Oekraïne – Шість тижні війни / Zes weken oorlog

Drie vlaggen vandaag. Vlag 3:

Zes weken oorlog heeft Oekraïne inmiddels achter de rug en als iets de afgelopen week het oorlogsnieuws heeft gedomineerd, dan is het wel de schokkende en ongelofelijke ellende die het Russische leger heeft aangericht in de dorpen en steden ten noorden van Kiev.

Op deze kaart van het Institute for the Study of War van 6 april is aan de blauwe gebieden goed te zien waar de Oekraïeners gebieden op het Russische leger hebben veroverd, cq waar de Russen zich over de Wit-Russische en Russische grenzen hebben teruggetrokken, opvallend ook is het terugveroverde gebied ten zuiden van Mykolajiv, bij de Zwarte Zee (© Institute for the Study of War)

Dat het het Russische leger niet gelukt is de hoofdstad Kiev en de historische stad Tsjernihiv te veroveren, door de voor hen onverwachte tegenstand van het Oekraïense leger, is er ongetwijfeld mede de oorzaak van dat de zich terugtrekkende Russische troepen zich als beesten hebben gedragen.
Schieten op ieder burger die men ook maar in het vizier kreeg, verkrachten, verminken, martelen, plunderen, niets bleef de dorpen en steden net ten noorden van Kiev bespaard.

Net buiten Irpin ligt een waar Russisch tankkerkhof, door het Oekraïense leger uitgeschakeld met Amerikaanse Javelin-antitankraketten (screenshot)

Kadyrovtsy

Volgens ooggetuigen in het zwaar getroffen dorpje Boetsja (meer dan 300 doden), was het niet het reguliere Russische leger dat deze oorlogsmisdaden pleegde, maar de troepen van de ‘veiligheidsdienst’ van de Tsjetsjeense president Ramzan Kadyrov, een klassiek voorbeeld van een sociopaat en de leider van de autonome Russische republiek Tsjetsjenië.
Zijn troepen, de ‘Kadyrovtsy’, staan bekend om hun wreedheid. Ze gaan prat op hun ervaring in ‘huis-aan-huisgevechten’ en het terroriseren, verkrachten en uitmoorden van burgers.
Dat die andere oorlogsmisdadiger, president Poetin, hem de eretitel Held van de Russische Federatie heeft verleend, hoeft dus niemand te verbazen.

Een van de vele verwoeste Russische tanks bij Irpin (screenshot)

Het zou te ver voeren om hier uitgebreid de eindeloze lijst met Russische oorlogsmisdaden op te voeren. Er is vrijwel geen beginnen aan.
Naast Boetsja, zijn ook Irpin, Borodyanka, Stary Bykiv en Hostomel zwaar getroffen door de niets ontziende Tsjetsjeense troepen.
De twee screenshots hieronder dienen dan ook om toch één verhaal een gezicht te geven.

Iryna Kostenko verloor haar enige zoon, Alexey (27) toen Russische soldaten hem op straat dood schoten, terwijl hij op weg was naar zijn werk in een garage, net buiten Kiev – Iryna haalde haar zoon’s lichaam van de straat en vervoerde hem in een kruiwagen naar haar tuin, waar ze hem provisorisch begroef (screenshot)
Iryna Kostenko toont een jeugdfoto van Alexey, haar hartverscheurende verhaal (ze is nu helemaal alleen) is er helaas een van vele (screenshot)

Liegen tot je zwart ziet

Dat de hele westerse wereld Rusland inmiddels beschuldigd van oorlogsmisdaden (iets wat natuurlijk eerst officieel nog bewezen moet worden), is het Kremlin uiteraard in het verkeerde keelgat geschoten en alle begane wreedheden worden afgewenteld op Oekraïne, dat alles in scène gezet zou hebben.

Glashard ontkennen, met een stalen gezicht liegen, manipuleren, feiten radicaal omdraaien en de schuld in een anders schoenen schuiven, filmbeelden zó bewerken dat ze niet langer de realiteit laten zien: Rusland draait er z’n hand niet voor om en het is inmiddels zo ongeveer de tweede natuur geworden voor het misdadig regime in Moskou.
En het ontkennen gebeurt dan ook nog in een wolk van verontwaardiging, zodanig dat het inmiddels wel tot een kunst lijkt verheven en het een filmprijs zou verdienen als het in een bioscoopfilm zou zitten, maar helaas…

Een groot probleem is natuurlijk dat alle media inmiddels door het Kremlin worden gecontroleerd, zodat de ‘gewone Rus’ niets anders te horen en te zien krijgt dan klinklare onzin, leugens en onversneden propaganda. Dat is uiteraard in- en in-triest.

