Tagarchief: Bulgarije

Kroatië – Dan državnosti / Nationale feestdag (1991)

Drie vlaggen vandaag. Vlag 1:

Op 25 juni 1991 verklaarde Kroatië zich (net als Slovenië) onafhankelijk van het uiteenvallende Joegoslavië. Franjo Tuđman werd de eerste president.

Kaart van Kroatië (© freeworldmaps.net)

De vlag

kroatie 01 kroatie
Vlag van Kroatië (1990-heden)

De vlag van Kroatië is ingevoerd op 21 december 1990 en is er een uit de zgn. pan-slavische vlaggenfamilie, met als oorsprong de Nederlandse vlag.
Toen tsaar Peter de Grote zijn licht opstak in de Nederlanden in 1697, kwam hij danig onder de indruk van de Nederlandse scheepsbouw en de organisatie van de marine.

kroatie 2 nederland rusland
Vlaggen van Nederland en Rusland

Terug in Rusland introduceerde hij een handelsvlag gebaseerd op de Nederlandse driekleur: wit-blauw-rood (nu de nationale vlag).

Dit op zijn beurt beïnvloedde weer andere landen dezelfde driekleur te gebruiken en die enigszins aan te passen.
Overigs hebben de gebruikte kleuren voor Kroatië ook historische betekenis: zo kwamen de kleuren rood en wit voor bij de vlag van het Koninkrijk Kroatië (1102-1526), het blauw en wit bij het Koninkrijk Slavonië (1699-1868) en het blauw (maar niet het geel) van het Koninkrijk Dalmatië (1797-1805/1815-1918).
We zien de kleuren ook terug in de huidige vlaggen van Servië, Slovenië en Slowakije.

kroatie 03 servie slovenie slowakije
V.l.n.r.: de vlaggen van Servië, Slovenië en Slowakije

Tot 2004 had Montenegro ook een vlag uit deze ‘serie’. En hoewel je het nu niet meer zou zeggen is ook de vlag van Bulgarije (wit-groen-rood) een pan-slavische vlag. Tot 1878 was het groen in de vlag blauw.

kroatie 04 montenegro bulgarije
V.l.n.r.: de vlaggen van Montenegro (1992-1994), nog een keer Montenegro (1994-2004) (correcte lengte!) en Bulgarije

Zonder het wapen zou de vlag van Kroatië identiek zijn aan die van Nederland. Het wapen vertoont een rood-wit geblokt schild, het zogenaamde ‘sahovnica’ (schaakbord). Sinds de 10e eeuw was dit het wapen van de Kroatische koningen.

kroatie 05 wapens galerij 1
V.l.n.r.: het nationale wapen van Kroatië, wapen van Centraal-Kroatië, wapen van Dubrovnik

De vijf schildjes erboven vormen tezamen een kroon en staan (van links naar rechts) voor Centraal-Kroatië, Dubrovnik, Dalmatië, Istrië en Slavonië.

kroatie 06 galerij 2
V.l.n.r.: de wapens van Dalmatië, Istrië en Slavonië

De vlag van Kroatië als deelrepubliek van Joegoslavië was dezelfde driekleur, maar dan met een socialistische, vijfpuntige, geel-omrande rode ster.

kroatie 07 deelrepubliek
Vlag van Kroatië als Joegoslavische deelrepubliek (1947-1990)

De huidige vlag van Kroatië staat ook wel bekend onder de naam Trobojnica (Driekleur).

Vlag van de president

Vlag van de president van Kroatië (1990-heden)

De presidentiële vlag van Kroatië is vierkant met een roodwit geblokte sierrand. Het heeft een blauw veld met het roodwit geblokte wapen van Kroatië.
De vijf historische wapens (die we ook al in de ‘kroon’ van de nationale vlag tegenkwamen), zijn in ruitvorm rondom het schild geplaatst. Verticale lijnen (eigenlijk zijn het gestileerde franjes) in goud (geel), zilver (wit) en keel (rood) strekken zich in lengterichting, vanaf het wapen en de vijf ruiten, uit naar beneden.
Boven het wapen zien we een lint in de Kroatische kleuren rood, wit en blauw, met daarop in gouden (gele) kapitalen RH (Republika Hrvatska, oftewel Republiek Kroatië).

De vijf historische wapens op de vlag zijn van linksboven naar rechtsonder:
Kroatië – hemelsblauw met een zilveren (witte) wassenaar met daarboven een gouden (gele) zespuntige ster, dit is het oudst bekende wapen van Kroatië
Dubrovnik – een blauw veld met daaroverheen twee horizontale rode balken
Dalmatië – een hemelsblauw veld met drie gouden (gele) gekroonde luipaardkoppen, twee boven één onder
Istrië – een blauw veld met een gouden (gele) bok met rode hoorns en hoeven
Slavonië – een hemelsblauw veld met twee zilveren (witte) balken (eigenlijk rivieren), daar tussenin een rood veld waarop een ‘gaande’ marter in zwart met een witte buik, bovenin een gouden (gele) zespuntige ster

Miroslav Šutej (1936-2005), ontwerper van de presidentiële vlag (screenshot)

De vlag werd in 1990 ontworpen door schilder en grafisch kunstenaar Miroslav Šutej en middels de Kroatische staatscourant Narodne Novine op 21 december 1990 ingevoerd.

