Op 29 februari en 1 maart 1992 werd er in Bosnië en Herzegovina een referendum gehouden met de vraag of de bevolking een onafhankelijke staat wilde vormen na het uiteenvallen van de Joegoslavische Republiek. 63,6% van de bevolking bracht zijn stem uit, waarbij 99,7% voor onafhankelijkheid stemde, waarna op 1 april de onafhankelijkheid werd uitgeroepen.
Het referendum werd grotendeels geboycot door de Servische Bosniërs. Op 1 maart 1995 werd Onafhankelijkheidsdag voor het eerst gevierd en op 7 april van hetzelfde jaar erkende de EU Bosnië Herzegovina als onafhankelijke staat.
De dag is alleen een feestdag in de federatie van Bosnië en Herzegovina, het andere deel van het land, de Republika Srpska (Servische Republiek) boycot de viering, zij hebben hun eigen Onafhankelijkheidsdag op 9 januari. De deelrepublieken hebben er zich bij neergelegd dat ze verschillende data aanhouden, maar los van deze verschillende data doemen er de laatste tijd grotere moeilijkheden op dan verschil van mening over een feestdag.
In de zomer van 2021 vaardigde de Hoge Vertegenwoordiger van de internationale gemeenschap in Bosnië en Herzegovina een wet uit die de ontkenning van genocide strafbaar maakt. Servische politici in het landsdeel Republika Srpska stonden vervolgens op hun achterste benen: ze voelden zich gebrandmerkt en daarmee, zo vonden ze “werd meteen ook het hele Servische volk meegesleurd in het moeras van de onterechte schuld”, hiermee doelend op de Srebrenica-genocide, waarbij 8.000 moslim-mannen en -jongens werden vermoord door Bosnisch-Servische troepen in 1995 tijdens de burgeroorlog.
Twee bekende Servische kopstukken, politiek leider Radovan Karadžić en generaal Ratko Mladić, werden voor dat bloedbad tot levenslang veroordeeld door het Joegoslaviëtribunaal in Den Haag. Maar heel wat Serviërs, en vooral hun politici, hebben nog altijd moeite om het label genocide of volkerenmoord te aanvaarden.
De drie leden van het presidentschap van Bosnië en Herzegovina, v.l.n.r.: Denis Bećirović(1975) voor de Bosniakken, Željka Cvijanović(1967) voor de Bosnische Serviërs en Željko Komšić (1964) voor de Kroaten (alle drie publiek domein)
Het presidentschap wordt door drie personen uitgeoefend: een Bosniak en een Kroaat (verkozen uit de Federatie) en een Serviër (verkozen uit de Republika Srpska). Alle drie hebben ze een termijn van vier jaar, waarbij het voorzitterschap elke acht maanden wisselt tussen de drie leden. De drie leden zijn Denis Bećirović voor de Bosniakken (sinds 16 november 2022), Željka Cvijanović voor de Bosnische Serviërs (eveneens sinds 16 november 2022) en Željko Komšić voor de Kroaten (sinds 20 november 2018). Željka Cvijanović bekleedt momenteel het voorzitterschap.
Leider van de Bosnische Serviërs in de Republika Srpska is Milorad Dodik, een groot bewonderaar van president Poetin van Rusland en de nationalistische premier van Hongarije, Viktor Orbán. Hij liet het parlement van ‘zijn’ deelgebied Republika Srpska een boycot uitroepen van de nationale instellingen (dus op het niveau van de staat Bosnië-Herzegovina). En hij dreigde ermee om een reeks bevoegdheden naar “de entiteit” (lees: Republika Srpska) toe te trekken, onder meer op het vlak van de gerechtelijke organen, de fiscale diensten, én het leger.
De vlag
Vlag van Bosnië en Herzegovina (1998-heden)
De vlag is het resultaat van vele jaren ontwerpen, accepteren, weigeren en ruziën. Uiteindelijk werd er gekozen voor een ontwerp dat alle ethniciteits-verwijzingen en nationale en regionale symbolen achterwege liet. Het ontwerp is van de Spaanse diplomaat en Hoge Vertegenwoordiger van de Verenigde Naties in Bosnië, Carlos Westendorp Cabeza.
Het is een vlag in donkerblauw en geel. Het originele ontwerp had oorspronkelijk het lichte blauw van de vlag van de Verenigde Naties, maar is in het uiteindelijk goedgekeurde ontwerp het donkerder blauw van de Europese Unie geworden. Ook de kleur geel is aan de Europese vlag ontleend.
De vlag heeft een blauwe balk aan de vluchtzijde, de overige ruimte wordt diagonaal gedeeld in twee driehoeken, één in geel, één in blauw, waarbij de blauwe driehoek (aan de broekingszijde) z’n bovenste punt mist. Langs de diagonaal zijn in het blauwe vlak negen witte sterren geplaatst, waarbij de bovenste en onderste maar half zichtbaar zijn.
De gele driehoek symboliseert ruwweg de vorm van het land. De driehoeksvormen verwijzen naar de drie bevolkingsgroepen in het land, Bosniakken, Kroaten en Serviërs. De sterren staan voor Europa. Op 4 februari 1998, drie jaar na de burgeroorlog, werd de vlag door het parlement goedgekeurd.
Vlag van de Republika Srpska
Vlag van de Republika Srpska (1992-heden)
Het momenteel dwarsliggende landsdeel Republika Srpska heeft een eigen vlag, die een variatie is op de vlag van Servië. Net als die vlag is het een rood-blauw-witte horizontale driekleur, maar dan zonder wapen. Wat ook afwijkt is de maatvoering, die is 1:2, dus extreem langwerpig. Deze vlag werd aangenomen op 24 november 1992.
Het zou zomaar kunnen dat u er nog nooit van gehoord heeft, maar hij bestaat echt: de Europese 112-dag. De dag werd in 2009 ingevoerd om de bekendheid en het ‘passend gebruik’ van het Europese noodnummer te bevorderen.
Kaart van de EU: 27 landen in totaal (publiek domein)
Het gratis noodnummer bestaat sinds 1991 en is bereikbaar in alle lidstaten van de Europese Unie, vanaf 2008 vanaf alle vaste en mobiele netwerken. De datum van 11 februari is niet toevallig, omdat de datumnotatie 11-2 hetzelfde is als het noodnummer.
In Duitsland werd de bekendheid van het nummer bevorderd door een onwaarschijnlijke ‘cover girl’, Edelgard Huber von Gersdorff. Zij vierde op 7 december 2017 haar 112e (en laatste) verjaardag en op 112-dag 2018 poseerde zij met een Duitstalige versie van het logo.
Duitsland is sowieso een groot bevorderaar van deze dag. Op 112-dag 2014 gaven leerlingen van de muziekscholen uit Leinfelden-Echterdingen, Schönbuch en Stuttgart een uitvoering van het Europese volkslied op het vliegveld van Stuttgart in een 112-opstelling.