De Donbas

Dat de verslagen, cq teruggetrokken Russische troepen rond Kiev en Tsjernihiv nu geen gevaar meer vormen, is ongetwijfeld tot op zekere hoogte een opluchting, maar diezelfde troepen worden nu gehergroepeerd in de Donbas, de oostelijke regio in Oekraïne, waar ook de zelfverklaarde (en door Rusland erkende) volksrepublieken Loegansk en Donetsk liggen.

Gouverneur van Loegansk, Serhiy Haidai (1975), een vertrouweling van president Zelensky (screenshot)

De regionale gouverneur van Loegansk, Serhiy Haidai, riep inmiddels iedere burger op om de regio zo snel mogelijk te verlaten, voordat Russische bombardementen de vluchtroutes ontoegankelijk maken.

Kaart van de Donbas-regio in het oosten van Oekraïne (© Goran_tek-en / publiek domein)

Marioepol

Als er een stad is die werkelijk niets bespaard is gebleven dan is het wel de havenstad Marioepol aan de Zee van Azov. De lamgeslagen en geruïneerde stad wordt dag na dag zwaar gebombardeerd. Rusland zet alles op alles om deze strategisch gelegen stad in handen te krijgen, zoadat de Donbas via de kust van de Zee van Azov met de Krim kan worden verbonden.

Brandende flats in Marioepol op zaterdag 2 april (screenshot)

De naar schatting 160.000 inwoners die nu nog in de stad zijn, zijn verstoken van zowat alles: geen water, medicijnen, verwarming of toegang tot communicatie.
Volgens burgemeester Vadim Boytsjenko van Marioepol worden lichamen van gedode Oekraïeners in mobiele crematoria verbrandt om sporen van oorlogsmisdaden uit te wissen, maar dit is tot nu toe (nog) niet geverifieerd door een onafhankelijke partij.

Overzicht van de Russische troepenbewegingen in Marioepol, de rode gebieden zijn door Rusland bezet, in de rood gearceerde delen van de stad rukt het Russische leger op, goed te zien is hoe de stad inmiddels bijna in tweeën is gedeeld (© Institute for the Study of War)

Slachtoffers

Het aantal slachtoffers blijft iedere week gestaag stijgen.
Voor wat Oekraïense burgerslachtoffers betreft: de Oekraïense regering houdt het op 6.769 tot 7.096 of meer (waarvan zo’n 5.000 in Marioepol), de Verenigde Naties houden het op 1.563 doden en 2.213 gewonden.
Oekraïense militairen: volgens de Oekraïense regering rond de 1.300* gesneuvelden, Amerikaanse inlichtingendiensten schatten het aantal dode militairen op 2.000* tot 4.000*.
*) deze cijfers zijn sinds twee weken terug niet meer aangepast

De getallen voor gesneuvelde Russen lopen nog steeds enorm uiteen, Rusland houdt het cijfer waarschijnlijk bewust ‘laag’: 1.351 doden, 3.825 gewonden.
De Amerikaanse inlichtingendiensten schatten de Russische verliezen op 10.000 of meer.
DE NAVO gebruikt een veel ruimere marge, maar zit wel op dezelfde golflengte met aantallen gesneuvelde Russen: 7.000 tot 15.000.

POM-3 Medallion

Kennelijk is het aantal Oekraïense slachtoffers nog niet hoog genoeg voor het Kremlin, want het regime gebruikt steeds vaker een nieuw type mijn, de POM-3 Medallion, aldus de New York Times.

Een POM-3 Medallion-mijn na landing (foto: Associatie van Oekraïense mineurs, een non-gouvernementele organisatie)

Het is een mijn die eerst in het luchtruim van vijandelijk gebied wordt geschoten, waarna hij door middel van een parachute op de grond landt, waar het zich vasthecht.
Sensoren op het apparaat kunnen onderscheid maken tussen mensen en dieren, door de lichte vibraties in de grond. Via een geheugenchip die kenmerken van vibraties kan onderscheiden, zoals een naderend persoon, wordt het wapen geactiveerd,

Werking van de POM-3 Medallion-mijn (© Human Rights Watch)

Als dat gebeurt, schiet er een explosief omhoog dat in de lucht ontploft. De fragmenten hiervan zijn op een afstand van 15 meter reeds dodelijk.

