Drie vlaggen vandaag. Vlag 1:

Na het einde van de Russisch-Turkse oorlog in 1878, kwam Cyprus onder Brits bestuur te staan. Na het einde van de Eerste Wereldoorlog in 1918, werd het eiland officieel door het Verenigd Koninkrijk geannexeerd. Heel veel Grieks-Cyprioten hadden als ideaal één staat te vormen met Griekenland en vanaf 1955 kwam er een guerilla-campagne op gang door de EOKA (Ethniki Organosis Kyprion Agoniston – Nationale Organisatie van Cypriotische Strijders). Deze guerilla-oorlog duurde vier jaar. In oktober 1959 werd in Zürich een vredesovereenkomst gesloten tussen het Verenigd Koninkrijk, Griekenland en Turkije.

Op 16 augustus 1960 werd Cyprus een onafhankelijke staat, waarbij de macht verdeeld werd tussen de grote Grieks-Cypriotische meerderheid en de Turks-Cypriotische minderheid. Op 20 september werd het nieuwe land lid van de Verenigde Naties en van het Britse Gemenebest. Op 1 oktober werd het dan nog eens extra officieel toen de Britse gouverneur van Cyprus, Sir Hugh Mackintosh Foot, een proclamatie voorlas die de onafhankelijkheid officieel bevestigde.

Zoals we inmiddels weten is het niet bij eenheid gebleven, maar viel het land in 1974 in twee delen uiteen, een Turks-Cypriotisch deel in het noordoosten en een Grieks-Cypriotisch deel in het zuidwesten. Het Turks-Cypriotische deel wordt enkel door Turkije als onafhankelijk land erkend, de rest van de wereld beschouwt het als bezet gebied van de republiek Cyprus. Pogingen om tot een hereniging te komen zijn tot nu toe telkens mislukt.

NB: Het Verenigd Koninkrijk heeft tot op heden nog steeds een militaire aanwezigheid op Cyprus: twee bases: Akrotiri en Dhekelia. Tezamen staan ze bekend onder de naam British Forces Cyprus.

De vlag

De huidige vlag van Cyprus werd voor het eerst gehesen op 16 augustus 1960. De vlag is geheel wit en middenin zijn de contouren van het eiland in okergeel geplaatst, waaronder twee deels gekruiste olijftakken in groen. Het wit en de olijftakken verwijzen naar de vrede (die er helaas in de praktijk dus niet is). De okergele kleur van de landkaart van het eiland verwijst naar de rijke kopermijnen, waaraan Cyprus ook zijn naam dankt (Kypros).

Het ontwerp van de vlag is gebaseerd op een voorstel van de Turks-Cypriotische tekenleraar Ismet Güney. De eerste president van Cyprus, aartsbisschop Makarios III, keurde het voorstel goed, met toestemming van zijn vice-president Fazil Küçük. In april 2006 werden er een paar kleine wijzigingen doorgevoerd, de okergele koper-kleur kreeg een ander Pantone-nummer, net als het groen van de olijftakken, die tevens iets van vorm veranderden.

Tijdens de Britse bezetting (1878-1960) had Cyprus twee opeenvolgende blue ensigns, waarvan de eerste ietwat curieus is. Ze was in gebruik tussen 1881 en 1922 en had op het uitwaaiende gedeelte, waar normaliter de zogenaamde badge staat (het symbool voor het gebied), een witte cirkel met daarin drie kapitalen in zwart: CHC. Dit stond voor Cyprus High Commissioner en was dus eigenlijk alleen bedoeld voor de Britse Hoge Commissaris.

De tweede blue ensign (1922-1960) draagt wél een badge die symbool staat voor Cyprus, zij het zonder cirkel eromheen. De afbeelding zelf, twee zogenaamde ‘gaande’ leeuwen in rood, boven elkaar, was al ontworpen in 1905, maar kwam pas in 1922 op de vlag terecht.
De leeuwen verwijzen naar Richard Leeuwenhart, die tijdens de Derde Kruistocht (1189-1192) in 1191 op Cyprus landde na schipbreuk te hebben geleden. Hij ging niet zitten sikkeneuren, maar veroverde het eiland. Het was per slot van rekening strategisch gelegen ten opzichte van het Heilige Land.
Van deze blue ensign-versie bestond ook een red ensign-variatie, een koopvaardijvlag, waarbij de rode leeuwen wat kleiner werden afgebeeld in een witte badge.

Noord-Cyprus en Verenigd Cyprus

De onofficiële Turkse Republiek Noord-Cyprus voert sinds 1984 een eigen vlag. Oorspronkelijk werd de Turkse vlag gebruikt met boven- en onderin twee horizontale witte strepen. In het huidige ontwerp zijn de kleuren omgedraaid, zodat de vlag nu wit met rood is, in plaats van rood met wit.

In de loop der jaren zijn er volop pogingen gedaan om tot een federale Cypriotische republiek te komen, met de Griekse en Turkse gebieden verenigd. Hoewel het (tot nu toe) nooit zover is gekomen, waren er a plannen voor een vlag voor zo’n republiek. De Verenigde Naties hielden een ontwerp-competitie in 2004.

De vlag die uit de bus kwam rollen was een horizontale driekleur in blauw-okergeel-rood. De blauwe en rode banen waren niet veel breder dan stroken, terwijl het okergeel het grootste gedeelte van de vlag vulde. De kleuren werden van elkaar gescheiden door twee smalle witte lijnen.
Het blauw stond symbool voor de Grieken, het rood voor de Turken, terwijl het geel opnieuw voor het koper van het eiland staat (net als de huidige vlag). Hoewel er officieel niets over de witte lijnen bekend werd gemaakt, werd er vanuit gegaan dat die de vrede representeerden.

Hoewel de Turks-Cyprioten met 64,9% ‘ja’ zeiden tegen de vlag, moesten de Grieks-Cyprioten er niets van hebben: 75,8% stemde tegen. Exit vlagontwerp.
Mocht er ooit een verenigd Cyprus komen, dan zal men terug moeten naar de tekentafel!