Oekraïne – Два роки i тринадцять тижнів війни / Twee jaar en dertien weken oorlog

Nieuwe oproep Zelensky

De Oekraïense president Zelensky liet afgelopen weekend weten dat Rusland zijn aanvallen in het noordoosten van Oekraïne zou kunnen opvoeren na de recente overwinningen in de buurt van de stad Charkov.
Russische troepen proberen terrein te winnen terwijl de militair slechter bevoorrade strijdkrachten van Oekraïne proberen een verzwakte frontlinie te versterken.

Kaart van het noordelijk front bij Charkov (Kharkiv) afgelopen week: de donkergele gebieden zouden door Rusland zijn veroverd, terwijl gebieden die deels onder Russische controle staan, rood gearceerd zijn (© Institute for the Study of War)

Zelensky gaf toe dat er problemen waren met de militaire personeelsbezetting en het moreel en dat een aantal bestaande brigades zo goed als ‘leeg’ waren.
Hij voegde eraan toe dat er een gebrek was aan luchtsteun en herhaalde de oproepen aan bondgenoten om meer luchtverdedigingssystemen en straaljagers te sturen.
“Momenteel hebben we ongeveer 25 procent van wat we nodig hebben om Oekraïne te verdedigen”, zo zei Zelensky over de luchtcapaciteit van zijn land.
Om de Russische overmacht in de lucht het hoofd te kunnen bieden, zou de Oekraïense luchtmacht zo’n 120 tot 130 extra gevechtsvliegtuigen moeten hebben, aldus de president.

Een groep rekruten vlak voor hun training (screenshot)

Voor wat het militaire personeelsgebrek betreft: zaterdag werd een nieuwe mobilisatiewet van kracht om dit aan te pakken.
Onder de nieuwe regels is de leeftijd waarop mensen kunnen worden opgeroepen voor de oorlog verlaagd van 27 naar 25 in een poging het aantal rekruten te vergroten.
Daarnaast zijn de boetes voor het ontduiken van de dienstplicht vervijfvoudigd.

De stroom vrijwilligers die Oekraïne te zien kreeg na de grootschalige invasie van Rusland in februari 2022 is nu opgedroogd.
De meeste mensen die wilden vechten zijn dood, gewond of zitten nog steeds vast aan het front, wachtend op aflossing door nieuwe rekruten.

Verlenging termijn Zelensky

Afgelopen maandag 20 mei was het precies vijf jaar geleden dat Volodymyr Zelensky werd geïnstalleerd als president van Oekraïne.
Het was tevens de dag waarop zijn termijn als president zou verlopen, ware het niet dat zijn land in een oorlogssituatie verzeild raakte, na de Russische inval op 27 februari 2022.

President Zelensky tijdens zijn beëdiging op 20 mei 2019 (screenshot)

Aangezien de Oekraïense grondwet bepaalt dat mocht het land in een oorlogssituatie beland en de staat van beleg wordt uitgeroepen, er geen sprake kan zijn van verkiezingen, waarbij de president dus op zijn post blijft.
Zolang de oorlog voortduurt -en voorlopig lijkt er nog geen einde in zicht-, zal Zelensky dus als president aanblijven.

De presidentiële standaard van Oekraïne, ingevoerd op 29 november 1999 heeft als centraal motief de gouden drietand (het wapen van Oekraïne) op een blauw veld met gouden sierrand van bladeren

Praktisch gezien zou het ook een zeer ingewikkelde operatie worden om nu verkiezingen te houden. Een vijfde van het land is bezet en een groot aantal Oekraïners is het land uit gevlucht.
Om mensen te kunnen laten stemmen zou de staat van beleg tijdelijk moeten worden opgeheven. Bij een stembusgang zouden er grote aantallen mensen kortere of langere tijd bij elkaar zijn, wat gezien de Russische agressie niet zonder gevaar zou zijn.
Daar komt bij dat een normale verkiezingsstrijd tijdens een oorlog eigenlijk niet goed te voeren is.
Maar de Oekraïense grondwet is duidelijk: geen verkiezingen zolang de staat van beleg voortduurt.

