Drie vlaggen vandaag. Vlag 3:

Wat heeft de Russische inval in zijn buurland Oekraïne precies één jaar geleden gebracht?
Het korte antwoord: een gigantische hoop ellende.
Het wrange is, dat deze oorlog totaal nergens op slaat, geen enkel doel dient.
De voorwendselen van de Russische president Poetin deze “militaire operatie” te beginnen (denazificatie van Oekraïne), raakte kant noch wal.
En ook het feit dat Oekraïne steeds nauwere banden met het Westen nastreefde (en nog steeds nastreeft), rechtvaardigt deze oorlog niet. Oekraïne is een soeverein en democratisch land en staat volkomen in zijn recht zijn eigen pad te kiezen.

Slachtoffers – een cijferbrij

In dit blog is al vaker stilgestaan bij de grote aantallen slachtoffers en bij dit trieste “jubileum” is het wellicht goed dat nog eens te doen. Het probleem is echter dat genoemde aantallen doden en gewonden echt gigantisch uiteenlopen. Dat ligt niet alleen aan het feit dat niemand het precies lijkt te weten, maar cijfers kunnen ook gemanipuleerd worden om de waarheid te verhullen.
Dat is zeer zeker gaande bij de cijfers die Rusland hanteert, maar ook bij Oekraïne lijken de cijfers verre van zeker.
Andere partijen brengen ook cijfers naar buiten, zoals de Verenigde Naties, de EU, de Verenigde Staten of media zoals de BBC of The Daily Telegraph, het Britse ministerie van Defensie en onlangs kwam de Noorse opperbevelhebber Elrik Kristoffersen ook met schattingen naar buiten.

Oekraïense doden en gewonden

Dus met de nodige slagen om de arm opnieuw enige cijfers. Om te beginnen met Oekraïense burgerslachtoffers: volgens de eigen regering loopt dat uiteen van 9.000 tot ruim 16.000 (dus dat is bij benadering niet erg precies), de V.N. houdt het op circa 8.000 en de eerder genoemde Noorse opperbevelhebber noemt een getal van 30.000.
Dan de Oekraïense militairen: het land zelf schat het aantal gesneuvelde manschappen op 10.000 tot 13.000.
Zowel de Noorse opperbevelhebber als de Britse krant The Daily Telegraph noemen cijfers van gesneuvelde en gewonde militairen bij elkaar opgeteld en komen tot respectievelijk ruim 100.000 en ruim 120.000.
Het Russische ministerie van Defensie houdt het op 60.000 gesneuvelden en 50.000 gewonden, bij elkaar dus 110.000 en dat komt aardig overeen met de cijfers van Kristoffersen en The Daily Telegraph.

Russische doden en gewonden

Wat de Russische verliezen betreft: het Russische ministerie van Defensie vermeldde op 21 september 2022 dat er 5.937 militairen waren gesneuveld. Sindsdien zijn er geen nieuwe cijfers bekendgemaakt.
Oekraïne en zijn bondgenoten komen met heel andere cijfers: Oekraïne meldt 142.860 en hoewel dit cijfer verder niet gespecificeerd wordt, gaat de BBC ervan uit dat dit getal een totaal is van doden én gewonden samen.
De BBC zelf houdt het op 193.000 (43.000 doden en 150.000 gewonden), het Britse ministerie van Defensie noemt circa 40.000 tot 60.000 doden en circa 125.000 tot 150.000 gewonden.
De Verenigde Staten en de opperbevelhebber van Noorwegen vermelden cijfers van doden en gewonden bij elkaar opgeteld, respectievelijk 200.000 en 180.000.

Het duizelt, al deze cijfers, hoe precies ze nou wel of niet zijn: het zijn allemaal vaders, moeders, broers, zusters, oma’s, opa’s, ooms en tantes die nu gemist worden als ze zijn overleden of die lichamelijke en psychische klachten hebben opgelopen.
Zonder deze door president Poetin begonnen oorlog zou deze situatie niet bestaan.

