Tagarchief: Crown Dependencies

Alderney – Flag adopted / Vlag aangenomen (1993)

Twee vlaggen vandaag. Vlag 2:

Alderney is een van de Kanaaleilanden, gelegen in het Kanaal, ten westen van Normandië.

Locatie van de Kanaaleilanden voor de Normandische kust (Bewerking van kaart uit het CIA World Factbook / publiek domein)
Hoewel alle Kanaaleilanden ontegenzeggelijk Brits

Hoewel Guernsey en Jersey de grootste en bekendste Kanaaleilanden zijn, behoren ook de kleinere eilanden Alderney, Sark en Herm tot de archipel. Al deze eilanden zijn bewoond.
Daarnaast zijn er twee nog kleinere eilanden, Brecqhou (met slechts één bewoner) en Jethou, dat geen vaste inwoners heeft, maar wat wel één huis en twee vakantiehuizen telt, die verhuurd worden door de Britse zakenman Sir Peter Ogden.
De archipel omvat verder de nodige onbewoonde eilandjes en rotspunten.

Kaart van Alderney (© OpenStreetMaps)

De Kanaaleilanden zijn in alles ontegenzeggelijk Brits, maar toch horen ze officieel niet tot het Verenigd Koninkrijk en zijn dus ook geen EU-lid. Samen met het eiland Man (in de Ierse Zee gelegen), vormen ze het zogenaamde Britse Kroonbezit (Crown Dependencies).
De Britse Koning Charles III is wel het staatshoofd van al deze eilanden, niet als koning echter, maar onder de titel Hertog van Normandië.

Alderney vanuit de lucht, in de rechterbovenhoek ligt het kleine, onbewoonde Burhou (© Smb1001 / publiek domein)

Guernsey en Jersey zijn beide baljuwschappen (bailiwicks). Het baljuwschap Guernsey omvat naast het hoofdeiland ook de eilanden Alderney, Herm, Sark, Jethou en Brecqhou.
Het baljuwschap Jersey omvat naast het hoofdeiland de onbewoonde (mini)eilandgroepen Minquiers, Ecréhous en Les Pierres de Lecq.

Kaart van het baljuwschap Guernsey (© Aotearoa / publiek domein)

De 90e baljuw (bailiff) van Guernsey (en daarmee dus van Alderney) is sinds 11 mei 2020 Sir Richard McMahon.
Daarnaast is er een luitenant-generaal, die het staatshoofd (Charles III) vertegenwoordigt, sinds 15 februari 2022 is dit luitenant-generaal Richard Cripwell, wiens rol grotendeels ceremonieel is.

Baljuw van Guernsey, Sir Richard McMahon (1962) (screenshot)

Guernsey heeft ruim 67.000 inwoners, waarvan er zo’n 19.000 in de hoofdstad Saint Peter Port wonen.
De overige hoofdeilanden van het baljuwschap zijn aanzienlijk spaarzamer bevolkt: Alderney heeft ruim 2.400 inwoners, Sark zo’n 600 en Herm telt rond de 60 personen.

Saint Anne, de hoofdstad van Alderney (screenshot)

Alderney heeft een lengte van 5 km en gemiddeld 2,4 km breed. De hoofdstad Saint Anne (2.000 inwoners) is de enige plaats van betekenis. De overige 400 inwoners wonen verspreid op het eiland.

Town

Hoewel Saint Anne de officiële naam is van Alderney’s hoofdstad, wordt de plaats op het eiland zelf altijd als ‘Town’ aangeduid.

Alderney’s hoofdstad Saint Anne (‘Town’), met Braye Bay en zijn ver in zee stekende golfbreker (screenshot)

De vlag

Vlag van Alderney (1993-heden)

De vlag van Alderney is wit met een rood Sint Joriskruis (St. George’s cross), net als de andere eilanden van het baljuwschap Guernsey.
Voor Alderney is over het midden van de vlag het wapen van het eiland geplaatst.

Wapen van Alderney (1993-heden)

Dit wapen, dat net als de vlag op 20 december 1993 werd aangenomen, toont een gekroonde leeuw met een takje (heidebrem) van vier bladeren en een bloem in zijn rechterpoot, op een groen veld.
Wat onmiddellijk opvalt is dat het wapenbeeld bepaald niet één op één op de vlag is overgenomen en dat maakt het enigszins ongebruikelijk: de leeuw op het wapen oogt aanzienlijk gestileerder dan de versie op de vlag, die bijna amateuristisch overkomt.
Het wapen heeft op de vlag bovendien geen schildvorm, maar is rond, en is zo in feite een badge. De badge is gevat in een gouden sierrand.
De vier takjes van het wapen zijn er op de vlagversie nog maar drie.

