel.
Vlaggen in hoofdstad Kiev (fotograaf onbekend)
Er zijn voldoende aanwijzingen dat de kleuren blauw en geel van de vlag ver terug gaan, zelfs tot de 15e eeuw. De kleuren gaan er echter pas echt toe doen wanneer de twee keizerrijken waar Oekraïne onderdeel van uitmaakte (het Russische en het Oostenrijks-Hongaarse), ophouden te bestaan. De West-Oekraïense Nationale Republiek gebruikt tussen 1918 en 1919 de blauw-gele vlag. De vlag wordt gecontinueerd bij het samengaan van de twee Oekraïnes tot de Oekraïense Staat.
Tot aan 1949 heeft Oekraïne als Russische sovjet-republiek verschillende variaties van egaal rode vlaggen met de letters YCCP (Ukrayinskaya Sotsialisticheskaya Sovetskaya Respublika – oftewel Socialistische Sovjet Republiek Oekraïne) erop.
In 1949 krijgen alle Russische republieken een vlag-‘make-over’, variaties op de vlag van de Sovjet-Unie met eigen accenten. Die van Oekraïne heeft een blauwe balk aan de onderkant.
Vanaf 1990, dus nog vóór de onafhankelijkheid, wordt de blauw-gele vlag her en der al aarzelend waargenomen. Met het opnieuw zelfstandig worden, wordt de vlag officieel ingevoerd. Wettelijke status krijgt de vlag op 28 januari 1992. De eerste vlag die ooit boven het Verchovna Rada (het Oekraïnse parlement) wapperde is nu in het parlementsmuseum te zien.
Het blauw in de vlag symboliseert de hemel, het geel de uitgestrekte tarwevelden.
Nadat Duitsland vorige week na lang aarzelen het licht op groen zette voor de levering van Leopard-tanks (en de V.S. onmiddellijk volgde met een toezegging voor Abrams-tanks), ligt de volgende wens van Oekraïne op tafel: gevechtsvliegtuigen.
Luchtmachtwoordvoerder Kolonel Yuriy Ihnat (screenshot)
Afgelopen dinsdag liet Yuriy Ihnat, woordvoerder van de Oekraïense luchtmacht, middels nieuws-website Ukrainska Pravda, weten dat het land zo’n 200 multifunctionele gevechtsvliegtuigen (zoals de F-16) nodig heeft. Volgens Ihnat heeft Rusland vijf à zes maal zoveel gevechtsvliegtuigen dan Oekraïne. De Russische MiG’s die Oekraïne nu gebruikt (nog van vóór de onafhankelijkheid van 1991) zijn inmiddels wel aan vervanging toe.
Levering hiervan ligt echter nog gevoeliger dan de tanks. De Amerikaanse president Biden wil er vooralsnog niet aan: hij is bang dat levering de oorlog verder zou kunnen doen escaleren, zodanig dat inzet van kernwapens door het Kremlin, nadrukkelijker op tafel zou kunnen komen. Ook het Verenigd Koninkrijk houdt vooralsnog de boot af als het om gevechtsvliegtuigen gaat.
Maar niet iedereen in de NAVO denkt er zo over: de Franse president Macron sluit een levering niet uit, maar voegde er voorzichtigheidshalve wel aan toe dat hij de oorlog niet nog verder op de spits wil drijven en een zou eventuele levering de verdediging van het Franse grondgebied niet in gevaar mogen brengen. Ook de Poolse premier Mateusz Morawiecki sluit niets uit, maar maakte hetzelfde voorbehoud als president Macron.
Wapenpakket
Gisteren werd officieus bekend dat de V.S. Oekraïne een nieuw wapenpakket ter waarde van twee miljard dollar zou willen leveren, waarin ook GLSDB-raketten zitten. De afkorting staat voor Ground Launched Small Diameter Bomb, het is een nieuw raketsysteem dat doelen tot 150 km afstand kan bereiken.
Een GLSDB-raket, ontwikkeld door Boeing en Saab (publiek domein)
Het reikt weliswaar minder ver dan het raketsysteem ATACMS (Army Tactical Missile System) dat Oekraïne graag zou krijgen (bereik 300 km), maar GLSDB heeft in ieder geval een dubbel zo groot bereik dan wat het land nu heeft. De prijs per stuk is $ 40.000. De twee miljard dollar komt uit een fonds dat speciaal voor de oorlog in Oekraïne is opgericht. Zoals gezegd: het bericht is officieus, maar de verwachting is dat er deze week nog een officiële aankondiging komt.
