Oekraïne – Два тижні війни / Twee weken oorlog

Waar te beginnen na twee weken oorlog op bevel van het niets ontziende en agressieve regime onder leiding van dictator Poetin?

Situatie oorlogsfront op 9 maart (© Institute for the Study of War)

Wat de oorlogshandelingen zelf betreft; de Russen proberen nog steeds uit alle macht een zuidelijke corridor te realiseren, die het oostelijke separatistengebied verbindt met het door de Russen in 2014 illegaal bezette schiereiland de Krim.
Daarmee zouden ze de hele kustlijn langs de Zee van Asov in handen moeten krijgen en dat is inmiddels grotendeels gelukt, maar wel ten koste van ongekende aanvallen en vernielingen in de havenstad Marioepol.

Ook de Zwarte Zeekust ten westen van de Krim wil Poetin in handen krijgen, de havenstad Cherson is al gevallen, wat voor de bevolking daar, waaronder Odessa, de vierde stad van het land, niet veel goeds belooft.

Demonstratie in Melitopol (fotograaf onbekend)

In de tussen Marioepol en de Krim gelegen stad Melitopol, die op 1 maart door de Russen werd veroverd, gingen deze week mensen de straat op om te demonstreren met de Oekraïense vlag.

In het noorden lijkt de opmars van de Russen min of meer tot stilstand te zijn gekomen, er wordt al dagen zwaar gevochten net ten noordwesten van hoofdstad Kiev, waar de Russen een doorbraak proberen te forceren, maar wat nog niet gelukt is.
Volgens de Britse inlichtingendiensten slagen de Oekraïeners er goed in Russische vliegtuigen neer te halen, waardoor de Russen “geen enkele mate van controle” over het luchtruim hebben.

Ruim twee miljoen vluchtelingen

Ondertussen zijn al ruim twee miljoen mensen op de vlucht geslagen, waarvan meer dan de helft naar Polen.
Tot en met gisteren waren er 2.300 officieel geregistreerde vluchtelingen in Nederland aangekomen, hoewel het werkelijke aantal hoger ligt, omdat Oekraïeners die zelf onderdak gevraagd of geregeld hebben niet is meegeteld.
Het is inmiddels de grootste vluchtelingencrisis sinds de Tweede Wereldoorlog.

Alle ellende die Poetin over de regio heeft uitgestort in één beeld gevangen, een screenshot van een korte video die de wereld overging: een huilend 4-jarig Oekraïens jongetje dat helemaal alleen de Poolse grens bij Medyska passeert (screenshot)
Op de vlucht met haar kat, een Oekraïense vrouw steekt op 1 maart de Slowaakse grens over bij Vyšné Nemecké

Marioepol

Al er een stad is die werkelijk op geen enkele manier gespaard is, dan is het wel de havenstad Marioepol die voor de oorlog een half miljoen mensen telde. De stad is de afgelopen week zeer zwaar bestookt met raketten en de zeer omstreden clusterbommen.
Eerder deze week mislukten verschillende evacuatiepogingen, doordat met de Russen van tevoren afgesproken corridors, bedoeld om de bevolking te kunnen laten vertrekken, toch onder vuur kwamen te liggen, waardoor bewoners alsnog als ratten in de val zaten.

Het kinderziekenhuis in Marioepol na de Russische aanval (screenshot)

Gisteren raakten bij een bombardement op het kinderziekenhuis in Marioepol zeker 17 mensen gewond. Onder de gewonden waren vrouwen die aan het bevallen waren.
Op het terrein van het ziekenhuis is een diepe krater ontstaan, terwijl een deel van de gevel van het gebouw is ingestort en ramen uit het pand zijn geblazen.
Vandaag sprak de BBC de loco-burgemeester van Marioepol, die meldde dat zeker drie mensen het leven lieten bij de aanval, waaronder een kind.

Rusland noemt de breichten over de aanval nepnieuws. De tweede man van de Russische VN-delegatie, Dmitri Poljanski, twitterde op basis van “plaatselijke bronnen” dat de Oekraïense strijdkrachten drie dagen geleden “het personeel uit het ziekenhuis hebben geschopt, om vanuit de faciliteit te kunnen vuren.” Met bewijzen kwam Poljanski niet.
Frans Osinga, hoogleraar Oorlogsstudies van de Nederlandse Defensie Academie noemt de Russische reactie propaganda: “Dit is onderdeel van de informatieoorlog, maar de beelden ondermijnen die proppaganda onmiddellijk.”

