Terreinwinst Oekraïne

Het in juni begonnen tegenoffensief van Oekraïne, dat tot nu toe moeizaam verliep vanwege de door de Russen aangelegde uitgestrekte zones met loopgraven en mijnenvelden , wordt stug volgehouden en leidde eerder deze week tot enig succes in het westen van de Zaporizja-regio.

Hier werd het dorp Robotyne door de 47e Afzonderlijke Gemechaniseerde Brigade op de Russen heroverd. Volgens de Amerikaanse denktank Institute for the Study of War, ziet het er naar uit dat het Oekraïense leger nu iets sneller zou moeten kunnen oprukken, omdat de Russische verdedigingslinies verderop iets minder sterk zijn en -niet onbelangrijk- men nu gebieden betreedt die niet bezaaid zijn met mijnen.

Dat is althans de hoop, niet uit te sluiten valt dat Rusland daar onlangs versterkingen heeft aangevoerd. Die tweede verdedigingslijn ligt op de satellietfoto hierboven westelijk van het dorp Verbove. Wordt vervolgd dus.

Doden bij aanval op fabriek

In de nacht van 28 augustus vond er een Russische aanval plaats met vier Kalibr-kruisraketten en twee Kh-59 geleide luchtraketten. op een fabriek voor plantaardige olie in Hoholeve, vlakbij de stad Poltava, in het noordoosten van Oekraïne.

Twee Kalibr’s en allebei de Kh-59’s werden door de luchtverdediging uit de lucht geschoten, maar de andere twee Kalibr’s troffen wél doel. De fabriek, waar de nachtploeg aan het werk was, werd vol getroffen, waarna er brand uitbrak.
Drie werknemers vonden de dood en er vielen vijf gewonden.

Tezelfdertijd werd ook het al vaker getroffen Kryvyi Rih (geboorteplaats van president Zelensky) door raketten onder vuur genomen.
Hier vielen geen slachtoffers, maar raakten wel zeven landhuizen en op een boerderij brak brand uit.

Oekraïense vlag (even) terug op de Krim

In de nacht van de Oekraïense Onafhankelijkheidsdag (24 augustus), vond er een wel heel opvallende actie plaats: Oekraïense troepen hesen de nationale vlag tijdens een landing op het bezette Krim-schiereiland.

De Oekraïense defensie-inlichtingendienst bevestigde dat speciale troepen op waterscooters ’s nachts op de kust bij de nederzettingen Olenivka en Maiak landden, op de westelijkste punt van de Krim.
De inlichtingendienst communiceerde het volgende over de onverwachte landing: “Tijdens het uitvoeren van de taak kwamen de Oekraïense verdedigers in gevechtscontact met de eenheden van de bezetter. Als gevolg hiervan leed de vijand verliezen onder zijn personeel en werd vijandelijk materieel vernietigd. Bovendien werd de staatsvlag opnieuw geho op de Oekraïense Krim.
Alle doelen en taken zijn voltooid. Aan het einde van de speciale operatie verlieten Oekraïense verdedigers het toneel zonder verliezen.”

Oeps…

Nóg een opvallend bericht: de Russische ambassade in Zuid-Afrika publiceerde op X (voorheen Twitter) een wereldkaart waarop de huidige en potentiële nieuwe BRICS-leden in groen zijn aangegeven.
De BRICS-landen vormen een groep van naties die zich in een vergelijkbaar stadium van economische ontwikkeling bevinden en samenwerken: het gaat om Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika.
De potentiële nieuwe leden zijn Argentinië, Egypte, Ethiopië, Iran en Saoedie-Arabië.

Wie de Russische kaart goed bekijkt, ziet echter dat het Krim-schiereiland (het uitstulpinkje ten noorden van Turkije) als Oekraïens territorium weergegeven wordt. Tevens heeft Oekraïne de door Rusland gedeeltelijk bezette Donbas-regio weer in handen.
Het bijschrift bij de kaart luidde: “Realiteit van een nieuwe multipolaire wereld.”
De kaart is inmiddels verdwenen.

De vlag

De vlag van Oekraïne bestaat uit twee even brede horizontale banen van blauw en geel.

Er zijn voldoende aanwijzingen dat de kleuren blauw en geel van de vlag ver terug gaan, zelfs tot de 15e eeuw. De kleuren gaan er echter pas echt toe doen wanneer de twee keizerrijken waar Oekraïne onderdeel van uitmaakte (het Russische en het Oostenrijks-Hongaarse), ophouden te bestaan.