Op 112-dag 2018 werd in België Manneken Pis (Brussel) opgetuigd in het rode pak van de European Emergency Number Association (EENA), met een EU-vlag rond z’n nek.
De vlag(gen)
De EU-vlag (1985-heden)
De Europese Unie-vlag is officieel in gebruik sinds 1985, maar het ontwerp, een blauw vlak met twaalf gouden sterren in een cirkel, stamt al uit 1955. Het basis-idee kwam van de Fransman Arsène Heitz (1908-1989) en de Belg Paul Lévy (1910-2002) werkte het verder uit.
De twaalf sterren zijn puur symbolisch en staan dus niet voor het aantal lidstaten van destijds. Het is een getal wat in sommige culturen staat voor eenheid en perfectie. Verder komt het voor in het aantal uren op de klok, het aantal maanden in een jaar, het aantal tekens in de astrologische dierenriem. De sterren staan in een cirkel omdat die specifiek voor eenheid en gelijkheid staat.
Een directe voorloper van de EU-vlag is die van de Europese Beweging, opgericht op 17 juli 1947. In zekere zin is deze beweging dus óók een voorloper van de EU, maar toch ook weer niet helemaal.
De Europese Beweging was eigenlijk radicaler in zijn streven dan de EU (en zijn directe voorgangers) en was -en is!- kort door de bocht gezegd, voor een verregaande integratie. De beweging bestaat nog steeds en heet nu de European Movement International.
De oer-versie van de vlag van de Europese Beweging (links) en de uiteindelijke versie (rechts)
De vlag bestaat uit een grote groene letter E (voor Europa) op een wit veld. Dit ontwerp (waarschijnlijk door Churchill’s schoonzoon Ducan Sandys) was voor het eerst te zien als logo bij het Congres voor Europa in de Ridderzaal in Den Haag in mei 1948, waarbij de grote E te zien was op de schouw van de haard in de Ridderzaal.
Overzicht van de Ridderzaal te Den Haag op 9 mei 1948 tijdens de speech van Winston Churchill, in aanwezigheid van Kroonprinses Juliana en Prins Bernhard en een giga-E op de schouw (screenshot)
Later dat jaar bij een vervolgvergadering in Straatsburg was de E weer present, maar nu in groen (voor hoop). Als vlag wapperde hij voor het eerst 1949 in Londen bij de European Economic Congress. Sommigen zagen niets in het idee van de beweging en noemden de vlag ‘Churchill’s onderbroek’. Churchill was namelijk een groot voorstander.
De E-vlag werd uiteindelijk niet als symbool gekozen door de EEG/EG/EU. De vlag bleef echter wel bestaan, zij het enigszins ‘slapend’.
Hij werd niet vaak gezien, maar af en toe dook hij toch weer op, zoals in juni 1985, toen in Milaan meer dan 100.000 mensen demonstreerden om hun steun te betuigen voor het Spinelli-verdrag (een poging om tot een Europese Federatie te komen; het verdrag haalde het niet).
Europadag, ingevoerd in 1985, herdenkt het Schumanplan van 9 mei 1950, vandaag 72 jaar geleden. Op die dag bracht Robert Schuman, de toenmalige minister van Buitenlandse Zaken van Frankrijk een plan naar buiten dat zou leiden tot de oprichting van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS). Deze voorloper van de EU ging van start op 25 juli 1952 met de zes oer-leden van de huidige EU: Nederland, België, Luxemburg, Frankrijk, de Bondsrepubliek Duitsland (West-Duitsland) en Italië.
Een tweede organisatie werd door dezelfde landen in het leven geroepen op 25 maart 1957: de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie (EGA of Euratom). Het doel: het bevorderen van vreedzame toepassingen van atoomenergie.
Europese regeringsleiders bijeen om te vergaderen over de oprichting van Euratom en de EEG, v.l.n.r.: Achiel van Acker (België), Konrad Adenauer (West-Duitsland), Guy Mollet (Frankrijk), Antonio Segni (Italië), Willem Drees (Nederland) en Joseph Bech (Luxemburg)
Op 1 januari 1958 werd een derde laag opgericht: de EEG, de Europese Economische Gemeenschap, opnieuw door dezelfde zes landen. Er werd met de oprichting een gemeenschappelijke markt gecreëerd. De EEG zou uiteindelijk tot twaalf landen groeien.
De drie organisaties kwamen in 1967 samen onder één Raad, één Commissie en één budget. In 1993 werd middels het Verdrag van Maastricht de naam gewijzigd in Europese Gemeenschap (EG), na 2009 Europese Unie (EU). De organisatie heeft inmiddels 28 lidstaten. Nu de veelbesproken Brexit een feit is, is het aantal leden 27.
De Europese Unie-vlag is officieel in gebruik sinds 1985, maar het ontwerp, een blauw vlak met twaalf gouden sterren in een cirkel, stamt al uit 1955. Het basis-idee kwam van de Fransman Arsène Heitz (1908-1989) en de Belg Paul Lévy (1910-2002) werkte het verder uit.
De twaalf sterren zijn puur symbolisch en staan dus niet voor het aantal lidstaten van destijds. Het is een getal wat in sommige culturen staat voor eenheid en perfectie. Verder komt het voor in het aantal uren op de klok, het aantal maanden in een jaar, het aantal tekens in de astrologische dierenriem. De sterren staan in een cirkel omdat die specifiek voor eenheid en gelijkheid staat.
Voorloper
Een directe voorloper van de EU-vlag is die van de Europese Beweging, opgericht op 17 juli 1947. In zekere zin is deze beweging dus óók een voorloper van de EU, maar toch ook weer niet helemaal.
De Europese Beweging was eigenlijk radicaler in zijn streven dan de EU (en zijn directe voorgangers) en was -en is!- kort door de bocht gezegd, voor een verregaande integratie. De beweging bestaat nog steeds en heet nu de European Movement International.
De oer-versie van de vlag van de Europese Beweging (links) en de uiteindelijke versie (rechts)
De vlag bestaat uit een grote groene letter E (voor Europa) op een wit veld. Dit ontwerp (waarschijnlijk door Churchill’s schoonzoon Ducan Sandys) was voor het eerst te zien als logo bij het Congres voor Europa in de Ridderzaal in Den Haag in mei 1948.
Overzicht van de Ridderzaal te Den Haag op 9 mei 1948 tijdens de speech van Winston Churchill, in aanwezigheid van Kroonprinses Juliana en Prins Bernhard en een giga-E op de schouw (screenshot)
Later dat jaar bij een vervolgvergadering in Straatsburg was de E weer present, maar nu in groen (voor hoop). Als vlag wapperde hij voor het eerst 1949 in Londen bij de European Economic Congress. Sommigen zagen niets in het idee van de beweging en noemden de vlag ‘Churchill’s onderbroek’. Churchill was namelijk een groot voorstander.
