De Dag van de Tsjechische Staat is een nationale feestdag die twee dingen tegelijk herdenkt: de vorming van de Tsjechische staat, maar tevens is het de feestdag van Wenceslaus de Heilige.

De link met Wenceslaus (Wenceslas in het Tsjechisch) is de oudste van de twee. Zijn geboorte- en sterfdata zijn niet precies bekend. Hij werd of wel in 903, 908 of 910 geboren en stierf in 929 of 935. Hij was de zoon van hertog Vratislav I van Bohemen (nu de belangrijkste regio in Tsjechië, met zo’n 2/3 van het oppervlak).

Vratislav overleed in 921, waarna zijn niet-christelijke vrouw Drahomíra regentes werd.
Het Boheemse volk was niet tevreden met de wereldlijke aanpak van Drahomira en eiste dat haar zoon Wenceslaus regerend hertog werd, wat rond 925 inderdaad gebeurde.
Wenceslaus was in tegenstelling tot zijn moeder zeer vroom. Onder zijn regering switchte de Kerk in Bohemen van Byzantijns naar Latijns.

Dat niet alles pais en vree was in de familie, bleek toen Wenceslaus’ broer Boleslav samenzwoer met moeder Drahomíra en hem liet vermoorden op 28 september 935 (hoewel sommige bronnen 929 noemen). Over bronnen gesproken: ook over de moord zijn verschillende theorieën: zo zou de moord ook het gevolg geweest kunnen zijn tijdens een uit de hand gelopen ruzie tussen de broers bij een feestmaal.

Volgens versie 1 werd Wenceslaus’ lichaam in stukken gehakt en op de moordplaats begraven, waarna Boleslav regerend hertog van Bohemen werd, als Boleslav I.
Waar alle bronnen het wél over eens zijn, is dat Boleslav oprecht spijt kreeg van zijn daad. Hij deed boete en liet het stoffelijk overschot van Wenceslaus als reliek overbrengen naar de Sint Vituskerk in Praag.
Rond dezelfde tijd begon zijn verering als heilige.

Op Wenceslaus’ sterfdag wordt altijd de nationale Sint Wenceslaus-bedevaart gehouden in Stará Boleslav.

Op 24 maart 2000 werd het voorstel van parlementslid Vlastimil Tlusty aangenomen om deze feestdag te combineren met de Dag van de Tsjechische Staat.

De vlag

De vlag van Tsjechië is een horizontale tweekleur in wit-rood. Vanuit de broekingszijde een blauwe driehoek, waarvan de punt in het exacte midden van de vlag eindigt.

De Tsjechische vlag is exact dezelfde als die van Tsjechoslowakije, totdat dit land in 1993 in twee delen gesplitst werd als Tsjechië en Slowakije.
De Tsjechisch-Slowaakse combinatie stamde uit 1918 bij het uiteenvallen van het keizerrijk Oostenrijk-Hongarije, waarbij de Oostenrijkse delen Bohemen en Moravië werden samengevoegd met de Hongaarse delen Slowakije en Roethenië.

De eerste vlag van Tsjechoslowakije was een wit-rode horizontale tweekleur: de vlag van Bohemen. Dit was niet handig, want Polen gebruikte een dergelijke vlag al als nationale vlag.
Vanaf 1920 werd een blauwe driehoek toegevoegd. Met een korte onderbreking in de Tweede Wereldoorlog, bleef dit de vlag van Tsjechoslowakije. Vanaf 1 januari 1993 is het de vlag van Tsjechië. Slowakije voerde zijn eigen vlag in.