Oekraïne – Два роки i чотирнадцять тижнів війни / Twee jaar en veertien weken oorlog

Aanval op supermarkt Charkov

Afgelopen zaterdag, 25 mei, lieten twaalf mensen het leven, terwijl drieënveertig anderen gewond raakten, nadat Russische troepen een supermarkt in de Noord-Oekraïense stad Charkov met twee glijbommen aanvielen.

Beeld van de enorme brand die uitbrak nadat twee Russische glijbommen supermarkt Epicentr K in Charkov raakten (screenshot)

Er was een grote brand te zien in de bouwwinkel Epicentr K aan de noordelijke rand van de stad.

Locatie van supermarkt Epicentr K in het noordoosten van Charkov, op de kaart is ook het nieuwe noordelijke front aangegeven (© Institute for the Study of War)

President Zelensky zei dat er meer dan 200 mensen in de supermarkt hadden kunnen zijn toen deze werd aangevallen.
Hij voegde eraanaan toe: “Deze aanval op Charkov is een nieuwe manifestatie van Russische waanzin. Alleen gekken als [de Russische president] Poetin zijn in staat mensen op deze manier te doden en te terroriseren.”

De supermarkt tijdens de bluswerkzaamheden (screenshot)

Charkov ligt sinds de opening van het nieuwe noordelijke front vrijwel dagelijks onder vuur.
In de nacht van woensdag op donderdag bijvoorbeeld werden er 51 militaire drones en raketten op de stad afgestuurd. Van de drones werden er 32 onderschept, van de raketten 7.
Dat betekent dat er alsnog 12 drones en/of raketten hun doel bereikten.

Burgemeester Ihor Terechov van Charkov omringd door stadsgenoten (screenshot)

Volgens burgemeester Ihor Terechov van Charkov raakten er vier mensen gewond en werd er kritieke infrastructuur beschadigd.

Amfibische vaartuigen vernietigd op de Krim

De Oekraïense inlichtingendienst DIU heeft de vernietiging bevestigd van twee Russische snelle amfibische vaartuigen aan de noordwestkust gelegen Baai van Vuzka, bij de stad Chornomorskoe. In een persbericht liet de DIU weten:

“De speciale eenheid Groep 13 van de DIU heeft op 30 mei 2024, met behulp van Oekraïense Magura V5-marinedrones, opnieuw effectief de vloot van de Russische agressorstaat in de tijdelijk bezette Krim aangevallen.”

Nachtelijk beeld van een KS-701 vlak voordat het door een Oekraïense drone geraakt wordt (screenshot)

Het zou gaan om twee amfibische hogesnelheids-transportschepen, de zogenaamde KS-701 Tunets (Tonijn).

Een enorme ontploffing verlicht de nachtelijke hemel boven de Baai van Vuzka op de Krim, nadat een van de KS-701’s geraakt wordt (screenshot)

Nieuwe hulp uit Zweden

Zweden heeft zijn zestiende militaire hulppakket aan Oekraïne aangekondigd, het grootste voor het land tot nu toe: het gaat om 13,3 miljard SEK (ongeveer 1,16 miljard euro).
De Zweedse regering liet weten dat het pakket Oekraïne in staat zal stellen zijn luchtverdediging te versterken.

Een ASC-890 Airborne Surveillance and Control-vliegtuig (screenshot)

Als onderdeel van dit pakket zal Zweden ASC-890 Airborne Surveillance and Control-vliegtuigen overdragen.
Deze vliegtuigen zullen Oekraïne voorzien van “een volledig nieuw vermogen tegen zowel luchtlandings- als maritieme doelen” en zijn vermogen om doelen te raken, versterken.

Een RB 99-AMRAAM (Advanced Medium Range Air-to-Air Missile)-raket (fotograaf onbekend)

Zweden zal ook de volledige voorraad van 302 gepantserde personeelsvoertuigen aan Oekraïne ter beschikking stellen, om de ontwikkeling van nieuwe brigades te ondersteunen.
Het pakket omvat ook RB 99-AMRAAM-raketten, die kunnen worden gebruikt in vliegtuigen en in luchtverdedigingssystemen op de grond, artillerie-munitie en middelen voor het onderhoud van eerder geleverde apparatuur.

Kaart van Oekraïne (© freeworldmaps.net)

De vlag

Vlag van Oekraïne (1992-heden)

De vlag van Oekraïne bestaat uit twee even brede horizontale banen van blauw en geel.

Er zijn voldoende aanwijzingen dat de kleuren blauw en geel van de vlag ver terug gaan, zelfs tot de 15e eeuw. De kleuren gaan er echter pas echt toe doen wanneer de twee keizerrijken waar Oekraïne onderdeel van uitmaakte (het Russische en het Oostenrijks-Hongaarse), ophouden te bestaan.

Ook in 1918/1919 lag Oekraïne (toen de West-Oekraïense Nationale Republiek) onder vuur, zoals op deze prent wordt weergegeven: een Russische bolsjewiek in het noorden, een Rus van het Witte Leger (anti-sovjet) in het oosten met de Russische vlag met dubbelkoppige adelaar, een Poolse soldaat (liggend) naast een Hongaarse (in het rood) in het westen en twee Roemeense soldaten in het zuiden; we zien in het midden een vroege afbeelding van de Oekraïense vlag, de tekst onderin luidt “Wereldvrede in Oekraïne” (publiek domein)

De West-Oekraïense Nationale Republiek gebruikt tussen 1918 en 1919 de blauw-gele vlag. De vlag wordt gecontinueerd  bij het samengaan van de twee Oekraïnes tot de Oekraïense Staat.

Tot aan 1949 heeft Oekraïne als Russische sovjet-republiek verschillende variaties van egaal rode vlaggen met de letters YCCP (Ukrayinskaya Sotsialisticheskaya Sovetskaya Respublika – oftewel Socialistische Sovjet Republiek Oekraïne) erop.

In 1949 krijgen alle Russische republieken een vlag-‘make-over’, variaties op de vlag van de Sovjet-Unie met eigen accenten. Die van Oekraïne heeft een blauwe balk aan de onderkant.

De grootste Oekraïense vlag meet 40 x 60 meter en weegt 300 kilo, hier zijn we die vlag vóór de oorlog in Charkov (fotograaf onbekend)

Vanaf 1990, dus nog vóór de onafhankelijkheid, wordt de blauw-gele vlag her en der al aarzelend waargenomen. Met het opnieuw zelfstandig worden, wordt de vlag officieel ingevoerd. Wettelijke status krijgt de vlag op 28 januari 1992.
De eerste vlag die ooit boven het Verchovna Rada (het Oekraïnse parlement) wapperde is nu in het parlementsmuseum te zien.

Het blauw in de vlag symboliseert de hemel, het geel de uitgestrekte tarwevelden.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA
De tentoongestelde ‘eerste’ vlag in het parlementsmuseum van Oekraïne (© rada.gov.ua)
Nóg een groot exemplaar van de nationale vlag (foto: Angelina Shostak, Facebook)

Symbool

Sinds het begin van de Oekraïense oorlog op 20 februari 2022, is de nationale vlag een symbool van hoop en verzet geworden.

Oekraïense troepen met de nationale vlag (© mil.gov.ua)

Bolivia – Corpus Christi / Sacramentsdag

Corpus Christi (Het Lichaam van Christus), is een belangrijke feestdag in het rooms-katholieke Bolivia. Het is dan ook een officiële vrije dag. De datum verschuift ieder jaar, omdat het 60 dagen na Pasen wordt gevierd.

