Halloween

Hoewel er het afgelopen weekend al volop Halloween werd gevierd, is de dag zelf pas vandaag, 31 oktober. De Engelse benaming Halloween of Hallowe’en komt van All Hallow’s Evening of All Hallow’s Eve, in het Nederlands Allerheiligenavond, de dag vóór Allerheiligen, 1 november.

De traditie gaat ver terug op Keltische oogstfeesten, met daaraan gekoppeld het geloof dat rond deze tijd de zielen van de doden terugkeerden naar hun huizen. De levenden deden er dan goed aan de doden gunstig te stemmen, door bijvoorbeeld aan tafel voor een extra gast te dekken of voedsel buiten te leggen.

Vanaf de 16e eeuw werd het op de Britse eilanden gebruik om verkleed langs de deuren te gaan, vervolgens een liedje te zingen of een gedicht op te zeggen in ruil voor voedsel. Het verkleden in spookachtige kostuums had als achterliggende gedachte de echte dode zielen voor zich in te nemen.

Vanaf de 19e eeuw raakt het feest ook ingeburgerd in de Verenigde Staten, door de komst van grote groepen Ierse en Schotse immigranten. Vanaf dat moment gaat het steeds meer op het Halloween lijken dat we nu nog kennen, inclusief de uitgeholde pompoen.

In eerste instantie is het vooral een feest voor kinderen die in enge kostuums langs de deuren gaan om daarmee iets lekkers te scoren, maar naarmate het feest steeds groter en commerciëler wordt, laten ook volwassenen zich niet onbetuigd met complete Halloween verkleedfeesten. Ook in Nederland is het feest inmiddels niet meer weg te denken.

Griekenland – Dag van het ‘nee’

Een interessante naam voor een feestdag: de dag van het ‘nee’, in het Grieks ‘Επέτειος του Οχι’ (Epétios tou Óchi).

De dag herdenkt 28 oktober 1940, toen om 3.00 uur in de ochtend de Italiaanse ambassadeur de Griekse premier Metaxas thuis bezocht en hem een ultimatum stelde: Griekenland diende zich binnen drie uur over te geven, anders zou Italië het land binnenvallen en bezetten. Het antwoord van Griekenland op dit ultimatum was een onmiddellijk ‘nee’.

Veel Grieken meldden zich als vrijwilliger om bij een Italiaanse inval mee te vechten. Italië begon zijn aanval op Griekenland op dezelfde dag nog vanuit Albanië, toen een Italiaans protectoraat. In het bergachtige gebied was het weer slecht en winters, waardoor de Italiaanse luchtmacht niet in actie kon komen, wat in het voordeel van de Grieken was. Aan beide kanten vielen echter veel slachtoffers. De Grieken wisten weerstand te bieden en op 14 november werden de Italianen teruggedreven, ver Albanië in.

Italië had aan bondgenoot Duitsland willen tonen dat ze niet voor hen onderdeden, maar slaagde hier dus niet in. Het was dan ook het Duitse leger dat Griekenland binnenviel op 6 april 1941 en het land uiteindelijk vier jaar lang zou bezetten.

Vanaf 1942 wordt Óchi-dag door Grieken overal ter wereld herdacht en na de Tweede Wereldoorlog werd het een officiële feestdag. Het is een dag met veel parades van militairen en scholieren, herdenkingsbijeenkomsten en veel vlagvertoon.

De vlag

Voor informatie over de Griekse vlag: zie de post van 25 maart 2015.

Oostenrijk – Nationalfeiertag (Nationale feestdag)

Net als Duitsland werd Oostenrijk na de Tweede Wereldoorlog opgedeeld door de vier geallieerde bezettingsmachten: het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie. Hetzelfde gebeurde met de hoofdstad Wenen (net als Berlijn dus).

Na de dood van Stalin en het staakt-het -vuren in de Korea-oorlog (1953) kwamen de vier partijen bijeen om de toekomst van Oostenrijk te bespreken. De besprekingen waren succesvol en op 15 mei 1955 werd het Staatsverdrag getekend, waarin werd vastgelegd dat Oostenrijk permanent neutraal diende te blijven. In ruil daarvoor herkreeg het land zijn onafhankelijkheid. De laatste geallieerde troepen vertrokken op 25 oktober 1955. De dag erna, de 26e dus, werd de Verklaring van Neutraliteit afgelegd en was Oostenrijk weer baas in eigen land.

26 oktober werd daarmee een belangrijke herdenkingsdag, die tot 1965 gekenmerkt werd door het hijsen van de nationale vlag. Vanaf dat jaar echter werd de herdenkingsdag uitgeroepen tot nationale feestdag. Nu is het een vrije dag in Oostenrijk met overal allerlei evenementen, parades, tentoonstellingen en veel vlagvertoon.

De vlag

De Oostenrijkse vlag is een horizontale driekleur in rood-wit-rood, Het is een van de oudste vlaggen ter wereld en kan tot zeker 1230 teruggevoerd worden. De vlag wordt zowel met als zonder staatswapen gebruikt. Bij Vlagblog wappert vandaag die mét het wapen.

In eerste instantie werd de vlag nog niet als nationale vlag gebruikt, maar werd gevoerd als symbool van de Oostenrijkse monarchie. In 1786 bepaalde keizer Josef II dat de driekleur (met wapen) voortaan als nationale vlag moest dienen. Vanaf 1919, na het einde van het keizerrijk, werd de vlag zonder wapen gevoerd. De vlag mét wapen was vanaf die tijd voorbehouden aan de president, ministers en andere hoge functionarissen. Hoewel dit strikt genomen nog steeds zo is, is de versie mét wapen niet langer ongebruikelijk in het straatbeeld.

