Drie vlaggen vandaag. Vlag 1:

De datum van 15 november valt samen met de viering van de Tag der Deutschsprachigen Gemeinschaft (Dag van de Duitstalige Gemeenschaft), in een aantal Belgische oostkantons.
De Belgische Koningsdag is een feest ter ere van de vorst.

De oorsprong van Koningsdag ligt in 1830, bij België’s eerste ‘eigen’ koning Leopold I, wiens verjaardag op 16 november was. Zijn opvolger Leopold II koos ervoor de traditie één dag eerder te houden. Leopold’s naamdag was de 15e november, het is het feest (en sterfdag) van de Heilige Leopold (1073-1136).

Onder de volgende koning, Albert I, is er nog tweemaal met de datum geschoven (naar 26 en 27 november). In 1934, toen zijn zoon Leopold III inmiddels koning was, is de datum definitief ‘teruggeschoven’ naar 15 november.

Naam

Net als met de datum is er ook gesleuteld aan de naam. Oorspronkelijk werd de dag aangeduid als Naamfeest van Zijne Majesteit de Koning.
Na de Tweede Wereldoorlog, toen in België de Koningskwestie speelde -over het al dan niet handhaven van Koning Leopold III- en diens broer Prins Karel het regentschap op zich had genomen (1944-1950)-, kreeg de dag de neutralere naam Feest van de Dynastie.
In 1952, kort na het aantreden als koning van Leopold’s zoon Boudewijn, werd het Koningsdag.

Viering

Hoewel deze feestdag dezelfde naam draagt als die in Nederland, is de viering ervan totaal anders.
’s Ochtends vindt er een dankdienst (Te Deum) plaats in de Kathedraal van Sint-Michiel en Sint-Goedele in Brussel in aanwezigheid van de koninklijke familie, met uitzondering van de koning en de koningin.

Koning Albert II (die aftrad in 2013), Koningin Paola, Prinses Astrid, Prins Lorenz, Prins Laurent en Prinses Claire zullen aanwezig zijn.
Ook in de rest van het land vinden zulke dankdiensten plaats.

Sinds 2001 is er ’s middags tevens een burgerlijke plechtigheid in het Federaal Parlement.
Ook bij deze plechtigheid ontbreekt het koningspaar, maar andere familieleden maken wel hun opwachting, evenals vele andere prominente genodigden.
Er vinden toespraken plaats en burgers die zich verdienstelijk hebben gemaakt, worden in het zonnetje gezet.
Tevens worden op deze dag onderscheidingen uitgereikt in de drie nationale ordes, te weten: de Leopoldsorde, de Kroonorde en de Orde van Leopold II.

De vlag

De vlag van België had in 1830 nog horizontale banen: rood, geel en zwart. Onder invloed van de Franse ‘Tricolore’, ook een revolutionaire vlag, werden de strepen op 23 januari 1831 gekanteld, met het rood dus aan de broekingzijde.

De laatste wijziging was later dat jaar, op 12 oktober, toen de kleurenvolgorde werd omgedraaid, dus: zwart, geel rood. Het opmerkelijke is dat deze wijziging niet in de Belgische Grondwet werd opgenomen: in Artikel 193 staat nog steeds te lezen dat de kleuren rood, geel en zwart zijn!
De kleuren zelf zijn afkomstig uit het wapen van Brabant: een zwart schild met een gouden leeuw met tong en klauwen in rood.

Afmetingen

Curieus zijn de afmetingen van de Belgische vlag, die zijn 13:15 (hoewel dit niet exact zo in de Grondwet staat), maar dat is zo ongebruikelijk, dat deze maatvoering buiten officiële instanties eigenlijk niet voorkomt. In het straatbeeld zal men de officiële versie dus eigenlijk weinig zien, maar wordt de standaardmaat voor een vlag van 2:3 gebruikt.

Maar er is meer, er is nóg een maat, de koninklijke: het Koninklijk Paleis te Brussel en het Kasteel van Laeken, net buiten de hoofdstad, voeren hoog in de top vlaggen met de verhoudingen 4:3, maar dat heeft te maken met het perspectief voor de man of vrouw in de straat die ver omhoog moet kijken om de vlag te zien.