Bonaire – Día di Bonairu / Bonairedag

Twee vlaggen vandaag. Vlag 2:

Deze feestdag staat ook wel bekend als de Día di himno y bandera (Dag van het volkslied en de vlag).

Affiche voor de Día di Boneiru (© curacao.nu)

De datum van 6 september herinnert aan de ‘ontdekking’ van Bonaire in 1499 door Alonso de Ojeda en Amerigo Vespucci en namen het eiland voor de Spaanse koning in bezit (de inheemse bevolking had hier uiteraard niets over te zeggen!).

Een Bonairiaanse postzegel uit 2016 met de beeltenissen van de ‘ontdekkers’ Alonso de Ojeda (±1466-±1515) en Amerigo Vespucci (1451-1512) (© Joh. Enschedé)

Toen na nader onderzoek bleek dat er op Bonaire geen goud te vinden was en het eiland ook niet erg geschikt bleek voor landbouw, werd er in eerste instantie geen kolonie gesticht en werd het net als Aruba en Curaçao tot de islas inútiles (nutteloze eilanden) gerekend.
De bevolking werd afgevoerd om als slaven op de plantages in Zuid-Amerika te werken.

Het zou tot 1527 duren eer de Spanjaarden Rincon stichtten, wat door hen gebruikt werd als als bannelingsoord voor veroordeelden en krijgsgevangenen.

Bonaire werd 1636 door de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden veroverd. Door de West-Indische Compagnie werd er een klein aantal slaven aangevoerd om arbeid te verrichten: hout- en zoutwinning en maïs.
Zoutwinning zou in de eeuwen daarna het belangrijkste product van Bonaire worden.

Kaart van Bonaire gepubliceerd in de Encyclopædie van Nederlandsch West-Indië, door Herman Benjamins en Johannes François Snelleman, uitgave Martinus Nijhoff, 1914-1917 (publiek domein)

Dat bleef ook na de afschaffing van de slavernij (1863). In de jaren daarvoor werd Fort Oranje aangelegd, waarna Kralendijk zich daar tot grootste plaats ontwikkelde.
Samen met de vijf andere Nederlandse eilanden in de Cariben vormde Bonaire de Nederlandse Antillen, die in 1954 met het Statuut voor het Koninkrijk een autonoom gebied binnen het koninkrijk werden.
Na opheffing van de Nederlandse Antillen in 2010 werd Bonaire een speciale gemeente van Nederland, net als Saba en Sint Eustatius, terwijl Aruba, Curaçao en Sint Maarten een status aparte kregen.

Viering

De dag wordt uiteraard gevierd met een officiële ceremonie: ’s ochtends wordt de vlag gehesen in Kralendijk en zijn er speeches van de gouverneur en andere hoogwaardigheidsbekleders.
Ook worden er prijzen uitgereikt aan inwoners die zich hebben ingezet voor het uitdragen van het culturele en nationale erfgoed van Bonaire.

Vlaghijsen in Kralendijk (screenshot)

Daarnaast is het natuurlijk ook gewoon een feest met hapjes, drankjes en dansen op de muziek van de vele bandjes.

De vlag

bonaire 01.jpg
Vlag van Bonaire (1981-heden)

De vlag van Bonaire is diagonaal in tweeën gedeeld, van de onderkant van de broekingszijde tot de bovenkant van de vluchtzijde, in wit en blauw Het witte gedeelte is op zijn beurt aan de bovenkant van de broekingszijde ook weer diagonaal gedeeld, met een kleiner driehoekig geel vlak in het kanton. Midden in het witte gedeelte is een gestileerd zwart kompas afgebeeld met daarin een zeskantige rode ster.

Het gele vlak staat voor de zon en voor de Bonaireaanse bloemen, waarvan er vele geel zijn, zoals de kibra hacha, kelki hel en sente bibu (aloë). Het witte gedeelte symboliseert vrede, vrijheid en rust, terwijl het blauwe vlak voor de zee staat.