De West-Oekraïense Nationale Republiek gebruikt tussen 1918 en 1919 de blauw-gele vlag. De vlag wordt gecontinueerd  bij het samengaan van de twee Oekraïnes tot de Oekraïense Staat.

Tot aan 1949 heeft Oekraïne als Russische sovjet-republiek verschillende variaties van egaal rode vlaggen met de letters YCCP (Ukrayinskaya Sotsialisticheskaya Sovetskaya Respublika – oftewel Socialistische Sovjet Republiek Oekraïne) erop.

In 1949 krijgen alle Russische republieken een vlag-‘make-over’, variaties op de vlag van de Sovjet-Unie met eigen accenten. Die van Oekraïne heeft een blauwe balk aan de onderkant.

Vanaf 1990, dus nog vóór de onafhankelijkheid, wordt de blauw-gele vlag her en der al aarzelend waargenomen. Met het opnieuw zelfstandig worden, wordt de vlag officieel ingevoerd. Wettelijke status krijgt de vlag op 28 januari 1992.
De eerste vlag die ooit boven het Verchovna Rada (het Oekraïnse parlement) wapperde is nu in het parlementsmuseum te zien.

Het blauw in de vlag symboliseert de hemel, het geel de uitgestrekte tarwevelden.

Symbool

Sinds het begin van de Oekraïense oorlog op 20 februari 2022, is de nationale vlag een symbool van hoop en verzet geworden.

De 32e verjaardag van Oekraïne als soevereine en onafhankelijke staat valt vandaag samen met precies 1½  jaar oorlog met agressor Rusland, het land dat op 20 januari vorig jaar zijn buurland binnenviel met als doel die soevereiniteit ongedaan te maken en Oekraïne de facto in te lijven bij de Russische Federatie.
Dit alles onder het mom dat de democratisch gekozen leden van de regering een bende fascisten waren en het tijd was voor een door Rusland goedgekeurde (marionetten)regering, middels een “speciale militaire operatie”, zoals de bloedige oorlog nog steeds eufemistisch wordt genoemd door het Kremlin.

Daar vanwege de oorlogssituatie er in Oekraïne een staat van beleg heerst, worden de officiële feestdagen, zoals Vlagdag (gisteren) en Onafhankelijkheidsdag (vandaag) niet gevierd.

Europa-trip Zelensky

De afgelopen dagen gebruikte president Zelensky voor korte bezoeken aan Zweden, Nederland, Denemarken en Griekenland (voor een Balkan-top).
Zweden was op zaterdag als eerste aan de beurt.

Dit land had eerder al aangegeven dat het bereid was om Oekraïense piloten de kans te bieden om het Zweedse (door Saab gebouwde) Gripen-gevechtsvliegtuig te komen ‘testen’, maar had tevens aangegeven dat het al zijn vliegtuigen zelf nodig had om het Zweedse grondgebied te kunnen verdedigen.
Desondanks besprak de president met premier Ulf Kristersson de mogelijkheid van het eventueel overstag gaan van Zweden om toch Gripen-gevechtsvliegtuigen aan Oekraïne te leveren.

Op 15 augustus had Pal Jonson, de Zweedse minister van Defensie laten weten dat de regering een nieuw militair steunpakket voor Oekraïne van $315 miljoen dollar aan het voorbereiden was.
Dat zou dan het dertiende Zweedse steunpakket zijn sinds het begin van de oorlog, alles bij elkaar opgeteld gaat het inmiddels om een bedrag van 1,8 miljard dollar.
Het nieuwe pakket zal voor het grootste deel bestaan uit munitie en reserve-onderdelen voor eerder geleverde wapensystemen.
Ook was er tijd voor een kort beleefdheidsbezoek aan Koning Carl XVI Gustaf en Koningin Silvia.

Op zondag stonden er twee bezoeken gepland, waarbij Nederland eerst bezocht werd.
Rond het middaguur kwamen de president met zijn gevolg aan op de vliegbasis Eindhoven. De plek was specifiek gekozen omdat op dit vliegveld op 23 juli 2014 de eerste veertig slachtoffers van de MH-17-vliegramp aankwamen. Het toestel werd op 17 juli door door een Russische luchtdoelraket geraakt boven de deels door Rusland gecontroleerde Oekraïense Donbas-regio.
Het toestel stortte neer en alle 298 inzittenden kwamen om het leven.