Een na ruim twee jaar oorlog zichtbaar ouder geworden president Zelensky tijdens een videoboodschap vorige week (screenshot)

Terugkijkend valt het op hoe anders de situatie is vergeleken met die van vijf jaar geleden.
Zelensky’s belangrijkste agendapunt toen was vrede sluiten met Rusland, ondanks de bezetting van de Krim en delen van de Donbas.
Dat voornemen werd vakkundig onder de grond geschoffeld door Rusland zelf, bij de inval van ruim twee jaar geleden.

Een vermoeid ogende president Zelensky tijdens een interview eerder deze week, met de presidentiële standaard achter hem (screenshot)

Dat er in Oekraïne een zekere oorlogsmoeheid begint te ontstaan is niet verrassend. Het is ook af te lezen in peilingen onder de bevolking over president Zelensky’s functioneren.
In september vorig jaar vond 83% van de Oekraïners dat hij het goed deed. Bij een peiling in februari dit jaar was dat cijfer gezakt naar 62%.
Even goed is dit nog altijd een hogere score dan eerdere Oekraïense presidenten aan het einde van hun termijn hadden.

Kaart van Oekraïne (© freeworldmaps.net)

De vlag

Vlag van Oekraïne (1992-heden)

De vlag van Oekraïne bestaat uit twee even brede horizontale banen van blauw en geel.

Er zijn voldoende aanwijzingen dat de kleuren blauw en geel van de vlag ver terug gaan, zelfs tot de 15e eeuw. De kleuren gaan er echter pas echt toe doen wanneer de twee keizerrijken waar Oekraïne onderdeel van uitmaakte (het Russische en het Oostenrijks-Hongaarse), ophouden te bestaan.

Ook in 1918/1919 lag Oekraïne (toen de West-Oekraïense Nationale Republiek) onder vuur, zoals op deze prent wordt weergegeven: een Russische bolsjewiek in het noorden, een Rus van het Witte Leger (anti-sovjet) in het oosten met de Russische vlag met dubbelkoppige adelaar, een Poolse soldaat (liggend) naast een Hongaarse (in het rood) in het westen en twee Roemeense soldaten in het zuiden; we zien in het midden een vroege afbeelding van de Oekraïense vlag, de tekst onderin luidt “Wereldvrede in Oekraïne” (publiek domein)

De West-Oekraïense Nationale Republiek gebruikt tussen 1918 en 1919 de blauw-gele vlag. De vlag wordt gecontinueerd  bij het samengaan van de twee Oekraïnes tot de Oekraïense Staat.

Tot aan 1949 heeft Oekraïne als Russische sovjet-republiek verschillende variaties van egaal rode vlaggen met de letters YCCP (Ukrayinskaya Sotsialisticheskaya Sovetskaya Respublika – oftewel Socialistische Sovjet Republiek Oekraïne) erop.

In 1949 krijgen alle Russische republieken een vlag-‘make-over’, variaties op de vlag van de Sovjet-Unie met eigen accenten. Die van Oekraïne heeft een blauwe balk aan de onderkant.

De grootste Oekraïense vlag meet 40 x 60 meter en weegt 300 kilo, hier zijn we die vlag vóór de oorlog in Charkov (fotograaf onbekend)

Vanaf 1990, dus nog vóór de onafhankelijkheid, wordt de blauw-gele vlag her en der al aarzelend waargenomen. Met het opnieuw zelfstandig worden, wordt de vlag officieel ingevoerd. Wettelijke status krijgt de vlag op 28 januari 1992.
De eerste vlag die ooit boven het Verchovna Rada (het Oekraïnse parlement) wapperde is nu in het parlementsmuseum te zien.

Het blauw in de vlag symboliseert de hemel, het geel de uitgestrekte tarwevelden.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA
De tentoongestelde ‘eerste’ vlag in het parlementsmuseum van Oekraïne (© rada.gov.ua)
Nóg een groot exemplaar van de nationale vlag (foto: Angelina Shostak, Facebook)

Symbool

Sinds het begin van de Oekraïense oorlog op 20 februari 2022, is de nationale vlag een symbool van hoop en verzet geworden.

Oekraïense troepen met de nationale vlag (© mil.gov.ua)

Plaats een reactie