Slovenië – Prešernov Dan / Prešeren-dag (1945)

Prešeren-dag is een officiële feestdag in Slovenië. Het herdenkt de sterfdag in 1849 van de bekendste dichter van het land: France Prešeren.
Hij werd in 1800 geboren in Vrba, in de historische streek Krain, toen onderdeel van het Oostenrijks-Habsburgse Rijk, nu gelegen in het noorden van de republiek Slovenië.

Links: France Prešeren, schilderij door Franz Kurz zum Thurn und Goldenstein (1807-1878) rond 1850 (publiek domein) / Rechts: Sloveense 2-euromunt uit 2007 met het portret van France Prešeren

Prešeren wordt gezien als de vader van de Sloveense literatuur, en hij was een grote inspiratie voor auteurs die na hem kwamen. Zijn romantische gedichten worden omschreven als emotioneel, maar nooit sentimenteel.

Julija
Julija Primic, schilderij door Matej Langus (1792-1855), rond 1850

Zijn leven was grotendeels ongelukkig en ongetwijfeld daarom een bron van inspiratie. Zijn grote liefde, Julija Primic, trouwde met een ander in 1835.

ana
Ana Jelovsek, ongedateerde foto (publiek domein)

Hij zocht daarna troost bij Ana Jelovšek, een dienstmeisje, hij kreeg met haar drie kinderen, maar trouwde nooit. Daarnaast had hij relaties met allerlei andere vrouwen. Dit alles leidde tot een drankprobleem en hij overleed uiteindelijk dan ook aan een leverziekte, 48 jaar oud.

De 7e februari als nationale dag bestaat sinds 1945 op voorstel van Bogomil Gerlanc, de cultureel medewerker van het Sloveens Bevrijdingsfront, aan het einde van de Tweede Wereldoorlog. De dag was niet alleen bedoeld om Prešeren te herdenken en te eren, maar het werd breder getrokken: het moest een echte cultuurdag worden en het zelfvertrouwen van de Slovenen bevorderen.
Ook als deelrepubliek van Joegoslavië na de oorlog bleef het een officiële feestdag, het was echter pas in 1991, het jaar van onafhankelijkheid, dat het een vrije dag voor iedereen werd.

Affiche voor Prešernov dan (Prešeren-dag)

Dit laatste werd door velen dan weer als een banalisering van de gedachte achter de dag gezien, waardoor ook de geboortedag van Prešeren, 3 december, als alternatieve culturele dag breed wordt gevierd. Alleen de 8e februari echter is wettelijk vastgelegd.

Kaart van Slovenië (© freeworldmaps.net)

De vlag

Vlag Slovenië
Vlag Slovenië (1991-heden)

De vlag van Slovenië is er een uit de zgn. pan-slavische vlaggenfamilie, met als oorsprong de Nederlandse vlag.
Toen tsaar Peter de Grote zijn licht opstak in de Nederlanden in 1697, kwam hij danig onder de indruk van de Nederlandse scheepsbouw en de organisatie van de marine.
Terug in Rusland introduceerde hij een handelsvlag gebaseerd op de Nederlandse driekleur: wit-blauw-rood (nu de nationale vlag). Dit op zijn beurt beïnvloedde weer andere landen dezelfde driekleur te gebruiken en die enigszins aan te passen.
We zien de kleuren terug in de huidige vlaggen van Servië, Slovenië en Slowakije.

Vlag Slovenie tot 1945.png
Slovenië tot 1945

Het eerste gebruik van de pan-slavische kleuren in het gebied wat we nu kennen als Slovenië was bij de directe voorloper van het land, de regio Krain. Deze vlag was een horizontale driekleur van wit-blauw-rood (net als die van Rusland dus).
Overigens werden deze kleuren al op wapenschilden vóór de 19e eeuw in deze regio gebruikt, dus historisch gezien klopte het helemaal!

Partizanenvlag.png
Sloveense verzetsvlag 1941-1945

In de Tweede Wereldoorlog werd er door het verzet (de partizanen) een vijfpuntige rode ster op de blauwe baan gezet.

Slovenie Joegoslavie.png
Slovenië als deelrepubliek van Joegoslavië 1945-1991

Vanaf 1945, als onderdeel van de Socialistische Federale Republiek Joegoslavië werd de ster gehandhaafd, maar groter en geel omrand.

Vlag Slovenie.png
Slovenië 1991-heden

Met de onafhankelijkheid in 1991 kwam er ook een vlagwijziging. Het nieuwe staatswapen, een ontwerp van beeldhouwer Marko Pogačnik, werd op de witte en blauwe baan geplaatst, dicht bij de broekingszijde.

Wapen Slovenie
Wapen Slovenië (ontwerp: Marko Pogacnik)

Het wapen heeft de vorm van een schild met een blauw veld met een rood kader aan de zijkanten, met daarop in wit een gestileerde afbeelding van de hoogste berg in Slovenië, de Triglav (2863 m).

Triglav
De 2863 m hoge Triglav (© Bohinj Triglav National Park)

Aan de basis van de berg zijn twee golvende blauwe lijnen te zien, zij staan voor zowel de Adriatische Zee als de rivieren.
Boven de berg zijn drie zeskantige gele sterren geplaatst in een driehoek met de punt naar beneden. Deze sterren zijn afkomstig van het Middeleeuwse wapen van de graven van Celje, historisch gezien de belangrijkste adelsfamilie uit de streek.

Celje
Wapen van de graven van Celje

De vlag werd ingevoerd op 25 juni 1991.

In 2003 kwam er een beweging op gang die de vlag graag veranderd wilde zien vanwege het feit dat hij  teveel op die van Rusland en Slowakije lijkt. In 2004 konden mensen ontwerpen insturen, waarbij een ontwerp met 11 strepen won. Het gebruikt opnieuw dezelfde kleuren en ook de Triglav komt er weer in terug.

Ontwerp nieuwe vlag Slovenië
Slovenië – ontwerp voor een nieuwe vlag (2004)

Er is echter nog steeds geen besluit tot verandering genomen door het Sloveense parlement en het lijkt tot nu toe op de lange baan geschoven te zijn.

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s