België – Tag der Deutschsprachigen Gemeinschaft / Dag van de Duitstalige Gemeenschap (1990)

Twee vlaggen vandaag. Vlag 2:

De Duitstalige Gemeenschap in België heeft sinds 1990 zijn eigen feestdag.
De Duitstalige Belgen wonen in het oosten van het Franssprekende Wallonië. Het gaat om twee kantons in de provincie Luik, die tegen Duitsland aanliggen: Eupen en Sankt Vith. Tezamen gaat het om ruim 76.000 inwoners. Sinds 2017 wordt door de bevolkingsgroep ook de naam Ostbelgien (Oost-België) gebruikt.

Links: Verdeling van België: Vlaanderen (groen), Brussels Hoofdstedelijk Gewest (groen-bruin gearceerd), Wallonië (bruin + blauw, waarbij het blauw de Duitstalige Gemeenschap weergeeft) (© Creative Commons/publiek domein) / Rechts: De uit twee delen bestaande Duitse Gemeenschap met haar gemeentes (publiek domein)

De Duitstalige gebieden lagen tot en met de Eerste Wereldoorlog in het Pruisische deel van het Duitse Keizerrijk. In 1919, bij de vredesbesprekingen in Versailles, werden deze gebieden aan België toegewezen als een vorm van herstelbetalingen.

Links: Leopold I (1790-1865), schilderij uit circa 1844/50 van George Dawe (1781-1829) (© Royal Collection Trust) / Rechts: Leopold II (1835-1909), schilderij uit 1878 van Frans de Wilde (1840-1918) (publiek domein)

De datum van 15 november valt samen met de viering van Koningsdag in België, een feest ter ere van de vorst. De oorsprong hiervan ligt in 1830, bij België’s eerste ‘eigen’ koning Leopold I, wiens verjaardag op 16 november was. Zijn opvolger Leopold II koos ervoor de traditie één dag eerder te houden. Leopold’s naamdag was de 15e november, het is het feest (en sterfdag) van de Heilige Leopold (1073-1136).

Links: Albert I (1875-1934), foto uit 1915 (publiek domein) / Rechts: Leopold III (1901-1983), foto uit 1934 (publiek domein)

Onder de volgende koning, Albert I, is er nog tweemaal met de datum geschoven (naar 26 en 27 november). In 1934, toen zijn zoon Leopold III inmiddels koning was, is de datum definitief ‘teruggeschoven’ naar 15 november.
In 1990 werd door de Oostkantons besloten deze dag te combineren met hun eigen jaarlijkse feestdag.

Naast de viering van ‘hun’ dag op 15 november (doorgaans met muziek en theater), spreiden de Oost-Belgen de festiviteiten over de hele maand november, waaronder de nodige sportwedstrijden.

De vlag

Vlag van de Duitstalige Gemeenschap in België (1990-heden)

De vlag van de Duitstalige Gemeenschap in België is wit met een rode leeuw in het midden die omcirkeld wordt door negen blauwe vijfbladeren.
Het vijfblad is een heraldisch wapenfiguur en stelt een bloesem voor met vijf gestileerde en concentrisch gestileerde bloemblaadjes rondom een bloemknop.

Plannen voor een wapen en vlag dateren van 1989 en na verschillende voorstellen, die alle werden gepubliceerd in de lokale krant Grenz-Echo. In 1990 werd uit de verschillende ontwerpen de winnaar gekozen. De invoering was op 1 oktober 1990. Vlag en wapen zijn identiek.

Links: Kaart van het Hertogdom Limburg. In paars: grenzen van het oorspronkelijke hertogdom; in groen: de huidige Belgische provincie Limburg; in geel: de huidige Nederlandse provincie Limburg (publiek domein) / Rechts: Het historische wapen van het Hertogdom Limburg

De rode leeuw is terug te voeren op zowel de wapens van de hertogdommen Limburg en Luxemburg, die beiden een rode leeuw in hun wapen voeren.
Het noordelijke deel van de huidige Duitstalige Gemeenschap was in het verleden onderdeel van het Hertogdom Limburg (wat op zijn beurt onderdeel was van de Duitse Bond, een confederatie van ruim 40 Duitse staten met federale elementen).
Hetzelfde geldt voor het zuidelijke deel van de Duitstalige Gemeenschap, wat ooit onderdeel was van het Groothertogdom Luxemburg (en óók onderdeel van de Duitse Bond).

Links: Kaart van het (Groot)Hertogdom Luxemburg door de eeuwen heen, waarbij uiteindelijk delen naar Frankrijk gingen (1659), naar Pruisen (Duitse Bond) (1813) en België (1838). Wat resteerde is het huidige Groothertogdom Luxemburg (© Quartier Latin/OMC) (publiek domein) / Rechts: Het historische wapen van het Hertogdom Luxemburg

De leeuw van de Duitstalige Gemeenschap is daarmee goed gekozen. In tegenstelling tot de Limburgse en Luxemburgse leeuwen heeft hij geen kroon en zijn z’n klauwen en tong niet goud, maar rood.
Het witte veld gaat ook terug op de twee hertogdommen. Het historische wapen van Hertogdom Limburg heeft eveneens een wit veld. Dat van Luxemburg is wit-blauw (zilver-blauw) gestreept. Het blauw komt in de vlag van de Duitstalige Gemeenschap terug in de vijfbladeren.
Het aantal van negen vijfbladeren staat symbool voor de negen gemeentes die de gemeenschap telt.

Het Parlement van de Duitstalige Gemeenschap in België te Eupen. Vanaf de vlaggenstokken wapperen de vlaggen van Eupen, de Duitstalige Gemeenschap, België en de EU. (© Ostbelgien.net)

Het noordelijke deel van de gemeenschap telt vier gemeentes: Eupen, Kelmis, Lontzen en Raeren. In het zuidelijke deel zijn dat er vijf: Amel, Büllingen, Burg-Reuland, Bütgenbach en Sankt Vith.
Het parlement van de Duitstalige Gemeenschap is gezeteld in Eupen.

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s