Met de Dia de Portugal bestaat Vlagblog 8 jaar: op 10 juni 2014 begon het blog met deze Portugese feestdag. Het bleef die dag echter bij een simpele vermelding en een foto van de vlag. Dat is nu wel anders!

De 10e juni is de officiële feestdag van Portugal en heeft officieel een langere naam dan die hierboven, namelijk: Dia de Portugal, de Camões e das Comunidades Portuguesas. Het herinnert aan de dood van het nationale literaire icoon Luís de Camões, op 10 juni 1580 (zijn geboortejaar en -datum zijn onbekend, dus werd gekozen voor zijn sterfdag).

Hij schreef Os Lusíadas (voor het eerst gepubliceerd in 1572), wat wel beschouwd wordt als Portugal’s nationale epische gedicht. Het verhaalt over de 15e eeuwse Portugese ontdekkingsreizen. De Camões wist er alles van, hij was zelf een ervaren reiziger, tot in Zuidoost-Azie toe.

De vlag

De vlag is ingevoerd op 30 juni 1911. Hij is verticaal in tweeën gedeeld, mastzijde groen, vluchtzijde rood. Het groene gedeelte is 2/5 van de vlag, het rood 3/5. Over het midden van de kleurscheiding (iets links van het midden dus) is het Portugese wapen afgebeeld.
De kleuren groen en rood zijn afkomstig uit het begin de republikeinse revolutie in 1910. Vanaf de kruiser NRP Adamastor werd in de nacht van 3 op 4 oktober het startsein gegeven in deze strijd.

De vlag die het schip voerde had twee verticale banen rood en groen (omgekeerd aan de huidige vlag dus). Het groen symboliseert de hoop, het rood de Oktoberrevolutie van 1910, die een einde maakte aan de monarchie in Portugal.

Het Portugese wapen gaat veel verder terug en is een van de oudste nationale symbolen ter wereld en is in ieder geval sinds 1134 al op Portugese vlaggen aanwezig. Het toont een wapenschild op een armillarium geplaatst. Het schild herbergt een kleiner schild in wit met daarop weer vijf kleinere schildjes. Deze blauwe schildjes hebben ieder vijf witte punten en staan voor de wonden van Jezus. Het grotere schild is in rood en toont zeven burchten (oorspronkelijk negen), die staan voor Portugese overwinningen.
Het armillarium stelt een wereldbol voor, afgebeeld in ringen, die o.a. de evenaar, meridianen en de horizon voorstellen. Het werd in 255 voor Christus uitgevonden en diende als hulpmiddel om plaats en tijd te bepalen.

Overheid

Portugal heeft nogal wat afgeleiden van de nationale vlag voor diverse overheden. Twee ervan hieronder.
De eerste is de vlag van de president van de republiek. Dit is een geheel groene versie van de nationale vlag, waarbij het wapen in het midden is gecentreerd.
Het is een vrij zeldzame verschijning. Als de president een officiële toespraak houdt, is dat meestal voor een nationale vlag (zie foto aan het begin van dit artikel).

Doorgaans is de vlag wel te zien boven het presidentieel paleis, het Palácio de Belém en soms boven het buitenverblijf São Julião da Barra als de president aanwezig is.
In minivorm is de vlag ook op de dienstauto van de president te zien bij ofiiciële ceremonies.

Nog zeldzamer is de op 2 februari 1972 ingevoerde vlag van de premier van Portugal. Deze is soms waar te nemen als autovlaggetje.
Het is een opvallend ontwerp: het heeft een wit veld, met een andreas- of schuinkruis in groen daaroverheen, met daar bovenop het nationale wapen. De vlag is afgezet met een rode sierrand met een dessin van gouden laurierbladen.
De huidige premier van Portugal is António Costa. Hij trad aan op 26 november 2015.

Twee vlaggen vandaag, vlag 1:

Met regionaal besluit nr. 30/78/M van 28 juli 1978, geratificeerd op 12 september dat jaar, werd de Madeirese vlag vastgesteld en goedgekeurd. Het besluit was een logisch gevolg van de op 1 juli 1976 verworven autonome status van de Madeira archipel door moederland Portugal. De archipel in de Atlantische Oceaan bestaat uit de twee hoofdeilanden, Madeira en Porto Santo en de onbewoonde eilandengroepen Ilhas Desertas en Ilhas Selvagens.

