Tagarchief: Polen

Polen – Święto Narodowe Trzeciego Maja / Grondwetsdag van de Derde Mei (1791)

Twee vlaggen vandaag. Vlag 1:

De Grondwetsdag herdenkt de 3e mei 1791, toen de voor die tijd democratische grondwet werd ingevoerd, na een periode van onrust en anarchie in het Pools-Litouwse Gemenebest (de samensmelting van het Koninkrijk Polen met het Groothertogdom Litouwen in 1569).

Polen-Litouwen
Het Pools-Litouwse Gemenebest in zijn grootste omvang in 1618. De kleuren geven de verschillende grenzen aan die het gemenebest kende tussen 1569 en 1918. De huidige grenzen zijn in het gebied ingetekend met de namen van de landen ter identificatie.

De moderne grondwet was de Pruisische en Russische buren echter een doorn in het oog. Het leidde tot de Pools-Russische oorlog van 1792, waarbij de Russen het Gemenebest binnenvielen en tot de zogenaamde Tweede Verdeling van Polen in hetzelfde jaar, waarbij het Pools-Litouwse grondgebied grote delen land moest afstaan aan Rusland en Pruisen. En na de Derde Verdeling in 1795, waarbij opnieuw Rusland, Pruisen, maar nu ook Oostenrijk profiteerden, hield de Poolse (en Litouwse) soevereiniteit de facto op te bestaan tot 1918.

Tweede Poolse Republiek (1918-1939) (Kaart van de hand van Tadeusz Jan Kowalski, uitgave Edward Stanford Publishing)

In april 1919 werd tijdens de Tweede Poolse Republiek de 3e mei ingevoerd als nationale feestdag. Vanaf de Tweede Wereldoorlog werd de viering verboden. Pas na de val van het communisme in 1989, werd de 3e mei opnieuw ingevoerd als nationale feestdag, voor het eerst in 1990. In 2007 sloot Litouwen zich bij Polen aan door de 3e mei ook als nationale feestdag in te voeren en sinds dat jaar vinden er ook gezamenlijke herdenkingen plaats.

Polen (1945-heden)

De 3e mei is een vrije dag in Polen met vele festiviteiten, parades, speeches en concerten.
In Chicago en omgeving, waar zich veel Poolse emigranten hadden gevestigd, wordt de dag al gevierd sinds 1892 en staat bekend als Polish Constitution Day, compleet met parades.

Unknown.jpeg
Poolse aankondiging (© szkolneblog.pl)

De vlag

Vlag van Polen (1830-heden), zonder en mét wapen

De Poolse vlag is een horizontale tweekleur in wit en rood en komt voor mét en zónder staatswapen. De kleuren rood en wit komen al in de tijd van het Hertogdom Warschau (1807-1815) voor, maar ook het Poolse wapen vertoont deze kleuren.

Vanaf 1830 is het wit-rood de officieuze Poolse vlag, vanaf 1918 officieel. De adelaar op het staatswapen (als wapen bekend sinds 1295) werd in 1944 van zijn kroon ontdaan, maar op 29 december 1989 kreeg hij hem weer terug, als teken van Polen’s hernieuwde soevereiniteit.

Het gebouw van de Sejm in Warschau (gebouwd 1925-1928) met de Poolse vlag (zonder wapen) op de top (publiek domein)

Hoewel er regels zijn wie welke vlag gebruikt (dus mét of zónder wapen), zijn de twee versies in de praktijk onderling uitwisselbaar.
Strikt genomen echter wordt de vlag zonder wapen gebruikt door de Sejm (de Poolse Tweede Kamer)*, de Senat (de Poolse Eerste Kamer), de president, de premier, de regering, lagere volksvertegenwoordigingen (alleen tijdens vergaderingssessies) en andere overheidsorganen (alleen op nationale feestdagen).

*) bovenop de koepel van het gebouw, binnen in de vergaderzaal wordt een baniervormige constructie gebruikt mét wapen

De vergaderzaal van de Sejm met baniervormige constructie mét het (gekantelde) wapen (© Network.nt)

Het gebruik van de vlag mét wapen is in principe voorbehouden aan ambassades, consulaten en andere vertegenwoordigingen en missies in het buitenland, de burgerluchtvaart en gebouwen van havenautoriteiten. Tevens dient de vlag met adelaar als handelsvlag.

De Poolse vlag mét wapen bij de ambassade in Jakarta, Indonesië (fotograaf onbekend)

Vlag van de president als commandant van de strijdkrachten

Zoals we hierboven al zagen gebruikt de Poolse president de nationale vlag zónder wapen. Toch is er een presidentiële vlag, maar die wordt alleen gebruikt door het staatshoofd in de rol van opperbevelhebber van de strijdkrachten.

Vlag van de Poolse president als opperbevelhebber van de strijdkrachten (1927/2005-heden)

De vlag laat het gekroonde Poolse wapen zien op een rood veld, omlijst door een sierrand die de rang van een generaal verbeeldt. Die rand is weer omzoomd door een witte rand, omsloten door twee rode kaders.

Dit presidentiële vaandel is vrijwel gelijk aan het ontwerp van 27 december 1927. Een versie zonder kroon werd gebruikt tijdens de Russische dominantie tussen 1952 en 1989.

De presidentiële vlag tijdens de militaire ceremonie Grondwetsdag van de Derde Mei (Święto Narodowe Trzeciego Maja) (© Kpalion)

Op 3 mei 2005 was de herintroductie van de vlag tijdens de Grondwetsdag van de Derde Mei (Święto Narodowe Trzeciego Maja) bij de ceremonie op het Piłsudski-plein bij het graf van de onbekende soldaat.
Bij begrafenissen van (voormalige) presidenten dekt de presidentiële vlag tevens de kist van de overledene.