De wortels van dit feest liggen overigens in wat wij nu België noemen, toen Juliana van Luik (1193-1258), een Norbertijnse non, met de viering begon in de 13e eeuw. Paus Urbanus IV (ca. 1195-1264) maakte er vervolgens een vast ritueel van binnen de rooms-katholieke kerk. Daarna zorgde theoloog/filosoof Thomas van Aquino (ca. 1225-1274) voor de invulling van deze kerkelijke hoogtijdag.

Bolivia portretten
V.l.n.r.: Juliana van Cornillon, beter bekend als Juliana van Luik (1193-1258) (© heiligen.net) / Jacques Pantaléon, beter bekend als paus Urbanus IV (ca. 1195-1264) (© geheugenvannederland.nl) / Thomas van Aquino (ca. 1225-1274)

De feestdag begint met een mis en eucharistieviering, waarbij kerkgangers een hostie (symbool voor brood) krijgen en een slok miswijn. Zowel de hostie als de wijn worden gezegend. Deze symboliek komt van het Laatste Avondmaal, waarbij Jezus brood en wijn deelde met zijn discipelen. Kort daarna zou hij gekruisigd worden. Het brood (of de hostie) staat voor zijn lichaam, de wijn voor zijn bloed.

Met de datum van Corpus Christi is door de jaren heen nogal geschoven. Tot in de jaren ’60 van de vorige eeuw was het óf de donderdag na Pinksteren, óf op 1 juli op het Fiesta  de la preciosísima sangre de nuestro Señor Jesucristo (Feest van het kostbare bloed van Christus). Dit laatste feest is in onbruik geraakt.

De viering kan per regio nogal verschillen. In het Andes-gebied worden bijvoorbeeld ook bezittingen van de kerkgangers gezegend en vinden er processies plaats. In Bolivia’s grootste stad, Santa Cruz (1,5 miljoen inwoners) wordt er een ‘mega’-mis opgedragen in het Tahuichi-voetbalstadion (capaciteit 38.000 mensen). Tijdens deze mis worden ook kleurrijke dansen uitgevoerd.

Corpus Christ Santa Cruz
Corpus Christi-mis/feest in het Tahuichi-voetbalstadion te Santa Cruz (© santacruz.gob.bo)

Hoewel Bolivia een seculiere staat is, is dit een officiële vrije dag en wordt het gezien als het belangrijkste feest na Kerstmis.

De vlag

Vlag Bolivia
Vlag van Bolivia (1888-heden)

Bolivia, officieel Plurinationale Staat Bolivia, heeft verschillende vlagontwerpen gehad sinds de onafhankelijkheid, maar de huidige vlag bestaat sinds 14 juli 1888.

De vlag is een horizontale driekleur in rood, geel en groen. In het midden van de gele baan is het staatswapen geplaatst. Het rood staat voor de fauna en de dapperheid van de Boliviaanse soldaat, het geel voor de Inca’s en de bodemschatten, het groen voor de flora, de vruchtbaarheid van de grond en de ontwikkeling van het land. De vlag bestaat ook zonder wapen, voor civiel gebruik.

Staatswapen van Bolivia (1888-heden)

Het staatswapen, vastgesteld op dezelfde dag in 1888, is gebaseerd op dat van 1825. Het bestaat uit een ovalen schild waarop een landschap is afgebeeld. Een groene weide herbergt een alpaca, een korenschoof, een palmboom en achterin een huisje. Daarachter in geel verheft zich de berg Potosí (4.782 m), met een besneeuwde top, met daar achter een blauwe lucht met gele zon. De rand van het schild heeft aan de bovenzijde de naam Bolivia in gele kapitalen op een blauwe achtergrond en aan de onderzijde 10 gele sterren. De 10 sterren staan voor de 10 departementen van het land, waarbij opgemerkt dient te worden dat één van die sterren staat voor de verloren gegane kustprovincie, nu ruwweg overeenkomend met de huidige Chileense regio Antofagasta.

Potosi
De 4.782 m hoge Potosí (© imgrumweb.com)

Achter het schild zien we twee gekruiste kanonnen, aan iedere zijde drie Boliviaanse vlaggen, twee paar geweren, een vrijheidsmuts, een Inca strijdbijl (samen symbool voor de wil tot verdediging), een laurierkrans en bovenop het wapenschild een Andes-condor, klaar voor de vlucht (symbool voor de vrijheid).

Nepal – Gantantra Diwas / गणतंत्र दिवस / Dag van de Republiek (2008)

Gantantra diwas (Dag van de Republiek), herinnert aan de dag waarop in 2008 de monarchie door het parlement werd afgeschaft. Hoewel hij het er niet mee eens was, werd Koning Gyanendra terzijde geschoven. Sindsdien is het een officiële feestdag in Nepal.

Gantantra diwas
Happy गणतन्त्र दिवस (© imnepal.com)

Daar ging nogal wat aan vooraf, het zou echter wat ver voeren voor dit blog om dat allemaal in detail op te voeren. Het feit dat Nepal tot 1990 een dictatuur was, waarbij de koning de alleenheerschappij had, leidde tot steeds meer onvrede.
Vanwege massale protesten werd Nepal in dat jaar een parlementaire democratie, maar in de praktijk kwam daar niet veel van terecht.
Dit leidde tot de Nepalese Burgeroorlog (1996-2006), tussen het regeringsleger en maoïstische rebellen, een strijd waarbij zo’n 13.000 slachtoffers vielen.

Kaart van Nepal (© freeworldmaps.net)

Middenin die burgeroorlog werd de strijd van de rebellen -ongetwijfeld onbedoeld- geholpen door een bizarre gebeurtenis, waarbij tijdens een feestje kroonprins Dipendra 9 familieleden doodschoot op 1 juni 2001.

Paleis
Het Naranyahiti Paleis in Kathmandu (© himalayan-dreams.com)

De plaats van handeling was het Naranyahiti Paleis in de hoofdstad Kathmandu.
De precieze toedracht is nog steeds niet geheel duidelijk, maar volgens ooggetuigen sloeg de kroonprins doelgericht aan het schieten. Naast zijn ouders, koning Birendra en koningin Ayshwarya, werden er nog zeven familieleden met een aantal verschillende wapens doodgeschoten: zijn jongere broer prins Nirajan en zijn enige zus prinses Shruti.
Verder: prins Dhirendra, een broer van de koning, de prinsessen Shanti en Sharada, zusters van de koning; Kumar Khadga, de man van prinses Sharada en prinses Jayanti, een nicht van de koning. Vier andere familieleden raakten gewond.

Nepal portretten.jpg
V.l.n.r.: Koning Birendra (© thehimalayantimes.com), koningin Ayshwarya (© nepalresearch.com), kroonprins Dipendra (© findingdulcinea.com), koning Gyanendra met de koningskroon (© supernepal.com)

Vervolgens zou de kroonprins zichzelf door het hoofd hebben geschoten. Hij leefde echter nog, raakte in een coma. In het ziekenhuis werd hij tot koning uitgeroepen, maar na een ‘regering’ van 3 dagen stierf hij op 4 juni.

