Oostenrijk – Nationalfeiertag / Nationale Feestdag (1955)

Twee vlaggen vandaag (met één extra). Vlag 2:

Net als Duitsland werd Oostenrijk na de Tweede Wereldoorlog opgedeeld door de vier geallieerde bezettingsmachten: het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie. Hetzelfde gebeurde met de hoofdstad Wenen (net als Berlijn dus).

Oostenrijk verdeling.png
Verdeling van Oostenrijk (en Wenen) in vier bezettingszones, 1945-1955 (© kaart door Master Uegly)

Na de dood van Stalin en het staakt-het-vuren in de Korea-oorlog (1953) kwamen de vier partijen bijeen om de toekomst van Oostenrijk te bespreken. De besprekingen waren succesvol en op 15 mei 1955 werd het Staatsverdrag getekend, waarin werd vastgelegd dat Oostenrijk permanent neutraal diende te blijven.

Oostenrijk - Staatsverdrag
Het Staatsverdrag van 15 mei 1955, met de handtekeningen van de vier ministers van Buitenlandse Zaken van de vier bezettingsmachten: Vjatsjeslav Molotov voor de Sovjet-Unie (linksboven), Harold Macmillan voor het Verenigd Koninkrijk (derde links), John Foster Dulles voor de Verenigde Staten (rechtsboven) en Antoine Pinay voor Frankrijk (derde rechts) (© Österreichisches Staatsarchiv)

In ruil daarvoor herkreeg het land zijn onafhankelijkheid. De laatste geallieerde troepen vertrokken op 25 oktober 1955. De dag erna, de 26e dus, werd de Verklaring van Neutraliteit afgelegd en was Oostenrijk weer baas in eigen land.

Oostenrijk - Verklaring Neutraliteit
De Verklaring van Neutraliteit in het Bundesgesetzblatt (De Oostenrijkse Staatscourant) van 26 oktober 1955 (© Reichsinformationssystem des Bundes)

26 oktober werd daarmee een belangrijke herdenkingsdag, die tot 1965 gekenmerkt werd door het hijsen van de nationale vlag. Vanaf dat jaar echter werd de herdenkingsdag uitgeroepen tot nationale feestdag. Nu is het een vrije dag in Oostenrijk met overal allerlei evenementen, parades, tentoonstellingen en veel vlagvertoon.

De vlag

oostenrijk 04
Vlag van Oostenrijk, zonder en met wapen

De Oostenrijkse vlag is een horizontale driekleur in rood-wit-rood, Het is een van de oudste vlaggen ter wereld en kan tot zeker 1230 teruggevoerd worden. De vlag wordt zowel met als zonder staatswapen gebruikt. Bij Vlagblog wapperen vandaag beide vlaggen.

In eerste instantie werd de vlag nog niet als nationale vlag gebruikt, maar werd gevoerd als symbool van de Oostenrijkse monarchie. In 1786 bepaalde Keizer Josef II dat de driekleur (met wapen) voortaan als nationale vlag moest dienen. Vanaf die tijd is er dus een scheiding tussen nationale vlag en Keizerlijke Standaard.

oostenrijk 02
Links: Keizerlijke Standaard tot 1915 / Rechts: Keizerlijke Standaard 1915-1918

Deze standaard werd gebruikt tot 1915. Een nieuwe standaard werd in de Eerste Wereldoorlog ingevoerd, maar werd samen met het keizerrijk afgeschaft in 1918.

oostenrijk 01
Links: Vlag van Oostenrijk 1786-1869 / Rechts: Vlag van de Oostenrijks-Hongaarse dubbelmonarchie, 1869-1918

Tussen 1869 en 1918 weerspiegelt de nationale vlag dat Oostenrijk met Hongarije een dubbelmonarchie vormt: een combinatie van de Oostenrijkse en Hongaarse vlaggen met ook twee staatswapens. Vanaf 1919, na het einde van het keizerrijk, werd de vlag zonder wapen gevoerd. De vlag mét wapen was vanaf die tijd voorbehouden aan de president, ministers en andere hoge functionarissen. Hoewel dit strikt genomen nog steeds zo is, is de versie mét wapen niet langer ongebruikelijk in het straatbeeld.