Vluchtelingen

De oorlog zorgde ook voor de grootste vluchtelingenstroom sinds de Joegoslavië-crisis in de jaren ’90 van de vorige eeuw.
Op het hoogtepunt bedroeg het aantal gevluchte Oekraïeners ruim acht miljoen. Dat cijfer is inmiddels met een half miljoen vluchtelingen gedaald, doordat er ook weer mensen terugkeerden naar de relatief veilige gebieden in het westen van Oekraïne.

Zo’n 90.000 Oekraïeners vluchtten naar Nederland, waarvan eenderde heeft aangegeven op termijn terug te willen naar hun vaderland. Eveneens eenderde is voornemens in Nederland te blijven, terwijl de groep ‘overigen’ het nog niet weet.

Huisdieren horen en hoorden uiteraard ook tot de slachtoffers. Sommigen werden door hun baasjes meegenomen op hun vlucht, maar er bleven er ook heel veel achter.
Een vrouw die zich het lot van verweesde katten in de Donbas aantrok is Valentyna Prokopchyk, die nu voor veertig katten zorgt.

Presidenten in de weer

In aanloop naar de datum van één jaar oorlog was er afgelopen maandag het verrassingsbezoek van de Amerikaans president Biden aan Kiev, wat in Oekraïne als een psychologisch ‘extreem belangrijk’ bezoek werd gezien.

Biden’s bezoek duurde vijf uur, waarbij het met president Zelensky sprak over nieuwe wapenleveranties.

De aandacht verschoof vervolgens naar Moskou, waar president Poetin op dinsdag zijn jaarlijkse rede tot het Russische Parlement, de Doema, hield, waarbij hij al zijn oude stokpaardjes weer bereed: de hele ‘militaire operatie’ om Oekraïne te “denazificeren” en de Donbas-rgeio te “bevrijden”, was de schuld van het Westen, terwijl Rusland er alles aan had gedaan om “dit verschrikkelijke conflict” vreedzaam te regelen.
Verder was het Westen er volgens Poetin op uit Rusland te verwoesten.

Tevens kondigde hij aan dat Rusland het ‘New Start’-verdrag (het laatste nog bestaande nucleaire verdrag met de Verenigde Staten), opschortte.

Hierna verschoof de aandacht naar de Poolse hoofdstad Warschau, waar president Biden na zijn bezoek aan Kiev, inmiddels gearriveerd was.
Op diezelfde dinsdag gaf de Amerikaanse president een toespraak, waarbij hij de beschuldigingen aan het Westen door Poetin, die per slot van rekening ook niet echt nieuw waren, grotendeels onbesproken liet.
Wel zei hij: “Het Westen is niet van plan Rusland aan te vallen, zoals Poetin vandaag zei. Miljoenen Russische burgers die gewoon in vrede met hun buren willen leven, zijn niet de vijand.”
Hij merkte ook op dat Poetin inmiddels klinkt als een grammofoonplaat die overslaat.

Ten overstaan van een grote menigte die met Poolse, Oekraïense en Amerikaanse vlaggetjes wapperden herhaalde Biden opnieuw zijn belofte dat de Verenigde Staten en zijn bondgenoten zullen blijven steunen ook al “liggen er moeilijke dagen in het verschiet.”
Tevens wees hij erop dat president Poetin het afgelopen jaar iets had meegemaakt dat hij niet verwacht had: dat Oekraïne niet zomaar onder de voet kon worden gelopen en dat de NAVO niet verdeeld was geraakt.

Verder zei hij dat Oekraïne “nooit een overwinning” voor Rusland zal worden, “autocraten begrijpen maar één woord: nee.”
Opnieuw hield hij president Poetin persoonlijk verantwoordelijk voor de oorlog: “Hij heeft voor deze oorlog gekozen, hij zou het met één woord kunnen beëindigen. Niet Oekraïne zelf: als zij stoppen wordt dat de ondergang van hun land.”

Rutte bij Zelensky

Niet alleen president Biden bezocht Kiev, vrijdag een week geleden. bracht ook premier Rutte een bezoek aan de Oekraïense hoofdstad. Minister Schreinemacher voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking was met hem meegereisd.