De vlag

De vlag van Madeira is een verticale driekleur in blauw, geel, blauw. Midden in de gele baan is in wit en rood omrand, het kruis van de Orde van Christus geplaatst. Het kruis herinnert aan twee ridders van die orde, in dienst van Hendrik de Zeevaarder. Deze twee, Tristão Vaz Teixeira en João Gonçalves Zarco strandden in 1419 in een storm op Madeira en werden daarmee min of meer de ‘ontdekkers’ van de archipel.

Hoewel het officieel nooit is toegegeven, lijken de kleuren als twee druppels water op de vlag van het Madeira Bevrijdingsfront (Frente de Libertaçao do Arquipélago da Madeira), dat actief was tussen 1974 en 1976, tijdens de Anjerrevolutie in Portugal.

Daar werd uiteindelijk een einde gemaakt aan het militaire en autoritaire bewind, waarmee de weg vrij was voor de gewenste autonomie van de archipel. De vlag van het bevrijdingsfront is eveneens een verticale driekleur in blauw, geel en blauw, alleen het geel neigt wat meer naar oker. In de gele baan staan in dit geval vijf zogenaamde quinas, die ook op de vlag van Portugal voorkomen. De quina is een blauw schild met vijf witte stippen, die staan voor de vijf wonden van Jezus.

Met de Dia de Portugal bestaat Vlagblog 7 jaar: op 10 juni 2014 begon het blog met deze Portugese feestdag. Het bleef die dag echter bij een simpele vermelding en een foto van de vlag. Dat is nu wel anders!

De 10e juni is de officiële feestdag van Portugal en heeft officieel een langere naam dan die hierboven, namelijk: Dia de Portugal, de Camões e das Comunidades Portuguesas. Het herinnert aan de dood van het nationale literaire icoon Luís de Camões, op 10 juni 1580 (zijn geboortejaar en -datum zijn onbekend, dus werd gekozen voor zijn sterfdag).

Luís de Camões, v.l.n.r.: Portret ca. 16e/17e eeuw, door een onbekende schilder; sinds 1549 was hij blind aan zijn rechteroog na een veldslag met de Moren (© estudiopratico.com.br) / Standbeeld in Lissabon (© comunidadeculturaezrte.com) / Praalgraf in het Mosteiro dos Jerónimos (Hiëronymietenklooster) te Lissabon

Hij schreef Os Lusíadas (voor het eerst gepubliceerd in 1572), wat wel beschouwd wordt als Portugal’s nationale epische gedicht. Het verhaalt over de 15e eeuwse Portugese ontdekkingsreizen. De Camões wist er alles van, hij was zelf een ervaren reiziger, tot in Zuidoost-Azie toe.

Marcelo Rebelo de Sousa (1948), president van Portugal, sinds 9 maart 2016
Ieder jaar wordt er een stad uitgekozen voor de officiële viering. dit jaar is dat Funchal, de hoofdstad van het eiland Madeira. De dag wordt normaliter gevierd met militaire parades, concerten, optochten, tentoonstellingen en speeches. De president, Marcelo Rebelo de Sousa, deelt vandaag lintjes uit.

De vlag 

Vlag van Portugal (1911-heden)

De vlag is ingevoerd op 30 juni 1911. Hij is verticaal in tweeën gedeeld, mastzijde groen, vluchtzijde rood. Het groene gedeelte is 2/5 van de vlag, het rood 3/5. Over het midden van de kleurscheiding (iets links van het midden dus) is het Portugese wapen afgebeeld.
De kleuren groen en rood zijn afkomstig uit het begin de republikeinse revolutie in 1910. Vanaf de kruiser NRP Adamastor werd in de nacht van 3 op 4 oktober het startsein gegeven in deze strijd.