Ouder dan 1993

Hoewel zowel wapen en vlag officieel op 20 december 1993 (vandaag 32 jaar geleden) werden aangenomen, zijn beide in feite aanzienlijk ouder, maar lijken voor de tijd administratief nooit juist bevestigd te zijn.

Zegel van Alderney uit 1745, waarop we de leeuw voor het eerst tegenkomen, inclusief de oerversie van de sierrand van de latere badge, de tekst “Sugillum Curiae Insulae Origny 1745”, dat zoveel betekent als “Zegel van de Staten van Alderney”

Het wapen van Alderney, dat al sinds 1745 als zegel in gebruik was, werd in 1902 bevestigd door Koning Edward VII.
Er was echter geen officiële machtiging voor het wapen van het eiland. Documenten in het archief van het Ministerie van Binnenlandse Zaken uit 1906 vermelden dat een verzoek van de toenmalige minister van Binnenlandse Zaken aan de koning, waarin om zijn goedkeuring voor het voortgezette gebruik van de wapens van Guernsey en Alderney werd gevraagd, werd goedgekeurd.

Links: Edward VII (1841-1910), koning van het Verenigd Koninkrijk van 1901 tot 1910 (fotograaf onbekend) / Rechts: Het College of Arms in Queen Victoria Street, met de koepel van Saint Paul’s Cathedral op de achtergrond (foto: Andreas Praefcke / publiek domein)

Maar hoewel Barrington Bulkeley Campbell, 3rd Baron Blythswood, de toenmalige luitenant-gouverneur van Guernsey, hiervan op de hoogte werd gesteld, stuurde hij de bevestiging van de toekenning niet naar het College of Arms (het Britse heralsiche instituut dat wapens vaststelt), maar archiveerde hij de brief slechts.
Mocht er ooit een kopie op Alderney zijn ontvangen, dan is deze waarschijnlijk samen met de rest van de eilandarchieven, tijdens de Duitse bezetting in de Tweede Wereldoorlog verdwenen.

Voor wat de vlag betreft: die lijkt in dezelfde periode (1902-1906) te zijn ontworpen, maar was door dezelfde administratieve verwarring niet officieel.
Overigens lijkt het erop dat de vlag in eerste instantie als vlag voor de luitenant-gouverneur was bedoeld en niet als eilandvlag.

Kaart van Alderney uit 1944 (United Kingdom War Office, General Staff, Geographical Section (publiek domein)

Nieuwe machtiging

Begin jaren negentig van de vorige eeuw werd onderzoek gedaan naar de oorsprong van het wapen van Alderney en werd de situatie opgehelderd.
Koningin Elizabeth werd vervolgens verzocht de toekenning van haar overgrootvader te bevestigen, wat zij in 1993 deed.
Opnieuw was geen officiële machtiging nodig en op 20 december 1993 werd het wapen eindelijk officieel geregistreerd bij het het College of Arms.
Het werd vervolgens, onder begeleiding van een formele brief gedateerd 5 januari 1994, naar de toenmalige luitenant-gouverneur gestuurd.

Heidebrem (Planta genista) (publiek domein)

Het wapen, geschilderd op perkament, wordt officieel beschreven als:
“Groen, een leeuw staande op zijn achterpoten, gekroond met een gouden kroon, die in zijn rechterpoot een takje heidebrem vasthoudt”.
De officiële beschrijving bevestigt daarmee dat het takje in de poot van de leeuw een heraldische voorstelling is van heidebrem, de Planta genista van de Plantagenet-koningen (1448-1541): de dynastie van het Huis Plantegenet is naar de plant vernoemd.

Jersey – Flag adopted / Vlag aangenomen (1979)

Drie vlaggen vandaag. Vlag 2:

Jersey is een van de Kanaaleilanden, gelegen in het Kanaal, ten westen van Normandië.