Tijdens een gezamenlijk persconferentie met president Zelensky, sprak Rutte nogmaals de onvoorwaardelijke steun van Nederland aan Oekraïne uit: “Wat er ook voor nodig is, hoelang het ook duurt: u moet dit winnen.”
President Zelensky benadrukte dat er “geen taboe” mag rusten op wapenleveranties aan Oekraïne, “omdat die onze soevereiniteit ondersteunen en beschermen.”

Het front

Leek het drie weken geleden nog slechts een kwestie van tijd voordat Vuhledar, een industriestadje ten zuidwesten van Donetsk, in Russische handen zou vallen, nu is het een hoofdpijndossier voor de Russen geworden.
Hoewel Rusland drie weken geleden claimde Vuhledar al in handen te hebben, werd dat door Oekraïne ontkend.

De afgelopen week werd langzaamaan duidelijk dat de Russen zich zwaar misrekend hadden: het lijkt er nu op dat twee brigades (die normaliter uit circa 5.000 man bestaan) zijn gedecimeerd.
Berichten hierover komen van diverse bronnen: Oekraïense en Westerse woordvoerders, gevangengenomen Russische soldaten, Russische militaire bloggers en video- en satellietbeelden.

De slag om Vuhledar werd gezien als een openingszet voor een groot offensief in aanloop naar één jaar oorlog: er dienden successen behaald te worden, waarbij de complete verovering van de door Rusland geannexeerde Donbas-regio’s ongetwijfeld hoog op het verlanglijstje stond.
Voor zover nu bekend, zou de 155ste elite marine-infanterie-brigade, inclusief de commandostructuur, geheel zijn weggevaagd bij Vuhledar en Mariinka. De overlevenden zijn gevangengenomen.
Een totaal van 130 Russische gevechtsvoertuigen zou niet meer operationeel zijn, waaronder 36 tank-eenheden.

De afgelopen weken zijn duizenden nieuwe rekruten zonder enige gevechtservaring naar het front gestuurd.
Volgens de Britse minister van Defensie Ben Wallace, zou 97% van het Russische leger zich inmiddels in Oekraïne bevinden, maar hij leverde geen bewijs voor die claim.
Amerikaanse militaire analisten schatten dat het om 80% gaat.
Pro-Russische militaire bloggers hebben opgeroepen tot processen voor hoge militaire leiders, die volgens hen, steeds dezelfde fouten maken.

De vlag

De vlag van Oekraïne bestaat uit twee even brede horizontale banen van blauw en geel.

Er zijn voldoende aanwijzingen dat de kleuren blauw en geel van de vlag ver terug gaan, zelfs tot de 15e eeuw. De kleuren gaan er echter pas echt toe doen wanneer de twee keizerrijken waar Oekraïne onderdeel van uitmaakte (het Russische en het Oostenrijks-Hongaarse), ophouden te bestaan.

De West-Oekraïense Nationale Republiek gebruikt tussen 1918 en 1919 de blauw-gele vlag. De vlag wordt gecontinueerd  bij het samengaan van de twee Oekraïnes tot de Oekraïense Staat.

Tot aan 1949 heeft Oekraïne als Russische sovjet-republiek verschillende variaties van egaal rode vlaggen met de letters YCCP (Ukrayinskaya Sotsialisticheskaya Sovetskaya Respublika – oftewel Socialistische Sovjet Republiek Oekraïne) erop.

In 1949 krijgen alle Russische republieken een vlag-‘make-over’, variaties op de vlag van de Sovjet-Unie met eigen accenten. Die van Oekraïne heeft een blauwe balk aan de onderkant.

Vanaf 1990, dus nog vóór de onafhankelijkheid, wordt de blauw-gele vlag her en der al aarzelend waargenomen. Met het opnieuw zelfstandig worden, wordt de vlag officieel ingevoerd. Wettelijke status krijgt de vlag op 28 januari 1992.
De eerste vlag die ooit boven het Verchovna Rada (het Oekraïnse parlement) wapperde is nu in het parlementsmuseum te zien.

Het blauw in de vlag symboliseert de hemel, het geel de uitgestrekte tarwevelden.

Symbool

Sinds het begin van de Oekraïense oorlog op 20 februari, is de nationale vlag een symbool van hoop en verzet geworden.