Twee vlaggen vandaag. Vlag 2:

De oorlog in Oekraïne is inmiddels vijf weken oud en wat zich één week geleden al aftekende: er lijkt een soort patstelling te zijn ontstaan. Het Oekraïense leger dringt de Russen bij de hoofdstad Kiev steeds verder terug uit de voorsteden, iets wat ongetwijfeld niet overeenkomt met de oorspronkelijke plannen van het regime in Moskou.
De heroverde voorstad Irpin is veranderd in een spookstad.

De door het Kremlin zo vurig gewenste marionettenregering is er nog steeds niet, president Volodymyr Zelensky is nog steeds alom tegenwoordig met zijn videoboodschappen en -toespraken.
Vanmorgen heeft hij de Tweede Kamer toegesproken.

Zelfs het zwaar beproefde Marioepol is nog steeds niet volledig in handen van het Russische leger. Zo’n 90% van de gebouwen in de stad is beschadigd, 40% verwoest.

En ook de belangrijke havenstad Odessa, aan de Zwarte Zee gelegen, lijkt nog steeds buiten bereik van Poetin.

Alleen in het oosten, in de Donbas-regio, in de zelfverklaarde volksrepublieken Luhansk en Donetsk, lijkt het voor de Russen min of meer te gaan zoals men verwachtte. Hier geldt natuurlijk dat de aanvoerlijnen vanuit Rusland kort zijn.

Dit alles heeft er toe geleid dat de Russen bij de laatste vredesbesprekingen in Istanboel, Turkije plotseling van toon veranderden en er een ‘gebaar’ werd gemaakt om de strijd rond Kiev en Tsjernihiv, in het noorden van Oekraïne, op een lager pitje te zetten.
Het kan onmogelijk toevallig zijn dat de Russen daar nu juist aan het verliezen zijn.
Wat dat ‘lagere pitje’ betreft: volgens Britse inlichtingendiensten zijn de beschietingen en raketaanvallen van de Russen in Tsjernihiv vandaag nog steeds gaande en de toegebrachte schade ‘aanzienlijk’,

Desalniettemin lijkt er enigszins schot te zitten in gesprekken tussen beide partijen. Oekraïne lijkt bereid te zijn af te zien van het NAVO-lidmaatschap, het land zou dan een neutrale status krijgen, waarbij Oekraïne wel veiligheidsgaranties verlangt, waarbij landen als bijvoorbeeld Turkije, Polen, Canada en Israël een rol zouden kunnen spelen, wat dan geregeld zou moeten worden via de Verenigde Naties.

Dit zou betekenen dat er geen buitenlandse militaire bases op Oekraïens grondgebied zouden komen. Maar een tegeneis is dan wel dat Rusland zich niet zal verzetten tegen een eventueel EU-lidmaatschap van Oekraïne.
Pijnpunten zullen uiteindelijk ook ter tafel moeten komen, zoals de zelfverklaarde volksrepublieken in het oosten en de in 2014 door Rusland geannexeerde Krim.
Wat dit laatste probleem betreft wil Oekraïne om uit de impasse te komen langetermijngesprekken aangaan voor de duur van tenminste vijftien jaar.
En dan hebben we het nog niet eens over Russische herstelbetalingen voor de veroorzaakte miljardenschade.

Overheersend probleem bij ieder gesprek met Rusland is echter: is het regime in Moskou te vertrouwen? Sinds Poetin aan de macht is (1999) regeert de leugen in het Kremlin, waarbij zeker de laatste jaren leugens, verdraaiingen en complottheorieën bijna ‘normaal’ zijn geworden.
Daar komt bij dat de besprekingen nu nog op ‘laag niveau’ worden gehouden.
De Verenigde Staten verwachten van de Russen geen woorden maar daden. Zoals Antony Blinken, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken het zei: “De Verenigde Staten zijn gefocust op het laatste”.

Oorlogsmisdaden

Gisteren meldde de hoge commissaris van de Mensenrechten voor de VN, Michelle Bachelet, dat Rusland mogelijk 24 maal verboden clustermunitie heeft gebruikt in Oekraïne. Deze beschuldiging wordt nog onderzocht maar lijkt volgens Bachelet ‘geloofwaardig’.

Volgens Bachelet heeft Rusland ook minstens 77 maal een medisch doel getroffen, waaronder 50 ziekenhuizen. Dat soort burgerdoelen treffen is niet toegestaan onder het internationale recht en mogelijk is er dus sprake van oorlogsmisdaden, aldus Bachelet.