De E-vlag werd uiteindelijk niet als symbool gekozen door de EEG/EG/EU. De vlag bleef echter wel bestaan, zij het enigszins ‘slapend’.
Hij werd niet vaak gezien, maar af en toe dook hij toch weer op, zoals in juni 1985, toen in Milaan meer dan 100.000 mensen demonstreerden om hun steun te betuigen voor het Spinelli-verdrag (een poging om tot een Europese Federatie te komen; het verdrag haalde het niet).
Op 29 februari en 1 maart 1992 werd er in Bosnië en Herzegovina een referendum gehouden met de vraag of de bevolking een onafhankelijke staat wilde vormen na het uiteenvallen van de Joegoslavische Republiek. 63,6% van de bevolking bracht zijn stem uit, waarbij 99,7% voor onafhankelijkheid stemde, waarna op 1 april de onafhankelijkheid werd uitgeroepen.
Het referendum werd grotendeels geboycot door de Servische Bosniërs. Op 1 maart 1995 werd Onafhankelijkheidsdag voor het eerst gevierd en op 7 april van hetzelfde jaar erkende de EU Bosnië Herzegovina als onafhankelijke staat.
De dag is alleen een feestdag in de federatie van Bosnië en Herzegovina, het andere deel van het land, de Republika Srpska (Servische Republiek) boycot de viering, zij hebben hun eigen Onafhankelijkheidsdag op 9 januari. De deelrepublieken hebben er zich bij neergelegd dat ze verschillende data aanhouden, maar los van deze verschillende data doemen er sinds een half jaar grotere moeilijkheden op dan verschil van mening over een feestdag.
Vorig jaar zomer vaardigde de Hoge Vertegenwoordiger van de internationale gemeenschap in Bosnië en Herzegovina een wet uit die de ontkenning van genocide strafbaar maakt. Servische politici in het landsdeel Republika Srpska stonden vervolgens op hun achterste benen: ze voelden zich gebrandmerkt en daarmee, zo vonden ze “werd meteen ook het hele Servische volk meegesleurd in het moeras van de onterechte schuld”, hiermee doelend op de Srebrenica-genocide, waarbij 8.000 moslim-mannen en -jongens werden vermoord door Bosnisch-Servische troepen in 1995 tijdens de burgeroorlog.
Twee bekende Servische kopstukken, politiek leider Radovan Karadžić en generaal Ratko Mladić, werden voor dat bloedbad tot levenslang veroordeeld door het Joegoslaviëtribunaal in Den Haag. Maar heel wat Serviërs, en vooral hun politici, hebben nog altijd moeite om het label genocide of volkerenmoord te aanvaarden.
De drie leden van het presidentschap van Bosnië en Herzegovina, v.l.n.r.: Šefik Džaferović (1957) voor de Bosniakken, Željiko Komšić (1964) voor de Kroaten en Milorad Dodik voor de Serven (1959) (alle drie publiek domein)
Leider van de Bosnische Serviërs in de Republika Srpska is Milorad Dodik, waarmee hij een van de drie leden van het collectieve presidentschap van Bosnië-Herzegovina is (naast een moslim en een Kroaat). Hij liet het parlement van ‘zijn’ deelgebied Republika Srpska een boycot uitroepen van de nationale instellingen (dus op het niveau van de staat Bosnië-Herzegovina). En hij dreigde ermee om een reeks bevoegdheden naar “de entiteit” (lees: Republika Srpska) toe te trekken, onder meer op het vlak van de gerechtelijke organen, de fiscale diensten, én het leger.
Sinds die tijd bevindt Bosnië en Herzegovina zich feitelijk in een constitutionele crisis: de centrale instellingen (presidentschap, regering, parlement, ministeries) zijn zo goed als volledig geblokkeerd door de boycot. De patstelling duurt nu al meer dan een half jaar en er lijkt vooralsnog geen beweging in te zitten.
De vlag
Vlag van Bosnië en Herzegovina (1998-heden)
De vlag is het resultaat van vele jaren ontwerpen, accepteren, weigeren en ruziën. Uiteindelijk werd er gekozen voor een ontwerp dat alle ethniciteits-verwijzingen en nationale en regionale symbolen achterwege liet. Het ontwerp is van de Spaanse diplomaat en Hoge Vertegenwoordiger van de Verenigde Naties in Bosnië, Carlos Westendorp Cabeza.
Het is een vlag in donkerblauw en geel. Het originele ontwerp had oorspronkelijk het lichte blauw van de vlag van de Verenigde Naties, maar is in het uiteindelijk goedgekeurde ontwerp het donkerder blauw van de Europese Unie geworden. Ook de kleur geel is aan de Europese vlag ontleend.
De vlag heeft een blauwe balk aan de vluchtzijde, de overige ruimte wordt diagonaal gedeeld in twee driehoeken, één in geel, één in blauw, waarbij de blauwe driehoek (aan de broekingszijde) z’n bovenste punt mist. Langs de diagonaal zijn in het blauwe vlak negen witte sterren geplaatst, waarbij de bovenste en onderste maar half zichtbaar zijn.
De gele driehoek symboliseert ruwweg de vorm van het land. De driehoeksvormen verwijzen naar de drie bevolkingsgroepen in het land, Bosniakken, Kroaten en Serviërs. De sterren staan voor Europa. Op 4 februari 1998, drie jaar na de burgeroorlog, werd de vlag door het parlement goedgekeurd.
Vlag van de Republika Srpska
Vlag van de Republika Srpska (1992-heden)
Het momenteel dwarsliggende landsdeel Republika Srpska heeft een eigen vlag, die een variatie is op de vlag van Servië. Net als die vlag is het een rood-blauw-witte horizontale driekleur, maar dan zonder wapen. Wat ook afwijkt is de maatvoering, die is 1:2, dus extreem langwerpig. Deze vlag werd aangenomen op 24 november 1992.
Het zou zomaar kunnen dat u er nog nooit van gehoord heeft, maar hij bestaat echt: de Europese 112-dag. De dag werd in 2009 ingevoerd om de bekendheid en het ‘passend gebruik’ van het Europese noodnummer te bevorderen.
Het gratis noodnummer bestaat sinds 1991 en is bereikbaar in alle lidstaten van de Europese Unie, vanaf 2008 vanaf alle vaste en mobiele netwerken. De datum van 11 februari is niet toevallig, omdat de datumnotatie 11-2 hetzelfde is als het noodnummer.
In Duitsland werd de bekendheid van het nummer bevorderd door een onwaarschijnlijke ‘cover girl’, Edelgard Huber von Gersdorff. Zij vierde op 7 december 2017 haar 112e (en laatste) verjaardag en op 112-dag 2018 poseerde zij met een Duitstalige versie van het logo.
Duitsland is sowieso een groot bevorderaar van deze dag. Op 112-dag 2014 gaven leerlingen van de muziekscholen uit Leinfelden-Echterdingen, Schönbuch en Stuttgart een uitvoering van het Europese volkslied op het vliegveld van Stuttgart in een 112-opstelling.