Polen – Narodowe Święto Niepodległości / Nationale Onafhankelijkheidsdag (1918)

Drie vlaggen vandaag. Vlag 2:

Op 11 november wordt de Poolse onafhankelijkheidsdag gevierd. Herdacht wordt dat Polen in 1918 weer een soevereine staat werd na 123 jaar verdeling tussen het Russische keizerrijk, het koninkrijk Pruisen en het Habsburgse Rijk. Het herstel van de onafhankelijkheid gebeurde geleidelijk. De 11e november is gekozen omdat Józef Piłsudski op die dag de macht overnam als staatshoofd. In deze periode, tot aan de Tweede Wereldoorlog, was die van de zogenaamde Tweede Poolse Republiek.

Links: Kaart van de Tweede Poolse Republiek (1921-1939) (© Mariusz Paździora) / Rechts: Józef Piłsudski (1867-1935) (© Instytut Pamięci Narodowej)

Als officiële feestdag is de 11e november pas in gebruik sinds 1937 en vóór de Tweede Wereldoorlog slechts twee keer gevierd. Na de oorlog werd de 11e november door de communisten op een zijspoor geschoven en werd 22 juli de belangrijkste feestdag, de verjaardag van het PKWN-manifest (de stichting in 1944 van een voorlopige Poolse regering, gesteund door de Russen).

Affiche voor de feestdag (© jezowe.pl)

De vlag

Vlag van Polen (1830-heden), zonder en mét wapen

De Poolse vlag is een horizontale tweekleur in wit en rood en komt voor mét en zónder staatswapen. De kleuren rood en wit komen al in de tijd van het Hertogdom Warschau (1807-1815) voor, maar ook het Poolse wapen vertoont deze kleuren.

Vanaf 1830 is het wit-rood de officieuze Poolse vlag, vanaf 1918 officieel. De adelaar op het staatswapen (als wapen bekend sinds 1295) werd in 1944 van zijn kroon ontdaan, maar op 29 december 1989 kreeg hij hem weer terug, als teken van Polen’s hernieuwde soevereiniteit.

Het gebouw van de Sejm in Warschau (gebouwd 1925-1928) met de Poolse vlag (zonder wapen) op de top (publiek domein)

Hoewel er regels zijn wie welke vlag gebruikt (dus mét of zónder wapen), zijn de twee versies in de praktijk onderling uitwisselbaar.
Strikt genomen echter wordt de vlag zonder wapen gebruikt door de Sejm (de Poolse Tweede Kamer)*, de Senat (de Poolse Eerste Kamer), de president, de premier, de regering, lagere volksvertegenwoordigingen (alleen tijdens vergaderingssessies) en andere overheidsorganen (alleen op nationale feestdagen).
*) bovenop de koepel van het gebouw, binnen in de vergaderzaal wordt een baniervormige constructie gebruikt mét wapen

De vergaderzaal van de Sejm met baniervormige constructie mét het (gekantelde) wapen (© Network.nt)

Het gebruik van de vlag mét wapen is in principe voorbehouden aan ambassades, consulaten en andere vertegenwoordigingen en missies in het buitenland, de burgerluchtvaart en gebouwen van havenautoriteiten. Tevens dient de vlag met adelaar als handelsvlag.

De Poolse vlag mét wapen bij de ambassade in Jakarta, Indonesië (fotograaf onbekend)

Vlag van de president als commandant van de strijdkrachten

Zoals we hierboven al zagen gebruikt de Poolse president de nationale vlag zónder wapen. Toch is er een presidentiële vlag, maar die wordt alleen gebruikt door het staatshoofd in de rol van opperbevelhebber van de strijdkrachten.

Vlag van de Poolse president als opperbevelhebber van de strijdkrachten (1927/2005-heden)

De vlag laat het gekroonde Poolse wapen zien op een rood veld, omlijst door een sierrand die de rang van een generaal verbeeldt. Die rand is weer omzoomd door een witte rand, omsloten door twee rode kaders.

Dit presidentiële vaandel is vrijwel gelijk aan het ontwerp van 27 december 1927. Een versie zonder kroon werd gebruikt tijdens de Russische dominantie tussen 1952 en 1989.

De presidentiële vlag tijdens de militaire ceremonie Grondwetsdag van de Derde Mei (Święto Narodowe Trzeciego Maja) (© Kpalion)

Op 3 mei 2005 was de herintroductie van de vlag tijdens de Grondwetsdag van de Derde Mei (Święto Narodowe Trzeciego Maja) bij de ceremonie op het Piłsudski-plein bij het graf van de onbekende soldaat.
Bij begrafenissen van (voormalige) presidenten dekt de presidentiële vlag tevens de kist van de overledene.

Tonga – Constitution Day / Grondwetdag (1875)

Constitution Day herdenkt de 4e november 1875, toen de Grondwet werd ingevoerd. Het is een vrije dag voor de Tonganen .

Grenzen van de verschillende eilandstaten in de Grote Oceaan (© Encyclopædia Britannica, Inc., 2010)

Het Koninkrijk Tonga is een archipel van 169 eilanden, waarvan er 36 bewoond zijn. Het eilandenrijk is gelegen in de Grote of Stille Oceaan en heeft een totale landoppervlakte van 748 km², verspreid over een gebied van 700.000 km².
Volgens de laatste telling uit 2020 bedroeg het inwoneraantal 106.095, waarvan 70% op het hoofdeiland Tongatapu woont.