Het Franse royalty-tijdschrift Point de Vue pakte groots uit met het verhaal onder de titel “De vervloekte koningen van Nepal” (© Point de Vue)

Wat de aanleiding van zijn actie was is nooit opgehelderd, maar het zou te maken kunnen hebben gehad met zijn keus voor een bruid, die niet werd goedgekeurd door zijn ouders. Zelf kon hij die opheldering niet meer verschaffen.

Verder doet er een samenzweringstheorie de ronde: dat wellicht zijn oom en opvolger Gyanendra er iets te maken zou hebben. Hoewel kroonprins Dipendra rechtshandig was, bevond de kogel-ingangswond zich aan in zijn linkerslaap.

Het lichaam van Koning Birendra in de rouwstoet onderweg naar de ceremoniële brandstapel op 2 juni 2001 (foto: Ann-Marie Conrado)

Het officiële onderzoek, wat niet meer dan twee weken duurde en waarbij ruim honderd paleismedewerkers werden ondervraagd, concludeerde dat de kroonprins de enige dader was. Het hele voorval blijft echter zelfs jaren later, vragen oproepen.

De steun die er nog was voor de monarchie kalfde verder af en op 28 mei 2008 schoof het parlement de monarchie terzijde en was koning Gyanendra koning-af.

De vlag

Vlag van Nepal (1962-heden)

De vlag is een vreemde eend in de bijt vanwege zijn vorm. Het is de enige nationale vlag die niet rechthoekig is (of vierkant zoals die van Zwitserland en het Vaticaan). Het is in feite een samenvoeging (eind 19e eeuw) van twee driehoekige wimpels.In de bovenste driehoek is de maan afgebeeld, in de onderste de zon. Tot 1962 hadden maan en zon ingetekende gezichtjes.

Oude vlag Nepal
De Nepalese vlag tot 1962 met ingetekende gezichtjes

De maan staat symbool voor de koninklijke familie, de zon voor de Rana-dynastie van de premiers.
De vlag als geheel wordt ook symbolisch uitgelegd als de hoop dat Nepal net zo lang zal mogen bestaan als zon en maan.
Het rood en blauw in de vlag zijn geliefde kleuren in Nepal (rood is de nationale kleur), maar hebben verder geen speciale betekenis.
De vorm wordt verder in verband gebracht met de toppen van de Himalaya en ook met de twee belangrijkste godsdiensten: boeddhisme en hindoeïsme.

Party Nepal
Vlaggenzee tijdens een eerdere Gantantra diwas (© the himalayantimes.com)

Sinds 2008 is Nepal een republiek. Het heeft niet geleid tot een nieuwe vlag.

Curiosa

De ongebruikelijke vorm van de Nepalese vlag leidt soms tot verrassingen! Toen de Indiase premier Narendra Modi bij een bezoek in 2018 aan Nepal de stad Janakpur bezocht, was er een podium opgesteld met de vlaggen van beide landen. Hoe het kwam is nooit helemaal opgehelderd, maar de Nepalese vlag had bij deze officiële gelegenheid een nog niet eerder waargenomen geometrische vorm aangenomen!

Het podium in Janakpur op 11 mei 2018 met de verkeerde vlag van Nepal omcirkeld (© kathmandutribune.com)

Het werd een plaatselijk schandaal en op de sociale media duikelden de reacties over elkaar heen.

Ook tijdens de Olympische Zomerspelen van 2016 in Rio de Janeiro, waren er op sommige locaties bijzondere versies van de Nepalese vlag te zien, waarbij de vlag op een wit veld veld werd afgebeeld in de standaard vlaggenmaat van 2:3.
En dan krijg je dit:

Guadeloupe – L’Abolition de l’Esclavage / Afschaffing van de Slavernij (1848)

Na Frans Guyana, de tweede vlag van vandaag, die van Guadeloupe, met dezelfde historische achtergrond

Een belangrijke feestdag in het Franse overzeese departement Guadeloupe in de Cariben, is de 27e mei: herdenking van de afschaffing van de slavernij in 1848. Het curieuze is dat de slavernij op het eiland twee keer is afgeschaft!

Kaart van Guadeloupe, inzet linksboven: locatie in het Caribisch gebied, inzet rechtsonder: locatie in de Kleine Antillen (© orangesmile.com)

Slaven

Guadeloupe werd door Frankrijk geannexeerd in 1635 om er tabaksplantages op te zetten. Het grootste deel van de inheemse bevolking werd tussen 1636 en 1639 door de Fransen over de kling gejaagd. In 1654 was 80% van de bevolking van Europese origine, waarvan tweederde contractarbeiders.

Guadeloupe oude kaart
Guadeloupe op een eind 18e eeuwse kaart (publiek domein)

Dit getal zou in de tweede helft van de 17e eeuw drastisch veranderen met de ‘import’ van Afrikaanse slaven, nadat vanaf 1674 suikerrietplantages van start gingen. In 1671, drie jaar daarvóór dus, telde Guadeloupe 4.267 slaven, in 1700 waren dat er naar schatting 15.000.

Guadeloupe portretten
Victor Hugues (1762-1826) (© Karaibes.com) / Napoleon Bonaparte (1769-1821) (publiek domein)

In de chaos van de Franse Revolutie (1789-1799) schafte de gouverneur van Guadeloupe, Victor Hugues, de slavernij af. Onder Napoleon werd de slavernij echter opnieuw ingevoerd in 1802. Napoleon moest uiteindelijk het onderspit delven, maar de slavernij bleef. Het is mede aan de inspanningen van de Fransman Victor Schœlcher te danken dat er een draagvlak kwam voor afschaffing van de slavernij.

Politicus

Victor Schœlcher
Victor Schœlcher (1804-1893) (senat.fr)

Hoewel erfgenaam (en later eigenaar) van een grote porseleinfabriek, was Schœlcher vooral journalist. In 1834 richtte hij een vereniging op tot afschaffing van de slavernij en publiceerde om de haverklap artikelen over het onderwerp tussen 1833 en 1847. In plaats van slavernij moesten er grote centrale fabrieken  op Guadeloupe (en de andere Franse kolonies in de Cariben) komen, met werknemers. Zijn werk werd zodanig politiek, dat hij uiteindelijk ook politicus werd: in 1848 werd hij staatssecretaris van de marine.

Onder zijn invloed (en na jarenlang lobbyen) nam de Franse regering in datzelfde jaar, op 27 april, de beslissing om de slavernij in de kolonies definitief af te schaffen. Het decreet werd door Schœlcher zelf geschreven. De implementatie was uiteindelijk één maand later, op 27 mei 1848. Om het tekort aan arbeidskrachten op te vullen werden er contractarbeiders uit India aangetrokken.

Cote : BB/30/1125/A/296
Voorpagina van het decreet waarin de slavernij in de Franse overzeese gebieden wordt afgeschaft (© Archives Nationales)

De feestdag wordt normaliter uitbundig en uitgebreid gevierd op het eiland.

De vlag

Vlag van Guadeloupe

Voor alle duidelijkheid: Guadeloupe is een overzees departement van Frankrijk, en daarmee onderdeel van het land zelf. De officiële vlag is dan ook die van Frankrijk (en de plaatselijke munt is de euro).

Tricolore
De Franse vlag, de tricolore

Dat wil natuurlijk niet zeggen dat het eiland geen eigen vlag ontworpen heeft gekregen! Sterker nog: het heeft er twee, nee zelfs drie! (Of vier?)