De vlag is doorgaans in groot formaat bij presidentiële persconferenties of toespraken te zien of in het klein als autovlag, als de Kroatische president ergens officieel moet zijn.

De beschadigde autovlag

Autovlag van de dienstauto van president Franjo Tuđman, beschadigd bij de raketaanval op het Banski Dvori-paleis in Zagreb op 7 oktober 1991 (foto: Erik Breure)

Een bijzonder exemplaar zien we hierboven, deze is te zien in het Memorijalni Centar Raketiranja Zagreba (Herdenkingscentrum van de Raketaanvallen op Zagreb) en herinnert aan de raketaanval op 7 oktober 1991 door de luchtmacht van het steeds verder uit elkaar vallende Joegoslavië op het Banski Dvori-paleis in Zagreb.
Tegenwoordig is hier het parlement gevestigd, maar in 1991 deed het dienst als onderkomen voor de regering en de toenmalige president, Franjo Tuđman.

Links: Binnenplein van het Banski Dvori-paleis in Zagreb na de aanslag van 7 oktober 1991 (fotograaf onbekend) / Rechts: President Franjo Tuđman (1922-1999) met de presidentiële vlag (fotograaf onbekend)

Doel was zowel Tuđman, alsmede Stjepan Mesić (president van het Joegoslavische presidium) en Ante Marković (voorzitter van de Federale Uitvoerende Raad) te vermoorden. Geen van drieën raakte gewond.
De dienstauto van president Tuđman werd wel geraakt, evenals het autovlaggetje.

Bulgarije – Националният празник / Nationale Feestdag (1878)

Deze dag herinnert aan de de 3e maart 1878, toen Bulgarije zich met behulp van de Russen bevrijdde van de Ottomaanse (Turkse) overheersing. De Bulgaren waren in 1876 al in het geweer gekomen tegen de Ottomanen, maar dat werd toen de kop ingedrukt. Toen de Russen echter in 1877 het Ottomaanse Rijk de oorlog verklaarden, keerde het tij.
Na de Russische overwinning werd op 3 maart 1878 het Verdrag van San Stefano getekend, waarbij Bulgarije na 500 jaar overheersing een autonoom prinsdom werd.

Treaty_of_San_Stefano.jpg
Ondertekening van het Verdrag van San Stefano (London Illustrated News, artiest onbekend)

Zeven jaar later, in 1885, ‘annexeerde’ Bulgarije het zuidelijk gelegen Oost-Roemelië, wat bij het verdrag van 1878 officieel aan Bulgarije was toegewezen, maar wat in de praktijk nog steeds bestuurd werd door het Ottomaanse Rijk. Dit leidde op zijn beurt weer tot een oorlog met Servië. Op 24 maart 1886 werd het Tophane Verdrag ondertekend, wat Bulgarije zeggenschap gaf over Oost-Roemelië, hoewel het officieel niet onder het grondgebied van het prinsdom Bulgarije viel.
Officiële samenvoeging van de twee landsdelen werd pas een feit op 6 september 1908 (Herenigingsdag), eveneens een Bulgaarse feestdag.

Bulgarije na Tophane
Bulgarije in het geel, Oost-Roemelië in het oranje

De vlag

Vlag van Bulgarije (1879-1946 en 1990-heden)

De vlag is een horizontale driekleur in wit, groen en rood. Ze laat eigenlijk goed zien hoe dankbaar de Bulgaren waren voor de Russische hulp in 1878. Ze is identiek aan de Russische vlag, alleen de blauwe baan werd vervangen door een groene.

De kleuren hebben geen historische achtergrond, maar worden symbolisch uitgelegd: wit staat voor arbeidsvreugde, vrede en vrijheid, groen vruchtbaarheid, landbouw en de bossen, rood voor het voor de vrijheid vergoten bloed.

Kaart van Bulgarije (© freeworldmaps.net)

In haar communistische tijd tussen 1946 en 1990, werd de vlag met het socialistische wapen gevoerd en wel in de witte baan aan de broekingszijde. Dit wapen is in die jaren in totaal vier keer enigszins veranderd. De afbeelding laat de laatste versie zien, die in gebruik was tussen 1971 en 1990.

Vlag van Bulgarije (1971-1990)

Kroatië – Dan državnosti / Nationale feestdag (1991)

Twee vlaggen vandaag. Vlag 1:

Op 25 juni 1991 verklaarde Kroatië zich (net als Slovenië) onafhankelijk van het uiteenvallende Joegoslavië. Franjo Tuđman werd de eerste president.
Vanaf 1 juli 2013 is Kroatië lid van de EU en sinds 1 januari dit jaar is de euro als wettig betaalmiddel ingevoerd.