Verder onderzoekt het Hoog Commissariaat voor de Mensenrechten onderzoekt ook beweringen dat Oekraïners uit de belegerde stad Marioepol en andere Oekraïense gebieden gedwongen naar Rusland zijn gebracht.

Het mensenrechtencomité van de Verenigde Naties heeft de Noor Erik Møse, een voormalige rechter van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, benoemd tot hoofd van een driekoppige commissie die onderzoek gaat doen naar oorlogsmisdaden in Oekraïne. De twee andere leden zijn de Bosnische Jasminka Džumhur en de Colombiaan Pablo de Greiff.

Slachtoffers

Terug naar het trieste wekelijkse blokje oorlogsslachtoffers. Hoewel over de aantallen slachtoffers nog steeds weinig met zekerheid is te zeggen (de getallen lopen per bron nogal uiteen) hebben ze één ding gemeen: ze blijven verder oplopen.
Voor wat Oekraïense burgerslachtoffers betreft: de Oekraïense regering houdt het op 5.984 tot 6.211 of meer (waarvan zo’n 5.000 in Marioepol), de Verenigde Naties houden het op 1.189 doden en 1.901 gewonden.
Oekraïense militairen: volgens de Oekraïense regering rond de 1.300* gesneuvelden, Amerikaanse inlichtingendiensten schatten het aantal dode militairen op 2.000* tot 4.000*.
*) deze cijfers zijn sinds vorige week niet meer aangepast

Voor wat het aantal gesneuvelde Russische militairen betreft: wekenlang stond dat getal volgens Rusland op 498, maar vorige week werd het eindelijk aangepast, het aantal dode militairen staat volgens het Kremlin nu op 1.351. Dat het er echter veel meer moeten zijn blijkt wel uit de schattingen (hoe onzeker ook) van de Amerikaanse inlichtingendiensten en de NAVO.
De Amerikanen schatten het aantal gedode Russische militairen tussen de 3.000* en 10.000*, de NAVO gaat uit van 7.000* tot 15.000*.
*) ook deze cijfers zijn sinds vorige week niet meer aangepast

Vluchtelingen

Ook het aantal vluchtelingen blijft toenemen, maar stijgt niet meer zo hard als de weken daarvoor. In totaal zijn nu naar schatting 4 miljoen mensen naar het buitenland gevlucht, waarbij het merendeel nog steeds in de buurlanden verblijft, waarvan 2.336.799 in Polen.

In Oekraïne zelf zijn 6,5 miljoen huis en haard ontvlucht, veelal naar het westen van het land.
Een kwart van de gehele Oekraïense bevolking is nu ontheemd.

De vlag

De vlag van Oekraïne bestaat uit twee even brede horizontale banen van blauw en geel.

Er zijn voldoende aanwijzingen dat de kleuren blauw en geel van de vlag ver terug gaan, zelfs tot de 15e eeuw. De kleuren gaan er echter pas echt toe doen wanneer de twee keizerrijken waar Oekraïne onderdeel van uitmaakte (het Russische en het Oostenrijks-Hongaarse), ophouden te bestaan.
De West-Oekraïense Nationale Republiek gebruikt tussen 1918 en 1919 de blauw-gele vlag. De vlag wordt gecontinuëerd  bij het samengaan van de twee Oekraïnes tot de Oekraïense Staat.

Tot aan 1949 heeft Oekraïne als Russische sovjet-republiek verschillende variaties van egaal rode vlaggen met de letters YCCP (Ukrayinskaya Sotsialisticheskaya Sovetskaya Respublika – oftewel Socialistische Sovjet Republiek Oekraïne) erop.

In 1949 krijgen alle Russische republieken een vlag-‘make-over’, variaties op de vlag van de Sovjet-Unie met eigen accenten. Die van Oekraïne heeft een blauwe balk aan de onderkant.

Vanaf 1990, dus nog vóór de onafhankelijkheid, wordt de blauw-gele vlag her en der al aarzelend waargenomen. Met het opnieuw zelfstandig worden, wordt de vlag officieel ingevoerd. Wettelijke status krijgt de vlag op 28 januari 1992.
De eerste vlag die ooit boven het Verchovna Rada (het Oekraïnse parlement) wapperde is nu in het parlementsmuseum te zien.

Het blauw in de vlag symboliseert de hemel, het geel de uitgestrekte tarwevelden.