Ontwerp 1 en 2 zijn aan elkaar gelijk, de ene is echter zwart en de andere rood.
Aan de mast van Vlagblog hangt de zwarte versie. De bovenkant van de vlag toont een donkerblauwe horizontale balk, die 1/3 van de vlag inneemt. Op de balk staan drie gele fleur-de-lys (Franse lelie), vanwege de band met Frankrijk. De rest van het veld is zwart (op variant 2 is dat helderrood). Vrijwel over het gehele zwarte (dan wel rode) veld is een suikerrietstengel in groen afgebeeld. Daaroverheen is een gele zon geplaatst, met 30 uitstekende zonnestralen.

guadeloupe zwart rood

De vlag is een samenkomst van twee (of eigenlijk drie) wapens. Het wapen van de grootste stad van Guadeloupe, Point-à-Pitre, is gelijk aan de vlag, maar dan wel aan de rode versie (de hoofdstad Basse-Terre heeft hetzelfde wapen, maar dan zonder het suikerriet). De kleur zwart komt van het wapen van Guadeloupe als eiland: identiek aan dat van Point-à-Pitre, maar in het zwart dus (en de zon heeft slechts 16 stralen).

guadeloupe wapens

Vlaggen 3 en 4

Nog meer vlaggen? Jawel, er bestaat ook een logo-vlag voor de regio Guadeloupe (het hoofdeiland plus drie kleine eilandjes). Het is een witte vlag, met daarop een gestileerde zon en een vogel, geplaatst over een vierkant in blauw en groen. Eronder de tekst Région Guadeloupe in kapitalen en daaronder een gele streep. Wellicht een klein terzijde: je kunt vexillologen (vlaggenkenners/specialisten) geen grotere gruwel aandoen dan een logo-vlag! Ze worden algemeen tot de lelijkste vlaggen ter wereld gerekend!

guadeloupe regio uplg suriname

Vlag 4 tot slot: dit betreft een vlagontwerp, cq voorstel, door de afscheidingsbeweging van Guadeloupe, de UPLG (l’Union Populaire pour la Libération de la Guadeloupe). Dit ontwerp is  vrijwel gelijk aan de vlag van Suriname. De groene balken zijn wat smaller, de rode balk breder en de gele ster is naar de mastzijde opgeschoven.

Frans Guyana – L’Abolition de l’Esclavage / Afschaffing van de Slavernij (1848)

Vandaag twee vlaggen. En niet toevalligerwijs met dezelfde historische achtergrond: de afschaffing van de slavernij. Vanmorgen Frans Guyana, vanmiddag Guadeloupe.

Kaart van Frans-Guyana (© Collectie Perry-Castañeda Library of the University of Texas at Austin)

Het gebied, wat nu Frans Guyana is, werd al duizenden jaren lang bewoond door indianen. De Fransen arriveerden in 1604 en een aantal jaren later, in 1637, werd Cayenne gesticht, nu de hoofdstad. Het gebied wisselde in de 17e eeuw een paar keer tussen de Franse en Nederlandse kolonisators.

Guyana old map
De zogenaamde ‘Wilde Kust’, het gebied van de drie Guyana’s in 1758: Guyana (het vroegere Brits Guyana), Suriname (vroeger ook wel Nederlands Guyana) en Frans Guyana (© antiquemapsandprints.com)

Hoewel het gebied o.a. ook gebruikt werd als strafkolonie, kwam het tot een echte economische bloei dankzij de plantages, die werden bewerkt door slaven. Het is mede aan de inspanningen van de Fransman Victor Schœlcher te danken dat er een draagvlak kwam voor afschaffing van de slavernij.

De drie Guyana’s op een kaart uit 1920: Brits Guyana, Suriname en Frans Guyana (Bibliographicsches Institut, Leipzig / publiek domein)

Politicus

Hoewel erfgenaam (en later eigenaar) van een grote porseleinfabriek, was Schœlcher vooral journalist. In 1834 richtte hij een vereniging op tot afschaffing van de slavernij en publiceerde om de haverklap artikelen over het onderwerp tussen 1833 en 1847. In plaats van slavernij moesten er grote centrale fabrieken in de Franse kolonies in de Cariben komen, met werknemers. Zijn werk werd zodanig politiek, dat hij uiteindelijk ook politicus werd: in 1848 werd hij staatssecretaris van de marine.

Victor Schœlcher
Victor Schœlcher (1804-1893) (© senat.fr)

Onder zijn invloed (en na jarenlang lobbyen) nam de Franse regering in datzelfde jaar, op 27 april, de beslissing om de slavernij in de kolonies definitief af te schaffen. Het decreet werd door Schœlcher zelf geschreven. De implementatie was uiteindelijk één maand later, op 27 mei 1848.

Cote : BB/30/1125/A/296
Voorpagina van het decreet waarin de slavernij in de Franse overzeese gebieden af te schaffen (© Archives Nationales)

De vlag

Vlag van Frans Guyana (2010-heden)

De officiële vlag van Frans Guyana is de Franse tricolore, aangezien het een Frans overzees departement betreft. Het is zelfs de grootste EU-landmassa buiten Europa.

Tricolore
De Franse vlag, de tricolore

De vlag die echter in eerste instantie onofficieel geadopteerd werd als de landsvlag is die van de Union des Travailleurs Guyanais (de Guyanese Arbeiders Vakbond). De vlag stamt uit 1967.

Vakbond Frans Guyana
Logo en vlag van de Union des Travailleurs Guyanais

De vlag wordt diagonaal in tweeën gedeeld van de top van de mastzijde naar de onderkant van de vluchtzijde. Links geel, rechts groen, in het midden over de scheiding van de twee kleuren heen een rode ster met vijf punten.

Luchtfoto uit 2012 van hoofdstad Cayenne (© Spotting973)

Op 29 januari 2010 werd deze vlag aangenomen door de Algemene Raad van Frans Guyana, maar mag bij officiële gelegenheden alleen worden gehesen met de vlaggen van Frankrijk en die van de EU. De kleuren hebben inmiddels ook een symbolische waarde gekregen: het groen staat voor de bossen van het land, het geel voor de vele delfstoffen, waaronder goud en de rode ster staat voor de socialistische oriëntatie van het departement.

Tricolore en vlag Frans Guyana
De tricolore en de vlag van Frans Guyana gebroederlijk naast elkaar (© franceguyane.fr)

Georgië – დამოუკიდებლობის დღე / Onafhankelijkheidsdag (1918)

Georgië werd door het Russische Keizerrijk aan het begin van de 19e eeuw geannexeerd.
Na de chaotisch verlopen Russische Revolutie van 1917, zag Georgië zijn kans schoon zich los te weken van Rusland, in eerste instantie als één van de drie landen (de andere waren Armenië en Azerbeidjan) in de Transkaukasische Federatieve Republiek, die echter na een maand al uiteenviel.

De Transkaukasische Federatieve Republiek, die het slechts een maand uithield (© World Site Atlas)

Georgië verklaarde zich op 26 mei 1918 onafhankelijk onder de naam Democratische Republiek Georgië, waarna de andere twee landen Georgië’s voorbeeld volgden en zich ook onafhankelijk verklaarden.

Duitse kaart van het onafhankelijke Georgië uit 1918 (publiek domein)

Het mocht slechts drie jaar duren: in februari/maart 1921 waren de Russen onder leiding van Jozef Stalin terug, ze vielen Georgië binnen en annexeerden het opnieuw in 1922.
Door tegenstanders van het communisme werd de 26e mei nog steeds gevierd, zij het clandestien.