De Kroatische 2-euromunt toont de landkaart van Kroatié (foto: Hrvatska Narodna Banka)
Kaart van Kroatië (© freeworldmaps.net)

De vlag

kroatie 01 kroatie
Vlag van Kroatië (1990-heden)

De vlag van Kroatië is ingevoerd op 21 december 1990 en is er een uit de zgn. pan-slavische vlaggenfamilie, met als oorsprong de Nederlandse vlag.
Toen tsaar Peter de Grote zijn licht opstak in de Nederlanden in 1697, kwam hij danig onder de indruk van de Nederlandse scheepsbouw en de organisatie van de marine.

kroatie 2 nederland rusland
Vlaggen van Nederland en Rusland

Terug in Rusland introduceerde hij een handelsvlag gebaseerd op de Nederlandse driekleur: wit-blauw-rood (nu de nationale vlag).

Dit op zijn beurt beïnvloedde weer andere landen dezelfde driekleur te gebruiken en die enigszins aan te passen.
Overigs hebben de gebruikte kleuren voor Kroatië ook historische betekenis: zo kwamen de kleuren rood en wit voor bij de vlag van het Koninkrijk Kroatië (1102-1526), het blauw en wit bij het Koninkrijk Slavonië (1699-1868) en het blauw (maar niet het geel) van het Koninkrijk Dalmatië (1797-1805/1815-1918).
We zien de kleuren ook terug in de huidige vlaggen van Servië, Slovenië en Slowakije.

kroatie 03 servie slovenie slowakije
V.l.n.r.: de vlaggen van Servië, Slovenië en Slowakije

Tot 2004 had Montenegro ook een vlag uit deze ‘serie’. En hoewel je het nu niet meer zou zeggen is ook de vlag van Bulgarije (wit-groen-rood) een pan-slavische vlag. Tot 1878 was het groen in de vlag blauw.

kroatie 04 montenegro bulgarije
V.l.n.r.: de vlaggen van Montenegro (1992-1994), nog een keer Montenegro (1994-2004) (correcte lengte!) en Bulgarije

Zonder het wapen zou de vlag van Kroatië identiek zijn aan die van Nederland. Het wapen vertoont een rood-wit geblokt schild, het zogenaamde ‘sahovnica’ (schaakbord). Sinds de 10e eeuw was dit het wapen van de Kroatische koningen.

kroatie 05 wapens galerij 1
V.l.n.r.: het nationale wapen van Kroatië, wapen van Centraal-Kroatië, wapen van Dubrovnik

De vijf schildjes erboven vormen tezamen een kroon en staan (van links naar rechts) voor Centraal-Kroatië, Dubrovnik, Dalmatië, Istrië en Slavonië.

kroatie 06 galerij 2
V.l.n.r.: de wapens van Dalmatië, Istrië en Slavonië

De vlag van Kroatië als deelrepubliek van Joegoslavië was dezelfde driekleur, maar dan met een socialistische, vijfpuntige, geel-omrande rode ster.

kroatie 07 deelrepubliek
Vlag van Kroatië als Joegoslavische deelrepubliek (1947-1990)

De huidige vlag van Kroatië staat ook wel bekend onder de naam Trobojnica (Driekleur).

Vlag van de president

Vlag van de president van Kroatië (1990-heden)

De presidentiële vlag van Kroatië is vierkant met een roodwit geblokte sierrand. Het heeft een blauw veld met het roodwit geblokte wapen van Kroatië.
De vijf historische wapens (die we ook al in de ‘kroon’ van de nationale vlag tegenkwamen), zijn in ruitvorm rondom het schild geplaatst. Verticale lijnen (eigenlijk zijn het gestileerde franjes) in goud (geel), zilver (wit) en keel (rood) strekken zich in lengterichting, vanaf het wapen en de vijf ruiten, uit naar beneden.
Boven het wapen zien we een lint in de Kroatische kleuren rood, wit en blauw, met daarop in gouden (gele) kapitalen RH (Republika Hrvatska, oftewel Republiek Kroatië).

De vijf historische wapens op de vlag zijn van linksboven naar rechtsonder:
Kroatië – hemelsblauw met een zilveren (witte) wassenaar met daarboven een gouden (gele) zespuntige ster, dit is het oudst bekende wapen van Kroatië
Dubrovnik – een blauw veld met daaroverheen twee horizontale rode balken
Dalmatië – een hemelsblauw veld met drie gouden (gele) gekroonde luipaardkoppen, twee boven één onder
Istrië – een blauw veld met een gouden (gele) bok met rode hoorns en hoeven
Slavonië – een hemelsblauw veld met twee zilveren (witte) balken (eigenlijk rivieren), daar tussenin een rood veld waarop een ‘gaande’ marter in zwart met een witte buik, bovenin een gouden (gele) zespuntige ster

Miroslav Šutej (1936-2005), ontwerper van de presidentiële vlag (screenshot)

De vlag werd in 1990 ontworpen door schilder en grafisch kunstenaar Miroslav Šutej en middels de Kroatische staatscourant Narodne Novine op 21 december 1990 ingevoerd.

De vlag is doorgaans in groot formaat bij presidentiële persconferenties of toespraken te zien of in het klein als autovlag, als de Kroatische president ergens officieel moet zijn.

