
Prešeren-dag is een officiële feestdag in Slovenië. Het herdenkt de sterfdag in 1849 van de bekendste dichter van het land: France Prešeren.
Hij werd in 1800 geboren in Vrba, in de historische streek Krain, toen onderdeel van het Oostenrijks-Habsburgse Rijk, nu gelegen in het noorden van de republiek Slovenië.

Prešeren wordt gezien als de vader van de Sloveense literatuur, en hij was een grote inspiratie voor auteurs die na hem kwamen. Zijn romantische gedichten worden omschreven als emotioneel, maar nooit sentimenteel.

Zijn leven was grotendeels ongelukkig en ongetwijfeld daarom een bron van inspiratie. Zijn grote liefde, Julija Primic, trouwde met een ander in 1835.

Hij zocht daarna troost bij Ana Jelovšek, een dienstmeisje, hij kreeg met haar drie kinderen, maar trouwde nooit. Daarnaast had hij relaties met allerlei andere vrouwen. Dit alles leidde tot een drankprobleem en hij overleed uiteindelijk dan ook aan een leverziekte, 48 jaar oud.
De 7e februari als nationale dag bestaat sinds 1945 op voorstel van Bogomil Gerlanc, de cultureel medewerker van het Sloveens Bevrijdingsfront, aan het einde van de Tweede Wereldoorlog. De dag was niet alleen bedoeld om Prešeren te herdenken en te eren, maar het werd breder getrokken: het moest een echte cultuurdag worden en het zelfvertrouwen van de Slovenen bevorderen.
Ook als deelrepubliek van Joegoslavië na de oorlog bleef het een officiële feestdag, het was echter pas in 1991, het jaar van onafhankelijkheid, dat het een vrije dag voor iedereen werd.

Dit laatste werd door velen dan weer als een banalisering van de gedachte achter de dag gezien, waardoor ook de geboortedag van Prešeren, 3 december, als alternatieve culturele dag breed wordt gevierd. Alleen de 8e februari echter is wettelijk vastgelegd.

De vlag

Hoewel de vlag van Slovenië er een lijkt uit de zgn. pan-slavische vlaggenfamilie, waar bijvoorbeeld ook de huidige vlaggen van Servië en Slowakije deel van uitmaken, ligt dat bij Slovenië net iets anders.
De pan-slavische vlaggen zijn gebaseerd op de vlag van Rusland (een horizontale driekleur van wit-blauw-rood), maar de Sloveense kleuren hebben een andere geschiedenis.

Ze zijn afkomstig van het middeleeuwse wapen van het Hertogdom Carniola (Krain/Kransjka), waarvan Ljubljana in de 12e eeuw de hoofdstad werd.

Dit wapen, een adelaar met een sikkelvormig borstschild, wijzigde nogal eens van kleur in de loop der eeuwen, waarvan de laatste aanpassing in 1836 was, waarbij de adelaar blauw was met een rood-geel borstschild op een zilveren (witte) achtergrond.

Het eerste gebruik van de pan-slavische kleuren in het gebied wat we nu kennen als Slovenië was bij de directe voorloper van het land, de regio Krain. Deze vlag was een horizontale driekleur van wit-blauw-rood (net als die van Rusland dus) en gaat terug tot 1848.
Overigens werden deze kleuren al op wapenschilden vóór de 19e eeuw in deze regio gebruikt, dus historisch gezien klopte het helemaal!

In de Tweede Wereldoorlog werd er door het verzet (de partizanen) een vijfpuntige rode ster op de blauwe baan gezet.

Vanaf 1945, als onderdeel van de Socialistische Federale Republiek Joegoslavië werd de ster gehandhaafd, maar groter en geel omrand.

Met de onafhankelijkheid in 1991 kwam er ook een vlagwijziging. Het nieuwe staatswapen, een ontwerp van beeldhouwer Marko Pogačnik, werd op de witte en blauwe baan geplaatst, dicht bij de broekingszijde.

Het wapen heeft de vorm van een schild met een blauw veld met een rood kader aan de zijkanten, met daarop in wit een gestileerde afbeelding van de hoogste berg in Slovenië, de Triglav (2863 m).

Aan de basis van de berg zijn twee golvende blauwe lijnen te zien, zij staan voor zowel de Adriatische Zee als de rivieren.
Boven de berg zijn drie zeskantige gele sterren geplaatst in een driehoek met de punt naar beneden. Deze sterren zijn afkomstig van het Middeleeuwse wapen van de graven van Celje, historisch gezien de belangrijkste adelsfamilie uit de streek.

De vlag werd ingevoerd op 25 juni 1991.
In 2003 kwam er een beweging op gang die de vlag graag veranderd wilde zien vanwege het feit dat hij teveel op die van Rusland en Slowakije lijkt. In 2004 konden mensen ontwerpen insturen, waarbij een ontwerp met 11 strepen won. Het gebruikt opnieuw dezelfde kleuren en ook de Triglav komt er weer in terug.

Er is echter nog steeds geen besluit tot verandering genomen door het Sloveense parlement en het lijkt tot nu toe op de lange baan geschoven te zijn.