Kaart uit 1940 van Georgië als sovjetstaat (publiek domein)

Met het uiteenvallen van de Sovjet-Unie nam Georgië op 9 april 1991 de Wet op Herstel van Onafhankelijkheid aan. De 9e april staat sinds die tijd bekend als Dag van de Nationale Eenheid en de 26e mei is teruggekeerd als Onafhankelijkheidsdag.

Affiche voor Onafhankelijkheidsdag (publiek domein)

De feestdag wordt doorgaans gevierd met militaire parades, vuurwerk, concerten, markten, picknicks en politieke redevoeringen

Militaire parade op Rustaveli Avenue in Tblisi op 26 mei 2008, de vlag centraal in beeld is die van de luchtmacht (© Kober / publiek domein)
Kaart van Georgië (© freeworldmaps.net)

De vlag

Vlag van Georgië (1008-1490 / 2014-heden)

De vlag bestaat uit een wit veld met een rood Sint-Joriskruis. In elk van de vier rechthoekige vlakken staat een rood kruis patté (een heraldisch kruis met armen die steeds breder worden).

Hoewel bronnen over de exacte geschiedenis schaars en niet altijd betrouwbaar zijn, wordt aangenomen dat de vlag in eerste instantie zónder de vier kruizen patté voorkwam. In dat geval was de vlag gelijk aan die van Engeland. Het Sint-Joriskruis vindt zijn oorsprong in de tijd van de Kruistochten en het kruis als symbool van Jeruzalem. De later toegevoegde kruizen patté verwijzen ook naar het Jeruzalem-kruis, maar lijken daar iets meer op qua vorm.

Georgië heeft in zijn complete geschiedenis zo’n 13 verschillende vlaggen gehad, maar het zou wat te ver voeren dat hier allemaal uit de doeken te doen. Maar zelfs de recente geschiedenis van het land levert de nodige variatie!

In zijn tijd als sovjet-republiek (1921-1990) had het land maar liefst vier verschillende vlaggen, waarbij de laatste, tussen 1951 en 1990 een variatie was van de nationale vlag van de Sovjet-Unie (net zoals alle andere deelrepublieken allemaal hun eigen variant hadden).

georgie ssr
Georgië’s vlag als sovjet-republiek

Na de ontmanteling van de Sovjet-Unie werd Georgië opnieuw een onafhankelijk land in 1990. Onder leiding van president Shevardnadze werd de vlag van vóór de communistische tijd weer ingevoerd. Deze vlag van de Democratische Republiek Georgië werd toen overigens maar kort gebruikt: van 1918 tot 1921.

Vlag van Georgië (1918-1921 / 1990-2004)

Een 2.0 voor de vlag van 1918 dus, maar ook die zou het niet lang uithouden. Na de herwonnen onafhankelijkheid was het in Georgië jarenlang onrustig vanwege afscheidingsproblemen van deelgebieden en politieke conflicten tussen verschillende partijen. Door de oppositiepartij Verenigde Nationale Beweging werd in manifestaties een vlag gebruikt die nóg verder teruggreep in de Georgische geschiedenis: de vlag van het Koninkrijk Georgië, in gebruik tussen 1008 en 1490.

Links: Edoeard Sjevarnadze (1928-2014) in 1997 (publiek domein) / Rechts Micheil Saakasjvili (1967) in 2008 (publiek domein)

Uiteindelijk werd deze vlag zo populair dat de Georgische orthodoxe kerk de herinvoering ervan steunde. In 1999 keurde het parlement de wijziging van de nationale vlag goed, maar president Sjevardnadze wees het wijzigingsvoorstel af. Het land bleef onrustig en dit leidde uiteindelijk tot een ‘fluwelen’ revolutie in 2003 (de zogenaamde Rozenrevolutie), waarbij Sjevardnadze het veld ruimde en de leider van de oppositie, Micheil Saakasjvili, president werd. Opnieuw kwam het vlagvoorstel in het parlement aan de orde en op 14 januari 2004 werd -opnieuw- groen licht gegeven. Op 25 januari daaropvolgend zette president Saakasjvili zijn handtekening onder de wet. Sindsdien heeft Georgië een nieuwe (maar eigenlijk oude) vlag.

Postzegel van 50 tetri uit 2004 (© Sakartvelos Post’a)

Vlag van de President

Vlag van de President van Georgië (2020-heden)

De presidentiële vlag van Georgië is zeer recent: ze stamt uit 2020, de symbolen zijn echter al eeuwenoud.
De vlag is vierkant met een brede rode rand, een dun gouden kader en daarbinnen aan iedere zijde elf zogenaamde ‘wolventanden’ in rood, die naar binnen wijzen.
Het binnenveld is wit met daaroverheen het ‘kleine’ wapen van Georgië, dat uit 2004 stamt.
Het toont Georgië’s beschermheilige, Sint Joris, gezeten op zijn paard, die de draak verslaat. De figuren zijn in zilver op een rood veld. De halo rond het hoofd van Sint Joris is in goud uitgevoerd.
De huidige president van Georgië is Salome Zoerabisjvili. Ze trad aan op 18 december 2018.

President Salome Zoerabisjvili (1952) tijdens een persconferentie op 22 juni 2022, met achter haar de vlaggen van de EU, Georgië en de presidentiële vlag (© president.gov.ge)

Vlaggen van de krijgsmacht

Zowel de marine, landmacht, luchtmacht en Nationale Garde voeren eigen vlaggen en die zien we hieronder.

Links: Marine- en kustwachtvlag van Georgië / Rechts: Landmachtvlag van Georgië – Deze vlag lijkt op het eerste gezicht erg op die van Denemarken, maar de Scandinavische landen hebben hun (Scandinavische) kruizen wat meer naar de mastzijde gecentreerd, wel is de vlag exact hetzelfde als die van de Franse regio Savoie
Links: Luchtmachtvlag van Georgië / Rechts: Vlag van de Nationale Garde van Georgiê – Deze vlag lijkt op die van de Dominicaanse Republiek, maar dan met omgekeerde kleuren (en minus het staatswapen)

Argentinië – Revolución de Mayo / Meirevolutie (1810)

De nationale feestdag van Argentinië herinnert aan de gebeurtenissen van mei 1810 die nu bekend staan als de Meirevolutie (Revolución de mayo).

In 1810 was het gebied wat nu bekend staat als Argentinië, onderdeel van een groter gebied onder de naam Virreinato del Río de la Plata (Onderkoninkrijk van de Río de la Plata) en daarmee deel van het Spaanse koloniale rijk. Het gebied omvatte de tegenwoordige landen Argentinië, Uruguay, Paraguay, Bolivia en delen van Chili en Brazilië. De Argentijnse hoofdstad Buenos Aires was de hoofdstad van het gebied.

Argentinie onderkoninkrijk
Vlag van het onderkoninkrijk van de Río de la Plata / Het gebied van het onderkoninkrijk op de kaart

Junta

Aanleiding voor de ‘revolutie’ van 1810 waren gebeurtenissen in Europa. In 1808 abdiceerde de Spaanse koning Ferdinand VII ten gunste van Napoleon, die vervolgens zijn broer Joseph Bonaparte op de Spaanse troon zette. Verzet tegen de Franse bezetting leidde tot het vormen van de zogenaamde Junta Suprema Nacional, een revolutionaire regering, die de strijd aanging met de Franse bezetter.