Op 112-dag 2018 werd in België Manneken Pis (Brussel) opgetuigd in het rode pak van de European Emergency Number Association (EENA), met een EU-vlag rond z’n nek.
De vlag(gen)
De EU-vlag (1985-heden)
De Europese Unie-vlag is officieel in gebruik sinds 1985, maar het ontwerp, een blauw vlak met twaalf gouden sterren in een cirkel, stamt al uit 1955. Het basis-idee kwam van de Fransman Arsène Heitz (1908-1989) en de Belg Paul Lévy (1910-2002) werkte het verder uit.
De twaalf sterren zijn puur symbolisch en staan dus niet voor het aantal lidstaten van destijds. Het is een getal wat in sommige culturen staat voor eenheid en perfectie. Verder komt het voor in het aantal uren op de klok, het aantal maanden in een jaar, het aantal tekens in de astrologische dierenriem. De sterren staan in een cirkel omdat die specifiek voor eenheid en gelijkheid staat.
Een directe voorloper van de EU-vlag is die van de Europese Beweging, opgericht op 17 juli 1947. In zekere zin is deze beweging dus óók een voorloper van de EU, maar toch ook weer niet helemaal.
De Europese Beweging was eigenlijk radicaler in zijn streven dan de EU (en zijn directe voorgangers) en was -en is!- kort door de bocht gezegd, voor een verregaande integratie. De beweging bestaat nog steeds en heet nu de European Movement International.
De oer-versie van de vlag van de Europese Beweging (links) en de uiteindelijke versie (rechts)
De vlag bestaat uit een grote groene letter E (voor Europa) op een wit veld. Dit ontwerp (waarschijnlijk door Churchill’s schoonzoon Ducan Sandys) was voor het eerst te zien als logo bij het Congres voor Europa in de Ridderzaal in Den Haag in mei 1948, waarbij de grote E te zien was op de schouw van de haard in de Ridderzaal.
Overzicht van de Ridderzaal te Den Haag op 9 mei 1948 tijdens de speech van Winston Churchill, in aanwezigheid van Kroonprinses Juliana en Prins Bernhard en een giga-E op de schouw (screenshot)
Later dat jaar bij een vervolgvergadering in Straatsburg was de E weer present, maar nu in groen (voor hoop). Als vlag wapperde hij voor het eerst 1949 in Londen bij de European Economic Congress. Sommigen zagen niets in het idee van de beweging en noemden de vlag ‘Churchill’s onderbroek’. Churchill was namelijk een groot voorstander.
De E-vlag werd uiteindelijk niet als symbool gekozen door de EEG/EG/EU. De vlag bleef echter wel bestaan, zij het enigszins ‘slapend’.
Hij werd niet vaak gezien, maar af en toe dook hij toch weer op, zoals in juni 1985, toen in Milaan meer dan 100.000 mensen demonstreerden om hun steun te betuigen voor het Spinelli-verdrag (een poging om tot een Europese Federatie te komen; het verdrag haalde het niet).
Vlagblog wil zich vandaag van harte aansluiten bij de protesten die wereldwijd, maar vooral in West-Europa, al ruim een week doorklinken tegen een wetsvoorstel ingediend door de conservatieve Fidesz-partij van premier Viktor Orbán van Hongarije en die op 8 juni jl. in het parlement te Boedapest werd aangenomen, die het leven voor homoseksuelen er niet makkelijker op maakt.
EK 2020 Voetbal
Dat het aannemen van de wet zo ongeveer samenviel met het vierjaarlijkse EK 2020 Voetbal* (11 juni-11 juli) is uiteraard toeval, maar het heeft er wel voor gezorgd dat deze Hongaarse stap terug in de tijd nog meer aandacht kreeg dan daarvoor. In de aanloop naar de wedstrijd tussen Duitsland tegen Hongarije in de Allianz Arena te München op 23 juni, gaf het stadsbestuur te kennen het voetbalstadion graag in de regenboogkleuren te willen aanlichten.
*Hoewel het inmiddels 2021 is, heeft het EK Voetbal ‘2020’ in de naambehouden, omdat het eigenlijk vorig jaar al gespeeld had moeten worden
Zo had het moeten zijn: De Allianz Arena in München in reggenboogkleuren
UEFA
Toen de organiserende voetbalbond UEFA dit verbood, “gezien de politieke context”, toonde burgemeester Dieter Reiter zich strijdbaar door de regenboogkleuren op andere manieren de boventoon te laten voeren in de stad.
Zo werden een grote windturbine bij het stadion en de 291 m hoge Olympiatoren met de LHBTI-kleuren verlicht en werd het stadhuis van de Beierse hoofdstad versierd met regenboogbanieren.
Banieren hangen van het stadhuis van München (screenshot)
Bedrijven uit de stad mengden zich ook in de discussie door hun logo’s regenboogkleuren te geven. Dit gebeurde door o.a. BMW, Siemens, Sparkasse en HypoVereinsbank en ook de politie en de brandweer deden mee. Boulevardkrant Bild veranderde in een grote combinatie van Duitse vlag en regenboogvlag. Op de bewuste avond van de wedstrijd werden stadions in Keulen, Frankfurt, Berlijn, Wolfsburg, Augsburg, Hannover, Dresden en Düsseldorf in regenboogkleuren verlicht. Ook in het buitenland liet men zich niet onbetuigd, door her en der publieke gebouwen van kleur te laten verschieten.
V.l.n.r.: Speciale uitgave van Bild / Het BMW-logo in regenboogkleuren / Het UEFA-logo in regenboogkleuren
Eerder die dag, kennelijk verrast door de enorme hausse aan negatieve publiciteit, haastte de UEFA zich om ‘spontaan’ zijn logo ook van regenboogkleuren te voorzien, waardoor de bond zijn eerdere argumentatie weer teniet deed. Tevens gaf de UEFA doelman Manuel Neuer, aanvoerder van het Duitse team, toestemming zijn aanvoerdersband in regenboogkleuren te dragen tijdens de wedstrijd.
Woensdag 23 juni, Allianz Arena in München: een activist met een regenboogvlag voor de spelers van het Hongaarse nationale elftal wordt door een steward overmeestert tijdens het spelen van het Hongaarse volkslied (screenshot)
De wedstrijd begon overigens met een overwacht schouwspel toen iemand met een regenboogvlag het veld op rende tijdens het spelen van het Hongaarse volkslied. De man werd snel afgevoerd.
Het Nederlandse elftal treedt vanavond aan tegen Tsjechië in de Puskás Aréna, in de Hongaarse hoofdstad Boedapest. Of hier in ‘het hol van de leeuw’ ook weer regenboogprotesten te zien zullen zijn moeten we afwachten.
De wet
Wat staat er precies in deze wet waar dezer dagen zoveel over te doen is en wat was de aanleiding voor het indienen? Het begint gek genoeg met de (inmiddels voormalige) Hongaarse ambassadeur in Peru, Gábor Kaleta. Vorig jaar werd bij hem een verzameling kinderporno aangetroffen, bestaand uit 19.000 foto’s.