Locatie van de Kanaaleilanden voor de Normandische kust (Bewerking van kaart uit het CIA World Factbook / publiek domein)
Hoewel alle Kanaaleilanden ontegenzeggelijk Brits

Hoewel Jersey en Guernsey de grootste en bekendste Kanaaleilanden zijn, behoren ook de kleinere eilanden Alderney, Sark en Herm tot de archipel. Al deze eilanden zijn bewoond.
Daarnaast zijn er twee nog kleinere eilanden, Brecqhou (met slechts één bewoner) en Jethou, dat geen vaste inwoners heeft, maar wat wel één huis en twee vakantieverblijven telt, die verhuurd worden door de Britse zakenman Sir Peter Ogden.
De archipel omvat verder de nodige onbewoonde eilandjes en rotspunten.

Kaart van Jersey (© maproom.net / publiek domein)

De Kanaaleilanden zijn in alles ontegenzeggelijk Brits, maar toch horen ze officieel niet tot het Verenigd Koninkrijk en zijn dus ook geen EU-lid. Samen met het eiland Man (in de Ierse Zee gelegen), vormen ze het zogenaamde Britse Kroonbezit (Crown Dependencies).
De Britse Koning Charles III is wel het staatshoofd van al deze eilanden, niet als koning echter, maar onder de titel Hertog van Normandië.

Jersey vanuit de lucht (foto: Copernicus Sentinel-2, ESA / publiek domein)

Jersey en Guernsey zijn beide baljuwschappen (bailiwicks).
Het baljuwschap Jersey omvat naast het hoofdeiland de onbewoonde (mini)eilandgroepen Minquiers, Ecréhous en Les Pierres de Lecq.
Het baljuwschap Guernsey omvat naast het hoofdeiland ook de eilanden Alderney, Herm, Sark, Jethou en Brecqhou.

Kaart van de baljuwschappen Jersey en Guernsey (© openstreetmaap.org / publiek domein)

Jersey telt ruim 103.000 inwoners, waarvan er zo’n 36.000 in St. Helier wonen, tevens de hoofdstad van de Kanaaleilanden,

Baljuw

De huidige baljuw van Jersey is Sir Timothy Le Cocq, die op 17 oktober 2019 aantrad. In oktober vorig jaar maakte hij bekend dat hij op 17 oktober 2025 zal aftreden.
De lijst van baljuws is indrukwekkend lang, hoewel niet precies bekend is hoeveel er waren: vanaf 1277 zijn alle namen bekend, maar het baljuwschap gaat in ieder geval terug tot 1204, maar is mogelijk nog ouder.

Sir Timothy Le Cocq (1956), baljuw van Jersey met naast hem de eilandvlag (screenshot)

De vlag

Vlag van Jersey (1979/1981-heden)

De vlag van Jersey is wit met een rood andreaskruis, voorzien van het wapen van Jersey boven het snijpunt van het kruis. Het wapen is rood met drie ‘gaande leeuwen’ in goud (of geel) en gedekt met een zogenaamde Plantegenet-kroon in goud (of geel).

De vlag werd aangenomen door de States of Jersey op 12 juni 1979, vandaag 46 jaar geleden, door Koningin Elizabeth II koninklijk goedgekeurd op 10 december 1980 en voor het eerst gehesen op 7 april 1981.
Het ontwerp kwam niet uit de lucht vallen, want de vlag verschilt niet veel van de vorige: alleen het wapen ontbreekt en het andreaskruis was iets breder.

Vlag van Jersey vóór 1981

Hoe lang deze vlag in gebruik was is niet precies bekend, maar gaat in ieder geval terug tot 1783, maar is waarschijnlijk ouder.
Plannen om de vlag te veranderen ontstonden in 1977. Veel eilandbewoners vonden de vlag niet onderscheidend genoeg, daar er vaak verwarring was met het Ierse St. Patrickskruis (Saint Patrick’s saltire) en dat hetzelfde rode kuis op een witte achtergrond gebruikt. Tevens werd aangevoerd dat dezelfde voorstelling gebruikt wordt als de letter V bij internationale seinvlaggen (hoewel die vierkant zijn en niet rechthoekig).

Het wapen

Wapen van Jersey

Anderen zagen liever het het wapen van Jersey op een vlag verschijnen: de drie leeuwen op een rode achtergrond die al eeuwenlang -maar pas officieel sinds 1907- als zodanig dienst doen.