Kaart van de Tonga-archipel (© mapsland.com)

Tussen 1773 en 1777 kwamen de eilanden onder Britse invloed, door drie achtereenvolgende bezoeken van kapitein James Cook. Zo’n 50 jaar later arriveerden de eerste Britse missionarissen, die het als hun taak zagen de eilandbevolking te bekeren tot het christendom.

‘The reception of Captain Cook in Hapaee’, met de hand ingekleurde gravure van Robert Scott (1777-1841), uit ‘The Glasgow Geography’ , uitgave E. Khull & Co., Glasgow, 1825. Kapitein Cook (1728-1779) bezocht Hapaee op het eiland Nomuka in mei 1777.

Het belangrijkste stamhoofd was Taufa’ahau Tupou die zich in 1831 liet bekeren, waarna hij de naam Jiaoji (later Siaosi) aannam, de Tongaanse vertaling van George (naar koning George III van het Verenigd Koninkrijk).

Links: Koning George Tupou I (1797-1893), foto van circa 1880-1890 (publiek domein) / Rechts: Shirley Waldemar Baker (1836-1903 ), ongedateerde foto (publiek domein)

Siaosi veranderde opnieuw van naam toen Tonga vanaf 1845 een koninkrijk werd en hij, mede dankzij steun van missionaris Shirley Waldemar Baker, geïnstalleerd werd als eerste koning. Hij werd toen George Tupou I.

De vlag

Vlag van Tonga (1866/1875-heden)

De vlag van Tonga is rood met een wit kanton, waarop een zogenaamd Grieks kruis in rood is geplaatst.
De geschiedenis van de vlag gaat gek genoeg terug op de eerste vlag voor aankomend koning George Tupou I. Rond 1840 nam George Tupou (toen nog onder de naam Siaosi) een persoonlijke vlag aan met een wit veld, twee blauwe kruizen aan de broeking, twee rode kruizen aan de vluchtzijde en in het midden twee kapitale letters: een blauw M en een rode A daaroverheen, die symbool staan voor de Heilige Maagd Maria. De kruizen staan voor het christendom.
Deze vlag werd vanaf 1858 ook voor het hoofdeiland Tongatapu gebruikt.

Links: Eerste vlag van Tonga (±1840-1862), vanaf 1858 ook in gebruik geweest als vlag van hoofdeiland Tongatapu / Rechts: Tweede vlag van Tonga, gelijk aan die van het Internationale Rode Kruis (1862-1866)

Als koning George Tupou I wilde hij samen met zijn goede vriend Shirley Waldemar Baker, nieuwe symbolen invoeren, zoals een wapen, volkslied en nationale vlag. Vanaf 1862 werd er een opmerkelijke vlag ingevoerd: wit met een Grieks kruis in rood, voor ons nu onmiddellijk herkenbaar als de vlag van het Internationale Rode Kruis, dat uit 1863 stamt.
Deze eerste Tongaanse vlag heeft het dan ook niet zo lang uitgehouden. In 1866 werd ze vervangen door de huidige.

Het voorbeeld voor de vlag was de Britse red ensign, een rode vlag met een kanton waar normaliter de Union Flag of Union Jack is geplaatst. In het geval van Tonga was dat een verkleinde versie van de eerste vlag: wit met een rood kruis.

Links: De Britse koopvaardijvlag, de red ensign / Rechts: Olympisch taekwondo-sporter Pita Taufatofua (1983) met de nationale vlag van Tonga op het strand van Rio de Janeiro in 2016 (foto: Brandon Goodwin/© Today)

Toen op 4 november 1875 de Grondwet werd aangenomen, werd deze vlag als officiële vlag bevestigd. Artikel 47 van dit document vermeldt expliciet dat “de vlag nooit veranderd mag worden” en “altijd de vlag van Tonga zal zijn”.
De symboliek is ook niet veranderd: het kruis staat voor het christendom en de kleur rood voor het vergoten bloed van Jezus Christus.

Overig

Links: Handels- of koopvaardijvlag van Tonga / Rechts: Marinevlag van Tonga (1985-heden)

Naast de nationale vlag kent Tonga nog een aantal andere vlaggen, zo is er een handels- of koopvaardijvlag, een horizontale tweekleur in wit-rood en daarmee gelijk aan de vlag van Polen. Deze vlag wordt tevens door de premier gebruikt.
De marinevlag is wit met een Scandinavisch kruis in rood over een iets groter Scandinavisch kruis in wit, wat op zijn beurt rood omzoomd is. In het kanton het Tongaanse kruis in rood.

Links: Vlag van de gezamenlijke defensiemacht van Tonga / Douanevlag van Tonga (±1910-heden)

De vlag voor de gezamenlijke defensiemacht is wit en heeft aan de broekingszijde een gekroond schild met drie gekruiste zwaarden in rood, symbool voor de drie koninklijke dynastieën die Tonga heeft gekend.
De douanevlag is een horizontale tweekleur in blauw-wit met in het kanton de verkleinde vlag van Tonga. In de witte baan de kapitalen H.M.C. (His Majesty’s Customs).

Links: Koninklijke Standaard van Tonga / Rechts: Koning ‘Aho’eitu Tupou VI (publiek domein)

Zoals dat in koninkrijken gebruikelijk is er ook een koninklijke standaard. De huidige koning van Tonga is ʻAhoʻeitu Tupou VI, doorgaans aangeduid onder zijn verkorte naam Tupou VI.

Oekraïne – Сімнадцять тижні війни / Zeventien weken oorlog

Drie vlaggen vandaag (+ 1 extra!) Vlag 3 (cq 4):

De strijd in de oostelijke Donbas-regio duurt onverminderd voort en de Russen lijken er langzaam maar zeker in te slagen het hele gebied in handen te krijgen.
De strijd is vooral gaande rond de steden Sjevjerodonetsk en Lysytsjansk. Rusland probeert de Oekraïense troepen hier af te sluiten van de rest van het land, zodat er voor hen geen aanvoerroutes meer zijn.

