Vandaag wordt Keizer Naruhito officieel ingehuldigd, nadat hij op 1 mei dit jaar zijn vader Akihito al was opgevolgd als 126e keizer van Japan. Deze inhuldiging of troonsbestijging, Sokui-no-Rei in het Japans, is een eeuwenoude traditie, waarbij de keizer traditioneel gekleed zal zijn.

Deze kleding, de zogenaamde sokutai bestaat uit verschillende kostbare kimono’s die over elkaar heen gedragen worden en een zwartzijden hoofdtooi, de ryūei-no-kanmuri, die aan de achterkant uitloopt in een langwerpige, rechtopstaande strook, waarop het keizerlijke symbool is afgebeeld, de chrysant.
Keizerin Masako zal eveneens in kostbare kimono’s, de zogenaamde jūnihitoe, gekleed zijn.

Naar verwachting zullen er zo’n 2000 mensen een deel van de plechtigheden in het Keizerlijk Paleis in Tokio bijwonen, waaronder gasten uit 195 landen. Prominente gasten zijn uiteraard  de koninklijke collega’s of troonopvolgers. Onder de gasten worden verwacht: Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima, Koning Filip en Koningin Mathilde van België, Groothertog Henri van Luxemburg, Koning Abdullah II en Koningin Rania van Jordanië, Koning Jigme Wangchuck en Koningin Jetsun Pema van Bhutan, koning Felipe VI en Koningin Letizia van Spanje, Koning Carl XVI Gustaf en Kroonprinses Victoria van Zweden, Prins Albert II van Monaco, Kroonprins Charles van het Verenigd Koninkrijk, Kroonprins Haakon van Noorwegen, Kroonprins Frederik en Kroonprinses Mary van Denemarken.

De halfuur durende ceremonie begint om 13.00 uur lokale tijd (in Nederland is het dan 6.00 uur). Voorafgaand zullen keizer en keizerin afzonderlijk de keizerlijke heiligdommen in het paleis bezoeken. De keizer kondigt hier zijn intronisatie aan bij bij Amaterasu, de Godin van de Zon en andere goden, benevens de zielen van zijn voorvaderen.

De keizer zal vandaag de troon in bezit nemen, waarna Keizerin Masako plaatsneemt op de troon ernaast. De twee ceremoniële tronen in de Matsu-no-ma (de centrale hal van het paleis) , zijn dit voorjaar vanuit het paleis in Kyoto naar Tokio vervoerd en geheel gerestaureerd. Het 6,5 meter hoge en 8 ton wegende bouwwerk stamt uit 1915 en werd voor het eerst gebruikt bij de troonsbestijging van Keizer Yoshihito (sinds zijn overlijden in 1926 Keizer Taishō genaamd). Hij was de overgrootvader van de huidige keizer.
De troon van de keizer  is de Takamikura, die van de keizerin is de Michōdai en is iets kleiner en minder rijk gedecoreerd.

Twee van de drie keizerlijke regalia, het zwaard en het juweel zullen  naast de keizer liggen. Het derde voorwerp. de spiegel, is er niet bij, die wordt op de heiligste plek van de Japanse Shinto-religie bewaard.

De regalia zijn -voor zover bekend- nog nooit gefotografeerd, ze zijn ‘ingepakt’ aanwezig. Alleen de keizer en sommige priesters mogen deze heilige voorwerpen zien.

Hierna zal Naruhito een toespraak houden, gevolgd door premier Shinzo Abe. Aan het slot van zijn rede gaat hij voor in drie Banzai’s  (Leve de keizer). De officiële buitenlandse gasten hoeven hier overigens niet aan mee te doen.

Oorspronkelijk was hierna een rijtour van de keizer en keizerin gepland, maar die is uitgesteld tot 10 november, vanwege de nasleep van de tyfoon Hagibis, die op 12 oktober over Japan trok, waarbij 80 mensen het leven lieten. Tevens waren er 346 gewonden en 10 vermisten.

’s Avonds is er een banket in het Keizerlijk Paleis voor alle officiële gasten. Premier Abe doet dit de volgende dag nog een dunnetjes over met een hotel-diner.