De NRP Adamastor (1896-1933) (NRP staat voor Navio de República Portuguesa) (publiek domein)

De vlag die het schip voerde had twee verticale banen rood en groen (omgekeerd aan de huidige vlag dus). Het groen symboliseert de hoop, het rood de Oktoberrevolutie van 1910, die een einde maakte aan de monarchie in Portugal.

Een armillarium / Het wapen van Portugal

Het Portugese wapen gaat veel verder terug en is een van de oudste nationale symbolen ter wereld en is in ieder geval sinds 1134 al op Portugese vlaggen aanwezig. Het toont een wapenschild op een armillarium geplaatst. Het schild herbergt een kleiner schild in wit met daarop weer vijf kleinere schildjes. Deze blauwe schildjes hebben ieder vijf witte punten en staan voor de wonden van Jezus. Het grotere schild is in rood en toont zeven burchten (oorspronkelijk negen), die staan voor Portugese overwinningen.
Het armillarium stelt een wereldbol voor, afgebeeld in ringen, die o.a. de evenaar, meridianen en de horizon voorstellen. Het werd in 255 voor Christus uitgevonden en diende als hulpmiddel om plaats en tijd te bepalen.

Overheid

Portugal heeft nogal wat afgeleiden van de nationale vlag voor diverse overheden. Twee ervan hieronder.
De eerste is de vlag van de president van de republiek. Dit is een geheel groene versie van de nationale vlag, waarbij het wapen in het midden is gecentreerd.
Het is een vrij zeldzame verschijning. Als de president een officiële toespraak houdt, is dat meestal voor een nationale vlag (zie foto aan het begin van dit artikel).

Links: Vlag van de president van Portugal / Rechts: De nationale en presidentiële vlag samen in beeld (publiek domein)

Doorgaans is de vlag wel te zien boven het presidentieel paleis, het Palácio de Belém en soms boven het buitenverblijf São Julião da Barra als de president aanwezig is.
In minivorm is de vlag ook op de dienstauto van de president te zien bij ofiiciële ceremonies.

Links: Vlag van de premier van Portugal / Rechts: Premier António Costa (1961), premier van Portugal (foto: Arno Mikkor – 2017 / publiek domein)

Nog zeldzamer is de op 2 februari 1972 ingevoerde vlag van de premier van Portugal. Deze is soms waar te nemen als autovlaggetje.
Het is een opvallend ontwerp: het heeft een wit veld, met een andreas- of schuinkruis in groen daaroverheen, met daar bovenop het nationale wapen. De vlag is afgezet met een rode sierrand met een dessin van gouden laurierbladen.
De huidige premier van Portugal is António Costa. Hij trad aan op 26 november 2015.

Twee vlaggen vandaag, vlag 1:

Met regionaal besluit nr. 30/78/M van 28 juli 1978, geratificeerd op 12 september dat jaar, werd de Madeirese vlag vastgesteld en goedgekeurd. Het besluit was een logisch gevolg van de op 1 juli 1976 verworven autonome status van de Madeira archipel door moederland Portugal. De archipel in de Atlantische Oceaan bestaat uit de twee hoofdeilanden, Madeira en Porto Santo en de onbewoonde eilandengroepen Ilhas Desertas en Ilhas Selvagens.

De vlag

De vlag van Madeira is een verticale driekleur in blauw, geel, blauw. Midden in de gele baan is in wit en rood omrand, het kruis van de Orde van Christus geplaatst. Het kruis herinnert aan twee ridders van die orde, in dienst van Hendrik de Zeevaarder. Deze twee, Tristão Vaz Teixeira en João Gonçalves Zarco strandden in 1419 in een storm op Madeira en werden daarmee min of meer de ‘ontdekkers’ van de archipel.

Hoewel het officieel nooit is toegegeven, lijken de kleuren als twee druppels water op de vlag van het Madeira Bevrijdingsfront (Frente de Libertaçao do Arquipélago da Madeira), dat actief was tussen 1974 en 1976, tijdens de Anjerrevolutie in Portugal.