Luchtfoto van Sjevjerodonetsk en Lysytsjansk, van elkaar gescheiden door de rivier de Siversky Donets, waar op vier plekken bruggen zijn vernield (© Institute for the Study of War)

Volgens president Zelensky van Oekraïne probeert het Kremlin de Donbas te vernietigen. Hij riep het Westen dan ook opnieuw op om de wapenleveranties te versnellen.

Stemming EU-lidmaatschap

Vandaag wordt er door de EU-leiders in Brussel overlegd over de vraag of Oekraïne kandidaat-lid mag worden. President Zelensky zei dat hij er “alle vertrouwen” in heeft dat alle lidstaten zullen instemmen met het kandidaat-lidmaatschap.
Maar zelfs als alle lidstaten ja zeggen tegen het voorstel, zal het even goed nog jaren duren voordat het land ook daadwerkelijk onderdeel van de EU is. De verwachting is dat dat wel eens tien jaar of langer kan duren.

Kaliningrad

Ondertussen is er door de sancties van de EU tegen Rusland een nieuw hoofdpijndossier bijgekomen: de aanvoer van goederen naar de Russische exclave Kaliningrad, dat tussen de EU- en NAVO-landen Polen en Litouwen is gelegen.
De aanvoer van goederen via spoor loopt van Rusland via vazalstaat Wit-Rusland (Belarus), door Litouwen naar Kaliningrad.

Route van de spoorlijn van Moskou naar Kaliningrad (publiek domein)

Door de EU-sancties laat Litouwen geen treinen meer door die staal vervoeren. En dat geldt binnenkort ook voor voor beton, alcoholische dranken en kolen, en vanaf december voor olie uit Rusland.
Rusland reageerde woedend en het Kremlin heeft aangekondigd dat Litouwen een stevige vergelding kan verwachten, die “niet alleen diplomatiek” zal zijn, aldus woordvoerder Peskov.

Kaart waarop we de Suwalki Gap aangegeven zien (© Geopolitical Futures)

Reden van zorg voor de EU zal zeker de de zogenaamde Suwalki Gap zijn, de 70 km lange landstrook die Polen met Litouwen verbindt. Mochten de Russen dit gedeelte van de grens vanuit Wit-Rusland (Belarus) bezetten, dan zijn de Baltische staten Estland, Letland en Litouwen van de rest van de EU afgesneden.
Of de Russen zo ver willen gaan staat nog te bezien, want het zou een directe aanval op NAVO-grondgebied zijn, waardoor het befaamde Artikel 5 in werking zou treden, waarbij een aanval op één lidstaat beschouwd wordt als een aanval op alle lidstaten.
Wordt ongetwijfeld vervolgd.

De vlag

Vlag van Oekraïne (1992-heden)

De vlag van Oekraïne bestaat uit twee even brede horizontale banen van blauw en geel.

Er zijn voldoende aanwijzingen dat de kleuren blauw en geel van de vlag ver terug gaan, zelfs tot de 15e eeuw. De kleuren gaan er echter pas echt toe doen wanneer de twee keizerrijken waar Oekraïne onderdeel van uitmaakte (het Russische en het Oostenrijks-Hongaarse), ophouden te bestaan.
De West-Oekraïense Nationale Republiek gebruikt tussen 1918 en 1919 de blauw-gele vlag. De vlag wordt gecontinueerd  bij het samengaan van de twee Oekraïnes tot de Oekraïense Staat.

Tot aan 1949 heeft Oekraïne als Russische sovjet-republiek verschillende variaties van egaal rode vlaggen met de letters YCCP (Ukrayinskaya Sotsialisticheskaya Sovetskaya Respublika – oftewel Socialistische Sovjet Republiek Oekraïne) erop.

In 1949 krijgen alle Russische republieken een vlag-‘make-over’, variaties op de vlag van de Sovjet-Unie met eigen accenten. Die van Oekraïne heeft een blauwe balk aan de onderkant.

Vanaf 1990, dus nog vóór de onafhankelijkheid, wordt de blauw-gele vlag her en der al aarzelend waargenomen. Met het opnieuw zelfstandig worden, wordt de vlag officieel ingevoerd. Wettelijke status krijgt de vlag op 28 januari 1992.
De eerste vlag die ooit boven het Verchovna Rada (het Oekraïnse parlement) wapperde is nu in het parlementsmuseum te zien.

Het blauw in de vlag symboliseert de hemel, het geel de uitgestrekte tarwevelden.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA
De tentoongestelde ‘eerste’ vlag in het parlementsmuseum van Oekraïne (© rada.gov.ua)

Symbool

Sinds het begin van de Oekraïense oorlog op 20 februari, is de nationale vlag een symbool van hoop en verzet geworden.

Een geschonden Oekraïense vlag (met het staatswapen) opgehangen tussen twee bomen (screenshot)

Polen – Święto Narodowe Trzeciego Maja / Grondwetsdag van de Derde Mei (1791)

De Grondwetsdag herdenkt de 3e mei 1791, toen de voor die tijd democratische grondwet werd ingevoerd, na een periode van onrust en anarchie in het Pools-Litouwse Gemenebest (de samensmelting van het Koninkrijk Polen met het Groothertogdom Litouwen in 1569).

Polen-Litouwen
Het Pools-Litouwse Gemenebest in zijn grootste omvang in 1618. De kleuren geven de verschillende grenzen aan die het gemenebest kende tussen 1569 en 1918. De huidige grenzen zijn in het gebied ingetekend met de namen van de landen ter identificatie.

