Hongarije – Nemzeti Ünnep / Nationale Feestdag (1956)

Twee vlaggen vandaag (+ één extra). Vlaggen 2a en 2b:

Het is wat verwarrend dat Hongarije twee dagen kent die beide worden aangeduid als Nemzeti Ünnep (Nationale Feestdag), ze hebben namelijk totaal andere achtergronden. De feestdag met dezelfde naam op 15 maart herdenkt nl. de Hongaarse Revolutie van 1848, terwijl de dag van vandaag de Hongaarse Opstand van 1956 memoreert.
Om ze uit elkaar te houden wordt deze dag ook wel aangeduid als Forradalum Ünneppe (Viering van de Revolutie).

Hongarije 1956.jpg
Affiche bij de 55e verjaardag van de Hongaarse Opstand in 2011 (© kepesujag.com)

Die volksopstand duurde van 23 oktober tot 10 november 1956. Wat begon als een protest van studenten van de Technische Universiteit in Boedapest, in solidariteit met bewoners in Poznań (Polen), waar in juni 1956 een bloedige opstand was neergeslagen, mondde al gauw uit in een veel groter volksprotest, waarbij de situatie in eigen land aan de kaak werd gesteld. Er werd gedemonstreerd tegen de Sovjet-gezinde regering van partijleider Ernő Gerő. Tienduizenden Hongaren liepen te hoop tegen het regime en trokken op naar het parlement en riepen leuzen als “Russen naar Rusland” en “Imre Nagy aan de macht”.

Hongarije vlag 1949-1956
Vlag van Hongarije tussen 1949 en 1956

Hongaarse vlaggen, waar sinds 1949 een communistisch embleem op stond, werden neergehaald, waarna de emblemen eruit geknipt werden. Verschillende rode Sovjet-sterren op gebouwen sneuvelden en er werd een standbeeld van de Russische leider Josef Stalin omvergetrokken en vernield.

hongarije 01
Het standbeeld van Josef Stalin in Boedapest voor en na 24 oktober 1956 (links: © Bundesarchiv / rechts: publiek domein)

Partijleider Ernő Gerő hield hierop een radiotoespraak die de vlam nog verder in de pan deed slaan, door de volksopstand als revolutie te betitelen en de betogers volksvijanden noemde, die de macht van de arbeidersklasse wilden ondergraven en “de banden tussen onze partij en de roemrijke Sovjet-Unie (wilden) verbreken”

Waar de regering niet op gerekend had, was dat het leger partij koos voor de bevolking en zelfs wapens begon uit te delen, waarmee vervolgens kazernes werden aangevallen, waaronder die van de gehate geheime politie, de ÁVH (Államvédelmi Hatóság). Het resultaat was dat de Sovjettroepen Boedapest ontvluchten.

Inmiddels had de Hongaarse regering om hulp van de Russen gevraagd, maar in de tussentijd waren opstandelingen op 24 oktober het parlement binnengevallen en werd de regering gedwongen af te treden. Partijleider Ernő Gerő en premier András Hegedűs vluchtten naar de Sovjet-Unie.

hongarije 02
Links: Ernő Gerő (1898-1980) (© publiek domein) / Rechts: Imre Nagy (1896-1958), foto door Jánosi Katalin (© publiek domein)

De eerder bij de communisten in ongenade gevallen politicus Imre Nagy werd vervolgens als premier naar voren geschoven. De nieuwe regering zegde het lidmaatschap van het Warschaupact op en noemde zich een neutraal land.

Logo van het Warschaupact (1955-1991), de randtekst in de cirkel СОЮЗ МИРА И СОЦИАЛИЗМА (SOYUZ MIRA I SOTSIALIZMA) luidt vertaald: Unie van vrede en socialisme; de tekst onderin ВАРШАВСКИЙ ДОГОВОР (VARSHAVSKIY DOGOVOR) betekent Verdrag van Warschau; de getoonde vlaggen zijn die van Bulgarije, Hongarije, de Duitse Democratische Republiek, Polen, Roemenië. de Sovjetunie en Tsjechoslowakije

Vanaf 28 oktober werd er niet meer gevochten en leek de strijd gewonnen. In de week hierna leek de rust weer te keren en werd er met de Sovjet-Unie overeengekomen dat er een delegatie naar Moskou zou reizen om over de situatie te overleggen. Toen de delegatie op 3 november arriveerde werd ze gelijk gearresteerd en één dag later, op 4 november vielen troepen van het Warschaupact Hongarije binnen.