oostenrijk 03
Links: Het keizerlijke wapen van Oostenrijk-Hongarije tot 1915 / Rechts: Wapen van Oostenrijk sinds 1945

Het rijkswapen gaat ook ver terug: de adelaar tot de 12e eeuw, het rood-wit-rode schild tot de 13e eeuw. Tot en met het einde van het keizerrijk was de adelaar getooid met een keizerskroon, met in zijn klauwen een zwaard en een scepter. Bij de invoering van de republiek kreeg de adelaar een muurkroon, als symbool van de burgerij. Zwaard en scepter werden vervangen door een sikkel en een hamer, symbolen voor boeren en arbeiders. Na de zogenaamde Anschluss bij Duitsland (1938) en gedurende de Tweede Wereldoorlog werd de Nazi-vlag met het hakenkruis ingevoerd. Vanaf 1945 keerde de adelaar terug met als toevoeging een gebroken keten in beide klauwen.

Oekraïne – Один рік і тридцять п’ять тижнів війни / Een jaar en vijfendertig weken oorlog

Twee vlaggen vandaag. Vlag 1:

Het front

Vorige week bleek al dat het Russische leger zijn tanden stukbeet om de strategisch gelegen stad Avdiivka vóór de winter te veroveren.
De afgelopen week werden de Russische pogingen voortgezet, tot nu toe zonder noemenswaardig succes.
Getracht wordt de stad te omsingelen, maar de Oekraïense tegenaanvallen hebben dat tot nu toe kunnen voorkomen.
Hoewel er door de Russen hier en daar enkele vierkante kilometers land werden veroverd, was dat grotendeels tijdelijk en werd de terreinwinst door het Oekraïense leger weer teruggedraaid.

Een ATACMS-raket afgevuurd door een M270 MLRS (publiek domein)

Het Kremlin doet er het zwijgen toe, maar Russische militaire bloggers meldden dat de Russische slagkracht in het oosten van Oekraïne minder effectief is geworden, omdat Oekraïners inmiddels beschikken over Amerikaanse ATACMS-langeafsandsraketten.
Avdiivka ligt dermate onder vuur dat de meeste van de 30.000 inwoners zijn vertrokken. Geschat wordt dat er nog zo’n 1.000 tot 1.500 burgers zijn achtergebleven.

Kaart van het front in de Donetsk-regio met Avdiivka in de grote cirkel, waar goed te zien is hoe de stad deels omsloten wordt door Russische troepen (© Institute for the Study of War)

De Amerikaanse militaire denktank Institute for the Study of War telde de afgelopen week aan Russische kant minimaal 36 vernietigde gepantserde voertuigen.
Andere Russische aanvallen in dezelfde regio bij de plaatsen Stepove, Sieverne en Nevelske bleken vruchteloos.

Krynky

Aan de overkant van de rivier de Dnjepr tracht de 46e brigade van het Oekraïense leger het dorp Krynky op de Russen te veroveren. Net als veel andere plaatsen langs de Dnjepr kwam Krynky bijna geheel onder water te staan nadat de Russen op 6 juni de Kakhovka-stuwdam vernielden, waardoor het gelijknamige reservoir leegliep.

Locatie van Krynky in het stroomgebied van de rivier de Dnjepr (publiek domein)

Het tegenoffensief van Oekraïne heeft tot doel het door Rusland bezette gebied in tweeën te splitsen en een landcorridor naar het Krim-schiereiland te bewerkstelligen.

Abchazië

Eerder deze week sprak president Zelensky tijdens de tweede parlementaire top van het Krimplatform.
Hij signaleerde dat de Russische militaire vloot “niet langer in staat is om in het westelijke deel van de Zwarte Zee te opereren en zich geleidelijk terugtrekt van de Krim”.