Gewonden worden vanuit het ziekenhuis naar buiten gebracht (screenshots)

Ook de Technische Pryazovskyi Universiteit van Marioepol werd bij een bombardement geraakt.

Een van de gebouwen van de Technische Pryazovskyi Universiteit in Marioepol kreeg een voltreffer (screenshot)

Slachtoffers

Hoewel het nog steeds heel moeilijk is om betrouwbare gegevens over het aantal slachtoffers te verifiëren, meldden de Verenigde Naties gisteren een aantal van 516 gedode burgers en 908 gewonden.
Het VN-mensenrechtenkantoor denkt overigens dat het aantal burgerslachtoffers in werkelijkheid aanzienlijk hoger is.

Het Russische leger wordt van diverse kanten beschuldigd van het moedwillig aanvallen van burgers. Duitsland is inmiddels begonnen met een onderzoek naar oorlogsmisdaden gepleegd door de Russen. Duitsland kan verdachten van oorlogsmisdaden vervolgen, ook als de strafbare feiten in andere landen zijn gepleegd.

Wat de aantallen gesneuvelde Russische militairen betreft: ook hier is het moeilijk betrouwbare cijfers te krijgen, zeker niet van Russische kant.
De Amerikaanse inlichtingendienst CIA houdt het met een flinke slag om de arm op 2.000 tot 4.000 Russische doden, waaronder generaal Vitali Gerasimov, plaatsvervangend commandant bij het 41e gecombineerde leger, de grootste legereenheid van het Russische leger. Hij zou bij gevechten in Charkov, de tweede stad in het noordoosten zijn omgekomen.

Moreel onder de Russische soldaten

Volgens Bellingcat, het burger-onderzoeksjournalistiek netwerk, is de moreel van de Russische soldaten bijzonder laag.
Onderschepte radioberichten lijken te suggereren dat er troepen zijn die weigeren bevelen uit te voeren tot het beschieten van Oekraïense steden en er wordt geklaagd over een gebrek aan brandstof en voedsel en zijn er zelfs soldaten die de lokale bevolking om hulp of voedsel vragen.

Gedesillusioneerde Russische soldaten in krijgsgevangenschap (screenshots)

Volgens Bellingcat’s directeur Christo Grozev zijn er inmiddels veel Russische krijgsgevangen nadat ze zich overgaven. Tevens lijkt het materieel niet zo geavanceerd als werd verondersteld.

Een jonge Russische soldaat die zich heeft overgegeven en wat te eten en te drinken kreeg, belt met zijn moeder en barst in huilen uit (screenshots)

Russische vluchtelingen

Ondertussen zijn er ook tienduizenden, voornamelijk jonge Russen die hun land proberen te ontvluchten. Er staan inmiddels strenge straffen op het gebruik van de woorden “oorlog” en “invasie” in verband met Oekraïne, ook voor de media.

Russen komen per trein aan in Helsinki, Finland (foto: Emmi Korhonen)

Een van de weinige manieren om Rusland te verlaten is de treinverbinding tussen Sint Petersburg en Helsinki, de Finse hoofdstad.
De Finse omroep Yle meldde eerder deze week dat ondanks de inzet van extra materieel de treinen van Rusland naar Finland vol zitten. Treinen richting Rusland zijn daarentegen bijna leeg.

Kerncentrales

De grootste kerncentrale van Europa, bij Zaporizja, is in handen van de Russen, waardoor Oekraïne geen zicht meer heeft op een van de belangrijkste stroomleveranciers van het land.
Ook de voormalige kerncentrale van Tsjernobyl, waar in 1986 een grote kernramp plaatsvond, is in handen van de Russen, de 200 Oekraïense werknemers worden niet meer afgelost, wat de veiligheid niet ten goede komt.
Door oorlogshandelingen is de stroomtoevoer naar de kerncentrale uitgevallen, waardoor de centrale nu noodgedwongen op dieselgeneratoren draait, die het complex maximaal 48 uur van stroom kunnen voorzien.