De beschadigde autovlag

Autovlag van de dienstauto van president Franjo Tuđman, beschadigd bij de raketaanval op het Banski Dvori-paleis in Zagreb op 7 oktober 1991 (foto: Erik Breure)

Een bijzonder exemplaar zien we hierboven, deze is te zien in het Memorijalni Centar Raketiranja Zagreba (Herdenkingscentrum van de Raketaanvallen op Zagreb) en herinnert aan de raketaanval op 7 oktober 1991 door de luchtmacht van het steeds verder uit elkaar vallende Joegoslavië op het Banski Dvori-paleis in Zagreb.
Tegenwoordig is hier het parlement gevestigd, maar in 1991 deed het dienst als onderkomen voor de regering en de toenmalige president, Franjo Tuđman.

Links: Binnenplein van het Banski Dvori-paleis in Zagreb na de aanslag van 7 oktober 1991 (fotograaf onbekend) / Rechts: President Franjo Tuđman (1922-1999) met de presidentiële vlag (fotograaf onbekend)

Doel was zowel Tuđman, alsmede Stjepan Mesić (president van het Joegoslavische presidium) en Ante Marković (voorzitter van de Federale Uitvoerende Raad) te vermoorden. Geen van drieën raakte gewond.
De dienstauto van president Tuđman werd wel geraakt, evenals het autovlaggetje.

Bulgarije – Националният празник / Nationale Feestdag (1878)

Deze dag herinnert aan de de 3e maart 1878, toen Bulgarije zich met behulp van de Russen bevrijdde van de Ottomaanse (Turkse) overheersing. De Bulgaren waren in 1876 al in het geweer gekomen tegen de Ottomanen, maar dat werd toen de kop ingedrukt. Toen de Russen echter in 1877 het Ottomaanse Rijk de oorlog verklaarden, keerde het tij.
Na de Russische overwinning werd op 3 maart 1878 het Verdrag van San Stefano getekend, waarbij Bulgarije na 500 jaar overheersing een autonoom prinsdom werd.

Treaty_of_San_Stefano.jpg
Ondertekening van het Verdrag van San Stefano (London Illustrated News, artiest onbekend)

Zeven jaar later, in 1885, ‘annexeerde’ Bulgarije het zuidelijk gelegen Oost-Roemelië, wat bij het verdrag van 1878 officieel aan Bulgarije was toegewezen, maar wat in de praktijk nog steeds bestuurd werd door het Ottomaanse Rijk. Dit leidde op zijn beurt weer tot een oorlog met Servië. Op 24 maart 1886 werd het Tophane Verdrag ondertekend, wat Bulgarije zeggenschap gaf over Oost-Roemelië, hoewel het officieel niet onder het grondgebied van het prinsdom Bulgarije viel.
Officiële samenvoeging van de twee landsdelen werd pas een feit op 6 september 1908 (Herenigingsdag), eveneens een Bulgaarse feestdag.

Bulgarije na Tophane
Bulgarije in het geel, Oost-Roemelië in het oranje

De vlag

Vlag van Bulgarije (1879-1946 en 1990-heden)

De vlag is een horizontale driekleur in wit, groen en rood. Hij laat eigenlijk goed zien hoe dankbaar de Bulgaren waren voor de Russische hulp in 1878. Hij is identiek aan de Russische vlag, alleen de blauwe baan werd vervangen door een groene.

De kleuren hebben geen historische achtergrond, maar worden symbolisch uitgelegd: wit staat voor arbeidsvreugde, vrede en vrijheid, groen vruchtbaarheid, landbouw en de bossen, rood voor het voor de vrijheid vergoten bloed.

Kaart van Bulgarije (© freeworldmaps.net)

In z’n communistische tijd tussen 1946 en 1990, werd de vlag met het socialistische wapen gevoerd en wel in de witte baan aan de broekingszijde. Dit wapen is in die jaren in totaal vier keer enigszins veranderd. De afbeelding laat de laatste versie zien, die in gebruik was tussen 1971 en 1990.

Vlag van Bulgarije (1971-1990)

Noord-Macedonië – Ден на востанието на Македонија / Dag van de Macedonische Opstand (1941)

Drie vlaggen vandaag. Vlag 1:

De geschiedenis van (Noord-)Macedonië in de twintigste eeuw is uitermate ingewikkeld en zeer veelomvattend. Het zorgt er ook voor dat om de historische achtergrond van deze feestdag goed te duiden, dit het doel van Vlagblog ver voorbij zou schieten.

Daarom de zéér ingedikte versie van het verhaal. (Noord-)Macedonië was tussen 1918 en 1929 een deel van Servië, onder de naam Koninkrijk der Serven, Kroaten en Slovenen. De opvolger van deze staat in 1929 was het Koninkrijk Joegoslavië. (Noord-)Macedonië was de zuidelijkste provincie van dit koninkrijk, onder de naam Banovina Vardar (het Vardarbanaat).
Naast het huidige grondgebied van Noord-Macedonië hoorden daar toen ook de zuidelijke gebieden van Servië bij en de zuidoostelijke gebieden van Kosovo.

Banovine_Jugoslavia.png
Het Koninkrijk Joegoslavië en zijn indeling in banaten (kaart: © Bukkia)

Het Vardarbanaat werd in 1941 bezet door een aantal van de zogenaamde asmogendheden, een alliantie waarin o.a. Hitler-Duitsland en Mussolini-Italië zaten. Voor wat het banaat betreft: dit werd verdeeld tussen Servië (op zijn beurt bezet door Duitsland), Albanië (dat bezet was door Italië) en Bulgarije.