NAVO

Aan de vooravond van een tweedaags overleg van de ministers van Buitenlandse Zaken in Brussel, liet NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg weten voorlopig geen einde in zicht te zien voor de oorlog in Oekraïne. Hij denkt dat de oorlog nog “vele maanden of zelfs jaren” kan duren. Rusland lijkt vast van plan de hele Donbas-regio in handen te krijgen, aldus Stoltenberg.

NAVO secretaris-generaal van de NAVO Jens Stoltenberg (1959) (screenshot)


De vlag

Vlag van Oekraïne (1992-heden)

De vlag van Oekraïne bestaat uit twee even brede horizontale banen van blauw en geel.

Er zijn voldoende aanwijzingen dat de kleuren blauw en geel van de vlag ver terug gaan, zelfs tot de 15e eeuw. De kleuren gaan er echter pas echt toe doen wanneer de twee keizerrijken waar Oekraïne onderdeel van uitmaakte (het Russische en het Oostenrijks-Hongaarse), ophouden te bestaan.
De West-Oekraïense Nationale Republiek gebruikt tussen 1918 en 1919 de blauw-gele vlag. De vlag wordt gecontinuëerd  bij het samengaan van de twee Oekraïnes tot de Oekraïense Staat.

Tot aan 1949 heeft Oekraïne als Russische sovjet-republiek verschillende variaties van egaal rode vlaggen met de letters YCCP (Ukrayinskaya Sotsialisticheskaya Sovetskaya Respublika – oftewel Socialistische Sovjet Republiek Oekraïne) erop.

In 1949 krijgen alle Russische republieken een vlag-‘make-over’, variaties op de vlag van de Sovjet-Unie met eigen accenten. Die van Oekraïne heeft een blauwe balk aan de onderkant.

Vanaf 1990, dus nog vóór de onafhankelijkheid, wordt de blauw-gele vlag her en der al aarzelend waargenomen. Met het opnieuw zelfstandig worden, wordt de vlag officieel ingevoerd. Wettelijke status krijgt de vlag op 28 januari 1992.
De eerste vlag die ooit boven het Verchovna Rada (het Oekraïnse parlement) wapperde is nu in het parlementsmuseum te zien.

Het blauw in de vlag symboliseert de hemel, het geel de uitgestrekte tarwevelden.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA
De tentoongestelde ‘eerste’ vlag in het parlementsmuseum van Oekraïne (© rada.gov.ua)

Symbool

Sinds het begin van de Oekraïense oorlog op 20 februari, is de nationale vlag een symbool van hoop en verzet geworden.

Een man klimt op een Russische tank met de Oekraïense vlag in Cherson op 5 maart (© Hromadske Radio)

Slovenië – Dan Zastave / Vlagdag (1848)

Drie vlaggen vandaag. Vlag 2:

7 april is Vlagdag in Slovenië en herinnert aan het jaar 1848, een revolutiejaar in grote delen van Europa. Wat nu Slovenië is was toen onderdeel van het Oostenrijkse keizerrijk. In deze tijd van opkomend nationalisme  was het student en dichter Lovro Toman (1827-1870) die de Sloveense driekleur in Ljubljana liet wapperen op het adres Wolfova Ulica 8 (Wolfovastraat 8). Hij deed dit als een reactie op de Duitse vlag die vanaf het Kasteel van Ljubljana wapperde, daar opgehangen door een groep lokale etnische Duitsers.

Lovro Toman
Lovro Toman (© dLib.si)

Het Oostenrijkse keizerrijk erkende de Sloveense kleuren en de vlag mocht vanaf die tijd als regionale vlag gebruikt worden.
Sinds 7 april 1998 wordt deze dag als Sloveense vlagdag gevierd.

Kaart van Slovenië (© freeworldmaps.net)

De vlag

Vlag van Slovenië (1991-heden)

De vlag van Slovenië is er een uit de zgn. pan-slavische vlaggenfamilie, waar bijvoorbeeld ook de huidige vlaggen van Servië, Slovenië en Slowakije deel van uitmaken. Deze vlaggen zijn gebaseerd op de vlag van Rusland (een horizontale driekleur van wit-blauw-rood).