Een Hongaarse vlag waar het communistische staatswapen uit is geknipt in Corvin köz (Corvinstraat) tijdens de opstand van oktober/november 1956 (publiek domein)

De slechts lichtbewapende opstandelingen waren geen partij voor deze zwaarbewapende troepenmacht van 17 divisies. Boedapest werd eerst omsingeld, waarna de troepen de stad introkken. Er werd teruggevochten met o.a. molotovcocktails, maar het was een ongelijke strijd. Met een week was de Sovjet-orde hersteld na een zeer bloedige strijd, waarbij rond de 2.500 Hongaarse burgers omkwamen en rond de 800 Warschaupact-militairen.

Hongarije tanks Boedapest.jpg
Tanks in de straten van Boedapest op 5 november 1956 (© publiek domein)

Hoewel de opstandelingen het Westen hadden gesmeekt om hulp, was die uitgebleven. Middenin de Koude Oorlog durfde men zijn handen hier niet aan te branden, beducht als men was voor een conflict dat gierend uit de hand zou lopen.

Massaal vluchtten Hongaren hun land uit of werden gedwongen het land te verlaten. Uiteindelijk verlieten zo’n 200.000 inwoners hun land, waarvan er zo’n 3.000 zich in Nederland vestigden.
3.000 mensen werden gevangengezet, waarvan er plusminus 350 zijn geëxecuteerd. Eenzelfde lot was weggelegd voor Imre Nagy in juni 1958.

In december 1991 bood de op zijn laatste benen lopende Sovjet-Unie onder President Gorbatsjov excuses aan voor de bloedige inval in 1956, iets wat zijn opvolger Boris Jeltsin, als president van de Russische Federatie tijdens een toespraak in 1992 in het Hongaarse Parlement nog eens herhaalde.

Kaart van Hongarije (© freeworldmaps.net)

De vlag

De vlag van Hongarije is een driekleur van horizontale banen in rood, wit en groen, afkomstig uit het staatswapen. Als zodanig is de vlag sinds 1848 in gebruik.

hongarije 01 vlaggen
De vlag van Hongarije, zonder en met wapen

De vlag wordt zowel met als zonder het Hongaarse wapen gebruikt. In de communistische tijd werd een sovjet-model wapen gebruikt met korenaren, een hamer en een rode ster (zie boven), maar na het herstel van de sovjet-macht in november 1956, werd dit symbool voortaan weggelaten.
Sinds 1990 is het oorspronkelijke wapen weer in gebruik, dat ondanks dat Hongarije een republiek is, nog steeds gekroond is met de St. Stefans-kroon.

hongarije 02 wapen
Het wapen van Hongarije / De Donau ter hoogte van Visegrád (© easyvoyage.co.uk)

Het wapen is in tweeën gedeeld:
-links: een schild met vier rode en vier zilveren balken, waarbij de zilveren balken staan voor de rivieren Donau, Tisza, Drau en Sava
-rechts: drie groene bergen, de Tátra, de Mátra en de Fátra, op de middelste top een kroon, daarboven een zogenaamd patriarchaal kruis in wit.

Oekraïne – Три роки і тридцять п’ять тижнів війни / Drie jaar en vijfendertig weken oorlog

Twee vlaggen vandaag. Vlag 1:

Aanval Oekraïne op chemische fabriek

Oekraïne heeft eergisteren een Russische chemische fabriek in Brjansk aangevallen met Britse-Franse Storm Shadow-raketten, meldde het leger dinsdag. De gebruikte raket is een langeafstandswapen.
De Oekraïense generale staf van de strijdkrachten noemde het een “succesvolle” aanval die het Russische luchtafweersysteem penetreerde en zei dat ze de uitkomst van de “enorme” aanval nog aan het evalueren waren.

Locatie van de Russische oblast Brjansk, grenzend aan Oekraïne (© Chris / publiek domein)

Het Oekraïense leger zei dat het absoluut noodzakelijk was om Russische faciliteiten aan te vallen die een sleutelrol spelen in de oorlog van Rusland tegen Oekraïne: “De chemische fabriek in Brjansk is een belangrijke faciliteit van het militair-industriële complex van de agressieve staat”, aldus de verklaring op X.
Het leger voegde eraan toe dat de fabriek “buskruit, explosieven en raketbrandstof-componenten produceert die worden gebruikt in munitie en raketten die door de vijand worden gebruikt om het Oekraïense grondgebied te beschieten”.

Een Storm Shadow-raket (foto: MBDA)

Onmiddellijke reactie Rusland

Slechts een paar uur later lanceerde Rusland een zware drone- en raketaanval op verschillende Oekraïense regio’s, waarbij zes mensen omkwamen, onder wie twee kinderen, aldus president Zelensky.