Zo komen we bij de dag van vandaag. In Prilep, in het door de Bulgaren bezette deel van (Noord-)Macedonië begon de bevolking een gewapende opstand met een partizanenactie door 16 man, beginnend met een gewapende aanval op een Bulgaarse politiekazerne. Het noordelijker gelegen Kumanovo volgde een dag later, waarbij een speciale verzet-eenheid werd opgericht. Dit leidde uiteindelijk tot een anti-facistische coalitie die vier jaar lang strijd leverde.
Na de Tweede Wereldoorlog Macedonië een van de deelrepublieken in de Socialistische Federale Republiek Joegoslavië.

1280px-Споменици_на_паднатите_борци_во_Прилеп.jpg
De heuvel der overwinnaars, het oorlogsmonument uit 1961 van architect Bogdan Bogdanović (1922-2010) in Prilep (© Marjan Petkovski)

De vlag

1280px-Flag_of_North_Macedonia.svg.png
Vlag van Noord-Macedonië (1995-heden)

De vlag van Noord-Macedonië (toen nog Macedonië) werd op 15 juli 1992 ingevoerd en heeft een rood veld met een gestileerde gouden zon met acht lange en acht korte stralen, de zogenaamde Zon van Vergina.
Dit symbool komt voor op een in 1977 gevonden gouden kistje met het gebeente van Phillipus II van Macedonië (382 v. Chr.-336 v. Chr.), de vader van Alexander de Grote. Aangezien de Zon van Vergina als symbool gezien kan worden voor de hele regio Macedonië, maakte Griekenland hier bezwaar tegen.

oude-vlag-macedonie
Eerste vlag van Macedonië (1992-1995)

De gemoederen liepen zó hoog op, dat Griekenland in april 1994 een economische boycot tegen Macedonië instelde en kreeg de Verenigde Naties zover dat de vlag niet in de vlaggenparade mocht wapperen. De blokkade werd opgeheven in oktober 1995 toen Macedonië beloofde de vlag te zullen aanpassen.

De nieuwe vlag werd een variatie op het thema en werd nog verder gestileerd. De kleuren bleven rood en goud , de zon in het midden heeft echter nu nog maar 8 stralen die nu niet langer in punten uitlopen, maar zich vanuit de zon verwijden naar de randen van de vlag. Het ontwerp was van Miroslav Grčev en werd op 5 oktober 1995 in het parlement aangenomen met 110 stemmen voor en 5 tegen.

Miroslav Grčev (1955), ontwerper van de Noord-Macedonische vlag (fotograaf onbekend)

In de praktijk ging de overgang niet zo makkelijk. Conservatieven en nationalisten bleven de oude vlag gebruiken, soms naast de nieuwe vlag, soms dat niet eens. De verdeeldheid bleek ook uit een volkspeiling: slechts 56,33% bleek voorstander van de nieuwe vlag. Sinds 1998 lijken de gemoederen wat bedaard te zijn en de vlag een breder draagvlak te hebben gekregen.

Bulgarije – Националният празник / Nationale Feestdag (1878)

Twee vlaggen vandaag. Vlag 2:

Deze dag herinnert aan de de 3e maart 1878, toen Bulgarije zich met behulp van de Russen bevrijdde van de Ottomaanse (Turkse) overheersing. De Bulgaren waren in 1876 al in het geweer gekomen tegen de Ottomanen, maar dat werd toen de kop ingedrukt. Toen de Russen echter in 1877 het Ottomaanse Rijk de oorlog verklaarden, keerde het tij.
Na de Russische overwinning werd op 3 maart 1878 het Verdrag van San Stefano getekend, waarbij Bulgarije na 500 jaar overheersing een autonoom prinsdom werd.

Treaty_of_San_Stefano.jpg
Ondertekening van het Verdrag van San Stefano (London Illustrated News, artiest onbekend)

Zeven jaar later, in 1885, ‘annexeerde’ Bulgarije het zuidelijk gelegen Oost-Roemelië, wat bij het verdrag van 1878 officieel aan Bulgarije was toegewezen, maar wat in de praktijk nog steeds bestuurd werd door het Ottomaanse Rijk. Dit leidde op zijn beurt weer tot een oorlog met Servië. Op 24 maart 1886 werd het Tophane Verdrag ondertekend, wat Bulgarije zeggenschap gaf over Oost-Roemelië, hoewel het officieel niet onder het grondgebied van het prinsdom Bulgarije viel.
Officiële samenvoeging van de twee landsdelen werd pas een feit op 6 september 1908 (Herenigingsdag), eveneens een Bulgaarse feestdag.

Bulgarije na Tophane
Bulgarije in het geel, Oost-Roemelië in het oranje

De vlag

Vlag van Bulgarije (1879-1946 en 1990-heden)

De vlag is een horizontale driekleur in wit, groen en rood. Hij laat eigenlijk goed zien hoe dankbaar de Bulgaren waren voor de Russische hulp in 1878. Hij is identiek aan de Russische vlag, alleen de blauwe baan werd vervangen door een groene.