Argentinie portretten
Koning Ferdinand VII (1784-1833), portret door Francisco de Goya uit 1815 (© altratio.co.uk) / Napleon Bonaparte (1769-1821) / Joseph Bonaparte (1768-1844), portret door een onbekende schilder, circa 1837

De strijd verliep in eerste instantie ongunstig: de hele noordelijke helft van Spanje werd door Napoleon’s troepen bezet. Op 1 februari 1810 werd Sevilla ingenomen en daarmee een groot deel van Andalusië. De junta trok zich terug in het uiterste zuiden, in Cádiz en hief zichzelf op, om opgevolgd te worden door de Cosejo de Regencia de España e Indias (Raad van Regentschap van Spanje en Indië).

Onrust

Het nieuws van deze gebeurtenissen bereikte Buenos Aires op 18 mei via zojuist aangekomen Britse schepen. De verhalen uit het moederland waren verontrustend, maar de Spaanse onderkoning van de Zuid-Amerikaanse kolonie, Baltasar Hidalgo de Cisneros, probeerde de status quo te handhaven.

Hidalgo
Baltasar Hidalgo de Cisneros (1756-1829)

Echter, een groep van de lokale Argentijnse bovenlaag, waaronder advocaten en militairen, weigerden het nieuwe regime van de junta als wettig te erkennen. Aangezien Cisneros was aangesteld door een niet meer bestaande Spaanse macht, hielden zij het onderkoninkrijk voor beëindigd. Het gezelschap stelde een eigen junta in, die in plaats van de onderkoning zou regeren. Om echter continuïteit te waarborgen, werd besloten ex-onderkoning Cisneros als president van de junta aan te stellen. Dit veroorzaakte echter alleen maar onrust in het land, waardoor Cisneros op 25 mei 1810 gedwongen werd tot aftreden, en dit keer definitief. (En daarmee hebben we de datum van deze feestdag te pakken).

Oorlog

De nieuw gevormde regering, de Primera Junta, bestond echter alleen uit vertegenwoordigers uit Buenos Aires. Daarop werd besloten ook delegaties uit te nodigen uit andere grote steden uit het Onderkoninkrijk van de Río de la Plata.

De Primera Junta, met in het midden president Cornelio Saavedra, leden van het comité Manuel Alberti, Miguel de Azcuénaga, Manuel Belgrano, Juan José Castelli, Domingo Matheu en Juan Larrea, plus de secretarissen Mariano Moreno en Juan José Paso (publiek domein)

Omdat er binnenin het koloniale rijk heel verschillend over werd gedacht, waren sommigen het eens met de nieuw uitgezette koers vanuit Buenos Aires, maar anderen absoluut niet. Dit leidde als snel tot de Argentijnse Onafhankelijkheidsoorlog (1810-1818) en uiteindelijk tot meerdere onafhankelijkheidsoorlogen van andere landen tot aan 1833 toe. Maar dat voert in dit bestek te ver.
Na de val van Napoleon keerde ex-koning Ferdinand VII terug op de troon voor een tweede termijn (1813-1833).

De vlag

Vlag van Argentinië (1810/1816-heden)

De Argentijnse vlag is een horizontale driekleur in hemelsblauw, wit en hemelsblauw. Middenin de witte baan is de zogenaamde sol de mayo afgebeeld, een zon met een gezichtje in geel (of goud), omringd door 32 stralen, eindigend in punten.

Het zal niet verbazen dat de oorsprong van de vlag terug te voeren is op de gebeurtenissen voortvloeiend uit 1810.
Op 25 mei dat jaar, na het aftreden van Cisneros (zie hierboven), werden op het marktplein in Buenos Aires blauw-witte kokardes uitgedeeld. Op deze bewuste middag was het in eerste instantie bewolkt, toen het echter plotseling opklaarde en de zon tevoorschijn kwam, werd dat als symbolisch gezien. Vanaf die tijd geldt de sol de mayo (meizon) als het nationale symbool van Argentinië.

Affiche voor de feestdag (publiek domein)

In de daarop volgende onafhankelijkheidsstrijd voerde de succesvolle Argentijnse generaal Manuel Belgrano zijn troepen aan met vlaggen in blauw-wit-blauw, die teruggrepen op de gebeurtenissen van  25 mei 1810.

Manuel Belgrano (1770-1820) door een onbekende artiest (publiek domein)

In eerste instantie was het dus een oorlogsvlag. Op 25 juli 1816 werd door het toenmalige collectief van volksvertegenwoordigers, het Congres van Tucumán, de vlag uitgeroepen tot nationale vlag. Op 25 februari 1818 wordt dit nog eens bevestigd door het congres (inmiddels gevestigd in Buenos Aires). Tevens wordt op die dag de sol de mayo toegevoegd.

In de 19e eeuw was de kleur blauw overigens in het algemeen donkerder. Pas vanaf 1861 is het uitsluitend hemelsblauw.

Donkerblauwe versie van de Argentijnse vlag

De kleuren van de vlag worden tegenwoordig ook symbolisch uitgelegd: het blauw voor zowel de hemel als de oceaan en het wit voor de besneeuwde toppen van het Andes-gebergte.

Het presidentieel paleis (het Casa Rosada), met daarvoor de Argentijnse vlag, op het Plaza de Mayo, Buenos Aires, foto genomen op 14 februari 2014 (© Lars Curfs / publiek domein)

Andere landen

Tot slot: de Argentijnse vlag heeft direct invloed gehad op vlagontwerpen van andere Midden- en Zuid-Amerikaanse staten. De van 1823 tot 1838 bestaande staat Provincias Unidas del Centro de América (Verenigde Provincies van Centraal Amerika) gebruikte een vlag die in wezen een kopie was van die van Argentinië, zij het met zijn eigen staatswapen. Toen deze staat uiteenviel in 1838 in de huidige nog bestaande landen Guatemala, Honduras, El Salvador, Nicaragua en Costa Rica, namen alle vijf landen de blauwe strepen (in verschillende tinten) mee naar hun eigen vlaggen, alleen Costa Rica voegde een rode streep toe. Verder is ook de vlag van Uruguay op die van Argentinië gebaseerd, niet alleen het blauw-wit, maar ook de sol de mayo. Ook de vlag van Paraguay zou afgeleid kunnen zijn van de Argentijnse vlag, maar waarschijnlijker zijn de theorieën dat de Franse tricolore de inspiratiebron was, en wellicht zelfs de Nederlandse vlag.

afgeleiden argentinie 2
De vlaggen van Nicaragua, Costa Rica, Uruguay en Paraguay
De vlaggen van Guatemala, Honduras en El Salvador

Bermuda – Bermuda Day / Bermudadag

24 mei is Bermuda Day, een officiële feestdag op het eiland Bermuda. De datum is die van de verjaardag van Koningin Victoria.

Koningin Victoria (1819-1901) in 1887 gefotografeerd door Alexander Bassano (publiek domein)

Tijdens haar regeerperiode stond de dag op Bermuda bekend als Empire Day. Na haar dood in 1901 hield de bevolking van het eiland vast aan de 24e mei en kreeg het de nieuwe naam Bermuda Day.