De moderne grondwet was de Pruisische en Russische buren echter een doorn in het oog. Het leidde tot de Pools-Russische oorlog van 1792, waarbij de Russen het Gemenebest binnenvielen en tot de zogenaamde Tweede Verdeling van Polen in hetzelfde jaar, waarbij het Pools-Litouwse grondgebied grote delen land moest afstaan aan Rusland en Pruisen. En na de Derde Verdeling in 1795, waarbij opnieuw Rusland, Pruisen, maar nu ook Oostenrijk profiteerden, hield de Poolse (en Litouwse) soevereiniteit de facto op te bestaan tot 1918.

Tweede Poolse republiek
Tweede Poolse Republiek (1918-1939)

In april 1919 werd tijdens de Tweede Poolse Republiek de 3e mei ingevoerd als nationale feestdag. Vanaf de Tweede Wereldoorlog werd de viering verboden. Pas na de val van het communisme in 1989, werd de 3e mei opnieuw ingevoerd als nationale feestdag, voor het eerst in 1990. In 2007 sloot Litouwen zich bij Polen aan door de 3e mei ook als nationale feestdag in te voeren en sinds dat jaar vinden er ook gezamenlijke herdenkingen plaats.

Polen (1945-heden)

De 3e mei is een vrije dag in Polen met normaliter vele festiviteiten, parades, speeches en concerten. Uiteraard is dat met de nog voortdurende corona-crisis op een laag pitje gezet.
In Chicago en omgeving, waar zich veel Poolse emigranten hadden gevestigd, wordt de dag al gevierd sinds 1892 en staat bekend als Polish Constitution Day, compleet met parades.

Unknown.jpeg
Poolse aankondiging (© szkolneblog.pl)

De vlag

De Poolse vlag is een horizontale tweekleur in wit en rood en komt voor mét en zónder staatswapen. De kleuren rood en wit komen al in de tijd van het Hertogdom Warschau (1807-1815) voor, maar ook het Poolse wapen vertoont deze kleuren.

polen
De Poolse vlag mét en zónder wapen

Vanaf 1830 is het wit-rood de officieuze Poolse vlag, vanaf 1918 officieel. De adelaar op het staatswapen (als wapen bekend sinds 1295) werd in 1944 van zijn kroon ontdaan, maar op 29 december 1989 kreeg hij hem weer terug, als teken van Polen’s hernieuwde soevereiniteit.

Polen – Narodowe Święto Niepodległości / Nationale Onafhankelijkheidsdag (1918)

Drie vlaggen vandaag. Vlag 2:

Op 11 november wordt de Poolse onafhankelijkheidsdag gevierd. Herdacht wordt dat Polen in 1918 weer een soevereine staat werd na 123 jaar verdeling tussen het Russische keizerrijk, het koninkrijk Pruisen en het Habsburgse Rijk. Het herstel van de onafhankelijkheid gebeurde geleidelijk. De 11e november is gekozen omdat Józef Piłsudski op die dag de macht overnam als staatshoofd. In deze periode, tot aan de Tweede Wereldoorlog, was die van de zogenaamde Tweede Poolse Republiek.

Links: Kaart van de Tweede Poolse Republiek (1921-1939) (© Mariusz Paździora) / Rechts: Józef Piłsudski (1867-1935) (© Instytut Pamięci Narodowej)

Als officiële feestdag is de 11e november pas in gebruik sinds 1937 en vóór de Tweede Wereldoorlog slechts twee keer gevierd. Na de oorlog werd de 11e november door de communisten op een zijspoor geschoven en werd 22 juli de belangrijkste feestdag, de verjaardag van het PKWN-manifest (de stichting in 1944 van een voorlopige Poolse regering, gesteund door de Russen).

Affiche voor de feestdag (© jezowe.pl)

De vlag

Vlag van Polen (1830-heden), zonder en mét wapen

De Poolse vlag is een horizontale tweekleur in wit en rood en komt voor mét en zónder staatswapen. De kleuren rood en wit komen al in de tijd van het Hertogdom Warschau (1807-1815) voor, maar ook het Poolse wapen vertoont deze kleuren.

Vanaf 1830 is het wit-rood de officieuze Poolse vlag, vanaf 1918 officieel. De adelaar op het staatswapen (als wapen bekend sinds 1295) werd in 1944 van zijn kroon ontdaan, maar op 29 december 1989 kreeg hij hem weer terug, als teken van Polen’s hernieuwde soevereiniteit.

Tonga – Constitution Day / Grondwetdag (1875)

Constitution Day herdenkt de 4e november 1875, toen de Grondwet werd ingevoerd. Het is een vrije dag voor de Tonganen en hoewel Vlagblog vanwege historische redenen de 4e november aanhoudt, is het zo dat wanneer Constitution Day op een woensdag valt (en dit jaar is dat het geval), de dag gevierd wordt op de maandag ervóór. Dat wil zeggen dat de viering van 2020 twee dagen geleden plaatsvond, op 2 november.

Grenzen van de verschillende eilandstaten in de Grote Oceaan (© Encyclopædia Britannica, Inc., 2010)

Het Koninkrijk Tonga is een archipel van 169 eilanden, waarvan er 36 bewoond zijn. Het eilandenrijk is gelegen in de Grote of Stille Oceaan en heeft een totale landoppervlakte van 748 km², verspreid over een gebied van 700.000 km².
Volgens de laatste telling uit 2016 bedroeg het inwoneraantal 100.651, waarvan 70% op het hoofdeiland Tongatapu woont.