De kleuren hebben geen historische achtergrond, maar worden symbolisch uitgelegd: wit staat voor arbeidsvreugde, vrede en vrijheid, groen vruchtbaarheid, landbouw en de bossen, rood voor het voor de vrijheid vergoten bloed.

Kaart van Bulgarije (© freeworldmaps.net)

In z’n communistische tijd tussen 1946 en 1990, werd de vlag met het socialistische wapen gevoerd en wel in de witte baan aan de broekingszijde. Dit wapen is in die jaren in totaal vier keer enigszins veranderd. De afbeelding laat de laatste versie zien, die in gebruik was tussen 1971 en 1990.

Vlag van Bulgarije (1971-1990)

Noord-Macedonië – Ден на востанието на Македонија / Dag van de Macedonische Opstand (1941)

Dre vlaggen vandaag. Vlag 1:

De geschiedenis van (Noord-)Macedonië in de twintigste eeuw is uitermate ingewikkeld en zeer veelomvattend. Het zorgt er ook voor dat om de historische achtergrond van deze feestdag goed te duiden, dit het doel van Vlagblog ver voorbij zou schieten.

Daarom de zéér ingedikte versie van het verhaal. (Noord-)Macedonië was tussen 1918 en 1929 een deel van Servië, onder de naam Koninkrijk der Serven, Kroaten en Slovenen. De opvolger van deze staat in 1929 was het Koninkrijk Joegoslavië. (Noord-)Macedonië was de zuidelijkste provincie van dit koninkrijk, onder de naam Banovina Vardar (het Vardarbanaat).
Naast het huidige grondgebied van Noord-Macedonië hoorden daar toen ook de zuidelijke gebieden van Servië bij en de zuidoostelijke gebieden van Kosovo.

Banovine_Jugoslavia.png
Het Koninkrijk Joegoslavië en zijn indeling in banaten (kaart: © Bukkia)

Het Vardarbanaat werd in 1941 bezet door een aantal van de zogenaamde asmogendheden, een alliantie waarin o.a. Hitler-Duitsland en Mussolini-Italië zaten. Voor wat het banaat betreft: dit werd verdeeld tussen Servië (op zijn beurt bezet door Duitsland), Albanië (dat bezet was door Italië) en Bulgarije.

Zo komen we bij de dag van vandaag. In Prilep, in het door de Bulgaren bezette deel van (Noord-)Macedonië begon de bevolking een gewapende opstand met een partizanenactie door 16 man, beginnend met een gewapende aanval op een Bulgaarse politiekazerne. Het noordelijker gelegen Kumanovo volgde een dag later, waarbij een speciale verzet-eenheid werd opgericht. Dit leidde uiteindelijk tot een anti-facistische coalitie die vier jaar lang strijd leverde.
Na de Tweede Wereldoorlog Macedonië een van de deelrepublieken in de Socialistische Federale Republiek Joegoslavië.

1280px-Споменици_на_паднатите_борци_во_Прилеп.jpg
De heuvel der overwinnaars, het oorlogsmonument uit 1961 van architect Bogdan Bogdanović (1922-2010) in Prilep (© Marjan Petkovski)

De vlag

1280px-Flag_of_North_Macedonia.svg.png
Vlag van Noord-Macedonië (1995-heden)

De vlag van Noord-Macedonië (toen nog Macedonië) werd op 15 juli 1992 ingevoerd en heeft een rood veld met een gestileerde gouden zon met acht lange en acht korte stralen, de zogenaamde Zon van Vergina.
Dit symbool komt voor op een in 1977 gevonden gouden kistje met het gebeente van Phillipus II van Macedonië (382 v. Chr.-336 v. Chr.), de vader van Alexander de Grote. Aangezien de Zon van Vergina als symbool gezien kan worden voor de hele regio Macedonië, maakte Griekenland hier bezwaar tegen.

oude-vlag-macedonie
Eerste vlag van Macedonië (1992-1995)

De gemoederen liepen zó hoog op, dat Griekenland in april 1994 een economische boycot tegen Macedonië instelde en kreeg de Verenigde Naties zover dat de vlag niet in de vlaggenparade mocht wapperen. De blokkade werd opgeheven in oktober 1995 toen Macedonië beloofde de vlag te zullen aanpassen.

De nieuwe vlag werd een variatie op het thema en werd nog verder gestileerd. De kleuren bleven rood en goud , de zon in het midden heeft echter nu nog maar 8 stralen die nu niet langer in punten uitlopen, maar zich vanuit de zon verwijden naar de randen van de vlag. Het ontwerp was van Miroslav Grčev en werd op 5 oktober 1995 in het parlement aangenomen met 110 stemmen voor en 5 tegen.

Miroslav Grčev (1955), ontwerper van de Noord-Macedonische vlag (fotograaf onbekend)

In de praktijk ging de overgang niet zo makkelijk. Conservatieven en nationalisten bleven de oude vlag gebruiken, soms naast de nieuwe vlag, soms dat niet eens. De verdeeldheid bleek ook uit een volkspeiling: slechts 56,33% bleek voorstander van de nieuwe vlag. Sinds 1998 lijken de gemoederen wat bedaard te zijn en de vlag een breder draagvlak te hebben gekregen.