De toenmalige president van Peru, Pedro Pablo Kuczynski (links) ontvangt de Hongaarse ambassadeur Gábor Kaleta, mei 2017 (foto: Juan Carlos Guzmán)
Toen hij er vervolgens af kwam met een voorwaardelijke gevangenisstraf en een boete van € 1500, was daar vervolgens zoveel publieke verontwaardiging over dat Fidesz de belofte deed het strafwetboek te hervormen en zwaardere straffen in te voeren voor seksuele misdrijven tegen minderjarigen. De partij liet er geen gras over groeien en diende het wetsvoorstel eind mei 2021 in bij het parlement, met goedkeuring van de oppositie.
Van pedofilie naar homoseksualiteit
Op 8 juni dienden parlementsleden van Fidesz wijzigingen op het ontwerp in, enkele dagen voordat de eindstemming over de anti-pedofiliewet zou plaatsvinden. Velen beschouwden de nieuwe tekst als een poging om pedofilie en seksuele minderheden op één hoop te gooien, omdat de volgende bepalingen werden toegevoegd:
*Afbeeldingen van homoseksualiteit of geslachtsverandering mogen niet aan minderjarigen ter beschikking worden gesteld; *Leerkrachten mogen homoseksualiteit of geslachtsverandering niet langer “promoten”; *Lessen in seksuele voorlichting mogen alleen worden gegeven door organisaties die geregistreerd zijn door een bij wet bepaalde overheidsinstantie; *Beperkingen op advertenties met LGBT-inhoud.
Concreet betekenen de amendementen dat er in publieke ruimtes niet meer gepraat mag worden over homoseksualiteit en geslachtsveranderingen als er kinderen bij zijn. Films en series waarin het thema aan bod komt, zoals Friends of ModernFamily, mogen alleen na 23.00 uur getoond worden. Ook op school mag er niet zomaar meer les gegeven worden over het onderwerp. Reclamecampagnes waar koppels van hetzelfde geslacht op afgebeeld staan, zouden ook niet meer kunnen.
Uiteindelijk werd het voorstel met 157 stemmen vóór aangenomen, waarbij de meeste oppositieleden de zaal voor de stemming verlieten. De wet gaat over een kleine twee weken in. Het is nog onduidelijk welke straffen er op overtreding van de wet staan.
Kritiek en steun
Een storm van kritiek stak op in de EU, waarbij de landen in West-Europa uitermate fel waren in hun veroordeling en de meeste Oost-Europese landen zich nauwelijks lieten horen, sommigen spraken zelfs steun uit voor de nieuwe Hongaarse antihomowet, zoals de EU-leden Slowakije, Slovenië, Bulgarije en Polen. In dit laatste land riep het stadje Swidnik zichzelf in 2019 uit als LHBTI-vrije zone.
Poolse sticker: “Dit is een LHBT-vrije zône (publiek domein)
Commissievoorzitter Ursula von der Leyen van de EU noemt de wet “een schande”, de Nederlandse demissionaire premier Mark Rutte liet weten dat Hongarije “met deze wet niets meer (heeft) te zoeken in Europa, terwijl zijn Belgische collega Alexander de Croo serveerde de wet afserveerde met een krachtig: “Achterlijk”.
Links: Demissionair premier Mark Rutte (1967) van Nederland met EU-commissievoorzitter Ursula von der Leyen (1958) (screenshot) / Rechts: De Belgische premier Alexander De Croo (1975) (screenshot)
Hun Luxemburgse ambtgenoot Xavier Bettel, die getrouwd is met een man, was tot in het diepst van zijn ziel geraakt en verklaarde: “Een lidstaat maakt wetten die een seksuele minderheid stigmatiseren en die homoseksualiteit en pedofilie aan elkaar linken. Dat kunnen we niet laten passeren”.
De premier van Luxemburg, Xavier Bettel (1973) (rechts), met zijn partner Gauthier Destenay op hun trouwdag, 15 mei 2015 (publiek domein)
President Emmanuel Macron van Frankrijk sprak van een van een “afschuwelijke stap terug”, terwijl bondskanselier Angela Merkel van Duitsland het volgende opmerkte: “Als je aan de ene kant homoseksuele verbintenissen accepteert, maar aan de andere kant informatie en voorlichting hierover inperkt, dan beperk je dus tevens de vrijheid van onderwijs”.
Links: Emmanuel Macron (1977), president van Frankrijk (screenshot) / Rechts: Angela Merkel (1954), bondskanselier van Duitsland (screenshot)
Orbán spreekt
Premier Orbán van Hongarije verdedigde de wet: “Deze wet gaat erover dat enkel de ouders mogen beslissen over de manier waarop ze hun kinderen seksueel willen opvoeden.”
Viktor Orbán (1963), premier van Hongarije tijdens een Fidesz-partijbijeenkomst (screenshot)
En: “Dit is een wet voor de bescherming van onze kinderen. Deze wet is niet van toepassing op mensen die ouder zijn dan achttien. En we zijn niet van plan om een dergelijke wet op hen van toepassing te maken. Dit is een vrij land en iedereen is vrij om te leven zoals hij of zij dat wil. Maar er moet bescherming zijn voor degenen die nog niet volwassenen zijn, die nog steeds kinderen zijn, onze kinderen.”
Wat in ieder geval wel duidelijk is, is dat een wet die eerst pedofilie krachtiger wilde aanpakken, nu verworden is tot heel iets anders. En waar ook geen twijfel over is, is dat in er in grote steden, zoals Boedapest een brede aversie is tegen de wet en de stilzwijgende steun op het Hongaarse platteland wel aangeeft dat homofobie daar echt nog een ding is. En het gooit (ook al wordt het niet met zoveel woorden gezegd) pedofilie voor de zoveelste keer in de geschiedenis op één hoop met homoseksualiteit.
József Szájer
Dat Fidesz zich geroepen voelde om het conservatieve deel van de bevolking achter zich te krijgen hoeft geen verbazing te wekken, na een akkefietje uit november 2020, waar de partij akelig mee in zijn maag zat. Op 27 november werd het Hongaarse EU-parlementslid József Szájer gearresteerd tijdens een besloten homosexfeest boven een café in het centrum van Brussel met zo’n twintig aanwezigen, die zich daarmee dus niet aan de coronamaatregelen hielden.
Dat de politie binnenviel kwam na een melding van geluidsoverlast. Szájer werd in de kraag gevat toen hij trachtte te ontsnappen via een regenpijp, in zijn rugzak werd xtc aangetroffen. Alle gearresteerden kregen een boete voor het overtreden van de coronamaatregelen.