Kaart van de Tonga-archipel (© mapsland.com)

Tussen 1773 en 1777 kwamen de eilanden onder Britse invloed, door drie achtereenvolgende bezoeken van kapitein James Cook. Zo’n 50 jaar later arriveerden de eerste Britse missionarissen, die het als hun taak zagen de eilandbevolking te bekeren tot het christendom.

‘The reception of Captain Cook in Hapaee’, met de hand ingekleurde gravure van Robert Scott (1777-1841), uit ‘The Glasgow Geography’ , uitgave E. Khull & Co., Glasgow, 1825. Kapitein Cook (1728-1779) bezocht Hapaee op het eiland Nomuka in mei 1777.

Het belangrijkste stamhoofd was Taufa’ahau Tupou die zich in 1831 liet bekeren, waarna hij de naam Jiaoji (later Siaosi) aannam, de Tongaanse vertaling van George (naar koning George III van het Verenigd Koninkrijk).

Links: Koning George Tupou I (1797-1893), foto van circa 1880-1890 (publiek domein) / Rechts: Shirley Waldemar Baker (1836-1903 ), ongedateerde foto (publiek domein)

Siaosi veranderde opnieuw van naam toen Tonga vanaf 1845 een koninkrijk werd en hij, mede dankzij steun van missionaris Shirley Waldemar Baker, geïnstalleerd werd als eerste koning. Hij werd toen George Tupou I.

De vlag

Vlag van Tonga (1866/1875-heden)

De vlag van Tonga is rood met een wit kanton, waarop een zogenaamd Grieks kruis in rood is geplaatst.
De geschiedenis van de vlag gaat gek genoeg terug op de eerste vlag voor aankomend koning George Tupou I. Rond 1840 nam George Tupou (toen nog onder de naam Siaosi) een persoonlijke vlag aan met een wit veld, twee blauwe kruizen aan de broeking, twee rode kruizen aan de vluchtzijde en in het midden twee kapitale letters: een blauw M en een rode A daaroverheen, die symbool staan voor de Heilige Maagd Maria. De kruizen staan voor het christendom.
Deze vlag werd vanaf 1858 ook voor het hoofdeiland Tongatapu gebruikt.

Links: Eerste vlag van Tonga (±1840-1862), vanaf 1858 ook in gebruik geweest als vlag van hoofdeiland Tongatapu / Rechts: Tweede vlag van Tonga, gelijk aan die van het Internationale Rode Kruis (1862-1866)

Als koning George Tupou I wilde hij samen met zijn goede vriend Shirley Waldemar Baker, nieuwe symbolen invoeren, zoals een wapen, volkslied en nationale vlag. Vanaf 1862 werd er een opmerkelijke vlag ingevoerd: wit met een Grieks kruis in rood, voor ons nu onmiddellijk herkenbaar als de vlag van het Internationale Rode Kruis, dat uit 1863 stamt.
Deze eerste Tongaanse vlag heeft het dan ook niet zo lang uitgehouden. In 1866 werd ze vervangen door de huidige.

Het voorbeeld voor de vlag was de Britse red ensign, een rode vlag met een kanton waar normaliter de Union Flag of Union Jack is geplaatst. In het geval van Tonga was dat een verkleinde versie van de eerste vlag: wit met een rood kruis.

Links: De Britse koopvaardijvlag, de red ensign / Rechts: Olympisch taekwondo-sporter Pita Taufatofua (1983) met de nationale vlag van Tonga op het strand van Rio de Janeiro in 2016 (foto: Brandon Goodwin/© Today)

Toen op 4 november 1875 de Grondwet werd aangenomen, werd deze vlag als officiële vlag bevestigd. Artikel 47 van dit document vermeldt expliciet dat “de vlag nooit veranderd mag worden” en “altijd de vlag van Tonga zal zijn”.
De symboliek is ook niet veranderd: het kruis staat voor het christendom en de kleur rood voor het vergoten bloed van Jezus Christus.

Overig

Links: Handels- of koopvaardijvlag van Tonga / Rechts: Marinevlag van Tonga (1985-heden)

Naast de nationale vlag kent Tonga nog een aantal andere vlaggen, zo is er een handels- of koopvaardijvlag, een horizontale tweekleur in wit-rood en daarmee gelijk aan de vlag van Polen. Deze vlag wordt tevens door de premier gebruikt.
De marinevlag is wit met een Scandinavisch kruis in rood over een iets groter Scandinavisch kruis in wit, wat op zijn beurt rood omzoomd is. In het kanton het Tongaanse kruis in rood.

Links: Vlag van de gezamenlijke defensiemacht van Tonga / Douanevlag van Tonga (±1910-heden)

De vlag voor de gezamenlijke defensiemacht is wit en heeft aan de broekingszijde een gekroond schild met drie gekruiste zwaarden in rood, symbool voor de drie koninklijke dynastieën die Tonga heeft gekend.
De douanevlag is een horizontale tweekleur in blauw-wit met in het kanton de verkleinde vlag van Tonga. In de witte baan de kapitalen H.M.C. (His Majesty’s Customs).

Links: Koninklijke Standaard van Tonga / Rechts: Koning ‘Aho’eitu Tupou VI (publiek domein)

Zoals dat in koninkrijken gebruikelijk is er ook een koninklijke standaard. De huidige koning van Tonga is ʻAhoʻeitu Tupou VI, doorgaans aangeduid onder zijn verkorte naam Tupou VI.

Polen – Święto Narodowe Trzeciego Maja / Grondwetsdag van de Derde Mei (1791)

De Grondwetsdag herdenkt de 3e mei 1791, toen de voor die tijd democratische grondwet werd ingevoerd, na een periode van onrust en anarchie in het Pools-Litouwse Gemenebest (de samensmelting van het Koninkrijk Polen met het Groothertogdom Litouwen in 1569).