De vlag die het niet werd

Deze van oorsprong Normandische leeuwen kwamen als wapen van Willem de Veroveraar, hertog van Normandië, in Engeland (én op de Kanaaleilanden) terecht, toen deze in 1066 in de Slag bij Hastings Engeland veroverde op de Angelsaksen.
Als zodanig komen de leeuwen nog steeds voor op de Britse Koninklijke Standaard.

Links: Koninklijke Standaard van het Verenigd Koninkrijk – Schotland heeft een eigen versie met één keer de drie leeuwen en twee keer de zogenaamde Schotse Lion Rampant (de rode leeuw op het gele veld) / Rechts: Vlag van Normandië

En ook wapen en vlag van Normandië tonen de leeuwen nog steeds (maar dan twee stuks, hoewel sommige Normandiërs liever een versie met drie leeuwen voeren, net als de afgeschoten leeuwenvlag van Jersey dus).

Compromis

Uiteindelijk werd er een compromis bereikt door het wapen van Jersey toe te voegen aan de witte vlag met andreaskruis.
Aan het wapen werd een heraldische kroon toegevoegd van het Huis van Plantegenet (het Koninklijk Huis dat tussen 1154 en 1485 in Engeland regeerde).

Afbeelding van een heraldische Plantagenet-kroon (publiek domein)

Guernsey – Flag unveiled / Vlag voorgesteld (1985)

Twee vlaggen vandaag. Vlag 2:

Guernsey is een van de Kanaaleilanden, gelegen in het Kanaal, ten westen van Normandië.

Locatie van de Kanaaleilanden voor de Normandische kust (Bewerking van kaart uit het CIA World Factbook / publiek domein)
Hoewel alle Kanaaleilanden ontegenzeggelijk Brits

Hoewel Guernsey en Jersey de grootste en bekendste Kanaaleilanden zijn, behoren ook de kleinere eilanden Alderney, Sark en Herm tot de archipel. Al deze eilanden zijn bewoond.
Daarnaast zijn er twee nog kleinere eilanden, Brecqhou (met slechts één bewoner) en Jethou, dat geen vaste inwoners heeft, maar wat wel één huis en twee vakantiehuizen telt, die verhuurd worden door de Britse zakenman Sir Peter Ogden.
De archipel omvat verder de nodige onbewoonde eilandjes en rotspunten.

Kaart van Guernsey (© maproom.net / publiek domein)

De Kanaaleilanden zijn in alles ontegenzeggelijk Brits, maar toch horen ze officieel niet tot het Verenigd Koninkrijk en zijn dus ook geen EU-lid. Samen met het eiland Man (in de Ierse Zee gelegen), vormen ze het zogenaamde Britse Kroonbezit (Crown Dependencies).
De Britse Koning Charles III is wel het staatshoofd van al deze eilanden, niet als koning echter, maar onder de titel Hertog van Normandië.

Guernsey vanuit de lucht (foto: Jon Le Ray Aerial Photography, 2016)

Guernsey en Jersey zijn beide baljuwschappen (bailiwicks). Het baljuwschap Guernsey omvat naast het hoofdeiland ook de eilanden Alderney, Herm, Sark, Jethou en Brecqhou.
Het baljuwschap Jersey omvat naast het hoofdeiland de onbewoonde (mini)eilandgroepen Minquiers, Ecréhous en Les Pierres de Lecq.

Kaart van het baljuwschap Guernsey (© Aotearoa / publiek domein)

De 90e baljuw (bailiff) van Guernsey is sinds 11 mei 2020 Sir Richard McMahon.
Daarnaast is er een luitenant-generaal, die het staatshoofd (Charles III) vertegenwoordigt, sinds 15 februari 2022 is dit luitenant-generaal Richard Cripwell, wiens rol grotendeels ceremonieel is.

Baljuw van Guernsey, Sir Richard McMahon (1962) (screenshot)

Guernsey heeft ruim 67.000 inwoners, waarvan er zo’n 19.000 in de hoofdstad Saint Peter Port wonen.
De overige hoofdeilanden van het baljuwschap zijn aanzienlijk spaarzamer bevolkt: Alderney heeft ruim 2.100 inwoners, Sark zo’n 600 en Herm telt rond de 60 personen

Guernsey’s hoofdstad Saint Peter Port vanaf zee gezien (© Man vyi / publiek domein)

De vlag

Vlag van Guernsey (1985-heden)

De vlag van Guernsey is wit met een rood St. George’s Cross (Sint Joriskruis) waaroverheen een goud of geel breedvoetig kruis met afgevlakte voeten.