Bermuda op een ansichtkaart

De datum markeert tegenwoordig het begin van het zomerseizoen op Bermuda en traditioneel is het de eerste dag in het jaar waarop de Bermudanen zich weer op het water wagen. En hoewel ze tegenwoordig ook het hele jaar door worden gedragen, is het vanouds ook de eerste dag waarop de befaamde Bermuda shorts worden gedragen (op het eiland vaak officieel tenue).

Bermuda shorts op Bermuda (© twitter.com/musowls)

In de hoofdstad Hamilton is er op deze dag altijd een optocht, bekend als Heritage Day Parade of Bermuda Day Parade.

Bermuda Day Parade (© bermudaday.com)

Het is een kleurrijk geheel met dansers en muziek. Tevens is er een straatrace, van het westen van het eiland naar Hamilton.

Kaart van Bermuda, met op de inzet de locatie in de Atlantische Oceaan (© Eric Gaba)


De vlag

Vlag van Bermuda (1910-heden)

De vlag van Bermuda is een ongebruikelijke red ensign. Gebruikelijk bij Britse kroonkolonies (of voormalige kroonkolonies) is om een blue ensign te voeren, een blauwe vlag met de Britse Unievlag in het kanton en het eigen wapen in de vlucht.

Blue en red ensign

Hoe dit zo gekomen is, is niet exact bekend, maar waarschijnlijk historisch gegroeid, doordat de eerste immigranten op Bermuda via koopvaardijschepen arriveerden. Deze schepen voerden de Britse red ensign, de koopvaardijvlag. Net als de blue ensign is de Britse Unievlag (Union Flag of Union Jack) te zien in het kanton.
De vlucht vertoont het wapen van Bermuda. Dit wapen, verleend in 1910, bestaat uit een wapenschild, vastgehouden (opnieuw heel ongebruikelijk) door één enkele schildhouder, een rode Britse leeuw. Normaal is een duo van schildhouders, terzijde van het schild. Deze eenzame schildhouder doet het in z’n eentje en staat dan ook achter het schild (en kijkt extra streng de wereld in).

Het wapen van Bermuda

Het schildwapen zelf vertoont een schipbreuk. Het is de Sea Venture, het vlaggeschip van de Virginia Company,  een Brits territorium aan de kust van Virginia. Op 25 juli 1609 liet admiraal Sir George Somers het schip bewust op een Bermudaans rif lopen, omdat het het schip vanwege een grote lekkage niet meer te redden was. De bemanning van 150 man (en één hond) kon veilig aan land komen. Het is het begin van de Britse aanwezigheid op het eiland.

Sir George Somers (1554-1610) en de Sea Venture (en koningin Elizabeth) op een Bermudaanse postzegel uit 1953

Waarom de ontwerper van het wapen het schip heeft afgebeeld terwijl het te pletter slaat tegen een hoog klif is een raadsel, het ging namelijk om een rif wat nauwelijks boven de oceaan uisteekt.
De wapenspreuk “Quo fata ferunt” (niet op de vlag) betekent “Waar het lot ons zal brengen”.

Het vergaan van de Sea Venture, een werk van de Bermudaanse maritieme schilder Christopher Grimes (1948)

Oekraïne – Два роки i тринадцять тижнів війни / Twee jaar en dertien weken oorlog

Nieuwe oproep Zelensky

De Oekraïense president Zelensky liet afgelopen weekend weten dat Rusland zijn aanvallen in het noordoosten van Oekraïne zou kunnen opvoeren na de recente overwinningen in de buurt van de stad Charkov.
Russische troepen proberen terrein te winnen terwijl de militair slechter bevoorrade strijdkrachten van Oekraïne proberen een verzwakte frontlinie te versterken.

Kaart van het noordelijk front bij Charkov (Kharkiv) afgelopen week: de donkergele gebieden zouden door Rusland zijn veroverd, terwijl gebieden die deels onder Russische controle staan, rood gearceerd zijn (© Institute for the Study of War)

Zelensky gaf toe dat er problemen waren met de militaire personeelsbezetting en het moreel en dat een aantal bestaande brigades zo goed als ‘leeg’ waren.
Hij voegde eraan toe dat er een gebrek was aan luchtsteun en herhaalde de oproepen aan bondgenoten om meer luchtverdedigingssystemen en straaljagers te sturen.
“Momenteel hebben we ongeveer 25 procent van wat we nodig hebben om Oekraïne te verdedigen”, zo zei Zelensky over de luchtcapaciteit van zijn land.
Om de Russische overmacht in de lucht het hoofd te kunnen bieden, zou de Oekraïense luchtmacht zo’n 120 tot 130 extra gevechtsvliegtuigen moeten hebben, aldus de president.

Een groep rekruten vlak voor hun training (screenshot)

Voor wat het militaire personeelsgebrek betreft: zaterdag werd een nieuwe mobilisatiewet van kracht om dit aan te pakken.
Onder de nieuwe regels is de leeftijd waarop mensen kunnen worden opgeroepen voor de oorlog verlaagd van 27 naar 25 in een poging het aantal rekruten te vergroten.
Daarnaast zijn de boetes voor het ontduiken van de dienstplicht vervijfvoudigd.

De stroom vrijwilligers die Oekraïne te zien kreeg na de grootschalige invasie van Rusland in februari 2022 is nu opgedroogd.
De meeste mensen die wilden vechten zijn dood, gewond of zitten nog steeds vast aan het front, wachtend op aflossing door nieuwe rekruten.

Verlenging termijn Zelensky

Afgelopen maandag 20 mei was het precies vijf jaar geleden dat Volodymyr Zelensky werd geïnstalleerd als president van Oekraïne.
Het was tevens de dag waarop zijn termijn als president zou verlopen, ware het niet dat zijn land in een oorlogssituatie verzeild raakte, na de Russische inval op 27 februari 2022.

President Zelensky tijdens zijn beëdiging op 20 mei 2019 (screenshot)

Aangezien de Oekraïense grondwet bepaalt dat mocht het land in een oorlogssituatie beland en de staat van beleg wordt uitgeroepen, er geen sprake kan zijn van verkiezingen, waarbij de president dus op zijn post blijft.
Zolang de oorlog voortduurt -en voorlopig lijkt er nog geen einde in zicht-, zal Zelensky dus als president aanblijven.

De presidentiële standaard van Oekraïne, ingevoerd op 29 november 1999 heeft als centraal motief de gouden drietand (het wapen van Oekraïne) op een blauw veld met gouden sierrand van bladeren

Praktisch gezien zou het ook een zeer ingewikkelde operatie worden om nu verkiezingen te houden. Een vijfde van het land is bezet en een groot aantal Oekraïners is het land uit gevlucht.
Om mensen te kunnen laten stemmen zou de staat van beleg tijdelijk moeten worden opgeheven. Bij een stembusgang zouden er grote aantallen mensen kortere of langere tijd bij elkaar zijn, wat gezien de Russische agressie niet zonder gevaar zou zijn.
Daar komt bij dat een normale verkiezingsstrijd tijdens een oorlog eigenlijk niet goed te voeren is.
Maar de Oekraïense grondwet is duidelijk: geen verkiezingen zolang de staat van beleg voortduurt.

Een na ruim twee jaar oorlog zichtbaar ouder geworden president Zelensky tijdens een videoboodschap vorige week (screenshot)

Terugkijkend valt het op hoe anders de situatie is vergeleken met die van vijf jaar geleden.
Zelensky’s belangrijkste agendapunt toen was vrede sluiten met Rusland, ondanks de bezetting van de Krim en delen van de Donbas.
Dat voornemen werd vakkundig onder de grond geschoffeld door Rusland zelf, bij de inval van ruim twee jaar geleden.