Polen-Litouwen
Het Pools-Litouwse Gemenebest in zijn grootste omvang in 1618. De kleuren geven de verschillende grenzen aan die het gemenebest kende tussen 1569 en 1918. De huidige grenzen zijn in het gebied ingetekend met de namen van de landen ter identificatie.

De moderne grondwet was de Pruisische en Russische buren echter een doorn in het oog. Het leidde tot de Pools-Russische oorlog van 1792, waarbij de Russen het Gemenebest binnenvielen en tot de zogenaamde Tweede Verdeling van Polen in hetzelfde jaar, waarbij het Pools-Litouwse grondgebied grote delen land moest afstaan aan Rusland en Pruisen. En na de Derde Verdeling in 1795, waarbij opnieuw Rusland, Pruisen, maar nu ook Oostenrijk profiteerden, hield de Poolse (en Litouwse) soevereiniteit de facto op te bestaan tot 1918.

Tweede Poolse republiek
Tweede Poolse Republiek (1918-1939)

In april 1919 werd tijdens de Tweede Poolse Republiek de 3e mei ingevoerd als nationale feestdag. Vanaf de Tweede Wereldoorlog werd de viering verboden. Pas na de val van het communisme in 1989, werd de 3e mei opnieuw ingevoerd als nationale feestdag, voor het eerst in 1990. In 2007 sloot Litouwen zich bij Polen aan door de 3e mei ook als nationale feestdag in te voeren en sinds dat jaar vinden er ook gezamenlijke herdenkingen plaats.

Polen map
Polen (1945-heden)

De 3e mei is een vrije dag in Polen met normaliter vele festiviteiten, parades, speeches en concerten. Uiteraard is dat met de nog voortdurende corona-crisis op een laag pitje gezet.
In Chicago en omgeving, waar zich veel Poolse emigranten hadden gevestigd, wordt de dag al gevierd sinds 1892 en staat bekend als Polish Constitution Day, compleet met parades. Vanwege de pandemie ging de parade in 2020 niet door. Dit jaar kan er iets meer, maar merendeels zal het het online-event worden.

Unknown.jpeg
Poolse aankondiging (© szkolneblog.pl)

De vlag

De Poolse vlag is een horizontale tweekleur in wit en rood en komt voor mét en zónder staatswapen. De kleuren rood en wit komen al in de tijd van het Hertogdom Warschau (1807-1815) voor, maar ook het Poolse wapen vertoont deze kleuren.

polen
De Poolse vlag mét en zónder wapen

Vanaf 1830 is het wit-rood de officieuze Poolse vlag, vanaf 1918 officieel. De adelaar op het staatswapen (als wapen bekend sinds 1295) werd in 1944 van zijn kroon ontdaan, maar op 29 december 1989 kreeg hij hem weer terug, als teken van Polen’s hernieuwde soevereiniteit.

Polen – Narodowe Święto Niepodległości / Nationale Onafhankelijkheidsdag (1918)

Drie vlaggen vandaag. Vlag 2:

Op 11 november wordt de Poolse onafhankelijkheidsdag gevierd. Herdacht wordt dat Polen in 1918 weer een soevereine staat werd na 123 jaar verdeling tussen het Russische keizerrijk, het koninkrijk Pruisen en het Habsburgse Rijk. Het herstel van de onafhankelijkheid gebeurde geleidelijk. De 11e november is gekozen omdat Józef Piłsudski op die dag de macht overnam als staatshoofd. In deze periode, tot aan de Tweede Wereldoorlog, was die van de zogenaamde Tweede Poolse Republiek.

Links: Kaart van de Tweede Poolse Republiek (1921-1939) (© Mariusz Paździora) / Rechts: Józef Piłsudski (1867-1935) (© Instytut Pamięci Narodowej)

Als officiële feestdag is de 11e november pas in gebruik sinds 1937 en vóór de Tweede Wereldoorlog slechts twee keer gevierd. Na de oorlog werd de 11e november door de communisten op een zijspoor geschoven en werd 22 juli de belangrijkste feestdag, de verjaardag van het PKWN-manifest (de stichting in 1944 van een voorlopige Poolse regering, gesteund door de Russen).

Affiche voor de feestdag (© jezowe.pl)

De vlag

Vlag van Polen (1830-heden), zonder en mét wapen

De Poolse vlag is een horizontale tweekleur in wit en rood en komt voor mét en zónder staatswapen. De kleuren rood en wit komen al in de tijd van het Hertogdom Warschau (1807-1815) voor, maar ook het Poolse wapen vertoont deze kleuren.

Vanaf 1830 is het wit-rood de officieuze Poolse vlag, vanaf 1918 officieel. De adelaar op het staatswapen (als wapen bekend sinds 1295) werd in 1944 van zijn kroon ontdaan, maar op 29 december 1989 kreeg hij hem weer terug, als teken van Polen’s hernieuwde soevereiniteit.

Tonga – Constitution Day / Grondwetdag (1875)

Constitution Day herdenkt de 4e november 1875, toen de Grondwet werd ingevoerd. Het is een vrije dag voor de Tonganen en hoewel Vlagblog vanwege historische redenen de 4e november aanhoudt, is het zo dat wanneer Constitution Day op een woensdag valt (en dit jaar is dat het geval), de dag gevierd wordt op de maandag ervóór. Dat wil zeggen dat de viering van 2020 twee dagen geleden plaatsvond, op 2 november.

Grenzen van de verschillende eilandstaten in de Grote Oceaan (© Encyclopædia Britannica, Inc., 2010)

Het Koninkrijk Tonga is een archipel van 169 eilanden, waarvan er 36 bewoond zijn. Het eilandenrijk is gelegen in de Grote of Stille Oceaan en heeft een totale landoppervlakte van 748 km², verspreid over een gebied van 700.000 km².
Volgens de laatste telling uit 2016 bedroeg het inwoneraantal 100.651, waarvan 70% op het hoofdeiland Tongatapu woont.