President Zelensky (foto: president.gov.ua)

Hij vervolgde: “Onlangs werd het Russische leiderschap gedwongen de oprichting aan te kondigen van een nieuwe basis voor de Zwarte Zeevloot –of wat daarvan over is– in het bezette gebied van Georgië, in het zuidoostelijke deel van de zee, zo ver mogelijk verwijderd van Oekraïense raketten. en marine-drones. Maar we zullen ze overal bereiken.”

Kaart van de Zwarte Zee (publiek domein)

Dit bezette gebied waar hij op doelde is Abchazië, officieel een autonome republiek, behorend bij Georgië. In de praktijk is het sinds 1993 onafhankelijk, hoewel die onafhankelijkheid maar door een paar landen wordt erkend.

Kaart van Georgië met Abchazië in groen (publiek domein)

Eén van die landen is Rusland, dat er langere tijd troepen heeft gestationeerd.
Begin deze maand verklaarde Aslan Bzhania, de president van Abchazië, in een interview met de Russische krant Izvestia, dat het Kremlin van plan is een marinebasis te bouwen aan de Zwarte Zeekust van Abchazië.

Kaart van Oekraïne (© freeworldmaps.net)

De vlag

Vlag van Oekraïne (1992-heden)

De vlag van Oekraïne bestaat uit twee even brede horizontale banen van blauw en geel.

Er zijn voldoende aanwijzingen dat de kleuren blauw en geel van de vlag ver terug gaan, zelfs tot de 15e eeuw. De kleuren gaan er echter pas echt toe doen wanneer de twee keizerrijken waar Oekraïne onderdeel van uitmaakte (het Russische en het Oostenrijks-Hongaarse), ophouden te bestaan.

Ook in 1918/1919 lag Oekraïne (toen de West-Oekraïense Nationale Republiek) onder vuur, zoals op deze prent wordt weergegeven: een Russische bolsjewiek in het noorden, een Rus van het Witte Leger (anti-sovjet) in het oosten met de Russische vlag met dubbelkoppige adelaar, een Poolse soldaat (liggend) naast een Hongaarse (in het rood) in het westen en twee Roemeense soldaten in het zuiden; we zien in het midden een vroege afbeelding van de Oekraïense vlag, de tekst onderin luidt “Wereldvrede in Oekraïne” (publiek domein)

De West-Oekraïense Nationale Republiek gebruikt tussen 1918 en 1919 de blauw-gele vlag. De vlag wordt gecontinueerd  bij het samengaan van de twee Oekraïnes tot de Oekraïense Staat.

Tot aan 1949 heeft Oekraïne als Russische sovjet-republiek verschillende variaties van egaal rode vlaggen met de letters YCCP (Ukrayinskaya Sotsialisticheskaya Sovetskaya Respublika – oftewel Socialistische Sovjet Republiek Oekraïne) erop.

In 1949 krijgen alle Russische republieken een vlag-‘make-over’, variaties op de vlag van de Sovjet-Unie met eigen accenten. Die van Oekraïne heeft een blauwe balk aan de onderkant.

De grootste Oekraïense vlag meet 40 x 60 meter en weegt 300 kilo, hier zijn we die vlag vóór de oorlog in Charkov (fotograaf onbekend)

Vanaf 1990, dus nog vóór de onafhankelijkheid, wordt de blauw-gele vlag her en der al aarzelend waargenomen. Met het opnieuw zelfstandig worden, wordt de vlag officieel ingevoerd. Wettelijke status krijgt de vlag op 28 januari 1992.
De eerste vlag die ooit boven het Verchovna Rada (het Oekraïnse parlement) wapperde is nu in het parlementsmuseum te zien.

Het blauw in de vlag symboliseert de hemel, het geel de uitgestrekte tarwevelden.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA
De tentoongestelde ‘eerste’ vlag in het parlementsmuseum van Oekraïne (© rada.gov.ua)
Nóg een groot exemplaar van de nationale vlag (foto: Angelina Shostak, Facebook)

Symbool

Sinds het begin van de Oekraïense oorlog op 20 februari 2022, is de nationale vlag een symbool van hoop en verzet geworden.

Oekraïense troepen met de nationale vlag (© mil.gov.ua)