Opperbevelhebber Zaloezjny vervangen

Het hing al een tijdje in de lucht, maar gisteravond werd bekend dat president Zelensky generaal Valeri Zaloezjny, de opperbevelhebber van het Oekraïense leger, heeft vervangen.

Het volgt op speculaties over een breuk tussen de president en generaal Zaloezjny, die de Oekraïense oorlogsinspanningen heeft geleid sinds het begin van het conflict, nu bijna twee jaar geleden.
Het ontslag zal officieel worden vastgelegd in een presidentieel decreet.

Zelensky liet weten dat het opperbevel vernieuwd moest worden en dat generaal Zaloezjnyi “in het team kon blijven” en voegde eraan toe dat “…vanaf vandaag een nieuw management-team de leiding over de strijdkrachten van Oekraïne (zal) overnemen”.

De president deelde verder mee dat generaal Oleksandr Syrsky was benoemd als de nieuwe legerchef.
Generaal Syrsky leidde de verdediging van hoofdstad Kiev, aan het begin van de grootschalige invasie van Rusland in 2022.
Hij was ook het brein achter de verrassende en succesvolle tegenaanval van Oekraïne in Charkov in de zomer van 2022 en was sindsdien hoofd van de militaire operaties in Oost-Oekraïne, één van de twee belangrijkste assen in het tegenoffensief van Oekraïne.

Nieuwe Russische luchtaanvallen

Russische raketten en drones hebben afgelopen woensdagochtend steden in heel Oekraïne aangevallen, waarbij minstens vijf doden vielen en tientallen anderen gewond raakten, aldus de Oekraïense autoriteiten.
Vier mensen kwamen om toen een flatgebouw werd getroffen in het zuidwestelijke district Holosiyivsky in Kiev.
Een vijfde dode viel in de zuidelijke stad Mykolajiv , aldus functionarissen.

In het hele land ging het luchtalarm af en er werden aanvallen gemeld tot ver in het westen, zoals in het relatief veilige Lviv, vlakbij de Poolse grens. Zo werden er volgens de Oekraïense luchtmacht Russische kruisraketten gedetecteerd boven de westelijke regio’s Lviv, Ternopil en Ivano-Frankivsk.
De Oekraïense opperbevelhebber Zaloezjnyj zei dat Rusland 64 raketten en drones had afgevuurd, waarvan er 44 werden onderschept.
Een gewonde in Mykolajiv overleed aan zijn verwondingen onderweg naar het ziekenhuis, volgens burgemeester Oleksandr Sienkevych en was daarmee de vijfde dode.

Ook in Charkov waren explosies te horen, waarbij door de militaire autoriteiten enige schade aan de infrastructuur werd gemeld.

Groeiende zorg over kerncentrale

Sinds 3 maart 2022 heeft Rusland de kerncentrale van Zaporidzja bezet en de toestand van de centrale is verslechterd terwijl ze onder Russisch beheer stond.
Het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) heeft niet de macht om de regels voor nucleaire veiligheid af te dwingen, waardoor het risico op een nucleair ongeval blijft toenemen. Nadat er in de zomer van 2023 volop aandacht voor was, worden de groeiende problemen bij de centrale genegeerd.

De laatste rapporten van de IAEA, die al zestien maanden een team van internationale inspecteurs bij de kerncentrale van Zaporidzja heeft, schetsen een alarmerend beeld van lekkende stoomopwekkings-circuits en veiligheidssystemen, onvoldoende personeel en geen onderhoudsplan voor 2024.

De grootste kerncentrale van Europa bevindt zich in het bezette Enerhodar. De primaire bron van koelwater voor de centrale, voorheen gelegen aan de oevers van het Kachovka-reservoir, viel in juni 2023 weg na het opblazen van de Kachovka-stuwdam.
Momenteel zijn vijf van de zes reactoren van de centrale in cold shutdown, terwijl reactor 4 in hot shutdown staat om stoom te leveren voor fabrieksactiviteiten en warmte voor de nabijgelegen stad Enerhodar.