Demissionair premier Rutte had goed nieuws voor Zelensky: Nederland gaat samen met Denemarken F-16-gevechtsvliegtuigen leveren aan Oekraïne.
Onder voorbehoud was dit al eerder besloten, maar het wachten was op de Amerikaanse toestemming. Als bouwers van dit toestel moesten zij eerst officieel akkoord gaan. Die toestemming kwam vrijdag: zodra de training van de eerste groep Oekraïense piloten is afgerond, mogen de toestellen worden overgedragen, heeft de Amerikaanse minister Blinken van Buitenlandse Zaken toegezegd in een brief.
In een hangar werden er foto’s gemaakt bij twee F-16’s. en de president nam zelfs een selfie met Rutte voor één van de toestellen.

Nederland is bezig zijn 42 F-16’s geleidelijk te vervangen door de modernere F-35’s, dus een deel van de F-16’s heeft Nederland momenteel zelf nog nodig.
Dat president Zelensky na afloop liet weten dat Oekraïne door Nederland 42 F-16’s gedoneerd krijgt, was wellicht iets te voorbarig, daar 24 toestellen momenteel nog in gebruik zijn.
Training van piloten en grondpersoneel vindt plaats in de V.S., Denemarken, Griekenland en Roemenië.
Omdat Oekraïeners over het algemeen niet heel goed Engels spreken, zijn ze vooraleerst bezig met een taalcursus.

Van Nederland ging het vervolgens naar Denemarken, waar Zelensky een ontmoeting had met de Deense premier Mette Frederiksen en de vice-premier en Deense minister van Defensie Jakob Ellemann-Jensen. Die laatste liet weten dat Oekraïne op 19 F-16’s kan rekenen, op voorwaarde dat de toestellen alleen boven eigen grondgebied gebruikt worden. Verwacht wordt dat de eerste zes Deense toestellen rond de jaarwisseling geleverd kunnen worden.
In een hangar klommen zowel de president als de premier in een F-16 voor een foto-moment.

De volgende dag stond er nog een beleefdheidsbezoek aan Koningin Margrethe II op het programma en sprak de president het parlement toe, waar hij nog eens benadrukte dat Rusland niet te vertrouwen is: “Alle buurlanden lopen gevaar als Oekraïne niet wint. Democratieën kunnen een doelwit worden, door raketten, huurlingen of destabilisatie”.

De toernee was daarmee nog niet ten einde, want vanuit Denemarken ging het op maandag verder naar Griekenland, waar in Athene een Oekraïne-Balkan-top was gepland.
Daarvoor had hij echter eerst gesprekken met president Katerina Sakellaropoulou en premier Kyriakos Mitsotakis, waar onder meer de training van F-16-piloten in Griekenland werd besproken. Tevens werd Oekraïne toegezegd dat het op een nieuw Grieks militair steunpakket kan rekenen.

Negen Balkan-landen waren present op de top: de presidenten van Servië, Montenegro en Moldavië en de premiers van Noord-Macedonië, Kosovo, Bulgarije, Kroatië, Roemenië en gastland Griekenland.
Daarnaast maakten ook de EU-kopstukken Ursula von der Leyen en Charles Michel hun opwachting.

Specifiek werd uitgekeken naar ontmoetingen met de president van Servië, Aleksandar Vučić en de premier van Bulgarije, Nikolai Denkov.
Hoewel Servië de Russische invasie van Oekraïne vorig jaar veroordeelde, geldt dat zeker niet voor een meerderheid van de Servische bevolking: 70% van de Serven steunt agressor Rusland.
Na afloop van zijn gesprek met zijn Servische collega, was president Zelensky via Telegram echter positief, hij typeerde die als “…een open, eerlijke en vruchtbare ontmoeting (…) We hadden een goed gesprek over respect voor het VN-Handvest en de onschendbaarheid van grenzen”.

