De 21e maart is niet alleen de overgang van winter naar lente (hoewel dat dit jaar al op 20 maart viel), maar tevens een feestdag in talloze Aziatische landen, waaronder Kirgizië, en voor diverse etnische groepen.
De spelling Nooruz is Kirgizisch, in het Nederlands noemen we het Noroez, maar de meest gebruikte spelling is het Perzisch-Iraanse Nowruz. Het is een combinatie van twee Perzische woorden: now = nieuw, ruz = dag.

Landen die dit nieuwjaarsfeest vieren zijn naast Kirgizië o.a.: Iran, Irak (door de Koerden en Turkmenen), Azerbeidzjan, Armenië (Iraanse Armeniërs en Yezidi’s), Georgië, Kazachstan, Tadzjikistan, Turkmenistan, Oekraïne (Krim-Tataren), Oezbekistan en Israël (Perzische en Koerdische joden).

De viering van deze dag en de seizoenswissel (de zogenaamde lente-equinox) gaat al lang terug, waarschijnlijk al meer dan 7.000 jaar.
In recentere tijden was Iran het enige land ter wereld waar deze dag een officiële feestdag was. Dat duurde tot de ontmanteling van de Sovjet-Unie in 1991, waarna de voormalige Kaukasische en Centraal-Aziatische sovjetrepublieken onafhankelijk werden en deze dag ook als feestdag invoerden.

In het algemeen is het zo dat voorafgaand aan de feestdag de voorjaarsschoonmaak gehouden wordt, er worden nieuwe kleren gekocht, mensen bezoeken elkaar over en weer en er wordt uitgebreid gekookt.

De vlag

De vlag van Kirgizië is rood met een gele zon met veertig stralen in het midden, daaroverheen een zogenaamde tunduk.

Hoewel het niet iedereen zal opvallen is de Kirgizische vlag vrij recent veranderd: de stralen van de zon, die voorheen golvend waren, zijn sinds 26 december 2023 vorig jaar recht.
Het Kirgizische éénkamer-parlement, de Zhogorku Kengesh, was in meerderheid van mening dat de golvende stralen teveel aan een zonnebloem deden denken (overigens lijkt het er op dat dit idee rechtstreeks van de autocratische president Sadyr Japaravov kwam en het parlement gedwee volgde).

De zonnebloem, zo viel te horen, staat in de Kirgizische cultuur voor “een wispelturig en dienstbaar persoon, die bereid is om van trouw te veranderen voor persoonlijk voordeel” en dat kon natuurlijk niet de bedoeling zijn!
De Kamer keurde het voorstel tot verandering goed op 20 december 2023, waarna het wetsvoorstel op 22 december door president Japarov werd getekend.
Met de publicatie van de wet op 26 december was de vlagverandering doorgevoerd, ondanks het feit dat bij een online-peiling van de Kirgizische nieuws-website 24.kg slechts 6% van de respondenten vond dat de vlag veranderd diende te worden, 88% was tegen, 6% had geen mening.

De kritische nieuwsorganisatie Kloop stak zijn mening niet onder stoelen en banken en publiceerde een afbeelding van de nationale vlag die liet zien dat het symbool op de vlag met een zonnebloem er heel anders uit zou zien.

De Kyrgizische autoriteiten waren ‘not amused’ en dreigden de website van Kloop te blokkeren. Toen Kloop daarop via X (voorheen Twitter) een afbeelding plaatste van de vlag met prikkeldraad rond het symbool, was de maat vol voor de Kirgizische autoriteiten en werd een gang naar de rechter voorbereid.
De website is vooralsnog nog steeds in de lucht, maar voor hoe lang nog is de vraag. Amnesty International sloeg reeds alarm.

Omdat de nieuwe vlag van Kirgizië vooralsnog niet voorhanden is, wappert bij Vlagblog vandaag de oude vlag nog

De vlag is zeer herkenbaar en lijkt op geen enkele andere nationale vlag. Bij eerste beschouwing lijkt het alsof iemand een tennis- of jeu de boules-bal op de vlag heeft gezet, maar uiteraard is dat niet wat we hier zien!
Wat we wél zien is een stukje van een yurt, een traditionele tent, die helemaal bovenin een gat heeft. Als iemand ’s morgens wakker wordt in een yurt en naar boven kijkt, ziet hij of zij het cirkelvormige gat in de nok van de tent, een zogenaamde tunduk, met daarin elkaar kruisende constructie-latten. En als het even mee zit schijnt de zon en die zien we over het symbool afgebeeld.

De rode kleur van de vlag wordt door sommigen uitgelegd als een doorsluimerende invloed van het communisme, maar officieel wordt het rood uitgelegd als symbool voor moed en heldhaftigheid.
De zon staat voor vrede en welvaart. De veertig zonnestralen (nu dus recht in plaats van golvend), staan symbool voor het aantal stammen dat de legendarische volksheld Manas wist te verenigen in de strijd tegen de Mongolen.
De tunduk in het midden van de vlag symboliseert de oorsprong van het leven, de eenheid van tijd en ruimte, maar tevens huis en haard en gastvrijheid.

De vlag werd ontworpen door Miroslav Grčev en als nationale vlag aangenomen op 3 maart 1992, toen Kirgizië reeds zeven maanden lang onafhankelijk was. Die eerste zeven maanden werd de oude sovjet-republiek vlag nog gebruikt. In totaal ‘versleet’ Kirgizië drie verschillende sovjet-vlaggen tussen 1936 en 1952 (zie hieronder).

De Noord-Macedonische ontwerper Miroslav Grčev is tevens verantwoordelijk voor het vlagontwerp van Noord-Macedonië.