Een vrouw in Kiev wordt door reddingswerkers in veiligheid gebracht, nadat haar flat door een Russisch projectiel was getroffen (screenshot)

Er waren noodstroom-storingen in hoofdstad Kiev zelf, evenals in de regio’s Kiev en Dnjepropetrovsk, nadat thermische elektriciteitscentrales waren geraakt.
De burgemeester van Kiev, Vitali Klitsjko, zei gisteren dat vallend puin van de Russische aanvallen vannacht een aantal gebouwen in de hoofdstad ernstig had beschadigd.

Geen Tomahawks naar Oekraïne

President Zelensky lijkt met lege handen terug te zijn gekomen van een bijeenkomst in het Witte Huis afgelopen weekend, nadat de Amerikaanse president Trump aangaf niet bereid te zijn de zeer gewilde Tomahawk-kruisraketten aan Oekraïne te leveren.

President Zelensky bij zijn aankomst in Washingto, D.C. (screenshot)

De Oekraïense president trof de immer wispelturige president op een slecht moment. De dag ervoor had hij namelijk twee uur telefonisch met de Russische president Poetin gesproken. Dat deze er bij Trump altijd weer in slaagt hem de Russische retoriek voor zoete koek te laten slikken, was al vaker duidelijk geworden.

De Oekraïense en Amerikaanse delegaties bij aanvang van de gesprekken, waarbij de pers op dat moment nog aanwezig was (screenshot CNN)

Terwijl vóór het telefoontje uit Moskou de levering van Tomahawk-raketten nog tot de te bespreken opties behoorde, was dat nu ineens van tafel.
Tijdens de tweeëneenhalf durende ‘besprekingen’ maakte Trump de Oekraïense delegatie vloekend en tierend duidelijk dat het maar eens klaar moest zijn met de oorlog en dat de grotendeels door Rusland bezette Donbas-regio aan Rusland moest worden afgestaan.

President Zelensky spreekt de media toe na gesprekken waarbij de Amerikaanse president zich (opnieuw) compleet liet gaan (waar Zelensky overigens over zweeg) (screenshot Sky News)

Waaruit opnieuw blijkt dat degene die Trump als laatste spreekt en die bovendien genoeg vat op hem krijgt er doorgaans in slaagt hem van mening te doen veranderen. Liet hij slecht een maand geleden nog weten dat Oekraïne de oorlog kon winnen, nu is zijn mening opnieuw diametraal veranderd.
In een verklaring voor de media na het ‘overleg’ liet president Zelensky slechts weten dat de V.S. niet wilde dat de oorlog verder escaleerde door de levering van Tomahawk-raketten.

Ontmoeting in Hongarije geschrapt, Rutte in Washington

Een geplande ontmoeting (“binnen twee weken”) tussen Trump en Poetin in de Hongaarse hoofdstad Boedapest is van de baan, nadat de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Marco Rubio, een “productief” telefoongesprek had met zijn Russische ambtgenoot Sergei Lavrov, waarna de een ontmoeting tussen Trump en Poetin niet langer “nodig” bleek.
Overigens liet de Hongaarse premier Orbán weten dat de voorbereidingen voor een top in Hongarije gewoon doorgaan en dat zijn minister van Buitenlandse Zaken, Péter Szijjártó, inmiddels in Washington is aangekomen.

NAVO-baas Mark Rutte beantwoordt vragen van de pers in de Oval Room in het Witte Huis (screenshot)

Eergisteravond werd bekend dat secretaris-generaal Rutte van de NAVO onderweg was naar Washington, ongetwijfeld ingegeven door de laatste ommezwaai van Trump ten gunste van Poetin en ook zijn vermogen om Trump weer op andere gedachten te brengen. Dat laatste lijkt gelukt.
Tijdens een persconferentie met Rutte op woensdagmiddag, werden strafmaatregelen aangekondigd tegen twee Russische oliemaatschappijen: Rosneft en Lukoil.
Ook werd herhaald dat de ontmoeting met president Poetin in Boedapest niet doorging. Volgens de Amerikaanse president heeft hij telekens goede gesprekken met Poetin, maar leiden ze tot niets.

Zelensky noemt huidige frontlinie goed uitgangspunt onderhandelingen

President Zelensky, die gisteren Noorwegen en Zweden bezocht, liet tijdens zijn trip weten dat de huidige frontlinie in zijn land als “goed compromis” kan dienen voor een beginpunt bij eventuele vredesonderhandelingen met Rusland. Ook de EU-partners zijn bereid hierin mee te gaan.
Het lijkt een handreiking te zijn aan de Amerikaanse president Trump, die zoals we eerder zagen, op dit moment van mening is dat Oekraïne de Donbas beter kan opgeven.
De Oekraïense president voegde er wel aan toe dat hij niet verwacht dat Rusland ermee in zal stemmen.