De zwarte kompasring met vier punten voor noord, zuid, oost en west symboliseert de verschillende bevolkingsgroepen, die, waar ze ook vandaan kwamen, aan elkaar gelijk zijn. De zeskantige rode ster staat voor de zes oorspronkelijke dorpen op Bonaire: Antriol, Nikiboko, Noord Saliña, Playa, Tera Korá en Rincón. De eerste vijf zijn inmiddels aan elkaar vastgegroeid en vormen nu de hoofdstad Kralendijk. Rincón ligt in het noorden van het eiland (en heeft een eigen vlag).

Op 11 december 1981 werd de vlag van Bonaire geïntroduceerd. In het comité voor het vlagontwerp zat de befaamde Amerikaanse vexilloloog (vlaggendeskundige) Whitney Smith. Hij is o.a. de ontwerper van de vlag van Guyana (1966).

bonaire 02
Links: Whitney Smith (1940-2016), ontwerper van de vlaggen van Guyana en Bonaire (publiek domein) / Rechts: Vlag van Guyana (1966-heden)

Het volkslied

Het volkslied van Bonaire draagt de titel ‘Tera di Solo y suave biento’ (‘Land van zon en zachte bries’), maar staat ook bekend onder de titels ‘Himno di Boneiru’ en ‘Himno Bornerianu’ (‘Volkslied van Bonaire’) is sinds 1964 in gebruik.

Hubert Obdulio Booi (1919-2014), componist van het volkslied van Bonaire (fotograaf onbekend)

Componist is J.B.A. (Tony) Palm, de tekst in het Papiamentu is van Hubert Obdulio (Lio) Booi.

Bladmuziek van het volkslied van Bonaire (publiek domein)

Sint Maarten – Orkaan Irma (2017)

Twee vlaggen vandaag. Vlag 1:

Vandaag is het vijf jaar geleden dat orkaan Irma het eiland Sint Maarten trof.
De orkaan ontstond op 30 augustus uit een tropische storing in de buurt van Kaapverdië, de archipel ten westen van Afrika.
Eén etmaal later was de westwaarts trekkende orkaan al uitgegroeid tot een categorie-2  (op een schaal van 1 tot en met 5) en niet veel later tot een categorie-3.

Cariben map
Het Caribisch gebied (© nationsonline.org)

Op 5 september was Irma inmiddels tot een levensgevaarlijke categorie-5-orkaan gegroeid. De koers van de orkaan was richting de Bovenwindse Eilanden in de Caribische Zee. Op 6 september trok het centrum van de orkaan over de eilanden Barbuda, Sint Maarten en Tortola (één van de Britse Maagdeneilanden).

Orkaan Irma
Orkaan Irma boven de Bovenwindse Eilanden of Kleine Antillen, links het eiland Hispaniola (Dominicaanse Republiek en Haïti) en in het midden Puerto Rico

Ook de nabijgelegen eilanden Saba, Sint Eustatius, Anguilla, Saint-Barthélemy en de overige (negen) Maagdeneilanden kregen een veeg uit de pan.

Kleine Antillen
De Bovenwindse Eilanden of Kleine Antillen (© nationsonline.org)

Na de Britse Maagdeneilanden trok Irma verder langs de noordkusten van Puerto Rico, Hispaniola (Dominicaanse Republiek en Haïti) en Cuba en vervolgens langs de westkust van Florida. Op 13 september loste de inmiddels tot een tropische storm afgezwakte orkaan boven het vasteland van de Verenigde Staten op.

Het uiteindelijke dodental na passage van Irma bedroeg 134, waarvan maar liefst 92 in de Verenigde Staten (10 directe en 82 indirecte slachtoffers).
Sint Maarten had 4 slachtoffers te betreuren. Saint-Martin (de Franse kant van het eiland) telde 8 doden, Saint-Barthélemy 3. Meerder slachtoffers vielen verder o.a. op de Britse Maagdeneilanden (4), Cuba (10), Barbuda (3), Puerto Rico (3) en de Amerikaanse Maagdeneilanden (4).

d170906ge2070
Sint-Maarten, 6 september 2017 foto: Gerben van Es (© Mediacentrum Defensie, Ministerie van Defensie)

De materiële schade was gigantisch: voor alle gebieden samen het astronomisch hoge bedrag van ruim 70 miljard euro. Alleen voor Sint Maarten was het bedrag al 2,7 miljard euro (de Franse zijde niet meegerekend).