Daar werd uiteindelijk een einde gemaakt aan het militaire en autoritaire bewind, waarmee de weg vrij was voor de gewenste autonomie van de archipel. De vlag van het bevrijdingsfront is eveneens een verticale driekleur in blauw, geel en blauw, alleen het geel neigt wat meer naar oker. In de gele baan staan in dit geval vijf zogenaamde quinas, die ook op de vlag van Portugal voorkomen. De quina is een blauw schild met vijf witte stippen, die staan voor de vijf wonden van Jezus.

Twee vlaggen vandaag, vlag 1:

Met regionaal besluit nr. 30/78/M van 28 juli 1978, geratificeerd op 12 september dat jaar, werd de Madeirese vlag vastgesteld en goedgekeurd. Het besluit was een logisch gevolg van de op 1 juli 1976 verworven autonome status van de Madeira archipel door moederland Portugal. De archipel in de Atlantische Oceaan bestaat uit de twee hoofdeilanden, Madeira en Porto Santo en de onbewoonde eilandengroepen Ilhas Desertas en Ilhas Selvagens.

De vlag

De vlag van Madeira is een verticale driekleur in blauw, geel, blauw. Midden in de gele baan is in wit en rood omrand, het kruis van de Orde van Christus geplaatst. Het kruis herinnert aan twee ridders van die orde, in dienst van Hendrik de Zeevaarder. Deze twee, Tristão Vaz Teixeira en João Gonçalves Zarco strandden in 1419 in een storm op Madeira en werden daarmee min of meer de ‘ontdekkers’ van de archipel.

Hoewel het officieel nooit is toegegeven, lijken de kleuren als twee druppels water op de vlag van het Madeira Bevrijdingsfront (Frente de Libertaçao do Arquipélago da Madeira), dat actief was tussen 1974 en 1976, tijdens de Anjerrevolutie in Portugal.

Daar werd uiteindelijk een einde gemaakt aan het militaire en autoritaire bewind, waarmee de weg vrij was voor de gewenste autonomie van de archipel. De vlag van het bevrijdingsfront is eveneens een verticale driekleur in blauw, geel en blauw, alleen het geel neigt wat meer naar oker. In de gele baan staan in dit geval vijf zogenaamde quinas, die ook op de vlag van Portugal voorkomen. De quina is een blauw schild met vijf witte stippen, die staan voor de vijf wonden van Jezus.

Op 1 juli vermeldt de agenda van Vlagblog maar liefst 8 vlaggen. Het is wat veel, toch een poging vandaag om ze alle 8 te laten wapperen. Nummer 4 in de rij: Madeira.

De Madeira-archipel bestaat uit het hoofdeiland Madeira, het kleinere Porto Santo en de Ilhas Desertas, een aantal kleine, rotsachtige eilandjes.

Op deze dag in 1976 werd Madeira autonomie verleend door Portugal. Het is een dag met veel locale festiviteiten en familie en vrienden trekken er vaak op uit voor een picknick.

De vlag

De vlag van Madeira is een verticale driekleur in blauw, geel, blauw. Midden in de gele baan is in wit en rood omrand, het kruis van de Orde van Christus geplaatst. Het kruis herinnert aan twee ridders van die orde, in dienst van Hendrik de Zeevaarder. Deze twee, Tristão Vaz Teixeira en João Gonçalves Zarco strandden in 1419 in een storm op Madeira en werden daarmee min of meer de ‘ontdekkers’ van de archipel.

Hoewel het officieel nooit is toegegeven, lijken de kleuren als twee druppels water op de vlag van het Madeira Bevrijdingsfront (Frente de Libertaçao do Arquipélago da Madeira), dat actief was tussen 1974 en 1976, tijdens de Anjerrevolutie in Portugal.

Daar werd uiteindelijk een einde gemaakt aan het militaire en autoritaire bewind, waarmee de weg vrij was voor de gewenste autonomie van de archipel. De vlag van het bevrijdingsfront is eveneens een verticale driekleur in blauw, geel en blauw, alleen het geel neigt wat meer naar oker. In de gele baan staan in dit geval vijf zogenaamde quinas, die ook op de vlag van Portugal voorkomen. De quina is een blauw schild met vijf witte stippen, die staan voor de vijf wonden van Jezus.