József Szajer (1961) tijdens een toespraak (de tekst op het spreekgestoelte luidt: Hongarije op de eerste plaats!) (screenshot)
József Szájer is een van de oprichters van Fidesz en is net als zijn partij een tegenstander van LHBTI-rechten. Zo wil de partij het voor homostellen onmogelijk maken om kinderen te adopteren. Szájer schreef zelf mee aan een wijzing in de grondwet: “Hongarije beschermt het huwelijk als een verbintenis tussen man en vrouw.”
Kort na de onthullingen van zijn escapades nam Szájer ontslag uit het Europees Parlement, met de verklaring: “De dagelijkse politiek is al enige tijd een emotionele last op mijn schouders”
Het stadhuis van Boedapest afgelopen week met een regenboogbanier (de banier rechts is die van de Szeklers, een Hongaarse etnische minderheid, aan de oostkant van Transsylvanië, Roemenië) (fotograaf onbekend)
Overigens is uiteraard lang niet iedereen in Hongarije het eens met de nieuwe wet en dat wordt her en der ook getoond., zoals bij het stadhuis van Boedapest, waar afgelopen week de regenboogkleuren als banier te zien waren. Burgemeester Gergely Karácsony van Boedapest liet weten dat zijn stad zich schaarde in de rij van Europese steden en van die in de rest van de wereld om Pride Month te markeren. Hij trok de discussie breder door te zeggen: “De vlag belichaamt een wereld die zich afkeert van alle vormen van haat en verdeeldheid, door een symbool te zijn van een hechte samenleving, vrijheid en liefde, vrije liefde”.
De vlag(gen)
Regenboogvlag (1979-heden)
De internationale regenboogvlag werd in 1978 ontworpen door de Amerikaanse artiest en voorvechter voor homo-rechten Gilbert Baker.
De eerste versie van de vlag had acht horizontale banen in de kleuren roze-rood-oranje-geel groen-turquoise-indigo-paars, om de diversiteit van de homogemeenschap aan te geven.
Regenboogvlag (1978-1979)
Sommige van deze kleuren waren wat ongebruikelijk bij vlaggenmakers, dus werd het regenboogpalet in 1979 aangepast en teruggebracht naar zes kleuren: rood-oranje-geel-groen-blauw-paars.
En dan zijn we er nog niet: in 2017 werd tijdens Pride Month in Philadelphia een regenboogvlag geïntroduceerd met bovenin twee extra banen: zwart en bruin. De stad wilde hiermee aandacht vragen voor de zwarte homo-gemeenschap en staat nu bekend als de Philadelphia Pridevlag.
Philadelphia Pridevlag (2017)
Een jaar later, in 2018, introduceerde grafisch ontwerper Daniel Quasar nóg een nieuwe versie, waarin hij de kleuren zwart en bruin van de Philadelphia Pridevlag combineerde met het lichtblauw, roze en wit van de Transgendervlag van Monica Helms uit 1999. De ‘nieuwe’ kleuren verwerkte hij in de standaard regenboogvlag door ze als driehoek aan de broekingszijde toe te voegen.
Links: Daniel Quasar (zelfportret) / Rechts: Transgendervlag (1999)
Deze vlag staat inmiddels bekend als de Progress Pridevlag en heeft sinds de introductie de wind behoorlijk meegehad, niet in het minst door de vele Black Lives Matter-demonstraties uit 2020 en is inmiddels omarmd door verscheidene homo-organisaties. Ook nu, tijdens protesten tegen de nieuwe Hongaarse wet is de vlag veelvuldig te zien.
Progress Pridevlag (2018)
Daarnaast zijn er natuurlijk talloze regenboogvariaties op nationale en provinciale vlaggen, hieronder een paar voorbeelden:
Links: Regenboogvlag van de Verenigde Staten / Rechts: Regenboogvlag v an BraziliëLinks: Regenboogversie van de Union Flag of Union Jack, de vlag van het Verenigd koninkrijk / Rechts: Regenboogvlag van de provincie Zeeland (ontwerp: Vos Broekema)
Europadag, ingevoerd in 1985, herdenkt het Schumanplan van 9 mei 1950, vandaag 71 jaar geleden. Op die dag bracht Robert Schuman, de toenmalige minister van Buitenlandse Zaken van Frankrijk een plan naar buiten dat zou leiden tot de oprichting van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS). Deze voorloper van de EU ging van start op 25 juli 1952 met de zes oer-leden van de huidige EU: Nederland, België, Luxemburg, Frankrijk, de Bondsrepubliek Duitsland (West-Duitsland) en Italië.
Een tweede organisatie werd door dezelfde landen in het leven geroepen op 25 maart 1957: de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie (EGA of Euratom). Het doel: het bevorderen van vreedzame toepassingen van atoomenergie.
Europese regeringsleiders bijeen om te vergaderen over de oprichting van Euratom en de EEG, v.l.n.r.: Achiel van Acker (België), Konrad Adenauer (West-Duitsland), Guy Mollet (Frankrijk), Antonio Segni (Italië), Willem Drees (Nederland) en Joseph Bech (Luxemburg)
Op 1 januari 1958 werd een derde laag opgericht: de EEG, de Europese Economische Gemeenschap, opnieuw door dezelfde zes landen. Er werd met de oprichting een gemeenschappelijke markt gecreëerd. De EEG zou uiteindelijk tot twaalf landen groeien.
De drie organisaties kwamen in 1967 samen onder één Raad, één Commissie en één budget. In 1993 werd middels het Verdrag van Maastricht de naam gewijzigd in Europese Gemeenschap (EG), na 2009 Europese Unie (EU). De organisatie heeft inmiddels 28 lidstaten. Nu de veelbesproken Brexit een feit is, is het aantal leden 27.
Vanwege de corona-pandemie, zal Europadag ook dit jaar grotendeels online gevierd worden. Zo is er een conferentie over de toekomst van Europa, die digitaal te volgen is, of om actief aan mee te doen, via celebrateeurope.net. Thema’s waar uit gekozen kan worden om over mee te praten beslaan een breed scala aan onderwerpen: -Klimaatverandering en milieu -Gezondheid -Een sterkere economie, sociale rechtvaardigheid en werkgelegenheid -De EU in de wereld -Waarden en rechten, rechtstaat, veiligheid -Digitale transformatie -Europese democratie -Migratie -Onderwijs, cultuur, jeugdzaken en sport -Overige ideeën
De vlag(gen)
De EU-vlag (1985-heden)
De Europese Unie-vlag is officieel in gebruik sinds 1985, maar het ontwerp, een blauw vlak met twaalf gouden sterren in een cirkel, stamt al uit 1955. Het basis-idee kwam van de Fransman Arsène Heitz (1908-1989) en de Belg Paul Lévy (1910-2002) werkte het verder uit.
De twaalf sterren zijn puur symbolisch en staan dus niet voor het aantal lidstaten van destijds. Het is een getal wat in sommige culturen staat voor eenheid en perfectie. Verder komt het voor in het aantal uren op de klok, het aantal maanden in een jaar, het aantal tekens in de astrologische dierenriem. De sterren staan in een cirkel omdat die specifiek voor eenheid en gelijkheid staat.