Een door het Russische ministerie van Defensie gedeelde luchtfoto van de kerncentrale van Tsjernobyl, in het noorden van Oekraïne

Als de stroom na 48 uitvalt, vallen de koelsystemen uit, waardoor het radioactief materiaal niet meer gekoeld kan worden, waarna er stralingslekken zullen ontstaan.
Het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA) heeft inmiddels alarm geslagen: er worden geen data van de controlesystemen meer ontvangen.

Nog meer boycots

Het aantal boycots tegen Rusland is inmiddels bijna niet meer bij te houden. Coca Cola en Pepsi hebben aangekondigd zich terug te trekken en ook bierbrouwer Heineken stopt met het produceren en verkopen van bier in Rusland.
Yum! Brands, eigenaar van Kentucky Fried Chicken en Pizza Hut heeft zijn Russische zaken vooralsnog (tijdelijk?) gesloten.
Ook de 847 Russische MacDonald’s-vestigingen zijn gesloten als reactie op de oorlog, wat het bedrijf maandelijks zo’n € 45 miljoen kost. Overigens worden de werknemers vooralsnog gewoon doorbetaald. Het toont tevens het dilemma hoe ver bedrijven moeten of kunnen gaan, zonder de ‘gewone Russen’ te raken, die dankzij hun dictator een volslagen zinloze oorlog zijn ‘ingerommeld’.

Een Russisch MacDonald’s restaurant in Moskou (© Tatyana Makeyeva)

Olie en gas

De Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk hebben de invoer van Russisch olie en gas verboden. Europa is zo ver nog niet en het is de vraag in hoeverre dit momenteel haalbaar is. Een derde van het gas in Europa komt uit Rusland.
Dat wil niet zeggen dat het uiteindelijk niet zal gebeuren, de overtuiging dat Europese landen zo snel mogelijk van de gedeeltelijke afhankelijkheid van Rusland af willen is overduidelijk, dus die kant zal het zeker opgaan.

Financieel

Wat nieuwe financiële sancties van de EU jegens Rusland en zijn vazalstaat Wit-Rusland betreft: nog eens veertien oligarchen worden in de ban gedaan, plus ruim 140 vooraanstaande Russische zakenlieden, die onder meer actief zijn in de telecom, IT en farmacie.
De relatie met de centrale bank van Wit-Rusland wordt bevroren en drie Wit-Russische banken worden uitgesloten van het internationale betalingssysteem Swift.

Eerder maakten Visa, Mastercard, American Express en PayPal bekend hun activiteiten te staken in Rusland.

De vlag

Vlag van Oekraïne (1992-heden)

De vlag van Oekraïne bestaat uit twee even brede horizontale banen van blauw en geel.

Er zijn voldoende aanwijzingen dat de kleuren blauw en geel van de vlag ver terug gaan, zelfs tot de 15e eeuw. De kleuren gaan er echter pas echt toe doen wanneer de twee keizerrijken waar Oekraïne onderdeel van uitmaakte (het Russische en het Oostenrijks-Hongaarse), ophouden te bestaan.
De West-Oekraïense Nationale Republiek gebruikt tussen 1918 en 1919 de blauw-gele vlag. De vlag wordt gecontinuëerd  bij het samengaan van de twee Oekraïnes tot de Oekraïense Staat.

Tot aan 1949 heeft Oekraïne als Russische sovjet-republiek verschillende variaties van egaal rode vlaggen met de letters YCCP (Ukrayinskaya Sotsialisticheskaya Sovetskaya Respublika – oftewel Socialistische Sovjet Republiek Oekraïne) erop.

In 1949 krijgen alle Russische republieken een vlag-‘make-over’, variaties op de vlag van de Sovjet-Unie met eigen accenten. Die van Oekraïne heeft een blauwe balk aan de onderkant.

Vanaf 1990, dus nog vóór de onafhankelijkheid, wordt de blauw-gele vlag her en der al aarzelend waargenomen. Met het opnieuw zelfstandig worden, wordt de vlag officieel ingevoerd. Wettelijke status krijgt de vlag op 28 januari 1992.
De eerste vlag die ooit boven het Verchovna Rada (het Oekraïnse parlement) wapperde is nu in het parlementsmuseum te zien.

Het blauw in de vlag symboliseert de hemel, het geel de uitgestrekte tarwevelden.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA
De tentoongestelde ‘eerste’ vlag in het parlementsmuseum van Oekraïne (© rada.gov.ua)

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s