Met de Bulgaarse premier Niklolai Denkov heeft Bulgarije geen moeite, wél met zijn president, de pro-Russische Rumen Radev.
De president, die geen werkelijke macht heeft, liet in juli weten dat volgens hem Kiev verantwoordelijk is voor de oorlog met Rusland en dat het leveren van wapens aan Oekraïne het conflict alleen maar verlengt en dat Oekraïne erop staat deze oorlog te voeren.
De Oekraïense ambassade in Bulgarije liet, zonder de president bij naam te noemen daarop weten “…dat Oekraïne alle mogelijke inspanningen levert om de vrede te herstellen. Het Oekraïense volk verdedigde vanaf 2014 heldhaftig zijn territoriale integriteit en staatssoevereiniteit. Rusland zet als terroristische staat zijn gewapende agressie tegen Oekraïne voort, waarbij de dreigingen en nucleaire chantage tegen een democratische internationale gemeenschap toenemen”.
De ambassade voegde eraan toe “…dat het beschuldigen van Oekraïne, dat op verraderlijke wijze werd aangevallen door zijn buurland, voor de aanhoudende oorlog een van Europa’s meest wijdverbreide ondersteunende stellingen van Russische propaganda en hybride oorlog is”.

Na afloop van zijn gesprek met premier Denkov liet president Zelensky via X (voorheen Twitter) het volgende weten: “Vruchtbare gesprekken met premier Nikolai Denkov gisteren op de Oekraïne-Balkan-top. Ik bedankte voor de militaire en politieke steun van Bulgarije. We bespraken verdere samenwerking, de veiligheid van de Zwarte Zee en het veiligstellen van alternatieve graancorridors”.

Met de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula vonder Leyen, sprak Zelensky o.a. over het besluit van de EU-lidstaten om de toetredingsonderhandelingen met Oekraïne tot de EU eind 2023 te openen.
Tevens bedankte hij haar voor haar inspanningen om de Oekraïense landbouwexport en -doorvoer te normaliseren.
Het was een drukke dag voor de president want ook met de rest van de regeringsleiders werd apart gesproken.

Drone-aanvallen over en weer

Ook de afgelopen week gingen de drone-aanvallen van de strijdende partijen door, hoewel Oekraïne in principe geen commentaar geeft als er doelen in Rusland worden geraakt.

Een opvallende drone-aanval vond plaats op de Russische vliegbasis Soltsy-2, ten zuiden van Sint Petersburg.
Om 8.00 uur afgelopen zaterdag (Nederlandse tijd) trof een aanvals-drone een Tupolev Tu-22M, een supersonische bommenwerper, die nog uit de tijd van de Sovjet-Unie stamt.
Het Russische ministerie van Defensie liet weten dat er een vliegtuig was “beschadigd” en dat “de terroristische daad” geen slachtoffers had geëist. In dezelfde verklaring werd gemeld dat er op een parkeerplaats brand was ontstaan, die snel was geblust.

Dat het in werkelijkheid anders in elkaar zat, liet een veel gedeelde foto op Telegram zien. Vanwege zijn typische neus was de Tupolev Tu-22M duidelijk herkenbaar.
De BBC analyseerde het beeld op basis van visuele aanwijzingen (zoals het regenachtige weer) en historische satellietbeelden van de vliegbasis. Om toch een slag om de arm te houden meldde het Britse ministerie van Defensie dat de Tupolev “hoogstwaarschijnlijk” was “vernietigd”.

Aangezien Rusland over zo’n zestig van deze bommenwerpers beschikt, zal dit ene exemplaar nauwelijks of niet gemist worden, maar is het wel degelijk belangrijk, omdat het laat zien dat het Oekraïne steeds vaker lukt tot diep in Rusland toe te slaan. De afstand van vliegbasis Soltsy-2 tot aan de Oekraïense grens bedraagt 650 km.

Tot en met gisteren waren er zes nachtelijke drone-aanvallen in de regio Moskou. Voor zover bekend werden de meeste drones uitgeschakeld, maar één gebouw wat nog onder constructie was, werd wél geraakt.
En in de zuidwestelijke stad Belgorod, zo’n 45 km van de Oekraïense grens, sloeg gisterochtend vroeg een drone in een wolkenkrabber in, waarbij drie mensen om het leven kwamen.
Zoals te doen gebruikelijk onthield Oekraïne zich van commentaar.

Op zaterdagochtend werd de Noord-Oekraïense stad Tsjernihiv door een aanvalsdrone verrast.
Het projectiel sloeg in het Muziek- en Dramatheater op het centrale Krasnaplein van de stad in.
In het theater was een bijeenkomst gaande van drone-fabrikanten en militairen. Dat juist deze samenkomst het doelwit was, kan bijna geen toeval zijn.
Het dak werd vol geraakt, waardoor brokstukken tot ver in het rond vlogen.
En hoewel in het theater niemand gewond raakte, was dat op het plein een ander verhaal.