President Zelensky bij aankomst op het vliegveld van Oslo met premier Jonas Gahr Støre (screenshot)

In Noorwegen bezocht Zelensky ’s ochtends premier Støre, waarna hij ’s middags doorreisde naar Zweden, voor een ontmoeting met premier Kristersson.

Oekraïne wil Gripen-gevechtsvliegtuigen kopen

In een hangar in Linköping, met een Zweeds Gripen-gevechtsvliegtuig achter hen, gaven president Zelensky en premier Kristersson een persconferentie, waarbij tevens een intentieverklaring werd getekend voor de aanschaf van 100 tot 150 Gripen-toestellen.

President Zelensky en de Zweedse premier Ulf Kristersson tekenen in Lonköping de intentieverklaring voor de aanschaf van Gripen-gevechtsvliegtuigen door Oekraïne (screenshot)

De deal markeert een belangrijke verschuiving in het Zweedse defensiebeleid binnen de NAVO. Volgens de Zweedse premier zal het gaan om de nieuwste generatie Gripen-toestellen, waarvan de productie nog moet beginnen. Naar verwachting kunnen de eerste gevechtsvliegtuigen over drie jaar geleverd worden.

De vlag

Vlag van Oekraïne (1992-heden)

De vlag van Oekraïne bestaat uit twee even brede horizontale banen van blauw en geel.

Er zijn voldoende aanwijzingen dat de kleuren blauw en geel van de vlag ver terug gaan, zelfs tot de 15e eeuw. De kleuren gaan er echter pas echt toe doen wanneer de twee keizerrijken waar Oekraïne onderdeel van uitmaakte (het Russische en het Oostenrijks-Hongaarse), ophouden te bestaan.

Ook in 1918/1919 lag Oekraïne (toen de West-Oekraïense Nationale Republiek) onder vuur, zoals op deze prent wordt weergegeven: een Russische bolsjewiek in het noorden, een Rus van het Witte Leger (anti-sovjet) in het oosten met de Russische vlag met dubbelkoppige adelaar, een Poolse soldaat (liggend) naast een Hongaarse (in het rood) in het westen en twee Roemeense soldaten in het zuiden; we zien in het midden een vroege afbeelding van de Oekraïense vlag, de tekst onderin luidt “Wereldvrede in Oekraïne” (publiek domein)

De West-Oekraïense Nationale Republiek gebruikt tussen 1918 en 1919 de blauw-gele vlag. De vlag wordt gecontinueerd  bij het samengaan van de twee Oekraïnes tot de Oekraïense Staat.

Tot aan 1949 heeft Oekraïne als Russische sovjet-republiek verschillende variaties van egaal rode vlaggen met de letters YCCP (Ukrayinskaya Sotsialisticheskaya Sovetskaya Respublika – oftewel Socialistische Sovjet Republiek Oekraïne) erop.

In 1949 krijgen alle Russische republieken een vlag-‘make-over’, variaties op de vlag van de Sovjet-Unie met eigen accenten. Die van Oekraïne heeft een blauwe balk aan de onderkant.

De grootste Oekraïense vlag meet 40 x 60 meter en weegt 300 kilo, hier zijn we die vlag vóór de oorlog in Charkov (fotograaf onbekend)

Vanaf 1990, dus nog vóór de onafhankelijkheid, wordt de blauw-gele vlag her en der al aarzelend waargenomen. Met het opnieuw zelfstandig worden, wordt de vlag officieel ingevoerd. Wettelijke status krijgt de vlag op 28 januari 1992.
De eerste vlag die ooit boven het Verchovna Rada (het Oekraïnse parlement) wapperde is nu in het parlementsmuseum te zien.

Het blauw in de vlag symboliseert de hemel, het geel de uitgestrekte tarwevelden.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA
De tentoongestelde ‘eerste’ vlag in het parlementsmuseum van Oekraïne (© rada.gov.ua)
Nog een foto van de ‘eerste’ vlag in een andere vitrine, in de hal van het parlement tentoongesteld, onder het toeziend oog van de toenmalige voorzitter van de Verchovna Rada, Andriy Parubiy (2016-2019) (© rada.gov.ua)
Nóg een groot exemplaar van de nationale vlag (foto: Angelina Shostak, Facebook)

Symbool

Sinds het begin van de Oekraïense oorlog op 20 februari 2022, is de nationale vlag een symbool van hoop en verzet geworden.

Oekraïense troepen met de nationale vlag (© mil.gov.ua)