Vandaag is een extra vrije dag voor de Japanners en ook zal er naar verwachting gratie verleend worden aan zo’n 550.000 mensen. Overigens gaat het dan om het ‘kleinere werk’, zoals opgelegde verkeersboetes.

De standaard

De keizerlijke standaard van Japan is rood met in het midden een gestileerde chrysant (Chrysantemum) met zestien bloemblaadjes in goud.

Deze keizerlijke standaard vindt z’n oorsprong in 1870, toen er een hele serie keizerlijke vlaggen werd ontworpen voor Keizer Meiji (1852-1912) en zijn familie. Er waren verschillende vlaggen voor gebruik op zee en op land, waarbij ook verschil werd gemaakt of de keizer zich in een koets of draagstoel bevond of te voet was.

De directe voorloper van de huidige standaard is de ‘koets’-vlag, die ook de chrysant liet zien. Deze chrysant-vlag verving in 1889 uiteindelijk alle andere en werd daarmee de enige keizerlijke standaard.
De chrysant (Kiku in het Japans) was al sinds de 12e eeuw in gebruik als symbool (Mon) van de Japanse keizers, voor het eerst door Keizer Go-Toba (1180-1239).

Japanse symbolen (ook op alle nationale en subnationale vlaggen) zijn altijd sterk gestileerd en dat is ook het geval met de keizerlijke chrysant. De chrysant wordt in Japan vaker als symbool gebruikt, maar alleen de keizerlijke chrysant ziet er precies zo uit als op de vlag. De keizerlijke monarchie staat ook bekend onder de naam Chrysantentroon.

De keizerin gebruikt dezelfde vlag als de keizer, maar dan ingehoekt (ook wel bekend onder de term zwaluwstaart).

De vlag van de kroonprins lijkt ook op die van de keizer, maar de chrysant is hier kleiner afgebeeld en omkaderd door een witte rechthoek; die van de kroonprinses volgt dit voorbeeld, maar dan in de ‘vrouwelijke’ verschijning, dus ingehoekt, waarbij ook het witte kader deze zwaluwstaart-vorm volgt.

Opvolging

Omdat in Japan alleen mannen troongerechtigd zijn, zal voor de opvolging van Naruhito een zijsprong worden gemaakt. De keizer en keizerin hebben één dochter, de 18-jarige Aiko, Prinses Toshi.

Andere zwangerschappen liepen op miskramen uit. Waarschijnlijk vanwege het zeer strenge hofprotocol en de last die zij ervoer om een mannelijke troonopvolger te ‘produceren’, ontwikkelde Kroonprinses Masako gordelroos en kreeg een zenuwinzinking, waardoor ze sinds de eeuwwisseling weinig of niet meer in het openbaar verscheen. Hierdoor legde Naruhito, die zijn vrouw door dik en dun steunde, vrijwel alle openbare activiteiten alleen af.

Er gingen jarenlang stemmen op om de wet op de erfopvolging te veranderen, zodat ook vrouwen tot de troon gerechtigd zouden zijn. Voordat hier een beslissing over werd genomen kregen Akishino’s jongere broer Fumihito, Prins Akishino en zijn vrouw Kiko, Prinses Akishino in 2006 een zoon, Prins Hisahito.
Hierdoor zijn de discussies over de erfopvolging weer verstomd. De volgorde van de erfopvolging loopt vanaf vandaag via Prins Akishino en zijn zoon Hisahito.
In theorie is ook de bejaarde oom, Masahito, Prins Hitachi (83) troongerechtigd (maar zeer onwaarschijnlijk dat hij nog tot de troon geroepen wordt).

Keizerin Masako is de laatste jaren enigszins aan de beterende hand. Haar eerste grote reis sinds 11 jaar maakte ze op uitdrukkelijke uitnodiging van -toen nog- Kroonprinses Máxima voor de inhuldiging van Koning Willem-Alexander op 30 april 2013. Sinds haar aantreden als keizerin heeft ze al de nodige activiteiten bijgewoond.