Voorloper
Een directe voorloper van de EU-vlag is die van de Europese Beweging, opgericht op 17 juli 1947. In zekere zin is deze beweging dus óók een voorloper van de EU, maar toch ook weer niet helemaal.
De Europese Beweging was eigenlijk radicaler in zijn streven dan de EU (en zijn directe voorgangers) en was -en is!- kort door de bocht gezegd, voor een verregaande integratie. De beweging bestaat nog steeds en heet nu de European Movement International.
De oer-versie van de vlag van de Europese Beweging (links) en de uiteindelijke versie (rechts)
De vlag bestaat uit een grote groene letter E (voor Europa) op een wit veld. Dit ontwerp (waarschijnlijk door Churchill’s schoonzoon Ducan Sandys) was voor het eerst te zien als logo bij het Congres voor Europa in de Ridderzaal in Den Haag in mei 1948.
Overzicht van de Ridderzaal te Den Haag op 9 mei 1948 tijdens de speech van Winston Churchill, in aanwezigheid van Kroonprinses Juliana en Prins Bernhard en een giga-E op de schouw (screenshot)
Later dat jaar bij een vervolgvergadering in Straatsburg was de E weer present, maar nu in groen (voor hoop). Als vlag wapperde hij voor het eerst 1949 in Londen bij de European Economic Congress. Sommigen zagen niets in het idee van de beweging en noemden de vlag ‘Churchill’s onderbroek’. Churchill was namelijk een groot voorstander.
De E-vlag werd uiteindelijk niet als symbool gekozen door de EEG/EG/EU. De vlag bleef echter wel bestaan, zij het enigszins ‘slapend’.
Hij werd niet vaak gezien, maar af en toe dook hij toch weer op, zoals in juni 1985, toen in Milaan meer dan 100.000 mensen demonstreerden om hun steun te betuigen voor het Spinelli-verdrag (een poging om tot een Europese Federatie te komen; het verdrag haalde het niet).
Op 29 februari en 1 maart 1992 werd er in Bosnië en Herzegovina een referendum gehouden met de vraag of de bevolking een onafhankelijke staat wilde vormen na het uiteenvallen van de Joegoslavische Republiek. 63,6% van de bevolking bracht zijn stem uit, waarbij 99,7% voor onafhankelijkheid stemde, waarna op 1 april de onafhankelijkheid werd uitgeroepen.
Het referendum werd grotendeels geboycot door de Servische Bosniërs. Op 1 maart 1995 werd Onafhankelijkheidsdag voor het eerst gevierd en op 7 april van hetzelfde jaar erkende de EU Bosnië Herzegovina als onafhankelijke staat.
De dag is alleen een feestdag in de federatie van Bosnië en Herzegovina, het andere deel van het land, de Republika Srpska (Servische Republiek) boycot de viering, zij hebben hun eigen Onafhankelijkheidsdag op 9 januari. De deelrepublieken hebben er zich bij neergelegd dat ze verschillende data aanhouden.
De vlag
Vlag van Bosnië en Herzegovina (1998-heden)
De vlag is het resultaat van vele jaren ontwerpen, accepteren, weigeren en ruziën. Uiteindelijk werd er gekozen voor een ontwerp dat alle ethniciteits-verwijzingen en nationale en regionale symbolen achterwege liet. Het ontwerp is van de Spaanse diplomaat en Hoge Vertegenwoordiger van de Verenigde Naties in Bosnië, Carlos Westendorp Cabeza.
Het is een vlag in donkerblauw en geel. Het originele ontwerp had oorspronkelijk het lichte blauw van de vlag van de Verenigde Naties, maar is in het uiteindelijk goedgekeurde ontwerp het donkerder blauw van de Europese Unie geworden. Ook de kleur geel is aan de Europese vlag ontleend.
De vlag heeft een blauwe balk aan de vluchtzijde, de overige ruimte wordt diagonaal gedeeld in twee driehoeken, één in geel, één in blauw, waarbij de blauwe driehoek (aan de broekingszijde) z’n bovenste punt mist. Langs de diagonaal zijn in het blauwe vlak negen witte sterren geplaatst, waarbij de bovenste en onderste maar half zichtbaar zijn.
De gele driehoek symboliseert ruwweg de vorm van het land. De driehoeksvormen verwijzen naar de drie bevolkingsgroepen in het land, Bosniakken, Kroaten en Serviërs. De sterren staan voor Europa. Op 4 februari 1998, drie jaar na de burgeroorlog, werd de vlag door het parlement goedgekeurd.
Het zou zomaar kunnen dat u er nog nooit van gehoord heeft, maar hij bestaat echt: de Europese 112-dag. De dag werd in 2009 ingevoerd om de bekendheid en het ‘passend gebruik’ van het Europese noodnummer te bevorderen.
Het gratis noodnummer bestaat sinds 1991 en is bereikbaar in alle lidstaten van de Europese Unie, vanaf 2008 vanaf alle vaste en mobiele netwerken. De datum van 11 februari is niet toevallig, omdat de datumnotatie 11-2 hetzelfde is als het noodnummer.
In Duitsland werd de bekendheid van het nummer bevorderd door een onwaarschijnlijke ‘cover girl’, Edelgard Huber von Gersdorff. Zij vierde op 7 december 2017 haar 112e (en laatste) verjaardag en op 112-dag 2018 poseerde zij met een Duitstalige versie van het logo.
Duitsland is sowieso een groot bevorderaar van deze dag. Op 112-dag 2014 gaven leerlingen van de muziekscholen uit Leinfelden-Echterdingen, Schönbuch en Stuttgart een uitvoering van het Europese volkslied op het vliegveld van Stuttgart in een 112-opstelling.
Op 112-dag 2018 werd in België Manneken Pis (Brussel) opgetuigd in het rode pak van de European Emergency Number Association (EENA), met een EU-vlag rond z’n nek.
De vlag(gen)
De EU-vlag (1985-heden)
De Europese Unie-vlag is officieel in gebruik sinds 1985, maar het ontwerp, een blauw vlak met twaalf gouden sterren in een cirkel, stamt al uit 1955. Het basis-idee kwam van de Fransman Arsène Heitz (1908-1989) en de Belg Paul Lévy (1910-2002) werkte het verder uit.
De twaalf sterren zijn puur symbolisch en staan dus niet voor het aantal lidstaten van destijds. Het is een getal wat in sommige culturen staat voor eenheid en perfectie. Verder komt het voor in het aantal uren op de klok, het aantal maanden in een jaar, het aantal tekens in de astrologische dierenriem. De sterren staan in een cirkel omdat die specifiek voor eenheid en gelijkheid staat.
Een directe voorloper van de EU-vlag is die van de Europese Beweging, opgericht op 17 juli 1947. In zekere zin is deze beweging dus óók een voorloper van de EU, maar toch ook weer niet helemaal.