Tot aan 1936 had Guernsey geen eigen vlag. Vanaf 1936 echter gebruikte het eiland de vlag van Engeland, na toestemming van Koning Edward VIII (die minder dan een jaar koning was en later dat jaar zou aftreden). Die toestemming gaf hij overigens niet in zijn hoedanigheid als koning, maar als Hertog van Normandië.

De vlag van Engeland, tussen 1936 en 1985 ook in gebruik als eilandvlag voor Guernsey

De Engelse vlag is wit met een rood St. George’s Cross. En hoewel de Kanaaleilanden in de Tweede Wereldoorlog door Duitsland werden bezet, werd het eilandbewoners toegestaan particulier de vlag aan land te blijven gebruiken.

Sir Charles Frossard (1922-2012), baljuw van Guernsey van 1982 tot 1992, in gezelschap van de Hertog(in) van Normandië, beter bekend als Koningin Elizabeth II, tijdens haar bezoek aan het eiland in 1989, t.g.v. de opening van de nieuwe jachthaven in Saint Peter Port (screenshot)

In 1983 pleitte Sir Charles Frossard, de baljuw van Guernsey voor de noodzaak van een nieuwe vlag voor het eiland vanwege de verwarring die werd veroorzaakt door het gebruik van de vlag van Engeland.
De aanleiding hiervoor was de verwarring tijdens de Commonwealth Games van 1982, waar Guernsey onder de vlag van Engeland (en dus ook van Guernsey) deelnam: de deelnemers van sommige andere landen geloofden ten onrechte dat Engeland met twee teams aan de Spelen deelnam!

Er werd een Flag Investigation Committee ingesteld, onder leiding van de vice-baljuw Sir Graham Dorey.
Na verschillende ideeën te hebben afgeschoten, zoals het gebruik van de kleur groen (de sportkleur van het voetbalteam van Guernsey) en plaatsing van het eilandwapen op de vlag. kwam Herbert Pitt uiteindelijk met het idee om het gouden kruis van Willem de Veroveraar over het St. George’s Cross heen te leggen en daarmee een duidelijke link te leggen met de Normandische geschiedenis.

Willem de Veroveraar (links) afgebeeld op het Tapijt van Bayeux (±1068) met zijn banier met het gouden kruis, dat hem verleend zou zijn door Paus Alexander II (publiek domein)

Willem de Veroveraar (±1028-1087), Hertog van Normandië, veroverde in 1066 Engeland, waarna hij de eerste Normandische koning van Engeland werd.
Die verovering (bij Hastings), uitgebeeld op het beroemde Tapijt van Bayeux, waar Willem wordt afgebeeld met een banier waarop een gouden kruis, vormde de aanleiding om dit symbool op de vlag van Guernsey te gebruiken: als symbool dat de eilandbewoners van Normandische afkomst waren, maar loyaal aan de Engelse (en later Britse) Kroon.

De vlag van Guernsey op een postzegel uit 2016 (publiek domein)

De nieuwe vlag werd voor het eerst onthuld op 15 februari 1985, vandaag precies 40 jaar geleden.
Op 30 april 1985 verleende Koningin Elizabeth II, als Hertog(in) van Normandië, een koninklijk bevel om de vlag de officiële vlag van Guernsey te laten worden.
De vlag werd voor het eerst gehesen op op 9 mei 1985, (de veertigste) Bevrijdingsdag op de Kanaaleilanden van de Duitse bezetting tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Rood en blauw

Naast de eilandvlag hanteert Guernsey sinds 2000 in navolging van de Britse traditie twee variaties in de vorm van een red en een blue ensign (rode en blauwe vaandels).
Beide vlaggen hebben de Britse Union Flag of Union Jack i het kanton en het gouden kruis op de vluchtzijde.

Civil ensign van Guernsey (2000-hedeen)

De rode handelsvlag (civil ensign) kan door eilandbewoners als alternatieve vlag voor Guernsey worden gebruikt, maar is in eerste instantie bedoeld als handelsvlag op zee.

Governement ensign van Guernsey (2000-heden)

De blauwe vlag (government ensign) volgens hetzelfde model, is bedoeld voor overheidsschepen ter zee.