Kroatië – Dan državnosti / Nationale feestdag (1991)

Twee vlaggen vandaag. Vlag 1:

Op 25 juni 1991 verklaarde Kroatië zich (net als Slovenië) onafhankelijk van het uiteenvallende Joegoslavië. Franjo Tudjman werd de eerste president.
Vanaf 1 juli 2013 is Kroatië lid van de EU.

De vlag

kroatie 01 kroatie
Vlag van Kroatië (1990-heden)

De vlag van Kroatië is ingevoerd op 21 december 1990 en is er een uit de zgn. pan-slavische vlaggenfamilie, met als oorsprong de Nederlandse vlag.
Toen tsaar Peter de Grote zijn licht opstak in de Nederlanden in 1697, kwam hij danig onder de indruk van de Nederlandse scheepsbouw en de organisatie van de marine.

kroatie 2 nederland rusland
Vlaggen van Nederland en Rusland

Terug in Rusland introduceerde hij een handelsvlag gebaseerd op de Nederlandse driekleur: wit-blauw-rood (nu de nationale vlag).

Dit op zijn beurt beïnvloedde weer andere landen dezelfde driekleur te gebruiken en die enigszins aan te passen.
We zien de kleuren terug in de huidige vlaggen van Servië, Slovenië en Slowakije.

kroatie 03 servie slovenie slowakije
V.l.n.r.: de vlaggen van Servië, Slovenië en Slowakije

Tot 2004 had Montenegro ook een vlag uit deze ‘serie’. En hoewel je het nu niet meer zou zeggen is ook de vlag van Bulgarije (wit-groen-rood) een pan-slavische vlag. Tot 1878 was het groen in de vlag blauw.

kroatie 04 montenegro bulgarije
V.l.n.r.: de vlaggen van Montenegro (1992-1994), nog een keer Montenegro (1994-2004) (correcte lengte!) en Bulgarije

Zonder het wapen zou de vlag van Kroatië identiek zijn aan die van Nederland. Het wapen vertoont een rood-wit geblokt schild, het zogenaamde ‘sahovnica’ (schaakbord). Sinds de 10e eeuw was dit het wapen van de Kroatische koningen.

kroatie 05 wapens galerij 1
V.l.n.r.: het nationale wapen van Kroatië, wapen van Centraal-Kroatië, wapen van Dubrovnik

De vijf schildjes erboven vormen tezamen een kroon en staan (van links naar rechts) voor Centraal-Kroatië, Dubrovnik, Dalmatië, Istrië en Slavonië.

kroatie 06 galerij 2
V.l.n.r.: de wapens van Dalmatië, Istrië en Slavonië

De vlag van Kroatië als deelrepubliek van Joegoslavië was dezelfde driekleur, maar dan met een socialistische, vijfpuntige, geel-omrande rode ster.

kroatie 07 deelrepubliek
Vlag van Kroatië als Joegoslavische deelrepubliek (1947-1990)

Bulgarije – Националният празник / Nationale Feestdag (1878)

Deze dag herinnert aan de de 3e maart 1878, toen Bulgarije zich met behulp van de Russen bevrijdde van de Ottomaanse (Turkse) overheersing. De Bulgaren waren in 1876 al in het geweer gekomen tegen de Ottomanen, maar dat werd toen de kop ingedrukt. Toen de Russen echter in 1877 het Ottomaanse Rijk de oorlog verklaarden, keerde het tij.
Na de Russische overwinning werd op 3 maart 1878 het Verdrag van San Stefano getekend, waarbij Bulgarije na 500 jaar overheersing een autonoom prinsdom werd.

Treaty_of_San_Stefano.jpg
Ondertekening van het Verdrag van San Stefano (London Illustrated News, artiest onbekend)

Zeven jaar later, in 1885, ‘annexeerde’ Bulgarije het zuidelijk gelegen Oost-Roemelië, wat bij het verdrag van 1878 officieel aan Bulgarije was toegewezen, maar wat in de praktijk nog steeds bestuurd werd door het Ottomaanse Rijk. Dit leidde op zijn beurt weer tot een oorlog met Servië. Op 24 maart 1886 werd het Tophane Verdrag ondertekend, wat Bulgarije zeggenschap gaf over Oost-Roemelië, hoewel het officieel niet onder het grondgebied van het prinsdom Bulgarije viel.
Officiële samenvoeging van de twee landsdelen werd pas een feit op 6 september 1908 (Herenigingsdag), eveneens een Bulgaarse feestdag.

Bulgarije na Tophane
Bulgarije in het geel, Oost-Roemelië in het oranje

De vlag

Vlag van Bulgarije (1879-1946 en 1990-heden)

De vlag is een horizontale driekleur in wit, groen en rood. Hij laat eigenlijk goed zien hoe dankbaar de Bulgaren waren voor de Russische hulp in 1878. Hij is identiek aan de Russische vlag, alleen de blauwe baan werd vervangen door een groene.