Een vermoeid ogende president Zelensky tijdens een interview eerder deze week, met de presidentiële standaard achter hem (screenshot)

Dat er in Oekraïne een zekere oorlogsmoeheid begint te ontstaan is niet verrassend. Het is ook af te lezen in peilingen onder de bevolking over president Zelensky’s functioneren.
In september vorig jaar vond 83% van de Oekraïners dat hij het goed deed. Bij een peiling in februari dit jaar was dat cijfer gezakt naar 62%.
Even goed is dit nog altijd een hogere score dan eerdere Oekraïense presidenten aan het einde van hun termijn hadden.

Kaart van Oekraïne (© freeworldmaps.net)

De vlag

Vlag van Oekraïne (1992-heden)

De vlag van Oekraïne bestaat uit twee even brede horizontale banen van blauw en geel.

Er zijn voldoende aanwijzingen dat de kleuren blauw en geel van de vlag ver terug gaan, zelfs tot de 15e eeuw. De kleuren gaan er echter pas echt toe doen wanneer de twee keizerrijken waar Oekraïne onderdeel van uitmaakte (het Russische en het Oostenrijks-Hongaarse), ophouden te bestaan.

Ook in 1918/1919 lag Oekraïne (toen de West-Oekraïense Nationale Republiek) onder vuur, zoals op deze prent wordt weergegeven: een Russische bolsjewiek in het noorden, een Rus van het Witte Leger (anti-sovjet) in het oosten met de Russische vlag met dubbelkoppige adelaar, een Poolse soldaat (liggend) naast een Hongaarse (in het rood) in het westen en twee Roemeense soldaten in het zuiden; we zien in het midden een vroege afbeelding van de Oekraïense vlag, de tekst onderin luidt “Wereldvrede in Oekraïne” (publiek domein)

De West-Oekraïense Nationale Republiek gebruikt tussen 1918 en 1919 de blauw-gele vlag. De vlag wordt gecontinueerd  bij het samengaan van de twee Oekraïnes tot de Oekraïense Staat.

Tot aan 1949 heeft Oekraïne als Russische sovjet-republiek verschillende variaties van egaal rode vlaggen met de letters YCCP (Ukrayinskaya Sotsialisticheskaya Sovetskaya Respublika – oftewel Socialistische Sovjet Republiek Oekraïne) erop.

In 1949 krijgen alle Russische republieken een vlag-‘make-over’, variaties op de vlag van de Sovjet-Unie met eigen accenten. Die van Oekraïne heeft een blauwe balk aan de onderkant.

De grootste Oekraïense vlag meet 40 x 60 meter en weegt 300 kilo, hier zijn we die vlag vóór de oorlog in Charkov (fotograaf onbekend)

Vanaf 1990, dus nog vóór de onafhankelijkheid, wordt de blauw-gele vlag her en der al aarzelend waargenomen. Met het opnieuw zelfstandig worden, wordt de vlag officieel ingevoerd. Wettelijke status krijgt de vlag op 28 januari 1992.
De eerste vlag die ooit boven het Verchovna Rada (het Oekraïnse parlement) wapperde is nu in het parlementsmuseum te zien.

Het blauw in de vlag symboliseert de hemel, het geel de uitgestrekte tarwevelden.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA
De tentoongestelde ‘eerste’ vlag in het parlementsmuseum van Oekraïne (© rada.gov.ua)
Nóg een groot exemplaar van de nationale vlag (foto: Angelina Shostak, Facebook)

Symbool

Sinds het begin van de Oekraïense oorlog op 20 februari 2022, is de nationale vlag een symbool van hoop en verzet geworden.

Oekraïense troepen met de nationale vlag (© mil.gov.ua)

Montenegro – Referendum o nezavisnosti Crne Gore / Referendum over de onafhankelijkheid van Montenegro (2006)

Twee vlaggen vandaag. Vlag 2:

De 21e mei is onafhankelijkheidsdag in Montenegro. De naam Referendum o nezavisnosti Crne Gore (Referendum over de onafhankelijkheid van Montenegro) verwijst naar de dag in 2006 waarop dit referendum plaatsvond.

Montenegro was tot 1992 onderdeel van Joegoslavië. Toen het land daarna in rap tempo uit elkaar viel, bleef Montenegro samen met Servië zogenaamd Klein-Joegoslavië vormen. Vanaf 2003 vormde Montenegro met Servië een unieverbond. Met het referendum uit 2006 kwam hieraan een einde.

Om onafhankelijkheid te verkrijgen moest 55% van de bevolking vóór stemmen. Dit lukte nipt: de uitslag was 55,5% voor-stemmers.

Kaart van Montenegro (© freeworldmaps.net)

De vlag

Vlag van Montenegro (2004-heden)

De vlag is aangenomen op 13 juli 2004 en in de grondwet opgenomen op 22 oktober 2007. Hij is oranjerood, geheel goud omrand. In het midden van de vlag is het staatswapen afgebeeld.

Het staatswapen stamt uit de 19e eeuw, toen Montenegro een prins-bisdom was onder de Petrović-Njegoš-dynastie. Dit Huis had nauwe familiale en politieke banden met het Russische Keizerrijk en dat het wapen Russische trekjes vertoont, is dus niet zo vreemd. Net als in Rusland zien we een twee-koppige gekroonde adelaar, met in zijn klauwen een scepter en een rijksappel. De ‘dubbelkoppigheid’ van de adelaar geeft oorspronkelijk de autoriteit aan van de monarch over kerk en staat.

montenegro wapens
Links: wapen van het prins-bisdom Montenegro onder de Petrović-Njegoš-dynastie / Rechts: het wapen van Montenegro (2004-heden)

Midden op de adelaar is een schild geplaatst met daarop een zogenaamde lion passant, een wandelende leeuw. Waarschijnlijk is deze leeuw afkomstig van het wapen van de Republiek Venetië. De stadstaat had hier tijdens zijn hoogtijdagen veel invloed.

Montenegro schafte officieel in 1918 het Huis Petrović-Njegoš af en het feit dat het vorstelijke wapen in 2004 op de vlag geplaatst werd, viel niet bij iedereen in goede aarde. Het bleek echter een schot in de roos bij het grootste deel van de bevolking en het wapen kom je tegenwoordig overal tegen in het land.

Presidentiële vlaggen

Montenegro heeft niet één, maar twee presidentiële vlaggen, althans op papier, enig fotografisch bewijs voor het gebruik ervan is vooralsnog onvindbaar.

Presidentiële vlaggen van Montenegro

Het gaat om twee identieke vierkante vlaggen met het wapen van Montenegro en een sierrand.
De rode versie is bedoeld voor gebruik aan land en de blauwe voor op zee.

Marinevlag

Daarnaast is er ook een aparte marinevlag in gebruik sinds 22 juli 2010 en die heeft de nogal afwijkende maatvoering van 2:5.

Marinevlag van Montenegro (2010-heden)

Ze is blauw met de vlag van Montenegro in het kanton en een anker in wit op de vlucht, door drie (eveneens witte) golven doorsneden.

Hier zien we de marinevlag in actie aan boord van het fregat Kotor P-33, voor anker in de grootste havenstad Bar (foto: Darko Vojinovic)