Hoewel Ecuador pas op 9 oktober 1820 daadwerkelijk onafhankelijk van Spanje werd, werd dit voorafgegaan door een lange strijd, waarbij zeker in psychologisch opzicht, 10 augustus 1809 erg belangrijk was. Het zaad voor de gebeurtenissen was in de laatste decades van de 18e eeuw al gelegd door publicist en schrijver Eugenio Espejo, een luis in de pels van de Spaanse machthebbers, met zijn kritische stukken en satires. Door de problemen die hij kreeg met de koloniale regering werden anderen geïnspireerd, ook al was Espejo al 14 jaar dood toen de vlam voor het eerst echt in de pan sloeg.

Op 10 augustus 1809 rebelleerden de inwoners van de huidige hoofdstad Quito met de slogan Luz de América, el primer grito de la independencia (Licht van Amerika, de eerste schreeuw voor onafhankelijkheid) en verklaarden zij zich vrij en onfhankelijk van het Spaanse Rijk. Belangrijke aanjagers van de drang naar vrijheid waren Carlos de Montúfar en bisschop José de Cuiero y Caicedo.

De vrijheid en de vreugde over het uitroepen van de onafhankelijkheid waren van korte duur: 24 dagen later had het Spaanse leger de orde weer hersteld. De vlam van de vrijheidsdrang werd echter niet meer gedoofd en na een lange strijd was Ecuador zoals gezegd een onafhankelijke natie in 1820.

De aanzet daartoe op 10 augustus 1809 is voor de Ecuadorianen historisch belangrijk en daarmee een nationale feestdag.

De vlag

De vlag van Ecuador heeft sinds het land definitief onafhankelijk werd vele verschijningsvormen gekend. Het zou te ver voeren die hier allemaal uitgebreid te bespreken, maar vanwege de grote verscheidenheid een greep uit de vlaggenhistorie:

Feit is dat het land met het huidige ontwerp teruggreep op zijn tijd als een van de landen in de federatie Gran Colombia (Groot Colombia), dat dezelfde kleuren gebruikte. Het is dan ook geen toeval dat Venezuela en Colombia vergelijkbare vlaggen hebben, vanwege de gedeelde geschiedenis.

De huidige vlag is een horizontale driekleur in geel, blauw en rood, waarbij de gele baan net zo breed is als de blauwe en rode samen. Het ontwerp werd ingevoerd op 26 september 1860. Op 7 november 1900 werd het rijkswapen toegevoegd. Het geel staat voor zonneschijn, graan en rijkdom, het blauw voor rivieren, zee en lucht en het rood voor het bloed van de patriotten en martelaren.

Het rijkswapen, wat in het midden van de vlag is afgebeeld, is ingevoerd in 1845. Het is een ovalen afbeelding met daarin een landschap met de ruim 6 km hoge dode vulkaan Chimborazo, met daaronder de rivier de Guayas. Op de rivier is het stoomschip de Guayas te zien, het was in 1841 het eerste zeewaardige stoomschip aan de Zuid-Amerikaanse westkust.

Bovenin het tafereel is de zon afgebeeld over een band met de dierenriemtekens van Ram, Stier, Tweelingen en Kreeft, deze verwijzen naar de maanden maart tot en met juli 1845, toen er een revolutie plaatsvond.

Het wapenschild wordt geflankeerd door vier Ecuadoriaanse vlaggen. Tussen de linkse vlaggen steekt een lauriertak, als symbool van grootsheid en tussen de rechtse vlaggen een palmtak, als teken van vrede. Onder het schild is een pijlenbundel afgebeeld, de zogenaamde fasces, die de republikeinse staatsvorm symboliseren. Het geheel wordt bekroond door een condor die met geopende vleugels bovenop het schild zit. De vogel staat voor macht, grootsheid en kracht.

Maar wacht! We zijn er nog niet! Zoals in wel meer landen kent Ecuador ook een versie van de vlag zonder staatswapen, voor civiel gebruik. Maar in het geval van Ecuador wordt door de bevolking de staatsvlag net zo vaak gebruikt als de versie zonder. Dit kan ook te maken hebben met het feit dat de ‘wapenloze’ vlag identiek is aan de staatsvlag van Colombia. Het enige verschil is de ratio, voor Colombia is dat 2:3 en voor Ecuador 1:2. En om het nóg ingewikkelder te maken: de Ecuadoriaanse koopvaardij gebruikt ook de vlag zonder wapen, maar dan in de ratio 2:3, dus hetzelfde als de Colombiaanse staatsvlag.

En nog zijn we er niet, er is nl. ook een speciale vlag voor gemeentelijke instellingen! Deze vlag heeft in plaats van het staatswapen een cirkel van 24 witte vijfpuntige sterren. De sterren staan voor het aantal provincies.