De Europese Beweging was eigenlijk radicaler in zijn streven dan de EU (en zijn directe voorgangers) en was -en is!- kort door de bocht gezegd, voor een verregaande integratie. De beweging bestaat nog steeds en heet nu de European Movement International.
De oer-versie van de vlag van de Europese Beweging (links) en de uiteindelijke versie (rechts)
De vlag bestaat uit een grote groene letter E (voor Europa) op een wit veld. Dit ontwerp (waarschijnlijk door Churchill’s schoonzoon Ducan Sandys) was voor het eerst te zien als logo bij het Congres voor Europa in de Ridderzaal in Den Haag in mei 1948, waarbij de grote E te zien was op de schouw van de haard in de Ridderzaal.
Overzicht van de Ridderzaal te Den Haag op 9 mei 1948 tijdens de speech van Winston Churchill, in aanwezigheid van Kroonprinses Juliana en Prins Bernhard en een giga-E op de schouw (screenshot)
Later dat jaar bij een vervolgvergadering in Straatsburg was de E weer present, maar nu in groen (voor hoop). Als vlag wapperde hij voor het eerst 1949 in Londen bij de European Economic Congress. Sommigen zagen niets in het idee van de beweging en noemden de vlag ‘Churchill’s onderbroek’. Churchill was namelijk een groot voorstander.
De E-vlag werd uiteindelijk niet als symbool gekozen door de EEG/EG/EU. De vlag bleef echter wel bestaan, zij het enigszins ‘slapend’.
Hij werd niet vaak gezien, maar af en toe dook hij toch weer op, zoals in juni 1985, toen in Milaan meer dan 100.000 mensen demonstreerden om hun steun te betuigen voor het Spinelli-verdrag (een poging om tot een Europese Federatie te komen; het verdrag haalde het niet).
Europadag herdenkt het Schumanplan van 9 mei 1950, vandaag 70 jaar geleden. Op die dag bracht Robert Schuman, de toenmalige minister van Buitenlandse Zaken van Frankrijk een plan naar buiten dat zou leiden tot de oprichting van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS). Deze voorloper van de EU ging van start op 25 juli 1952 met de zes oer-leden van de huidige EU: Nederland, België, Luxemburg, Frankrijk, de Bondsrepubliek Duitsland (West-Duitsland) en Italië.
Een tweede organisatie werd door dezelfde landen in het leven geroepen op 25 maart 1957: de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie (EGA of Euratom). Het doel: het bevorderen van vreedzame toepassingen van atoomenergie.
Europese regeringsleiders bijeen om te vergaderen over de oprichting van Euratom en de EEG, v.l.n.r.: Achiel van Acker (België), Konrad Adenauer (West-Duitsland), Guy Mollet (Frankrijk), Antonio Segni (Italië), Willem Drees (Nederland) en Joseph Bech (Luxemburg)
Op 1 januari 1958 werd een derde laag opgericht: de EEG, de Europese Economische Gemeenschap, opnieuw door dezelfde zes landen. Er werd met de oprichting een gemeenschappelijke markt gecreëerd. De EEG zou uiteindelijk tot twaalf landen groeien.
De drie organisaties kwamen in 1967 samen onder één Raad, één Commissie en één budget. In 1993 werd middels het Verdrag van Maastricht de naam gewijzigd in Europese Gemeenschap (EG), na 2009 Europese Unie (EU). De organisatie heeft inmiddels 28 lidstaten.
Nu de veelbesproken brexit een feit is (hoewel het echte onderhandelen nu nog moet beginnen!) komt het aantal leden op 27.
De gebruikelijke Open Dag bij de Europese instellingen in Brussel komt dit jaar te vervallen wegens de corona-crisis. Er is nu een digitale Open Dag: een serie online-evenementen en -tentoonstellingen rondom de thema’s solidariteit en EU-actie om de corona-pandemie en de economische gevolgen het6 hoofd te bieden.
Zo zal ’s ochtends onder de titel De moed om te handelen: de les van Schuman 70 jaar later een ontmoeting plaatshebben tussen EU-voorzitter David Maria Sassoli en organisaties die zich inzetten voor solidariteit in Europa, waarbij de voorzitter tevens het woord zal geven aan een aantal organisaties die in de frontlinie werken om de corona-crisis te bestrijden. De evenementen zullen simultaan in acht talen worden vertaald.
Om dit te volgen: log in bij www.europarl.europa.eu, klik op ‘nieuws’ en volg de links.
De vlag(gen)
Een directe voorloper van de EU-vlag is die van de Europese Beweging, opgericht op 17 juli 1947. In zekere zin is deze beweging dus óók een voorloper van de EU, maar toch ook weer niet helemaal.
De Europese Beweging was eigenlijk radicaler in zijn streven dan de EU (en zijn directe voorgangers) en was -en is!- kort door de bocht gezegd, voor een verregaande integratie. De beweging bestaat nog steeds en heet nu de European Movement International.
De oer-versie van de vlag van de Europese Beweging (links) en de uiteindelijke versie (rechts)
De vlag bestaat uit een grote groene letter E (voor Europa) op een wit veld.
Dit ontwerp (waarschijnlijk door Churchill’s schoonzoon Ducan Sandys) was voor het eerst te zien als logo bij het Congres voor Europa in de Ridderzaal in Den Haag in mei 1948. Later dat jaar bij een vervolgvergadering in Straatsburg was de E weer present, maar nu in groen (voor hoop).
Als vlag wapperde hij voor het eerst 1949 in Londen bij de European Economic Congress. Sommigen zagen niets in het idee van de beweging en noemden de vlag ‘Churchill’s onderbroek’. Churchill was namelijk een groot voorstander.
De E-vlag werd uiteindelijk niet als symbool gekozen door de EEG/EG/EU (zie hieronder). De vlag bleef echter wel bestaan, zij het enigszins ‘slapend’.
Hij werd niet vaak gezien, maar af en toe dook hij toch weer op, zoals in juni 1985, toen in Milaan meer dan 100.000 mensen demonstreerden om hun steun te betuigen voor het Spinelli-verdrag (een poging om tot een Europese Federatie te komen; het verdrag haalde het niet).
De EU-vlag (1985-heden)
De Europese Unie-vlag is officieel in gebruik sinds 1985, maar het ontwerp, een blauw vlak met twaalf gouden sterren in een cirkel, stamt al uit 1955. Het basis-idee kwam van de Fransman Arsène Heitz (1908-1989) en de Belg Paul Lévy (1910-2002) werkte het verder uit.
De twaalf sterren zijn puur symbolisch en staan dus niet voor het aantal lidstaten van destijds. Het is een getal wat in sommige culturen staat voor eenheid en perfectie. Verder komt het voor in het aantal uren op de klok, het aantal maanden in een jaar, het aantal tekens in de astrologische dierenriem. De sterren staan in een cirkel omdat die specifiek voor eenheid en gelijkheid staat.
Vlagblog 