Ter gelegenheid van het Appelfeest, een orthodox oogstfeest, waren veel bewoners op weg naar de kerk, hun manden gevuld met bloemen, graanhalmen en rijpe appels, om die door de priester te laten zegenen.
Zeven mensen lieten het leven, waaronder een zesjarig meisje.

Honderdvierenveertig mensen raakten gewond, waarvan vijftien kinderen. Zo’n vijfentwintig gewonden kwamen in het ziekenhuis terecht.

Vliegtuig Prigozjin neergestort

Gisteravond kwam het bericht dat een paar uur ervoor een vliegtuig met Wagner-baas Yevgeny Prigozjin was neergestort en dat hij en de negen andere passagiers daarbij waren omgekomen.
Het privé-vliegtuig , een Embraer Legacy 600, was onderweg van Moskou naar Sint Petersburg toen het halverwege de vlucht nabij Kuzhenkino plotseling naar beneden stortte en crashte.

Naast Prigozjin was ook zijn rechterhand en oprichter van de Wagner-groep Dmitry Utkin, aan boord.
Vlucht-tracker Flightradar24 meldde dat dat het vliegtuig om 16.19 uur (Nederlandse tijd) plotseling uit de lucht leek te vallen.
Van een hoogte van 28.000 voet (853 m) viel het binnen 30 seconden 8.000 (243 m) naar beneden, terwijl er daarvoor geen enkel probleem leek te zijn.
Meerder ooggetuigen meldden dat zij twee explosies hoorden, hoewel deze berichten niet onafhankelijk zijn bevestigd.
De Russische autoriteiten zijn een onderzoek gestart.

Dat Progozjin sinds zijn ‘muiterij’ van juni, waarbij hij met een deel van zijn troepen naar Moskou optrok, maar uiteindelijk weer rechtsomkeert maakte, aangeschoten wild was voor het Kremlin, was de meeste militaire analisten wel duidelijk. Voor hen komt deze vliegtuigcrash dan ook niet als een verrassing.

Mykhailo Podolyak, adviseur van president Zelensky, liet gisteravond weten dat: “…het duidelijk was dat Prigozjin een doodvonnis tekende toen hij zichzelf liet geloven in Loekasjenko’s bizarre ‘garanties’ en het al even absurde ‘erewoord’ van Poetin.”
Waarmee hij doelt op de veiligheidsgaranties van de presidenten van Wit-Rusland (Belarus) en Rusland, na de afgeblazen muiterij.

De vlag

De vlag van Oekraïne bestaat uit twee even brede horizontale banen van blauw en geel.

Er zijn voldoende aanwijzingen dat de kleuren blauw en geel van de vlag ver terug gaan, zelfs tot de 15e eeuw. De kleuren gaan er echter pas echt toe doen wanneer de twee keizerrijken waar Oekraïne onderdeel van uitmaakte (het Russische en het Oostenrijks-Hongaarse), ophouden te bestaan.

De West-Oekraïense Nationale Republiek gebruikt tussen 1918 en 1919 de blauw-gele vlag. De vlag wordt gecontinueerd  bij het samengaan van de twee Oekraïnes tot de Oekraïense Staat.

Tot aan 1949 heeft Oekraïne als Russische sovjet-republiek verschillende variaties van egaal rode vlaggen met de letters YCCP (Ukrayinskaya Sotsialisticheskaya Sovetskaya Respublika – oftewel Socialistische Sovjet Republiek Oekraïne) erop.

In 1949 krijgen alle Russische republieken een vlag-‘make-over’, variaties op de vlag van de Sovjet-Unie met eigen accenten. Die van Oekraïne heeft een blauwe balk aan de onderkant.

Vanaf 1990, dus nog vóór de onafhankelijkheid, wordt de blauw-gele vlag her en der al aarzelend waargenomen. Met het opnieuw zelfstandig worden, wordt de vlag officieel ingevoerd. Wettelijke status krijgt de vlag op 28 januari 1992.
De eerste vlag die ooit boven het Verchovna Rada (het Oekraïnse parlement) wapperde is nu in het parlementsmuseum te zien.

Het blauw in de vlag symboliseert de hemel, het geel de uitgestrekte tarwevelden.

Symbool

Sinds het begin van de Oekraïense oorlog op 20 februari 2022, is de nationale vlag een symbool van hoop en verzet geworden.