Raketaanvallen
De laatste Russische raketaanvallen (wellicht een reactie op de levering van tanks aan Oekraïne door het Westen) richtten de nodige schade aan: in de noordoostelijke stad Charkov, werd zondag een flatgebouw getroffen, waarbij een vrouw om het leven kwam en drie gewonden vielen. De schade aan het oudere woonblok is zo aanzienlijk, dat bewoning niet meer mogelijk is.
Brokstukken van de vierde verdieping van het flatgebouw in Charkov, waar de raket insloeg, liggen op straat in de nacht van 29 op 30 januari (screenshot)
Diezelfde zondag moest ook de zuidelijke stad Cherson het ontgelden: er vielen drie doden en zes gewonden.
Het front – Vuhledar
Hevige gevechten zijn al geruime tijd gaande rondom en in Vuhledar, een industriestadje van (voor de oorlog) ruim 14.000 inwoners, ten zuiden van Donetsk.
De gevechten, raket- en drone-aanvallen zijn zo hevig dat de plaats onbewoonbaar is geworden. Hoewel Rusland claimt Vuhledar in handen te hebben, wordt dat ontkend door Oekraïne: militair woordvoerder Sergiy Cherevaty hield van de week vol dat er nog fel wordt gevochten.
Het lijkt erop dat Rusland koste wat het kost een groter deel van de Donbas onder controle wil krijgen. De hele regio werd vorig jaar na een nep-volksraadpleging door het Kremlin geannexeerd, hoewel men slechts tweederde van het gebied daadwerkelijk in handen heeft.
Oleksiy Danilov (1962), secretaris van de Nationale Veiligheid en Verdedigingsraad van Oekraïne (fotograaf onbekend)
Volgens Oleksiy Danilov, secretaris van de Nationale Veiligheid en Verdedigingsraad van Oekraïne, is Rusland bezig met de voorbereiding voor een nieuwe aanval op 24 februari, de datum van de invasie van vorig jaar. Datzelfde geluid valt te horen bij de gezaghebbende Amerikaanse denktank Institute for the Study of War. Het instituut stelt vast dat de Russen bezig zijn met een serie ‘ontregelende’ aanvallen aan het front, “…om Oekraïense troepen te verspreiden en af te leiden, om zo voorwaarden te creëren voor een beslissende offensieve operatie.”
De vlag
Vlag van Oekraïne (1992-heden)
De vlag van Oekraïne bestaat uit twee even brede horizontale banen van blauw en geel.
Vlaggen in hoofdstad Kiev (fotograaf onbekend)
Er zijn voldoende aanwijzingen dat de kleuren blauw en geel van de vlag ver terug gaan, zelfs tot de 15e eeuw. De kleuren gaan er echter pas echt toe doen wanneer de twee keizerrijken waar Oekraïne onderdeel van uitmaakte (het Russische en het Oostenrijks-Hongaarse), ophouden te bestaan. De West-Oekraïense Nationale Republiek gebruikt tussen 1918 en 1919 de blauw-gele vlag. De vlag wordt gecontinueerd bij het samengaan van de twee Oekraïnes tot de Oekraïense Staat.
Tot aan 1949 heeft Oekraïne als Russische sovjet-republiek verschillende variaties van egaal rode vlaggen met de letters YCCP (Ukrayinskaya Sotsialisticheskaya Sovetskaya Respublika – oftewel Socialistische Sovjet Republiek Oekraïne) erop.
In 1949 krijgen alle Russische republieken een vlag-‘make-over’, variaties op de vlag van de Sovjet-Unie met eigen accenten. Die van Oekraïne heeft een blauwe balk aan de onderkant.
Vanaf 1990, dus nog vóór de onafhankelijkheid, wordt de blauw-gele vlag her en der al aarzelend waargenomen. Met het opnieuw zelfstandig worden, wordt de vlag officieel ingevoerd. Wettelijke status krijgt de vlag op 28 januari 1992. De eerste vlag die ooit boven het Verchovna Rada (het Oekraïnse parlement) wapperde is nu in het parlementsmuseum te zien.
Het blauw in de vlag symboliseert de hemel, het geel de uitgestrekte tarwevelden.