Vlag van Slovenië tot 1945

Het eerste gebruik van de pan-slavische kleuren in het gebied wat we nu kennen als Slovenië was bij de directe voorloper van het land, de regio Krain. Deze vlag was een horizontale driekleur van wit-blauw-rood (net als die van Rusland dus) en gaat terug tot 1848.
Overigens werden deze kleuren al op wapenschilden vóór de 19e eeuw in deze regio gebruikt, dus historisch gezien klopte het helemaal!

Sloveense verzetsvlag (1941-1945)

In de Tweede Wereldoorlog werd er door het verzet (de partizanen) een vijfpuntige rode ster op de blauwe baan gezet.

Vlag van Slovenië als deelrepubliek van Joegoslavié (1945-1991)

Vanaf 1945, als onderdeel van de Socialistische Federale Republiek Joegoslavië werd de ster gehandhaafd, maar groter en geel omrand.

Met de onafhankelijkheid in 1991 kwam er ook een vlagwijziging. Het nieuwe staatswapen, een ontwerp van beeldhouwer Marko Pogačnik, werd op de witte en blauwe baan geplaatst, dicht bij de broekingszijde.

Wapen van Slovenië (ontwerp van Marko Pognacnik)

Het wapen heeft de vorm van een schild met een blauw veld met een rood kader aan de zijkanten, met daarop in wit een gestileerde afbeelding van de hoogste berg in Slovenië, de Triglav (2863 m).

De 2863 m hoge Triglav (© Bohinj Triglav National Park)

Aan de basis van de berg zijn twee golvende blauwe lijnen te zien, zij staan voor zowel de Adriatische Zee als de rivieren.
Boven de berg zijn drie zeskantige gele sterren geplaatst in een driehoek met de punt naar beneden. Deze sterren zijn afkomstig van het Middeleeuwse wapen van de graven van Celje, historisch gezien de belangrijkste adelsfamilie uit de streek.

Wapen van de graven van Celje

De vlag werd ingevoerd op 25 juni 1991.

In 2003 kwam er een beweging op gang die de vlag graag veranderd wilde zien vanwege het feit dat hij  teveel op die van Rusland en Slowakije lijkt. In 2004 konden mensen ontwerpen insturen, waarbij een ontwerp met 11 strepen won. Het gebruikt opnieuw dezelfde kleuren en ook de Triglav komt er weer in terug.

Ontwerp voor een nieuwe vlag van Slovenië (2004)

Er is echter nog steeds geen besluit tot verandering genomen door het Sloveense parlement en het lijkt tot nu toe op de lange baan geschoven te zijn.

Kirgizië – Элдик Апрель Революцияы Куну / Dag van de April-Volksrevolutie (2016)

Drie vlaggen vandaag. Vlag 1:

De Dag van de April-Volksrevolutie is een officiële feestdag in Kirgizië. Het herinnert aan de Kirgizische Revolutie van 2010 en staat ook wel bekend als de Tulpenrevolutie.

Een aanhanger van de oppositie zwaait met een Kirgizische vlag bij het parlement in Bishkek tijdens de onlusten op 7 april 2010 (fotograaf onbekend)

Aanleiding voor deze gebeurtenissen was de vermeende fraude bij de parlementsverkiezingen van februari 2005, die door aanhangers van president Askar Akajev werden gewonnen.
Volgens de oppositie en de internationale waarnemers waren de verkiezingen niet democratisch verlopen en was er mogelijk sprake van een vervalsing van de uitslag. Direct nadat de verkiezingsuitslag door de autoriteiten bekend was gemaakt, was er onrust.

Op 7 april 2010 bestormden demonstranten onder leiding van oppositieleiders het parlementsgebouw in de hoofdstad Bishkek en bezetten de studio’s van verschillende landelijke omroepen.
Roza Otunbayeva werd vervolgens gekozen als hoofd van een overgangsregering.

Installatie van Roza Otunbayeva (1950) tot president (screenshot)

De datum van 7 april werd gelijk verheven tot feestdag in het daarop volgende jaar, 2011.
Vijf jaar later, op 4 april 2016 ondertekende president Almazbek Atambajev een presidentieel decreet om de 7e april een officiële vrije dag te maken.

