Vandaag is het precies 70 jaar geleden dat de Thaise koning Bhumibol de troon besteeg. Het mag een wonder heten dat hij het gehaald heeft, want zijn gezondheid is al jaren erg slecht en hij verblijft vrijwel continu in het ziekenhuis. Alleen al in de afgelopen maand werd de 88-jarige monarch behandeld voor vocht bij de hersenen en een opgezette long. Het laatste probleem, vernauwing van de aderen, waardoor zijn hart onvoldoende bloed kreeg, is eergisteren met een succesvol uitgevoerde operatie aangepakt.

Bhumibol Adulyadej werd geboren op 5 december 1927. Hij was de jongste van een gezin van drie. Het oudste kind was een dochter, Galyani Vadhana, zijn oudere broer was Ananda Mahidol. In 1935 werd koning Prajadhipok (een oom van Bhumibol) gedwongen tot aftreden. Daar de koning geen kinderen had, werd een nieuwe koning in de directe familie gezocht. Omdat Bhumibols vader al was overleden toen hij 2 jaar oud was, viel de keus op zijn oudere broer Ananda Mahidol, toen 9 jaar oud. Tot zijn meerderjarigheid werd zijn koningschap waargenomen door twee regenten. Ondertussen gingen de twee broers in Zwitserland naar school. In 1945 keerde koning Ananda definitief terug naar Thailand, regerend onder de naam Rama VII. Het zou niet lang duren: op 9 juni 1946 werd hij doodgeschoten in bed aangetroffen in zijn slaapkamer, onder nooit opgehelderde omstandigheden.

Daarmee hebben we de dag te pakken waarop zijn jongere broer Bhumibol, toen 18 jaar, koning werd onder de naam Rama IX. In 1950 trouwde hij met Sirikit Sitiyakara en ze kregen vier kinderen, één zoon en drie dochters. Van die kinderen is prins Maha Vajiralongkorn de waarschijnlijke opvolger van Bhumibol, maar de koning heeft het recht ook één van zijn dochters aan te wijzen. Zijn oudste dochter trouwde echter met een Amerikaan en heeft haar rechten op de troon opgegeven. Van de overige twee dochters lijkt prinses Maha Chakri Sirindhorn de meest waarschijnlijke keus, het leven van haar broer hangt van schandalen aan elkaar.

Overigens is het in Thailand niet toegestaan het openlijk over dit soort onderwerpen als schandalen en opvolging, te hebben. Dat is niet kies. Koning Bhumibol staat in hoog aanzien en heeft ook in politiek opzicht veel voor zijn land betekent. Praktisch gezien is zijn rol in zijn huidige verzwakte toestand uitgespeeld, maar zolang hij leeft, blijft zijn invloed merkbaar, alsof zijn onderdanen -waarbij toch allerlei onvrede broeit- zich zoveel mogelijk inhouden, zolang hij leeft.

Bhumibol is inmiddels al enige tijd het langst zittende staatshoofd ter wereld. Om dit even in een historische context te plaatsen: hij was al twee jaar koning voordat koningin Juliana haar moeder opvolgde in 1948 en al zes jaar koning toen Elizabeth II koningin werd in 1952. Overigens staat hij op de lijst met langst regerende monarchen ter wereld pas op plaats 19. Maar als hij het nog even vol houdt, stijgt hij over 17 dagen een plaatsje in de ranglijst. Het kan natuurlijk niet anders of de meeste van hen op deze lijst kwamen al op de troon toen ze nog kind waren, zoals de nr.1, koning Sobhuza II van Swaziland, die officieel regeerde van 10 december 1899 (toen hij vier maanden oud was), tot zijn dood op 21 augustus 1982. Dat levert een record op van 82 jaar en 254 dagen!

De vlag

De vlag van Thailand bestaat uit vijf horizontale banen in de kleuren rood, wit, blauw, wit, rood, waarbij de blauwe baan een keer zo breed is als als de witte en rode banen. Rood is als vanouds de kleur van de Thaise koningen. Eén van de voorlopers van de huidige vlag was  een rode vlag met daarop een witte olifant. De olifant stond voor de macht van de koning.

Het verhaal gaat echter dat koning Vajiravudh (Rama VI) tijdens een boottocht een vlag ondersteboven zag hangen, met de olifant op zijn kop dus. Om zoiets eens en voor altijd te voorkomen, bedacht hij dat de vlag evenwijdige rode strepen moest krijgen, afgewisseld met twee banen wit. De vlag was toen dus rood, wit, rood, wit, rood. Dat was in 1917. Deze versie van de vlag heeft slechts kort bestaan. Op 28 september van hetzelfde jaar werd de brede rode baan in het midden veranderd in blauw, de nationale kleur van Thailand.

Overigens worden de kleuren inmiddels precies andersom uitgelegd: rood voor het land, blauw voor de monarchie en wit voor de religie. De vlag heeft ook een officiële naam: Thong Trairoing (Driekleurenvlag).