De kleuren hebben geen historische achtergrond, maar worden symbolisch uitgelegd: wit staat voor arbeidsvreugde, vrede en vrijheid, groen vruchtbaarheid, landbouw en de bossen, rood voor het voor de vrijheid vergoten bloed.

In z’n communistische tijd tussen 1946 en 1990, werd de vlag met het socialistische wapen gevoerd en wel in de witte baan aan de broekingszijde. Dit wapen is in die jaren in totaal vier keer enigszins veranderd. De afbeelding laat de laatste versie zien, die in gebruik was tussen 1971 en 1990.

Vlag van Bulgarije (1971-1990)

Noord-Macedonië – Ден на востанието на Македонија / Dag van de Macedonische Opstand (1941)

Twee vlaggen vandaag. Vlag 2:

De geschiedenis van (Noord-)Macedonië in de twintigste eeuw is uitermate ingewikkeld en zeer veelomvattend. Het zorgt er ook voor dat om de historische achtergrond van deze feestdag goed te duiden, dit het doel van Vlagblog ver voorbij zou schieten.

Daarom de zéér ingedikte versie van het verhaal. (Noord-)Macedonië was tussen 1918 en 1929 een deel van Servië, onder de naam Koninkrijk der Serven, Kroaten en Slovenen. De opvolger van deze staat in 1929 was het Koninkrijk Joegoslavië. (Noord-)Macedonië was de zuidelijkste provincie van dit koninkrijk, onder de naam Banovina Vardar (het Vardarbanaat).
Naast het huidige grondgebied van Noord-Macedonië hoorden daar toen ook de zuidelijke gebieden van Servië bij en de zuidoostelijke gebieden van Kosovo.

Banovine_Jugoslavia.png
Het Koninkrijk Joegoslavië en zijn indeling in banaten (kaart: © Bukkia)

Het Vardarbanaat werd in 1941 bezet door een aantal van de zogenaamde asmogendheden, een alliantie waarin o.a. Hitler-Duitsland en Mussolini-Italië zaten. Voor wat het banaat betreft: dit werd verdeeld tussen Servië (op zijn beurt bezet door Duitsland), Albanië (dat bezet was door Italië) en Bulgarije.

Zo komen we bij de dag van vandaag. In Prilep, in het door de Bulgaren bezette deel van (Noord-)Macedonië begon de bevolking een gewapende opstand met een partizanenactie door 16 man, beginnend met een gewapende aanval op een Bulgaarse politiekazerne. Het noordelijker gelegen Kumanovo volgde een dag later, waarbij een speciale verzet-eenheid werd opgericht. Dit leidde uiteindelijk tot een anti-facistische coalitie die vier jaar lang strijd leverde.
Na de Tweede Wereldoorlog Macedonië een van de deelrepublieken in de Socialistische Federale Republiek Joegoslavië.

1280px-Споменици_на_паднатите_борци_во_Прилеп.jpg
De heuvel der overwinnaars, het oorlogsmonument uit 1961 van architect Bogdan Bogdanović (1922-2010) in Prilep (© Marjan Petkovski)

De vlag

1280px-Flag_of_North_Macedonia.svg.png
Vlag van Noord-Macedonië (1995-heden)

De vlag van Noord-Macedonië (toen nog Macedonië) werd op 15 juli 1992 ingevoerd en heeft een rood veld met een gestileerde gouden zon met acht lange en acht korte stralen, de zogenaamde Zon van Vergina.
Dit symbool komt voor op een in 1977 gevonden gouden kistje met het gebeente van Phillipus II van Macedonië (382 v. Chr.-336 v. Chr.), de vader van Alexander de Grote. Aangezien de Zon van Vergina als symbool gezien kan worden voor de hele regio Macedonië, maakte Griekenland hier bezwaar tegen.

oude-vlag-macedonie
Eerste vlag van Macedonië (1992-1995)

De gemoederen liepen zó hoog op, dat Griekenland in april 1994 een economische boycot tegen Macedonië instelde en kreeg de Verenigde Naties zover dat de vlag niet in de vlaggenparade mocht wapperen. De blokkade werd opgeheven in oktober 1995 toen Macedonië beloofde de vlag te zullen aanpassen.

De nieuwe vlag werd een variatie op het thema en werd nog verder gestileerd. De kleuren bleven rood en goud , de zon in het midden heeft echter nu nog maar 8 stralen die nu niet langer in punten uitlopen, maar zich vanuit de zon verwijden naar de randen van de vlag. Het ontwerp was van Miroslav Grčev en werd op 5 oktober 1995 in het parlement aangenomen met 110 stemmen voor en 5 tegen.

Miroslav Grcev
Miroslav Grčev (1955), ontwerper van de Noord-Macedonische vlag (© history-of-macedonia.com)

In de praktijk ging de overgang niet zo makkelijk. Conservatieven en nationalisten bleven de oude vlag gebruiken, soms naast de nieuwe vlag, soms dat niet eens. De verdeeldheid bleek ook uit een volkspeiling: slechts 56,33% bleek voorstander van de nieuwe vlag. Sinds 1998 lijken de gemoederen wat bedaard te zijn en de vlag een breder draagvlak te hebben gekregen.