Incidenten

Incidenten schetsen geen fraai beeld van hoe er met de kerncentrale wordt omgesprongen.
Tijdens ongeplande onderhoud van augustus 2022 werden de back-up-systemen verkeerd geconfigureerd.
Als gevolg van een zware storm op 26 november viel de stroom uit de enkele externe verbinding van 750 kV uit.
Terwijl de stroom met succes werd omgeleid naar de reservelijn van 330 kV, kreeg reactor 4 geen stroom, waardoor werknemers van de fabriek gedwongen werden de nood-dieselgeneratoren te gebruiken.

Het recentste incident vond plaats op 2 december, toen beide externe elektriciteitsleidingen uitvielen.
Als eerste viel de 330 kV-verbinding uit vanwege een ‘externe netstoring’.
Vijf uur later werd ook de 750 kV-verbinding verbroken.
Tijdens de storing ging de stroom naar alle vier de koelpompen van reactor 4 uit, waardoor operators gedwongen werden om de reactor over te zetten naar een cold shutdown, waardoor de centrale mogelijk met een ontoereikende toevoer van stoom zou zijn achtergebleven. Dieselgeneratoren werden online gezet, waardoor de stroom werd hersteld, en vijf uur later werd de 750 kV-lijn opnieuw aangesloten.

Werknemers onder druk

In januari 2022 had de centrale 11.500 werknemers, waarvan de meesten in de nabijgelegen stad Enerhodar woonden.
Terwijl sommigen vluchtten aan het begin van de Russische oorlog, bleven velen achter vanwege hun plichtsbesef ten aanzien van de nucleaire veiligheid.
Sinds de Russische bezetting worden Oekraïense arbeiders en hun gezinnen ondervraagd, ontvoerd en gemarteld. Sommigen zijn verdwenen.
In Enerhodar hebben inwoners die onder bezetting leven melding gemaakt van arrestaties, verdwijningen, berovingen en uitzettingen, meestal door toedoen van Tsjetsjeense strijdkrachten.

De vlag

De vlag van Oekraïne bestaat uit twee even brede horizontale banen van blauw en geel.

Er zijn voldoende aanwijzingen dat de kleuren blauw en geel van de vlag ver terug gaan, zelfs tot de 15e eeuw. De kleuren gaan er echter pas echt toe doen wanneer de twee keizerrijken waar Oekraïne onderdeel van uitmaakte (het Russische en het Oostenrijks-Hongaarse), ophouden te bestaan.

De West-Oekraïense Nationale Republiek gebruikt tussen 1918 en 1919 de blauw-gele vlag. De vlag wordt gecontinueerd  bij het samengaan van de twee Oekraïnes tot de Oekraïense Staat.

Tot aan 1949 heeft Oekraïne als Russische sovjet-republiek verschillende variaties van egaal rode vlaggen met de letters YCCP (Ukrayinskaya Sotsialisticheskaya Sovetskaya Respublika – oftewel Socialistische Sovjet Republiek Oekraïne) erop.

In 1949 krijgen alle Russische republieken een vlag-‘make-over’, variaties op de vlag van de Sovjet-Unie met eigen accenten. Die van Oekraïne heeft een blauwe balk aan de onderkant.

Vanaf 1990, dus nog vóór de onafhankelijkheid, wordt de blauw-gele vlag her en der al aarzelend waargenomen. Met het opnieuw zelfstandig worden, wordt de vlag officieel ingevoerd. Wettelijke status krijgt de vlag op 28 januari 1992.
De eerste vlag die ooit boven het Verchovna Rada (het Oekraïnse parlement) wapperde is nu in het parlementsmuseum te zien.

Het blauw in de vlag symboliseert de hemel, het geel de uitgestrekte tarwevelden.

Symbool

Sinds het begin van de Oekraïense oorlog op 20 februari 2022, is de nationale vlag een symbool van hoop en verzet geworden.