Kaart van de Tonga-archipel (© mapsland.com)

Tussen 1773 en 1777 kwamen de eilanden onder Britse invloed, door drie achtereenvolgende bezoeken van kapitein James Cook. Zo’n 50 jaar later arriveerden de eerste Britse missionarissen, die het als hun taak zagen de eilandbevolking te bekeren tot het christendom.

‘The reception of Captain Cook in Hapaee’, met de hand ingekleurde gravure van Robert Scott (1777-1841), uit ‘The Glasgow Geography’ , uitgave E. Khull & Co., Glasgow, 1825. Kapitein Cook (1728-1779) bezocht Hapaee op het eiland Nomuka in mei 1777.

Het belangrijkste stamhoofd was Taufa’ahau Tupou die zich in 1831 liet bekeren, waarna hij de naam Jiaoji (later Siaosi) aannam, de Tongaanse vertaling van George (naar koning George III van het Verenigd Koninkrijk).

Links: Koning George Tupou I (1797-1893), foto van circa 1880-1890 (publiek domein) / Rechts: Shirley Waldemar Baker (1836-1903 ), ongedateerde foto (publiek domein)

Siaosi veranderde opnieuw van naam toen Tonga vanaf 1845 een koninkrijk werd en hij, mede dankzij steun van missionaris Shirley Waldemar Baker, geïnstalleerd werd als eerste koning. Hij werd toen George Tupou I.

De vlag

Vlag van Tonga (1866/1875-heden)

De vlag van Tonga is rood met een wit kanton, waarop een zogenaamd Grieks kruis in rood is geplaatst.
De geschiedenis van de vlag gaat gek genoeg terug op de eerste vlag voor aankomend koning George Tupou I. Rond 1840 nam George Tupou (toen nog onder de naam Siaosi) een persoonlijke vlag aan met een wit veld, twee blauwe kruizen aan de broeking, twee rode kruizen aan de vluchtzijde en in het midden twee kapitale letters: een blauw M en een rode A daaroverheen, die symbool staan voor de Heilige Maagd Maria. De kruizen staan voor het christendom.
Deze vlag werd vanaf 1858 ook voor het hoofdeiland Tongatapu gebruikt.

Links: Eerste vlag van Tonga (±1840-1862), vanaf 1858 ook in gebruik geweest als vlag van hoofdeiland Tongatapu / Rechts: Tweede vlag van Tonga, gelijk aan die van het Internationale Rode Kruis (1862-1866)

Als koning George Tupou I wilde hij samen met zijn goede vriend Shirley Waldemar Baker, nieuwe symbolen invoeren, zoals een wapen, volkslied en nationale vlag. Vanaf 1862 werd er een opmerkelijke vlag ingevoerd: wit met een Grieks kruis in rood, voor ons nu onmiddellijk herkenbaar als de vlag van het Internationale Rode Kruis, dat uit 1863 stamt.
Deze eerste Tongaanse vlag heeft het dan ook niet zo lang uitgehouden. In 1866 werd ze vervangen door de huidige.

Het voorbeeld voor de vlag was de Britse red ensign, een rode vlag met een kanton waar normaliter de Union Flag of Union Jack is geplaatst. In het geval van Tonga was dat een verkleinde versie van de eerste vlag: wit met een rood kruis.

Links: De Britse koopvaardijvlag, de red ensign / Rechts: Olympisch taekwondo-sporter Pita Taufatofua (1983) met de nationale vlag van Tonga op het strand van Rio de Janeiro in 2016 (foto: Brandon Goodwin/© Today)

Toen op 4 november 1875 de Grondwet werd aangenomen, werd deze vlag als officiële vlag bevestigd. Artikel 47 van dit document vermeldt expliciet dat “de vlag nooit veranderd mag worden” en “altijd de vlag van Tonga zal zijn”.
De symboliek is ook niet veranderd: het kruis staat voor het christendom en de kleur rood voor het vergoten bloed van Jezus Christus.

Overig

Links: Handels- of koopvaardijvlag van Tonga / Rechts: Marinevlag van Tonga (1985-heden)

Naast de nationale vlag kent Tonga nog een aantal andere vlaggen, zo is er een handels- of koopvaardijvlag, een horizontale tweekleur in wit-rood en daarmee gelijk aan de vlag van Polen. Deze vlag wordt tevens door de premier gebruikt.
De marinevlag is wit met een Scandinavisch kruis in rood over een iets groter Scandinavisch kruis in wit, wat op zijn beurt rood omzoomd is. In het kanton het Tongaanse kruis in rood.

Links: Vlag van de gezamenlijke defensiemacht van Tonga / Douanevlag van Tonga (±1910-heden)

De vlag voor de gezamenlijke defensiemacht is wit en heeft aan de broekingszijde een gekroond schild met drie gekruiste zwaarden in rood, symbool voor de drie koninklijke dynastieën die Tonga heeft gekend.
De douanevlag is een horizontale tweekleur in blauw-wit met in het kanton de verkleinde vlag van Tonga. In de witte baan de kapitalen H.M.C. (His Majesty’s Customs).

Links: Koninklijke Standaard van Tonga / Rechts: Koning ‘Aho’eitu Tupou VI (publiek domein)

Zoals dat in koninkrijken gebruikelijk is er ook een koninklijke standaard. De huidige koning van Tonga is ʻAhoʻeitu Tupou VI, doorgaans aangeduid onder zijn verkorte naam Tupou VI.