25 Jaar Amsterdam Pride (1996)

Twee vlaggen vandaag, maar allebei voor de Amsterdam Pride: de eerste om 8.00 u en de tweede om 14.00 u.

Op 31 juli begon Amsterdam Gay Pride en het loopt nog door tot en met 8 augustus. Echter vandaag precies 25 jaar geleden, op 5 augustus 1996, vond de eerste editie plaats. Sinds dat jaar is het feest jaar na jaar gegroeid tot wat het nu is. Het werd in 1996 voor het eerst georganiseerd om de vrijheid en diversiteit te vieren en niet als demonstratie en protest. Het moest een feest worden en dat werd het ook.

Zozeer zelfs dat het niet lang duurde of het werd een complete happening. Het feit dat de Gay Games in 1998 in Amsterdam werden gehouden zorgde voor enorme aantallen binnen- en buitenlandse bezoekers én bekendheid.
De grote trekker is altijd de Canal Parade, altijd op de eerste zaterdag van augustus. Een bonte stoet van boten vaart dan van het Oosterdok, via de Nieuwe Herengracht, de Amstel en de Prinsengracht naar het Westerdok.

Logo van de jubileumeditie van Pride Amsterdam

Zoals met vrijwel alle grote manifestaties werd de editie van 2020 vanwege de corona-pandemie naar 2021 verschoven. Hoewel er dit jaar al weer meer mogelijk is, is de situatie nog verre van normaal, zodat de botenparade opnieuw met een jaar is doorgeschoven.
De Pride zelf gaat dit jaar wél door met veel kleine activiteiten. Een (hele kleine) greep:

Zo is er een tentoonstelling in het Vondelpark: Celebrating diversity, met iconische foto’s van de laatste 25 jaar.
Ook op vlaggengebied valt iets te beleven: het Monuments of Visibility (Zero Flags Project) bestaat uit de 71 vlaggen van de landen waar homoseksualiteit in het Wetboek van Strafrecht staat. De vlaggen van deze landen (mét rouwwimpel) hangen aan 6 m hoge vlaggenmasten langs het Rokin van de Munt tot aan de Dam.

Monuments of Visibility (Zero Flags Project): vlaggen van de 71 landen waar homoseksualiteit in het Wetboek van Strafrecht staat, de eerste 9 vlaggen van rechts naar links zijn van Sierra Leone, de Salomonseilanden, Somalië, Zuid-Soedan, Sri Lanka, Jemen, Togo, Tunesië en Fiji (screenshot)

Alle 15 genomineerde foto’s van het MOREPIXX? – the international gay fetish photo competition zijn te zien in het Ramses Shaffy-huis aan de Piet Heinkade.
Verboden aan te raken, een expositie van fotograaf Goran Turnsek, snapshots die tijdens de lockdown tussen maart 2020 en juni 2021 gemaakt werden.
Amsterdam Regenboogstad -25 jaar Pride is een tentoonstelling van het Stadsarchief Amsterdam aan de Vijzelstraat.
De Westerkerk aan de Prinsengracht wordt deze week door omroep KRO-NCRV in regenboogkleuren gezet.
LGBTOUR, een zogenaamde queer wandeling door het historische hart van Amsterdam, met de verborgen geschiedenis van het Wallengebied.

Links: André van Duin met het eerste exemplaar van de herdenkingsmunt (screenshot) / Rechts: Uitvergroting van de zilveren uitvoering van de munt bij de presentatie in de Westerkerk (screenshot)

In de aanloop naar de Amsterdam Pride werd op 29 juli bij de Westerkerk en het Homomonument door André van Duin het eerste exemplaar van een herdenkingsmunt voor 25 jaar Amsterdam Pride geslagen, een uitgave van de Koninklijke Nederlandse Munt. Het toont een “strijdbare” vuist met daarin de regenboogvlag geklemd. De munt is er in een standaard nikkelkoper uitvoering, maar ook in zilver (met de vlag in kleur) en in goud.

De vlag(gen)

Regenboogvlag (1979-heden)

De internationale regenboogvlag werd in 1978 ontworpen door de Amerikaanse artiest en voorvechter voor homo-rechten Gilbert Baker.

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is out-01.png
Gilbert Baker (1951-2017) in 2012 (publiek domein) / Gilbert Baker bij een hele grote versie van de regenboogvlag (© kcur.org)

De eerste versie van de vlag had acht horizontale banen in de kleuren roze-rood-oranje-geel groen-turquoise-indigo-paars, om de diversiteit van de homogemeenschap aan te geven.

Regenboogvlag (1978-1979)

Sommige van deze kleuren waren wat ongebruikelijk bij vlaggenmakers, dus werd het regenboogpalet in 1979 aangepast en teruggebracht naar zes kleuren: rood-oranje-geel-groen-blauw-paars.

En dan zijn we er nog niet: in 2017 werd tijdens Pride Month in Philadelphia een regenboogvlag geïntroduceerd met bovenin twee extra banen: zwart en bruin. De stad wilde hiermee aandacht vragen voor de zwarte homo-gemeenschap en staat nu bekend als de Philadelphia Pridevlag.

Philadelphia Pridevlag (2017)

Een jaar later, in 2018, introduceerde grafisch ontwerper Daniel Quasar nóg een nieuwe versie, waarin hij de kleuren zwart en bruin van de Philadelphia Pridevlag combineerde met het lichtblauw, roze en wit van de Transgendervlag van Monica Helms uit 1999.
De ‘nieuwe’ kleuren verwerkte hij in de standaard regenboogvlag door ze als driehoek aan de broekingszijde toe te voegen.

Links: Daniel Quasar (zelfportret) / Rechts: Transgendervlag (1999)

Deze vlag staat inmiddels bekend als de Progress Pridevlag en heeft sinds de introductie de wind behoorlijk meegehad, niet in het minst door de vele Black Lives Matter-demonstraties uit 2020 en is inmiddels omarmd door verscheidene homo-organisaties.
Ook nu, tijdens de Pride-week is de vlag veelvuldig te zien. En vandaag ook bij Vlagblog.

Progress Pridevlag (2018)

Daarnaast zijn er natuurlijk talloze regenboogvariaties op nationale en provinciale vlaggen, hieronder een paar voorbeelden:

Links: Regenboogvlag van de Verenigde Staten / Rechts: Regenboogvlag v an Brazilië
Links: Regenboogversie van de Union Flag of Union Jack, de vlag van het Verenigd koninkrijk / Rechts: Regenboogvlag van de provincie Zeeland (ontwerp: Vos Broekema)

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s