Door de algehele verwoesting op het eiland werd er na het wegtrekken van de orkaan geplunderd en waren er gewapende overvallen op hotels. Het duurde even voordat de hulp echt op gang kwam. Nederlandse mariniers hielpen met de ordehandhaving en de assistentie van hulpdiensten en -goederen.

Kaart van Sint Maarten/Saint-Martin (© FrreMapViewer)

Hoewel Nederland met miljoenen over de brug kwam, was de wederopbouw een jaar na de ramp nog niet ver gevorderd, wat tot de nodige kritiek leidde, waardoor de geldstroom vertraging opliep.
Nu, is er inmiddels veel gebeurd, waardoor het eiland weer grotendeels klaar is voor het de aantallen toeristen die het vóór de ramp trok, zij het dat het toerisme daarna natuurlijk ook nog een knauw van de corona-pandemie kreeg.

De vlag

De vlag van Sint Maarten (1985-heden)

Tot 13 juni 1985 werd de vlag van de Nederlandse Antillen op Sint Maarten gebruikt. Vanaf die datum werd er een eigen vlag ingevoerd. Na de omvorming tot een land binnen het koninkrijk werd de vlag gehandhaafd.

Vlaggen Antillen
De twee versies van de vlag van de Nederlandse Antillen. Links met zes sterren (1959-1986) en rechts met vijf sterren na de uittreding van Aruba (1986-2010)

De vlag is een horizontale tweekleur in rood en blauw, met een witte driehoek aan de broekingszijde. De kleuren rood, wit en blauw geven de verbondenheid weer met Nederland.

Het wapen van Sint Maarten (1982-heden)

In de witte driehoek is het wapen van Sint Maarten afgebeeld. Het is een blauw schild, oranje omzoomd (het oranje symboliseert de verbondenheid met het Huis van Oranje-Nassau). Op het schild is een gebouw in zilver afgebeeld: het voormalige Paleis van Justitie in de hoofdstad Philipsburg.
Twee symbolen zijn boven het gebouw afgebeeld: links een boeket van de wisselbloem (lantana camara) in goud (de nationale bloem van Sint Maarten) en rechts het monument van de Frans-Nederlandse vriendschap in zilver.

Twee van de onderdelen uit het wapen van Sint Maarten (en daarmee ook van de vlag): Het Constitutioneel Hof (Courthouse) In Philipsburg, gebouwd in 1793, oorspronkelijk het kantoor van John Philips (1688-1746), een (Schotse) commandeur in Nederlandse dienst, waar de hoofdstad naar vernoemd is, plus rechts het silhouet van een pelikaan (foto links: Richie Diesterheft / foto rechts: publiek domein)

Boven het schild is een ondergaande zon te zien met daarvoor een bruine pelikaan in vlucht.
Een gouden banderol omkranst de onderkant van het schild met daarop in groene kapitalen de wapenspreuk van Sint Maarten: Semper progrediens (Altijd op weg). Het wapen werd vastgesteld op 17 november 1982.

Saint-Martin

Om nog kort iets te zeggen over de Franse kant van het eiland: de officiële vlag hier is de Franse tricolore. Lokaal wordt er een onofficiële logo-vlag gevoerd.

De Franse tricolore en de logo-vlag van Saint-Martin

Op het internet circuleert verder een vlag die, hoewel zeker niet officieel is, inmiddels her en der op het Franse Saint-Martin wordt aangetroffen. Waarschijnlijk heeft iemand zich vexillologisch vermaakt met het ontwerpen van een vlag.

Vlag Saint Martin
Een hoax?

Vlaggen-afficionado Hernán Bustelo had de volgende theorie in 2012 over deze mysterieuze vlag: “Het vlagontwerp lijkt op een wit martini-glas tegen een blauwe achtergrond met daarin een rode vloeistof en een schijfje citroen erboven. Ik vermoed dat iemand met de naam (Saint)-Martin en Martini speelde en zo met een eigen ontwerp kwam.”

De bewuste vlag in actie! (publiek domein)