Almazbek Atambajev (1956), president van Kirgizië van 2011 tot 2017 , hier gezetten tussen de nationale vlag en de presidentiële vlag (screenshot)

De vlag

1920px-Flag_of_Kyrgyzstan.svg.png
Vlag van Kirgizië (1992-heden)

De vlag is zeer herkenbaar en lijkt op geen enkele andere nationale vlag. Bij eerste beschouwing lijkt het alsof iemand een tennis- of jeu de boules-bal op de vlag heeft gezet, maar uiteraard is dat niet wat we hier zien!

Wat we wél zien is een stukje van een yurt, een traditionele tent, die helemaal bovenin een gat heeft. Als iemand ’s morgens wakker wordt in een yurt en naar boven kijkt, ziet hij of zij het cirkelvormige gat in de nok van de tent, een zogenaamde tunduk, met daarin elkaar kruisende constructie-latten. En als het even mee zit schijnt de zon en die zien we over het symbool afgebeeld.

kirgizie 02
Links: Een yurt in opbouw met de tunduk al op z’n plek (© southshorekg.com) / Rechts: Tunduk in een yurt

De rode kleur van de vlag wordt door sommigen uitgelegd als een doorsluimerende invloed van het communisme, maar officieel wordt het rood uitgelegd als symbool voor moed en heldhaftigheid.
De zon staat voor vrede en welvaart. De veertig zonnestralen staan symbool voor het aantal stammen dat de legendarische volksheld Manas wist te verenigen in de strijd tegen de Mongolen.
De tunduk in het midden van de vlag symboliseert de oorsprong van het leven, de eenheid van tijd en ruimte, maar tevens huis en haard en gastvrijheid.

De vlag werd ontworpen door Miroslav Grčev en als nationale vlag aangenomen op 3 maart 1992, toen Kirgizië reeds zeven maanden lang onafhankelijk was. Die eerste zeven maanden werd de oude sovjet-republiek vlag nog gebruikt. In totaal ‘versleet’ Kirgizië drie verschillende sovjet-vlaggen tussen 1936 en 1952 (zie hieronder).

kirgizie 01
Drie vlaggen van Kirgizië als sovjetrepubliek, v.l.n.r.: 1936-1940, 1940-1952, 1952-1992

De Noord-Macedonische ontwerper Miroslav Grčev is tevens verantwoordelijk voor het vlagontwerp van Noord-Macedonië.

macedonie 01
Links: Ontwerper van de Noord-Macedonische en Kirgizische vlaggen, Miroslav Grčev (1955) (© arh.ukim.edu.mk) / Rechts: Vlag van Noord-Macedonië (1995-heden)

Vlag van de President

Sinds 2005 heeft Kirgizië ook een presidentiële vlag. De vlag is rood, net als de nationale vlag en toont het staatswapen in het midden.
Dit staatswapen is hier in rood en geel (of goud) uitgevoerd, maar als los symbool is het blauw met geel.

Links: Staatswapen van Kirgizië (1994, aangepast 2016) / Rechts: Boekuitgave van het epos van Manas (uitgave Raritet, 2004)

Het wapen toont een valk met gespreide vleugels. De valk, Ak Shumkar genaamd, is het symbool van zuiverheid en nobelheid, zoals verhaald in legendes en volksverhalen.
Achter de vogel is op het losse staatswapen een meer afgebeeld (Issyk-Kul), maar op de vlag zien we dat niet terug. Wel aanwezig is het Ala-Too-gebergte, en meer specifiek de toppen van de Tian Shan.
Daarachter een zonsopkomst met veertig stralen, die verwijzen naar de veertig clans uit het Kyrgizische heldendicht “Het epos van Manas“.

De presidentiële vlag was prominent in beeld bij het aantreden van de huidige president van Kirgizië, Sadyr Zjaparov (1968) op 15 oktober 2020 (screenshot)

Het randschrift op het embleem luidt: КыргЫз Респуєликасынын Преэиденти (Kyrghyz Respublicasynyn Presidenti) oftewel: President van de Republiek Kirgizië.

Noot: Met dank aan collega vlag-afficionado Maarten Brandts Buijs uit Groningen die me de Kirgizische vlag cadeau deed. Voor nog meer vlagvertoon raad ik u aan zijn Facebook-pagina te bezoeken!