Het rijkswapen gaat ook ver terug: de adelaar tot de 12e eeuw, het rood-wit-rode schild tot de 13e eeuw. Tot en met het einde van het keizerrijk was de adelaar getooid met een keizerskroon, met in zijn klauwen een zwaard en een scepter. Bij de invoering van de republiek kreeg de adelaar een zogenaamde muurkroon, als symbool van de burgerij. Zwaard en scepter werden vervangen door een sikkel en een hamer, symbolen voor boeren en arbeiders. Gedurende de Tweede Wereldoorlog werd het hakenkruis op de vlag gezet. Vanaf 1945 keerde de adelaar terug met als toevoeging een gebroken keten in beide klauwen.

Spanje – Fiesta nacional

De Spaanse nationale feestdag herinnert aan de ontdekking van Amerika door Columbus, op 12 oktober 1492, waarbij hij op één van de Bahama’s stuitte. Hij was in de veronderstelling dat hij daarmee een westelijke route naar Azië had ontdekt. De dag wordt in vele andere landen gevierd onder verschillende namen. In de Verenigde Staten is het Columbus Day, maar wordt daar gevierd op de tweede maandag in oktober, dit jaar dus afgelopen maandag, de 9e oktober. In El Salvador en Uruguay heet deze dag de Día de la Raza, in Mexico Descubrimiento de América, in Belize Día de las Américas, in Costa Rica als Dia de las Culturas en in Argentinië als Día del Respeto a la Diversitad Culturel.

In Spanje werd de dag voor het eerst gevierd in 1935, maar toen onder de naam Día de la Hispanidad, om de banden met alle andere Spaanstalige landen te benadrukken. Op 7 oktober 1987 werd de naam officieel gewijzigd in Fiesta Nacional de España.

De vlag

De Spaanse vlag bestaat in twee varianten: zonder en mét staatswapen.
De tweede versie wappert vandaag. Het staatswapen is in vier kwartieren verdeeld. Het eerste kwartier toont een burcht en staat voor Castilië, het tweede kwartier een leeuw voor León, het derde kwartier vier rode banen op een gouden veld voor Aragón en het vierde kwartier een gouden ketting op een rood veld voor Navarra.
Onderin het schild, in de insteek, een granaatappel op een zilveren veld voor Granada.
In het centrum van het schild is tenslotte het wapen van Borbón te zien voor het huidige Spaanse koningshuis.
Aan weerszijden van het schild twee pilaren, de zogenaamde Zuilen van Hercules, die staan voor de Straat van Gibraltar.
Het motto op het lint luidt: Plus ultra (Steeds verder).
Bovenop het schild is de koninklijke kroon te zien.

Coming Out Day – Zeeland

Op 11 oktober is internationale Coming Out Day, een dag om te tonen dat je de LHBTQ-gemeenschap steunt. Homo’s, transgenders en de andere mensen uit de LHBTQ-combinatie geven wereldwijd aan dat ze het als steun ervaren, zo’n internationale dag. Als symbool wordt vaak de regenboogvlag opgehangen (zie voor afbeelding en geschiedenis verderop in dit verhaal). In Zeeland is er sinds dit jaar een eigen variant, en die wappert bij Vlagblog (zie bovenstaande foto).

Zeeuws protest
Meer en meer overheden in Zeeland hangen als teken van steun een regenboogvlag op op Coming Out Day. In 2018 laten drie gemeenten en de Provincie Zeeland in de aanloop naar 11 oktober weten er geen te hangen. Ze vinden het niet nodig, omdat overheden in principe alle groeperingen even lief vinden, en er bovendien geen vlaginstructie is gegeven door het Rijk. Sommige partijen in de gemeenteraden vinden het om religieuze redenen verkeerd de vlag uit te steken op de LHBTQ-dag.

-lees verder onder de afbeelding-

zeeuwse regenboogvlag

De Rotterdamse ontwerper met Zeeuwse roots Vos Broekema snapt die houding niet, en maakt uit protest een Zeeuwse regenboogvlag: het Zeeuwse wapen met de leeuw, maar dan in regenboogkleuren. Tegen Omroep Zeeland zegt hij dat hij de provincie juist kent als gastvrij, en het daarom wonderlijk is dat overheden hun steun aan de homogemeenschap niet willen tonen (beluister het gesprek). Broekema’s vlag wordt snel een hit. De bestellingen blijven binnenkomen. De Provincie Zeeland besluit na de commotie om toch een vlag bij het provinciehuis in Middelburg hijsen. Vos noemt dat op Omroep Zeeland “dapper” (beluister het gesprek).

De originele vlag
De ‘gewone’ regenboogvlag met horizontale gekleurde banen is niet exclusief ‘van de homo’s’, want ook de vredesbeweging en christelijke groeperingen gebruiken de regenboog en hun versie van de regenboogvlag als symbool, al dan niet voorzien van de tekst peace (vrede). De homogemeenschap gebruikt ‘m sinds eind jaren zeventig van de 20e eeuw. De inmiddels overleden kunstenaar Gilbert Baker uit Amerika ontwerpt een vlag met acht gekleurde banen die de diversiteit van de homogemeenschap aangeven, en teken van levenswijze.

Bakers kleuren zijn:
– roze – seks
– rood – leven
– oranje – geneeskracht
– geel – zonlicht
– groen – natuur
– turquoise- magie
– blauw – sereniteit
– violet – karakter

Omdat roze lastig te produceren is voor een vlag en de kleur nauwelijks opvalt als de vlag wappert, wordt die kleur later geschrapt, en daarna vervalt ook nog de turquoise baan. Sindsdien bestaat de regenboogvlag van de LHBTQ-gemeenschap uit zes horizontale banen.

Op de foto hieronder: de regenboogvlag bij het stadhuis van Vlissingen, op 11 oktober 2018.

regenboogvlag in vlissingen